The Relationship Between Sustainable Consciousness and Environmental Awareness Sensitivity Level in the Context of Sustainable Development

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 2, 686 - 703, 29.04.2024

Ayşegül Tural Halime Turan

https://doi.org/10.34056/aujef.1402833

Öz

In light of the changes and developments that have gained momentum in the 21st century, it is emphasized that the development process should be made sustainable and functional in today's rapidly globalizing societies. As a part of social life, it is important for individuals to adapt to sustainability. Within the scope of sustainable development goals, the issue of a sustainable environment for sustainable societies also comes to the fore. In this context, qualified education is emphasized for individuals and societies with sustainable awareness and awareness of environmental sensitivity. As a matter of fact, it is noteworthy that it is necessary to determine the levels of sustainable awareness and environmental awareness for sustainable development of teacher candidates who will be the educational veterans of the future. This study aims to examine the relationship between teacher candidates' sustainable awareness and environmental awareness levels for sustainable development. The research process was carried out with the relational screening model, which is one of the quantitative research methods, in accordance with the purpose and content of the study. In this study, the ‘Sustainable Consciousness Scale' prepared by Michalos et al. (2012), adapted by Yüksel & Yıldız (2019), and the ’Environmental Sensitivity Scale’ prepared by Yeşil & Turan (2020) were used. The data obtained were analyzed with the statistical analysis program. According to the descriptive statistics, it was seen that none of the data showed normal distribution, and group comparisons were made with the Mann-Whitney U test and Kruskal Wallis tests. As a result, it is understood that sustainable awareness and environmental awareness awareness levels for sustainable development are interrelated and reflected in the opinions of teacher candidates. It is thought that sustainable awareness and environmental awareness can be implemented by designing purposeful activities in schools to encourage the transformation of sustainable awareness and environmental awareness levels into behavior in individual and social life and that sustainable awareness and environmental awareness can be discussed in different education forums to support sustainable society.

Anahtar Kelimeler

Environmental awareness, sensitivity, qualified education, teacher candidate, sustainability, sustainable awareness.

Proje Numarası

1919B012208929

Sürdürülebilir Kalkınma Bağlamında Sürdürülebilir Bilinç ve Çevre Bilinci Duyarlık Düzeyi İlişkisi

Öz

21. yüzyıl ile ivme kazanan değişim ve gelişimler ışığında, günümüzün hızla küreselleşen toplumlarında kalkınma sürecinin sürdürülebilir ve işlevsel kılınması gerekliliği vurgulanmaktadır. Toplumsal yaşamın bir parçası olarak bireylerin sürdürülebilirliğe uyumu önem arz etmektedir. Sürdürülebilir kalkınma hedefleri kapsamında sürdürülebilir toplumlar için sürdürülebilir çevre konusu da öne çıkmaktadır. Bu bağlamda sürdürülebilir bilinç ve çevreye karşı duyarlı olma farkındalığına sahip birey ve toplumlar için nitelikli eğitim vurgusu yapılmaktadır. Nitekim geleceğin eğitim neferleri olacak olan öğretmen adaylarının da sürdürülebilir kalkınma için sürdürülebilir bilinç ve çevre bilinci duyarlık düzeylerinin tespit edilmesi gerekliliği dikkat çekmektedir. Bu araştırmanın amacı sürdürülebilir kalkınma için, öğretmen adaylarının sürdürülebilir bilinçleri ile çevre bilinç duyarlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırma süreci, çalışmanın amaç ve içeriğine uygun olarak nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli ile yürütülmüştür. Araştırmada, Michalos vd., (2012) tarafınca hazırlanan, Yüksel ve Yıldız (2019) tarafından uyarlanan 'Sürdürülebilir Bilinç Ölçeği' ile Yeşil ve Turan (2020)’ın hazırladığı 'Çevre Duyarlılığı Ölçeği' kullanılmıştır. Elde edilen veriler, istatistiki analiz programı ile analiz edilmiştir. Tanılayıcı istatistiklere göre hiçbir verinin normal dağılım göstermediği görülmüş ve grup karşılaştırmaları Mann-Whitney U testi ve Kruskal Wallis testleri ile yapılmıştır. Sonuç olarak, sürdürülebilir kalkınma için sürdürülebilir bilinç ve çevre bilinci duyarlık düzeylerinin birbiriyle ilişkili olup, öğretmen adaylarının görüşlerine yansıdığı anlaşılmaktadır. Sürdürülebilir bilinç ve çevre bilinç duyarlık düzeylerinin bireysel ve toplumsal yaşamda davranışa dönüşmesinin teşviki için okullarda amaca yönelik etkinlikler tasarlanmak suretiyle uygulanabileceği ve farklı eğitim forumlarında sürdürülebilir toplumun desteklenmesi için sürdürülebilir bilinç ve çevre bilinç duyarlığının tartışılabilir olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Çevre bilinci, duyarlık, nitelikli eğitim, öğretmen adayı, sürdürülebilirlik, sürdürülebilir bilinç.

Etik Beyan

Bu çalışma süresince etik ilkelere uyulmuş ve etik izin alınmıştır.

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK

Proje Numarası

1919B012208929

Teşekkür

TÜBİTAK 2209-A Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı (2022-1. Dönem) çerçevesinde ‘Sürdürülebilir kalkınma için sürdürülebilir bilinç ile çevre bilinci duyarlık düzeyi ilişkisi’ başlıklı projede destekten yararlanılmıştır.

Kaynakça

• Abbas, M. & Singh, R. (2014). A survey of environmental awareness, attitude, and participation amongst university students: A case study. International Journal of Science and Research (IJSR), 3(5), 1755-1760. https://www.ijsr.net/getabstract.php?paperid=20132187
• Akçay, S. & Pekel, F. O. (2017). Öğretmen adaylarının çevre bilinci ve çevresel duyarlılıklarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. İlköğretim Online, 16(3), 1174-1184. https://doi.org/10.17051/İlkonline.2017.330249
• Altin, A., Tecer, S., Tecer, L., Altin, S. & Kahraman, B. F. (2014). Environmental awareness level of secondary school students: A case study in Balıkesir (Türkiye). Procedia - Social and Behavioral Sciences, 141, 1208-1214. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.05.207
• Auger, P., Devinney, T. M. & Louviere, J. J. (2010). Global segments of socially consaous consumers: do they exist? In Global Challenges in Responsible Business.Edited by N. C. Smith., C. B. Bhattacharya, D. Vogeland D. I. Levine. Cambridge Ubiversity Press. 135-160.
• Baltacı, A. (2018). Nitel Araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Esntitüsü Dergisi, 7(1), 231-274. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/497090
• Bayram, F. Ö. & Çengelci Köse, T. (2023). Sosyal bilgiler ders kitaplarının sürdürülebilirlik bilinci açısından incelenmesi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (AUJEF), 7(3), 500-531. https://doi.org/10.34056/aujef.1201038
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2022). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. (32. Baskı). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Çiftçi, S. & Kayaer, M. (2022). Yükseköğretimde çevre eğitiminin çevre bilincine etkisi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 29(1), 93-106. https://doi.org/10.18657/yonveek.1064753
• Çimen, H. & Benzer, S. (2019). Fen bilgisi ve sınıf öğretmen adaylarının sürdürülebilir çevreye yönelik tutumlarının incelenmesi. İnsan ve İnsan, 6(21), 525-542. https://doi.org/10.29224/insanveinsan.475471
• Dal, M. & Özdemir, Y. (2020). Dijital çağda neden bir kent sürdürülebilir akıllı şehir olmalıdır? Uluslararası Doğu Anadolu Fen Mühendislik ve Tasarım Dergisi, 2(2), 205-215. https://doi.org/10.47898/ijeased.728019
• Ergün, T. & Çobanoğlu, N. (2012). Sürdürülebilir kalkınma ve çevre etiği. Ankyra: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(1), 97-123. https://doi.org/10.1501/sbeder_0000000041
• Erkal, S., Şafak, Ş. & Yertutan, C. (2011). Sürdürülebilir kalkınma ve çevre bilincinin oluşturulmasında ailenin rolü. Sosyoekonomi, 14(14), 145-158. https://doi.org/10.17233/se.58341.
• Hassan, A., Ariffin, T. A. Noordin.& Sulaiman, S. (2010). The status on the level of environmental awareness in the concept of sustainable development amongst secondary school students. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2, 1276–1280. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2010.03.187
• Holton III, E. F. & Burnett, M. F. (2005). The basics of quantitative research. Research in organizations foundations and methods of ınquiry içinde. Editör R. A. Swanson, E. F. Holton III. Berrett-Koehler Publishers.
• Hopkins, C. A. & Mckeown, R. (1999). Education for sustainable development. Forum for Applied Research and Public Policy, 14(4), 25. https://link.gale.com/apps/doc/A60076786/AONE?u=anon~1612e4ec&sid=googleScholar&xid=4ad7d6
• Hyytinen, H., Laakso, S., Pietikäinen, J., Ratvio, R., Ruippo, L., Tuononen, T. & Vainio, A. (2023), Perceived interest in learning sustainability competencies among higher education students. International Journal of Sustainability in Higher Education, 24(9), 118-137. https://doi.org/10.1108/IJSHE-06-2022-0198
• Kavaz, D. & Öztoprak, H. (2019). Sürdürülebilir kalkınma farkındalığı ve çevresel duyarlılık üzerine bir durum çalışması: Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi. Folklor/Edebiyat, 25(97), 146-165. https://doi.org/10.22559/folklor.933
• Kaya, M. F. & Tomal, N. (2011). Sosyal bilgiler dersi öğretim programının sürdürülebilir kalkınma eğitimi açısından incelenmesi. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1(2), 49-65. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/696392
• Kayahan, Z. & Çevik, N. (2021). Çevre bilinci bağlamında sürdürülebilir sanatsal dil. Akademik Sanat Tasarım ve Bilim Dergisi, 14, 1-11. https://doi.org/10.34189/asd.2021.14.001
• Коstenkо, А. M. & Kuzmenko, О. M. (2021). Ecological consciousness as a factor influencing the sustainable development of European countries. Journal of Geology, Geography and Geoecology, 30(2), 289-297. https://doi.org/https://doi.org/10.15421/112125
• Kuş, E. (2012). Nitel-Nicel Araştırma Yöntemleri Sosyal Bilimlerde Araştırma Teknikleri: Nicel mi? Nitel mi? (4. Baskı). Anı Yayıncılık.
• Küçük, O. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. 1. Baskı [Scientific research methods]. Ekin Yayınevi.
• Mei, N. S., Wai, C. W. & Ahamad, R. (2016). Environmental Awareness and Behaviour Index for Malaysia. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 222, 668-675. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2016.05.223
• Nasibulina, A. (2015). Education for Sustainable Development and Environmental Ethics. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 214, 1077-1082. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.11.708
• Nazarenko, A. V. & Kolesnik, A. I. (2018). Raising environmental awareness of future teachers. International Journal of Instruction, 11(3), 63-76. https://doi.org/10.12973/IJI.2018.1135A
• Oğuz, D., Çakcı, I. & Kavas, S. (2011). Yüksek öğretimde öğrencilerin çevre bilinci. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 12(1), 34-39. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/195770
• Ovais, D. (2023). Students’ sustainability consciousness with the three dimensions of sustainability: Does the locus of control play a role? Regional Sustainability, 4, 13–27. https://doi.org/10.1016/j.regsus.2023.02.002
• Öztürk Demirbaş, Ç. (2015). Öğretmen adaylarının sürdürülebilir kalkınma farkındalık düzeyleri. Marmara Coğrafya Dergisi, 31, 300-316. https://doi.org/10.14781/Mcd.09811
• Panov, V. I. (2013). Ecological Thinking, Consciousness, Responsibility. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 86, 379-383. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2013.08.583
• Parris, T. M. & Kates, R. W. (2003). Characterizing and measuring sustainable Development. Annu. Rev. Environ. Resour, 28, 559–86. https://doi.org/10.1146/annurev.energy.28.050302.105551
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research & evaluation methods. 3rd Edition. Sage Publications.
• Rojter, J. (2012). Developing Sustainability Consciousness in Engineering Curriculum through Materials Education. Energy Procedia, 16, 810 -815.
• Sauvé, L. (1996). Environmental education and sustainable development: A further appraisal. Canadian Journal of Environmental Education, 1, 7-34. https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ540073.pdf
• Savelyeva, T. & Douglas, W. (2017). Global consciousness and pillars of sustainable development: A study on self-perceptions of the first-year university students. International Journal of Sustainability in Higher Education, 18(2), 218-241. https://doi.org/10.1108/IJSHE-04-2016-0063
• Stansfield, M. (2020). Finding a point of reference to inspire a sustainability consciousness. Hospitality Insights, 4(1), 5-6. https://doi.org/10.24135/hi.v4i1.73
• Sukamolson, S. (2007). Fundamentals of quantitative research. Language Institute Chulalongkorn University, 1(3), 1-20.
• Tze San, O., Latif, B. & Di Vaio, A. (2022). GEO and sustainable performance: the moderating role of GTD and environmental consciousness. Journal of Intellectual Capital, 23(7), 38-67. https://doi.org/10.1108/JIC-10-2021-0290
• Vinokurova, N. F., Nikolina, V. V., Shevchenko, I. A. & Efimova, O. E. (2015). A coevolutionary model of environmental consciousness development among school children on the basis of sustainability concepts. Mediterranean Journal of Social Sciences, 6(6), 315-324. https://doi.org/10.5901/mjss.2015.v6n6s2p315
• Wamsler, C. (2020), Education for sustainability: Fostering a more conscious society and transformation towards sustainability. International Journal of Sustainability in Higher Education, 21(1), 112-130. https://doi.org/10.1108/IJSHE-04-2019-0152
• Watson, R. (2015). Quantitative research. Nursing Standard, official newspaper of the Royal College of Nursing, 29(31), https://doi.org/ 10.7748/ns.29.31.44.e8681
• Yeşil, M. & Turan, Y. (2020). Çevresel duyarlılık üzerine bir ölçek geliştirme çalışması. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 10(2), 418-435.
• Yıldız, K., Güzel Gürbüz, P., Esentaş, M., Beşikçi, T. & Balıkçı, İ. (2021). Üniversite öğrencilerinin sürdürülebilir çevre eğitimi ve çevre sorunlarına yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. International Journal of Social Science Research, 10(1), 35-49. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijssresearch
• Yılmaz, B., Yılmaz, Z. & Mumcu, E. (2022). Investigation of teachers' views on the environmental education and sustainable consciousness. Journal of European Education (JEE), 12(1-2), 1-16. http://eu-journal.org/index.php/JEE/article/view/336
• Yüksel, Y. & Yıldız, B. (2019). Sürdürülebilir bilinç ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması, Erciyes Journal of Education, 3(1), 16- 36. https://doi.org/10.32433/eje.562622
• Zenelaj, E. (2013). Education for sustainable development. European Journal of Sustainable Development, 2(4), 227-232. https://doi.org/10.14207/ejsd.2013.v2n4p227