EXAMINATION OF EDUCATIONAL SERVICES PROVIDED TO STUDENTS WITH SEVERE AND MULTIPLE DISABILITIES

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 1, 397 - 419, 01.02.2024

Ahmet Eskiadam Abuzer Badem Dinçer Kaya

Öz

This study aims to thoroughly investigate the pedagogical effectiveness of educational games designed for students requiring special education and their contributions to educational processes. The literature frequently addresses the cognitive, social, and physical challenges faced by special needs individuals in educational settings. This research underscores the role of educational games in learning, particularly emphasizing the importance of games during childhood and their contributions to learning processes. The study seeks to evaluate how these games can positively impact the quality of education by considering their effects on various developmental areas of students, the limitations of special needs individuals, and the challenges encountered in their educational journeys.

Anahtar Kelimeler

Pecial Education, Educational Games, Pedagogical Approaches, Learning Processes

ÖZEL EĞİTİME İHTİYAÇ DUYAN ÖĞRENCİLER İÇİN UYGULANABİLİR EĞİTSEL OYUNLARIN İNCELENMESİ: PEDAGOJİK YAKLAŞIMLAR VE ETKİLEŞİMLER

Öz

Bu çalışma, özel eğitime ihtiyaç duyan öğrencilere yönelik tasarlanmış eğitsel oyunların pedagojik etkinliklerini ve eğitim süreçlerine olan katkılarını derinlemesine incelemeyi amaçlamaktadır. Özel bireylerin eğitim-öğretim süreçlerinde karşılaştıkları bilişsel, sosyal ve fiziksel zorluklar literatürde sıklıkla ele alınmaktadır. Bu bağlamda, eğitsel oyunların eğitimdeki rolüne dikkat çekilmekte, özellikle çocukluk dönemi için oyunların önemi ve öğrenme sürecine olan katkıları vurgulanmaktadır. Araştırma, eğitsel oyunların öğrencilerin gelişim alanları üzerindeki etkilerini, özel gereksinimli bireylerin sınırlılıkları ve eğitim süreçlerindeki zorlukları göz önünde bulundurarak, bu oyunların eğitimin niteliğine nasıl olumlu bir etki yapabileceğini değerlendirmeyi hedeflemektedir.

Anahtar Kelimeler

Özel Eğitim, Eğitsel Oyunlar, Pedagojik Yaklaşımlar, Öğrenme Süreçleri

Kaynakça

• Akandere, M. (2013). Eğitici okul oyunları. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Akçamete, G. (2019). Özel gereksinimi olan bireyler. Ü. Şahbaz (Ed.), Özel eğitim ve kaynaştırma. (2. baskı). (ss. 2-28). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Aracı, H. (2006). Öğretmenler ve öğrenciler için okullarda beden eğitimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Ataman, A. (2003). Özel gereksinimli çocuklar ve özel eğitime giriş. A. Ataman (Ed.), Özel gereksinimli çocuklar ve özel eğitime giriş. (1. baskı). (ss. 13-29). Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Aytaş, G. & Uysal, B. (2017). Oyun kavramı ve sınıflandırılmasına yönelik bir değerlendirme. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1), 675-690.
• Baykoç Dönmez, N. (2017). Özel gereksinimli çocuklar ve özel eğitim. N. Baykoç (Ed.), Özel gereksinimli çocuklar ve özel eğitim (ss. 15-29). Ankara: Eğiten Kitap Yayınları.
• Bilen, M. (2006). Plandan uygulamaya öğretim. Ankara: Anı Yayıncılık. Bilgin, B. (1991). İslam ve çocuk. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Bilir, Ş. (1986). Özürlü çocukların erken tanısı ve eğitimi. Ş. Bilir (Ed.), Özürlü çocuklar ve eğitimleri (ss.1-5). Ankara: Ayyıldız Matbaası.
• Bond, L. (2015). Mathimagicians quest: applying game design concepts to education to increase school engagement for students with emotional and behavioral disabilities (Yüksek Lisans Tezi).
• Boz, İ. (2018). İlkokul 4. sınıf matematik dersinde oyunla öğretim yönteminin akademik başarıya etkisi. Uluslararası Ders Kitapları ve Eğitim Materyalleri Dergisi, 1(1), 27-45.
• Bozoğlu, U. (2013). Ortaokul 7. sınıf matematik dersi alan-çevre ilişkisi konusunda oyun temelli öğretimin öğrenci başarısına etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Canöz, Ş. (2009). Özel eğitime gereksinimi olan öğrenciler ve özel eğitim. H. Avcıoğlu(Ed.), İlköğretimde özel eğitim (ss. 1-18). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Cavkaytar, A., & Diken, İ. H. (2007). Özel eğitime giriş. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Coşkun, H. (2012). Bilimsel öyküler içeren eğitsel oyunlar ile fen öğretiminin öğrencilerin akademik başarısına etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Erciyes Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
• Çetinbaş Gazeteci, D. (2014). İlköğretim 8. sınıf fen ve teknoloji dersinde oyun temelli öğrenmenin öğrencilerin akademik başarı ve eleştirel düşünme becerileri üzerine etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Kocaeli Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kocaeli Üniversitesi.
• Enç, M., Çağlar, D., & Özsoy, Y. (1981). Özel eğitime giriş. (2. Baskı). Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
• Erçetin, Ş. (2007). Kpss eğitim bilimleri. Ankara: Arın Yayınları.
• Erkin, E. (2019). Ortaokul 5. sınıf öğrencilerinin depreme yönelik tutum ve akademik başarılarında eğitsel oyunların etkisinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
• Ersoy, Ö., & Avcı, N. (2001). Özel gereksinim olan çocuklar ve eğitimleri, özel eğitim.
• Fırat, S. (2011). Bilgisayar destekli eğitsel oyunlarla gerçekleştirilen matematik öğretiminin kavramsal öğrenmeye etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Adıyaman Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adıyaman.
• Genç, S. (2014). Sanat eğitiminde eğitsel oyunların önemi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 380-392.
• Göv, A. (2019). Din eğitiminde kullanılan eğitsel oyunların öğrenci başarısı ve kalıcılığına etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Griva, E., & Semoglou, K. (2012). Estimating the effectiveness and feasibility of a game based project for early foreign language learning. english language teaching, 5(9), 33-44.
• Güneysu, S. (1986). Özel eğitim gerektiren çocukların gereksinimleri. B. Sucuoğlu (Ed.), Özürlü çocuklar ve eğitimleri (ss. 45-51). Ankara: Ayyıldız Matbaası.
• Gürbüz, F., Çeker, E., & Töman, U. (2017). Eğitsel şarkı ve oyun tekniklerinin öğrencilerin akademik başarıları ve kalıcılığı üzerine etkileri. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(24), 593-612.
• Gürer, B., & Arslan, N. (2017). Din kültürü ve ahlak bilgisi dersinde eğitsel oyun yöntemi ile öğretimin öğrenci başarısına ve derse tutumuna etkisi. Değerler Eğitimi Dergisi, 15(34), 87-127.
• Holmes, V. (2012, May). New digital energy game, the use of games to ınfluence attitudes, ınterests, and student achievement in science.
• Işık, İ. & Semerci, N. (2016). İlkokul 3. sınıf öğrencilerine ingilizce kelime öğretiminde eğitsel oyunların akademik başarıya etkisi. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 787-804.
• Kahyaoğlu, M., & Elçiçek, M. (2016). Eğitsel bilgisayar oyunlar ile desteklenen fen bilimleri öğretiminin öğrencilerin motivasyon ve yansıtıcı düşünme becerileri üzerine etkisi. Electronic Turkish Studies Dergisi, 11(14), 349-360.
• Kara, S. & Akın, E. (2018). Satranc-ı urefa'nın eğitsel bir oyun olarak uyarlanmasının 6. sınıf öğrencilerinin kelime öğretimine ve türkçe dersi tutumlarına etkisinin incelenmesi (Siirt İli Örneği). Electronic Turkish Studies Dergisi, 13(27), 939- 970.
• Karakaş, G. & Yaman, Ç. (2017) Engelli bireye sahip ebeveynlerin fiziksel aktivite durumlarına göre yaşam kalitelerinin incelenmesi. Journal of Human Sciences, 14(1), 724-737.
• Karakuş, F. (2010). Üstün yetenekli çocukların anne babalarının karşılaştıkları güçlükler. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 127-144.
• Karayılan Tunç, M. (2019). Oyunlaştırma unsurlarının fen başarısına ve kalıcılığına etkisi:bitki ve hayvanlarda üreme, büyüme ve gelişme ünitesi (Yüksek Lisans Tezi). Dicle Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Diyarbakır.
• Kaya, S. & Elgün, A. (2015). Eğitsel oyunlar ile desteklenmiş fen öğretiminin ilkokul öğrencilerinin akademik başarısına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(1), 329-342.
• Kılıçoğlu, M. (2007). Aktif öğrenme için etkili öğretmen. İstanbul : Morpa Yayınları.
• Kirk, S. A. (1972). Educating exceptional children. Boston: Houghton Mifflin Con.
• Marangoz, D., & Demirtaş, Z. (2017). Mekanik zekâ oyunlarının ilkokul 2. sınıf öğrencilerinin zihinsel beceri düzeylerine etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(53), 612-621.
• Markey, C., Power, D.ve Booker, G. (2003). Using structured games to teach early fractıon concepts to students who are deaf or hard of hearıng. American Annals of The Deaf, 148 (3), 251-258.
• Meral, B. F., & Cinisli, N. A. (2015). Özel eğitimde oyun ve elli örnek oyun. Ankara: Vize Yayıncılık.
• Metin, E. N., & Işıtan, S. (2017). Zihinsel engelli çocuklar ve eğitimleri. n. baykoç(ed.), özel gereksinim çocuklar ve özel eğitim (ss. 157-184). Ankara: Eğiten Kitap Yayınları.
• Milli Eğitimi Bakanlığı (2018). Özel eğitim hizmetleri yönetmeliği. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/07/20180707-8.htm adresinden erişilmiştir.
• Nur, G.Y. (2019). Madde ve ısı ünitesinin öğretiminde eğitsel oyunları kullanmanın öğrencilerin akademik başarısı üzerine etkisi ve sürece yönelik öğrenci görüşleri (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Özçelik, İ. (1987). Özel eğitim alanı ve özürlü olma durumu. Ankara: Fon Matbaası.
• Özdemir, S. (2015). Duygu davranış bozukluğu olan öğrenciler. H. İ. Diken (Ed.) , Özel eğitime gereksinimi olan öğrenciler ve özel eğitim (ss. 369-408). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Özer Sevimay, D. (2001). Engelliler için beden eğitimi ve spor. (2. baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Özer, A., Gürkan, A. C., & Ramazanoğlu, M. O. (2006). Oyunun çocuk gelişimi üzerine etkileri. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, 4(3), 54-57.
• Özokçu, O. (2013). Zihinsel yetersizlik, görme yetersizliği, işitme yetersizliği. İ. H. Diken (Ed.), İlköğretimde kaynaştırma(ss.55-88). Ankara: Pegem Yayınları.
• Özsoy, Y., Özyürek, M., & Eripek, S. (1997). Özel eğitime muhtaç çocuklar-özel eğitime giriş.(10. Baskı). Ankara: Karatepe Yayınları.
• Platon. (2011). Devlet (Çev. S. Eyüboğlu, & M. A. Cimcöz). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Sandall, S. R., & Schwartz, I. S. (2014). Özel gereksinimli okul öncesi çocukların öğretiminde temel yapı taşları (Çev. H. Bakkaloğlu). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Sarı, H. (2002). Özel eğitime muhtaç öğrencilerin eğitimleriyle ilgili öneriler. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Sel, R. (2000). Okul öncesi çocuklarına oyunlar-rondlar. İstanbul: Yapa Yayınları. Senemoğlu, N. (2005). Kuramdan uygulamaya gelişim öğrenme ve öğretim.(23. basım). Ankara: Gazi Kitapevi.
• Song, Z. (1993). Designing game-based ınteractive mathematics learning environments for children(Yüksek Lisans Tezi, Shandong University).
• Songur, A. (2006). Harfli ifadeler ve denklemler konusunun oyun ve bulmacalarla öğretilmesinin öğrencilerin matematik başarı düzeylerine etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Sucuoğlu, B. (2003). Engelli Çocuklar ve Oyun: Otistik Çocuklar. U. Tüfekçioğlu (Ed.), Çocukta Hareket, Oyun Gelişim ve Öğretimi (s. 183-194). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Sucuoğlu, B. (2006). Etkili kaynaştırma uygulamaları. Ankara: Ekinoks Yayınları.
• Şahin, S., Yaban, E. H., & Acar, E. (2017). Bireyselleştirilmiş eğitim programları(bep) bireyselleştirilmiş öğretim programları(Böp). N.Baykoç (Ed.), Özel gereksinim çocuklar ve özel eğitim (ss. 69-86). Ankara: Eğiten Kitap Yayınları.
• Şentürk, C. (2020). Oyun temelli fen öğrenme yaşantılarının akademik başarıya, kalıcılığa, tutuma ve öğrenme sürecine etkileri. Milli Eğitim Dergisi, 49(227), 159-194.
• Şişman, M. (2011). Eğitim bilimine giriş.(8. baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları. Tamer, K. (1988). Eğitim önlisans programı eğitim bilimleri. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Torun, F. & Duran, H. (2014). çocuk hakları öğretiminde oyun yönteminin başarıya, kalıcılığa ve tutuma etkisi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (16), 418-448.
• Turan, Z. (2003). Engelli çocuklar ve oyun: işitme engelli çocuklar, zihinsel engelli çocuklar. U. Tüfekçioğlu (Ed.), Çocukta hareket, oyun gelişimi ve öğretimi (ss. 163-181). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Ulutaş, A. (2011). Okul öncesi dönemde drama ve oyunun önemi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (6), 233-242.
• Vuran, S. (2013). Öğrenme Güçlüğü Olan Çocuklar. S. Vuran (Ed.), Özel eğitim. Ankara: Pegem Yayınları.
• Yıldırım, T. (2017). Fen bilimleri dersi maddenin değişimi ünitesinde eğitsel oyunların kullanılmasının 5. sınıf öğrencilerinin akademik başarı ve derse karşı tutumuna etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Yien, J. M., Hung, C. M., Hwang, G. J., & Lin, Y. C. (2011). A game-based learning approach to improving students' learning achievements in a Nutrition course. Turkish Online Journal of Educational Technology-TOJET, 10(2), 1-10.
• Yücel Yumuşak, E. (2014). Oyun destekli matematik öğretiminin 4. sınıf kesirler konusundaki erişi ve kalıcılığa etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi , Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
• Zengin, H. K. (2002). Eğitsel oyunlar ve ilköğretim din kültürü ve ahlak bilgisi dersinde kullanımı (Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Zurek, S. (2017). Formative research on an ınstructional design theory for fostering self- efficacy through gamification (Doktora Tezi, Purdue University).
• Zylka, J., & Nutzinger, H. P. (2010). Educational games in formal education–results of an explorative study using an educational game in school. In Proc. International Conference on Computer-aided Learning, Conference ICL2010 September 15 -17, 2010, Hasselt, Belgium, 954-963.