Unutulmaz Turizm Deneyimi, Destinasyon Tatmini ve Davranışsal Niyet Arasındaki İlişki: Giresun'da Eko-Turistler Üzerinde Bir Çalışma

Yıl 2023, Cilt: 26 Sayı: 2, 149 - 176, 30.12.2023

Murad Zamanov Şerif Ahmet Demirdağ

https://doi.org/10.55931/ahbvtfd.1345077

Öz

Bu çalışmanın amacı, eko-turistlerin ekoturizm kapsamında gerçekleştirdiği ziyaretlerden edindiği unutulmaz turizm deneyimleri, destinasyon tatminleri ve davranışsal niyetleri arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Çalışma, nicel araştırma desenine uygun olarak dizayn edilmiştir. Çalışmada kullanılan veriler, çalışmanın amacına uygun olarak, Giresun ilinde yer alan Kümbet Yaylası, Mavi Göl, Göksu Travertenleri ve Kuzalan Şelalesi destinasyonlarını ziyaret eden eko-turistler üzerinde anket tekniği uygulanarak toplanmıştır. Bu kapsamda, araştırmanın evrenini söz konusu destinasyonları ziyaret eden eko-turistler oluştururken; örneklem grubunu ise Kasım 2022 ve Şubat 2023 ayları arasında ulaşılan 500 katılımcıdan 482'si oluşturmaktadır. Toplanan verilerin analizinde, güvenirlik, t-testi, varyans (ANOVA), korelasyon ve regresyon analizlerinden yararlanılmıştır. Değişkenler arası ilişkinin yönünü ve şiddetini belirlemek amacıyla yapılan korelasyon analizi sonucunda, eko-turistlerin genel unutulmaz turizm deneyimleri ile genel davranışsal niyetleri arasında pozitif yönlü ve orta düzeyde bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Genel unutulmaz turizm deneyimleri ile destinasyon tatminleri arasında ise pozitif yönlü ve yüksek düzeyde bir ilişki olduğu gözlenmiştir. Korelasyon analiz sonuçlarından bir diğeri de eko-turistlerin destinasyon tatminleri ile genel davranışsal niyetleri arasında pozitif yönlü ve orta düzeyde bir ilişki olduğudur. Çoklu doğrusal regresyon analizi sonucuna göre, katılımcıların unutulmaz turizm deneyimleri ve destinasyon tatminlerinin davranışsal niyetlerini olumlu yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, çalışmanın analizlerinden elde edilen bulgular doğrultusunda ilgili taraflar için öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Ekoturizm, Unutulmaz Turizm Deneyimi, Destinasyon Tatmini

The Relationshıp Between Memorable Tourism Experience, Destination Satisfaction and Behavioural Intention: A Study on Ecotourists in Giresun/Türkiye

Öz

The aim of this study is to determine the relationship between the memorable tourism experiences, destination satisfaction and behavioural intentions that ecotourists have gained from their visits within the scope of ecotourism. The study was designed in accordance with the quantitative research design. The data used in the study were collected by applying a survey technique on eco-tourists visiting the Kümbet Plateau, Mavi Göl, Göksu Travertines and Kuzalan Waterfall destinations in Giresun/Türkiye, in line with the aim of the study. In this context, the population of the research consists of eco-tourists visiting these destinations, while the sample group consists of 482 participants out of 500 reached between November, 2022 and February, 2023. In the analysis of the collected data, reliability, t-test, variance (ANOVA), correlation and regression analyses were used. As a result of the correlation analysis performed to determine the direction and severity of the relationship between the variables, it was determined that there was a positive and moderate relationship between the general memorable tourism experiences of ecotourists and their general behavioural intentions. It has been observed that there was a positive and high-level relationship between general memorable tourism experiences and general destination satisfaction. Another result of the correlation analysis is that there was a positive and moderate relationship between ecotourists' destination satisfaction and their general behavioural intentions. According to the results of the regression analysis, it was concluded that the memorable tourism experiences and destination satisfactions of the participants positively affected their behavioural intentions. In addition, in line with the findings obtained from the analysis of the study, suggestions were presented for the interested parties.

Anahtar Kelimeler

Ecotourism, Memorable Tourism Experience, Destination Satisfaction

Kaynakça

• Ajzen, I. (1991). The theory of planned behavior. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 50(2), 179-211.
• Bergman, B., and Klefsjö, B. (2010). Quality from customer needs to customer satisfaction (3rd Edition). Lund: Studentlitteratur AB.
• Blamey, R. K. (2001). Principles of ecotourism. In D. B. Weaver (Edt.), The Encyclopedia Of Ecotourism, pp.5-22. New York: CAB International.
• Buckley, R., Pickering, C., and, Weaver, D. B. (2003). Nature-based tourism, environment and land management. London: Cabi Publishing.
• Ceballos-Lascurain, H. (1987). The future of ecotourism. Mexico Journal, 1987(1), 13-14.
• Chen, C. F. and Tsai, D. (2007). How destination image and evaluative factors affect behavioral intentions?. Tourism Management, 28(4), 1115-1122.
• Chi, C. G. Q. and Qu, H. (2008). Examining the structural relationships of destination image, tourist satisfaction and destination loyalty: An integrated approach. Tourism Management, 29(4), 624-636.
• Cohen, E. (1979). A phenomenology of tourist experiences. Sociology, 13(2), 179-201.
• Cornelisse, M. (2014). Memorable tourist experiences in authentic Vicos, Peru. Journal of Tourism Consumption and Practice, 6(1), 104-127.
• Çavuşoğlu, S., Demirağ, B., and Kaplan, M. (2023). Unutulmaz turizm deneyimlerinin destinasyon imajı, tatmin, tekrar ziyaret etme ve tavsiye etme niyeti üzerindeki etkisinin incelenmesi. Journal of Economics, 8(20), 176-197.
• Diamantis, D. (2004). Ecotourism management: An overview. Ecotourism–management and assessment. London: Thompson Learning, Belmont, CA.
• Fennel, D. (2001). A content analysis of ecotourism definitions. Current Issues in Tourism, 4(5), 403-421.
• Fennel, D. (2014). Ecotourism. London: Routledge.
• Gohary, A., Pourazizi, L., Madani, F., and Chan, E. Y. (2020). Examining Iranian tourists’ memorable experiences on destination satisfaction and behavioral intentions. Current Issues in Tourism, 23(2), 131-136.
• Kasalak, M. A. (2015). Dünya'da ekoturizm pazarı ve ekoturizmin ülke gelirlerine katkıları. Rekreasyon ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(2), 20-26.
• Kaya, F. and Yıldırım, G. (2020). Ekoturizm potansiyeli açısından Doğu Karadeniz Bölgesi’nin değerlendirilmesi. Tourism and Recreation, 2(2), 125-133.
• Kaygusuz, S. (2005). Yönetim muhasebesinin performans yönetimi fonksiyonunda geldiği son nokta: Balanced Scorecard (Ölçüm Kartı Tekniği). IS-GUC The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 7(1), 81-103.
• Keskin, E., Sezen, N., and Dağ, T. (2020). Unutulmaz turizm deneyimi, müşteri memnuniyeti, tekrar ziyaret ve tavsiye etme niyeti arasındaki ilişkiler: Kapadokya bölgesini ziyaret eden turistlere yönelik araştırma. Journal of Recreation and Tourism Research, 7(2), 239-264.
• Kılıç, İ. and Pelit, E. (2004). Yerli turistlerin memnuniyet düzeyleri üzerine bir araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 15(2), 113-124.
• Kim, J. H. (2014). The antecedents of memorable tourism experiences: The development of a scale to measure the destination attributes associated with memorable experiences. Tourism Management, 44(2014), 34-45.
• Kim, J. H., Ritchie, J. R. B., and McCormick, B. (2012). Development of a scale to measure memorable tourism experiences. Journal of Travel Research, 51(1), 12-25.
• Kim, J. H., Ritchie, J. R. B., and Tung, V. W. S. (2010). The effect of memorable experience on behavioral intentions in tourism: A structural equation modeling approach. Tourism Analysis, 15(6), 637-648.
• Kiper, T. (2013). Role of ecotourism in sustainable development. In: M. Özyavuz (Edt.), Advances in landscape architecture, pp. 773-802. London: IntechOpen Limited.
• Ladhari, R., Brun, I., and Morales, M. (2008). Determinants of dining satisfaction and post-dining behavioral intentions. International Journal of Hospitality Management, 27(4), 563-573.
• Larsen, S. (2007). Aspects of a psychology of the tourist experience. Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 7(1), 7-18.
• Oliver, R. L. (1999). Whence consumer loyalty?. Journal of Marketing, 63(4), 33-44.
• Orams, M. B. (1995). Towards a more desirable form of ecotourism. Tourism Management, 16(1), 3-8.
• Öktem, E., and Akdu, S. (2022). Unutulmaz turizm deneyiminin müşteri memnuniyetine ve tekrar ziyaret etme niyetine etkisi. Erciyes Akademi, 36(2), 964-981.
• Turpcu, E. and Çelikkanat Paslı, N. (2019). Ekoturizmin etkileri ve destinasyon aidiyeti arasındaki ilişkinin analizi: Giresun ili örneği. Journal of Recreation and Tourism Research, 6(4), 412-424.
• Tsai C. T. S. (2016). Memorable tourist experiences and place attachment when consuming local food. International Journal of Tourism Research, 18(6), 536-548.
• Ural, A. and Kılıç, İ. (2006). Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile veri analizi (2nd Edition). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Ünal, A. (2018). Turistik tüketicilerin destinasyon seçimi öncesi beklentileri ve satın alma sonrası değerlendirmeleri: Kapadokya örneği (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Ana Bilim Dalı, Balıkesir.
• Ünal, A., and Bayar, S. B. (2020). Destinasyonlara ilişkin hatırlanabilir deneyimlerin turistlerin tekrar seyahat niyetlerine etkileri: Side örneği. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(1), 1-13.
• Warshaw, P. R. and Davis, F. D. (1985). Disentangling behavioral intention and behavioral expectation. Journal of Experimental Social Psychology, 21(3), 213-228.
• Yalçınkaya, N. M. (2021). Adana İli-Kozan ilçesinin ekoturizm potansiyelinin sürdürülebilir turizm yaklaşımıyla araştırılması. Turkish Journal of Forest Science, 5(2), 478-495.
• Zhang, H., Wu, Y., and Buhalis, D. (2017). A model of perceived image, memorable tourism experiences and revisit intention. Journal of Destination Marketing & Management, 8(1), 326-336.