Festivallerin Sosyo-Ekonomik Sonuçlarının Yerel Halkın Turizm Desteğine Etkisi

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 1, 260 - 279, 29.02.2024

Taner Akkoç

https://doi.org/10.53353/atrss.1390294

Öz

Etkinlikler, turizm faaliyetleri için önemli bir çekicilik unsuru ve bölgesel kalkınmanın önemli bir aracı olarak görülmektedir. Bununla birlikte, düzenlendiği bölgeyi sosyo-ekonomik açıdan hem olumlu hem de olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Bu bağlamda çalışmanın amacı etkinliklerle beraber ortaya çıkan sosyo-ekonomik etkilerin bölge halkının turizme desteği üzerinde bir etkisi olup olmadığını araştırmaktır. Araştırma, bölgede faaliyet gösteren turizm yöneticilerinin daha iyi planlama yapabilmesi ve turizmin gelişimine katkı sağlaması açısından önem arz etmektedir. Çalışma, nicel araştırma yöntemiyle yürütülmüştür. Araştırma verileri anket formu aracılığıyla Bafra’da yaşayan yerel halktan toplanmıştır. Analizler, kolayda örnekleme yöntemiyle toplanan 305 geçerli anket verisi üzerinden gerçekleşmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre etkinliklerin sosyo-ekonomik etkileri ile yerel halkın turizme desteği arasında anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. Buna ek olarak, araştırmada etkinliklerle beraber ortaya çıkan sosyo-ekonomik etkilerin, bölge halkının turizme desteği üzerinde anlamlı ve pozitif yönde bir etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmayla birlikte ortaya çıkan sonuçlar doğrultusunda hem alandaki araştırmacılara hem de yereldeki paydaşlara çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Etkinlik Turizmi, Sosyo-ekonomik Etki, Turizm Desteği, Turizm Planlaması

The Effect of Socio-Economic Consequences of Festivals on Residents' Tourism Support

Öz

Events are seen as an important element of attractiveness in tourism and an important tool in regional development. On the other hand, events can affect the region where they are held in a positive or negative way in socio-economic terms. The aim of this study is to investigate whether the socio-economic effects that occur with the activities have an effect on residents’ tourism support. The research is important for regional tourism managers to make better planning and to contribute to the development of tourism. The study was conducted with quantitative research method. Research data was collected from local people living in Bafra through a survey form. Analyzes were carried out on 305 valid survey data collected by convenience sampling method. According to the results of the research, there is a strong relationship between the socio-economic effects of the events and the tourism support of the local resident. In addition, it was concluded in the research that the socio-economic effects that emerged with the activities had a significant and positive effect on the tourism support of the people in the region.

Anahtar Kelimeler

Event Tourism, Socio-economic Impact, Tourism Support, Tourism Planning

Kaynakça

• Ağbay, N. C., Güçlü, C. ve Kama, S 2022. “Turizmin sosyo-kültürel etkilerinin yerel halkın turizmi desteğine etkisi.” 22. Ulusal Turizm Kongresi. Burdur, 160-172.
• Akbulut, Y. 2010. Sosyal bilimlerde SPSS uygulamaları. İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık.
• Akova, O. 2006. "Yerel halkın turizmin etkilerini algılamalarına ve tutumlarına yönelik bir araştırma." Akademik İncelemeler Dergisi, 1(2), 1-34.
• Alpar, R. (2011). Uygulamalı çok değişkenli istatiksel yöntemler. (3.Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Altunışık, R, Coşkun, R, Bayraktaroğlu, S, ve Yıldırım, E. 2012. Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri SPSS ugulamalı (7.Baskı). Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Andarabi, F. F., Altunöz, Ö. & Hassan, A. (2014). Cittaslow Şehirlerde Yerel Halkın Turizme Yaklaşımı: Seferihisar Örneği, Eko-Gastronomi Dergisi, 1(1): 69-86.
• Arslan, E. & Kendir, H. (2019). Evaluation of the Effect of Festival Tourism on Urban Economy: The Case of Van Shopping Fest. Turizm Akademik Dergisi, 6 (2), 299-306.
• Atsız, O. (2021). Az gelişmiş bir destinasyonda yerel halkın turizme yönelik desteği: Yozgat örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 32(2), 224 - 236.
• Aykaç, E, & Mehmet T. 2021. "Yerel halkın turizm gelişimine yönelik tutumu: Çorum ili örneği." Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(3), 1874-1895.
• Butler, R. W. 1980. "The Concept of a Tourist Area Cycle of Evoluation: Implication for the Management of Resources." Canadian Geographer, XXIV, 5-12.
• Büyüköztürk, Ş. 2014. Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Cameron, A. C. 2004. Kurtosis. M. S. Lewis-Beck, A. Bryman, ve T. Liao (Ed.), Encyclopedia of social science research methods. (s. 543-544). California: SAGE Publications.
• Cengiz, E. & Fazıl K. 2007. "Yerel halk tarafından algılanan toplam turizm etkisi ile turizm desteği arasındaki ilişkiye yönelik yapısal bir model önerisi." Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 19-37.
• Civelek, A. 2010. "Turizmin sosyal yapıya ve sosyal değişmeye etkileri." Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 13 (1-2) , 331-3.
• Çakır, O. & Betül K. 2020. "Residents’ perceptions of tourism potential and its effect on supporting tourism development The case of Çorum province." GSI Journals Serie A: Advancements in Tourism Recreation and Sports Sciences, 3(1),1-12.
• Çalışkan, U. & Özkan T. 2008. "Turizmin yerel halk üzerindeki etkileri ve Kuşadası ilçesi uygulaması." IV. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi. Antalya, 127- 148.
• Çiçek, D. & Yaşar S. 2018. "Yerel halkın turizme olan desteği Türkiye’deki Sakin Şehirler üzerine bir araştırma." Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 29(2), 185-196.
• Çokluk, Ö., Güçlü, Ş. & Büyüköztürk, Ş. 2014. Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları (3. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Demiral, G. N. & Akkoç, T. (2022). “Destinasyonlarda Etkinlik Yönetimi.” Destinasyon Geliştirme ve Örnek Uygulamalar, Oktay Emir (Ed.), 151-168. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Ekici, R., & Çizel, B. (2014). Yerel halkın turizm gelişimi desteğine ilişkin tutumlarının destinasyonların gelişme düzeylerine göre farklılıkları. Seyahat Ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 11(3), 73-87.
• Işıldar, P. & Özay, Y. 2019. "Festivaller ve Yerel Halk Üzerindeki Sosyal Etkileri: Urla Örneği." Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(4), 931-948.
• Kama, S. 2023. The relationship between leisure constraints, social isolation and self determination. GSI Journals Serie A: Advancements in Tourism Recreation and Sports Sciences, 6(1), 47-64.
• Karakaş, A. & H. İ. Şengün. 2017. "Yerel halkın turizm faaliyetlerine yönelik tutumları." İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 183-202.
• Keleş, H. (2021). Turizmin yerel halkın yaşam kalitesi, memnuniyeti ve turizme desteği üzerindeki etkileri: Manavgat örneği. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü. Konya.
• Keskin, E. & Çontu, M. 2011. "Mustafapaşa (Sinasos) kasabasında yaşayan halkın turizme bakış açısını belirlemeye yönelik bir alan araştırması." Aksaray Üniversitesi İİBF Dergisi, 3(2), 37-55.
• Kim, S. S. & Petrick, J. F. 2005. "Residents’ Perceptions on Impacts of the FIFA2002 World Cup: The Case of Seoul as a Host City." Tourism Management, 26, 25–38.
• Kim S. S. & Uysal, M. 2003. Perceived Socio-economic Impacts of Festivals and Events Among Organizers. Journal of Hospitality and Leisure Marketing, 10 (3-4), 159-171.
• Kodaş, D., Arıca, R., Kafa, N. & Duman, F. 2022. "Relationships between Perceptions of Residents Toward Tourism Development, Benefits Derived from Tourism and Support to Tourism." Journal of Tourismology, 8(2), 255-280.
• Kozak, M. 2021. Bilimsel araştırma: tasarım, yazım, ve yayım teknikleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Köleoğlu, N. 2018. "Turizmin etkilerine karşı yerel halkın algılarının değerlendirilmesi Gelibolu Tarihi Alan Bölgesinde bir araştırma." Selçuk İletişim Dergisi, 11 (2), 214-231.
• Mair, J. 2018. "Introduction." In The Routledge Handbook of Festivals 1st Edition, by Judith Mair (Ed.), 3-11. New York: Routledge.
• Malhotra, N. K. 2010. Marketing research: An applied orientation (6. Baskı). New Jersey: Prentice Hall.
• Mısırlı, İ. & Özdemir, H. 2018. "Festivallerin yerel halk üzerindeki sosyal etkileri üzerine bir araştırma: Ilgaz Dağı Kültür ve Sanat Festivali Örneği." Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(2), 419-435.
• Netemeyer, R. G., Bearden, W. & Sharma, S. 2003. Scaling procedures issues and aplications. London: SAGE.
• Nunkoo, R. & So, K. K. F. 2015. Residents’ Support for Tou¬rism: Testing Alternative Structural Models, Journal of Travel Research, 1 (5): 1-15.
• Özaltın Türker, G. & Türker, A. (2014). Yerel halkın turizm etkilerini algılama düzeyi turizm desteğini nasıl etkiler: Dalyan destinasyonu örneği. Electronic Journal of Vocational Colleges, 81-98.
• Özdemir, M. & Kervankıran, İ. 2011. "Turizm ve Turizmin Etkileri Konusunda Yerel Halkın Yaklaşımlarının Belirlenmesi: Afyonkarahisar Örneği." Marmara Coğrafya Dergisi, 24, 1-25.
• Özgürel, G., Alan, R. & Bingöl, Z. 2015. "Yerel kalkınmada bir araç olarak festivaller: Munzur Kültür ve Doğa Festivali." International Journal of Social and Economic Sciences, 5 (2): 113-121.
• Pirnar, I., Kurtural, S., & Tütüncüoglu, M. (2019). Festivals and destination marketing: An application from Izmir City. Journal of Tourism, Heritage & Services Marketing, 5(1), 9-14.
• Saruhan, Ş. C. & Özdemirci, A. (2013). Bilim, felsefe ve metodoloji (3.Baskı). İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Sert, A. N. 2017. "Festivallerin yerel halk üzerindeki sosyal etkileri: Beypazarı Örneği." Selçuk Ün. Sos. Bil. Ens. Der., 38, 187-199.
• Şenel, Kalyoncu & Demiral, (2022). Turist rehberleri rollerinin yerel mutfak kültürü bağlamında incelenmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 10(2), 918-943.
• Yıldırım, M. & Öztürk Deniz, F. 2018. "Turizmin yerel halkın sosyo-kültürel yapısına etkisi." Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(2), 79-91.
• Yolal, M, Sahilli Birdir, S., Karacaoğlu, S. & Birdir, K. 2014. XVII. Akdeniz oyunları seyircilerinin güdüleri ve algıladıkları faydalar üzerine bir çalışma. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 11 (2), 28-44.
• Yolal, M. 2019. "Etkinliklerin Sosyo-Ekonomik ve Kültürel Etkileri."Kongre ve Etkinlik Yönetimi, Çağıl Hale Özel ve Hakan Sezerel (Ed.), 66-88. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.