Tarihsel Süreçte Kamusal Alanın Yapısal Dönüşümü ve Habermas

Yıl 2018, Cilt: 22 Sayı: Özel Sayı 2, 2051 - 2066, 22.10.2018

Uğur Köksal Odabaş

Öz

Siyaset,
felsefe, sosyoloji, iletişim çalışmaları gibi birçok disiplinin alanına giren
kamusal alan kavramı, toplumsal yaşamın farklılaşmasına bağlı olarak çeşitli
teorilerle açıklanmış, demokratik toplumların inşasında merkezi bir rol oynamıştır.
Kamusal-özel dikotomisinin tarihsel değişkenliği bağlamında şekillenen kamusal
alan, teknolojik ilerlemelerin de etkisiyle muğlaklaşmıştır. Antikiteden
günümüze birçok düşünür tarafından ele alınan kamusal alan çalışmalarında, Jürgen
Habermas’ın görüşleri önemli bir uğrak yeridir. Habermas,  kamusallık, kamu, kamuoyu, kamusal alan gibi
kavramların tarihsel dönüşümünü ele almış, bu bağlamda normatif bir teori
ortaya koymuştur. Kamusallığı iletişim alanı ve eleştiri ortamı olarak
değerlendiren Habermas, iletişimsel eyleme dayalı yeni bir kamusal alan modeli inşa
etmiştir. Kamuoyu kavramını şekillendiren kamusal alana dair yorumları, kamusal
alanın tarihsel bağlamda rolünü, kamusal aklın kullanımını ve kamusal alanda
gerçekleşen yapısal çözülmeleri değerlendiren Habermas, siyaset ve iletişim
tartışmalarında öne çıkan isimlerdendir. Çalışmada,
teorik ve pratik açıdan kamusal alanın tarihsel süreçteki dönüşümleri ele
alınmış, Habermas’ın ortaya koyduğu normatif görüş ve kamusal alan ideali
tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

J.Habermas, Kamusal Alan, Özel Alan, Aydınlanma

Kaynakça

• Adorno, T. (2007). Kültür Endüstrisi Kültür Yönetimi, (Çev. Nihat Ünler, Mustafa Tüzel, Elçin Gen), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Arendt, H. (1994). İnsanlık Durumu. (Çev.Bahadır Sina Şener) İstanbul: İletişim Yayınları
• Gestrich, A. (2006). “The Public Sphere and the Habermas Debate”, German History, Volume 24, Issue 3, 413–430
• Habermas, J. (2003). Kamusallığın Yapısal Dönüşümü. (Çev. Tanıl Bora, Mithat Sancar). İstanbul: İletişim Yayınları
• Köker, L. (1990). İki Farklı Siyaset-Bilgi Teorisi, Siyaset Bilimi İlişkileri Açısından Pozitivizm ve Eleştirel Teori, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Weintraub, J. (1997). “The Theory And Politics Of The Public/Private Distinction”. Public And Private In Thought And Practice: Perspectives On A Grand Dichotomy, 1(3). 1-42.