TÜRKÇE ve ÖZBEKÇE EŞSESLİ SÖZCÜK KARŞILAŞTIRMASI

Yıl 2012, Sayı: 47, 1 - 15, 05.07.2012

Aziz Merhan

Öz

Akraba dillerin öğrenimi genel olarak kolay
olmasına rağmen bazen basit nedenlerden
güçleşmektedir. Bunlardan fonetik ve morfolojik
değişimlerin bilinmesi öğrenmeyi kolaylaştırmaya
kısmi katkı sunarken leksik, semantik
ve sentaks özelliklerinin bilinmesi
öğrenmeyi pekiştirmekte ve konuşmayı kolaylaştırmaktadır.
Bu genel anlayış esasında
hazırlanan bu makalede yeni Türk yazı dillerinden
güneybatı grubundaki Türkiye Türkçesi ile güneydoğu grubundaki Özbekçede
görülen eş sesli sözcüklerin fazlalığına dikkat
çekilmekte ve bunlardan bir kısmı leksik
karşılaştırmaya tabi tutulmaktadır. Bu türden
sözcükler çok farklı anlamda, sadece halk
ağızlarında yaşanan ve sözlüklerde yan anlamda
olmak üzere üç farklı grup içinde
incelenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Türk dilleri (lehçeleri), Türkiye Türkçesi, Özbekçe, eş sesli (sesteş) sözcükler, dil karşılaştırması

Kaynakça

• BERDAK, Yusuf. ‚Türkçe ve Özbekçede ‘Yalancı Eş Değerler’‛. IV. Uluslararası Türk Dil Kurultayı 2000, II, Ankara 2007: 2083-2087.
• BERDAK, Yusuf ve Mehmet Mahur Tulum. Sözlük-Özbekistan Türkçesi-Türkiye Türkçesi, Türki- ye Türkçesi-Özbekistan Türkçesi. İstanbul 1994.
• İLKER, Ayşe. ‚Lehçeden Lehçeye Aktarma Üzerine Bazı Düşünceler‛. 3. Uluslar Arası Türk Dil Kurultayı 1996, Ankara 1999: 553-560.
• ÖZCAN, Aynur. ‚Türkiye Türkçesi ve Yeni Uygur Türkçesindeki Ortak Kelimeler Üzerine‛. Dil ve Edebiyat Araştırmaları Sempozyumu Mustafa Canpolat Armağanı, Yay. Aysu Ata ve Mehmet Ölmez, Ankara 2003: 161-169.
• TEKİN, Talat: ‚Türk Dilleri Ailesi I‛. Türk Dili, 37/318 (Mart 1978): 178-183; ‚Türk Dilleri Ailesi II‛. Genel Dilbilim Dergisi, 2/7-8 (1980): 72-85.
• YAMAN, Ertuğrul ve Nizamiddin Mahmud. Özbek Türkçesi – Türkiye Türkçesi ve Türkiye Türk- çesi – Özbek Türkçesi Karşılıklar Kılavuzu. Ankara 1998.
• YAMAN, Ertuğrul. Türkiye Türkçesi ve Özbek Türkçesinin Söz Dizimi Bakımından Karşılaştırıl- ması. Ankara 2000.