Türkiye Üniversitelerinde Dramatik Yazarlık Eğitimi: Nitel Bir Durum Çalışması

Yıl 2021, Cilt: 12 Sayı: 2, 357 - 373, 28.12.2021

Ezgi Deniz Alpan Özlem Belkıs Hatice Şaşmaz Yunus Emre Gümüş Yasemin Sevim

https://doi.org/10.51460/baebd.945347

Öz

Dramatik yazarlık, sahne sanatları eğitiminin oyunculuk ve sahne tasarımı ile birlikte temel taşlarından biridir. Günümüzde bu eğitim, tiyatro estetiğinin değişim ve dönüşümüne paralel olarak sürdürülmektedir. Türkiye’de 1964’te başlayan lisans düzeyindeki tiyatro eğitiminin içinde dramatik yazarlık alanı da bulunmakta, bugün de lisans düzeyinde Ankara Üniversitesi, Atatürk Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi, Kocaeli Üniversitesi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Uludağ Üniversitesi ve Yüzüncü Yıl Üniversitesi olmak üzere sekiz üniversitede sürdürülmektedir. Eğitimin iyileştirilme ve güncellenmeye ihtiyaç duyan doğası, bir tartışma zemini oluşturulması için var olan koşulların bilinmesini zorunlu kılar. Desteğe ihtiyaç duyulan ya da güçlü alanların keşfedilmesi bu anlamda önemlidir. Bu çalışma Türkiye’deki Dramatik Yazarlık Eğitiminin halihazırdaki koşullarını incelemek ve temel demografiyi oluşturmak, muhtemel bir tartışmaya zemin sunmak amacını taşımaktadır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi, durum çalışması deseninde kullanılmıştır. Araştırmaya Dramatik Yazarlık Eğitimini aktif olarak sürdüren yedi üniversite katılmıştır. Derinlemesine yarı yapılandırılmış görüşmeler ile toplanan veriler hazırlık, çözümleme ve kodlama olmak üzere üç aşamada çözümlenmiştir. Bulgular araştırma soruları bağlamında birimlerin kuruluşları ile kadro, kontenjan, mekân yeterlilikleri bağlamında örneklenerek sunulmuştur. Araştırmanın sonuçları, Dramatik Yazarlık Eğitiminde ders mekanlarının sayısal ve işlevsel olarak ihtiyacı karşılamadığını, ilgili birimlere tahsis edilmiş kadroların yetersiz olduğunu, öğrenci kontenjanlarının az ya fazla olmasının eğitimi doğrudan etkilediğini göstermiştir. Ayrıca birimlerin, staj ve pratik çalışma faaliyetlerini öğrencilerin kariyer gelişimleri açısından başat bir öge olarak gördükleri de anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Dramatik Yazarlık, Dramatik Yazarlık Eğitimi, Sahne Sanatları, Oyun Yazarlığı, Yaratıcı Yazarlık

Kaynakça

• Arıcı, O. (2020). Kurmacanın inşası: Oyun Yazarlığına Giriş, İstanbul: Habitus Yayıncılık.
• Belkıs, Ö. (2020). Tiyatro Yazarlığı, Oyun Yazarlığı- Dramaturgi- Eleştiri, İstanbul: Mitos Boyut Yayınları.
• Belkıs, Ö. & Gümüş, Y. E. (2020). Examining usability of the six thinking hats technique in playwriting education: Turkey as a case study, Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 10(1), 147-168.
• Belkıs, Ö., Gümüş, Y. E., Şaşmaz, H., Alpan, E. D. (2019). Türkiye ve Amerika’da dramatik yazarlık eğitim programlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(72), 1871-1889.
• Belkıs, Ö., Şaşmaz, H., Gümüş, Y. E., Alpan, E. D. (2019). Türkiye'de Dramatik yazarlık eğitimi programlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi, Art-E, 12(24), 315-338. Bıçakçı, H. (2017). Uydurmanın incelikleri, İstanbul: Hep Kitap.
• Creswell, J. (2013). Nitel araştırma yöntemleri, beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. (M. Bütün ve S.B.Demir, Çeviri Ed.). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Demirel, Ö. (2015). Eğitimde Program Geliştirme Kuramdan Uygulamaya (24. Baskı b.). Ankara: Pegem Akademi.
• Gülsoy, M. (2013). Büyübozumu: yaratıcı yazarlık, 9. Basım, İstanbul: Can Sanat Yayınları.
• Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (2016). Nitel veri analizi. (S. A. Altun ve A. Ersoy, Çeviri Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
• Nutku, H. (1999). Oyun yazarlığı düşünsel boyutu ve kavramlarıyla, İstanbul: Mitos Boyut Yayınları.
• Nutku, Ö. (1960). Tiyatro ve yazar, Ankara: Gim Yayınları.
• Nutku, Ö. (1965). Oyun yazarı, İstanbul: İzlem Yayınları.
• Nutku, Ö. (1983). Cumhuriyet Tiyatrosu. Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Özakman, T. (2001). Oyun ve senaryo yazma tekniği, 2. Basım, Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Saldaña, J. (2011). Fundamentals of qualitative research. Oxford, New York: Oxford University Press.
• Saldaña, J. (2019). Nitel araştırmacılar için kodlama el kitabı. (A. Tüfekçi Akcan, S. N. Şad, Çeviri Ed.). Ankara: Pegem Akademi. Tiyatro Araştırmaları Dergisi (1978). Tiyatro Öğretimi ve Eğitimi Özel Sayısı, 1976, sayı. 7, Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
• https://galataperform.com/atolye/oyun-yazarligi-atolyesi-2021/
• https://pupasanat.com/V2/dramatik-yazarlik-kursu-bursa
• https://kultur.istanbul/tiyatro-yazari-olmak-ister-misiniz/