Örgütsel Aidiyet Algısı Ölçeği (ÖAAÖ): Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2023, Cilt: 14 Sayı: 2, 758 - 780, 28.12.2023

Osman Faruk Tatar N. Bilge Uzun

https://doi.org/10.51460/baebd.1286772

Öz

Bu çalışma öğretmenlerin örgütsel aidiyet algısı düzeylerini ortaya koymaya yönelik bir ölçek geliştirme çalışmasıdır. Geçerlik kapsamında; uzman değerlendirmeleri rasyonel yaklaşım temelinde sürdürülmüş, istatistiksel olarak açımlayıcı faktör analizi (AFA), doğrulayıcı faktör analizi (DFA) ve yakınsak geçerlik analizleri ile yapı geçerliliği test edilmiştir. Güvenirlik analizlerinde kapsamında ise belirlenen üç alt faktörün Cronbach Alpha katsayılarına ve CR birleştirici güvenirlik belirleme tekniklerinden yararlanılmıştır. Madde oluşturma süreci aşamaları detaylı bir şekilde tamamlanarak 50 maddelik ön deneme formu oluşturulmuştur. Ön deneme formu araştırmanın birinci çalışma grubunu oluşturan 390 öğretmene uygulanmış, AFA sayıltıları test edildikten sonra öz değerler, yamaç eğim grafiği gibi faktör analizleri sonrası ölçeğin “kurumsal aidiyet”, “katılımsal aidiyet” ve “bireysel aidiyet” olarak üç faktörlü ve 21 maddeden oluşan ölçeğin nihai formu oluşturulmuştur. Ölçeğin açıklanan toplam varyansı ise %60.726 olarak belirlenmiştir. Üç faktörlü ölçek yapısının Cronbach Alpha katsayıları ise birinci faktör için 0.907, ikinci faktör için 0.875, üçüncü faktör için ise 0.859 olarak hesaplanmıştır. DFA için birinci çalışma grubundan tamamen bağımsız ve yeni bir çalışma grubuyla çalışılmış ve 21 maddelik nihai form toplam 291 katılımcıya uygulanmıştır. DFA analizleri ile test edilen modelde maddelerin standartlaştırılmış değerleri 0,59 ile 0,85 arasında olup, üç faktör için T değerlerine bakıldığında ise bu değerlerin istatistiksel olarak manidar/anlamlı olduğu (p<,001) belirlenmiştir. DFA analizleri ile sınanan ölçme bedelinin uyum indeksleri incelendiğinde ise çoklu değerlendirme bakış açısı ile değerlendirildiğinde genel hali ile bu modelin mükemmel uyum sergilediği konusunda karara varılmıştır. Üç faktörlü yapının DFA bulgularıyla sınanan yakınsak geçerlik ölçütüne bakıldığında ise ölçeğin tüm alt boyutlarında CR değerlerinin AVE değerlerinden büyük olması ve belirlenen AVE değerlerinin 0,50’ten büyük olması yakınsak geçerlik ölçülerinin sağlandığını göstermektedir. Araştırmadaki ikinci çalışma gurubundan toplanan verilere göre Cronbach Alfa güvenirlik analizi sonucunda Örgütsel Aidiyet Algısı Ölçeğinin tamamı için Cronbach Alpha değeri 0,95, belirlenen alt faktörlerden; kurumdan aidiyet alt faktörü için 0.92, katılımsal aidiyet alt faktörü için 0.86, bireysel aidiyet alt faktörü için ise 0,89 olarak hesaplanmıştır. Bu bulgular, Örgütsel Aidiyet Algısı Ölçeğinin, bilimsel ve psikometrik açıdan güvenilir, geçerli olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

örgütsel aidiyet, öğretmenler, ölçek geliştirme.

Destekleyen Kurum

YOK

Proje Numarası

YOK

Teşekkür

Derginize makale göndermekten memnunuz. inceleme ve geri dönüşler için şimdiden teşekkür ederiz.

Perception of Organizational Belonging Scale: Validity and Reliability Study

Öz

Anahtar Kelimeler

organizational belonging, teachers, scale development.

Proje Numarası

YOK

Kaynakça

• Alaca, F. (2011). İki dilli olan ve olmayan öğrencilerde okul yaşam kalitesi algısı ve okula aidiyet duygusu ilişkisi (Yayın no.299917). [Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi].
• Allen, N, J. ve Meyer, J. P. (1990). The Measurement and Antecedents of Affective, Continuance and Normative Commitment to Organizations. Journal of Occupational Psychology. 63, (1) 1-18. https://doi.org/10.1111/j.2044-8325.1990.tb00506.x
• Alpar, R. (2014). Spor, Sağlık ve Eğitim Bilimlerinden Örneklerle Uygulamalı İstatistik ve Geçerlik-Güvenilirlik. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Alptekin, D. (2011). Toplumsal aidiyet ve gençlik: Üniversite gençliğinin aidiyeti üzerine sosyolojik bir araştırma (Yayın no. 294490). [Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi].
• Altunkaya, G. (2019). Motivasyon ve örgütsel aidiyet ilişkisi: Batman üniversitesinde bir araştırma (Yayın no. 586495). [Yüksek Lisans Tezi, Batman Üniversitesi].
• Anderson-Butcher, D., & Conroy, D. E. (2002). Factorial and Criterion Validity of Scores of a Measure of Belonging in Youth Development Programs. Educational and Psychological Measurement, 62(5), 857–876. https://doi.org/10.1177/001316402236882
• Aydın, Y. E. ve Uzun, N. B. (2021). Romantik İlişkilerde Sosyal Medya Kıskançlığı Ölçeği (RİSMKÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. OPUS– Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 18 (44), 7883-7911. https://doi.org/10.26466/opus.890331
• Aydınlı H.İ. (2005). İş Doyumunu Etkileyen Değişkenler ve Bir Uygulama. Üçüncü Sektör Kooperatifçilik Dergisi, 149, 62-84.
• Bacızade, A. (2017). Telekomünikasyon sektöründe çalışanlarda kurumsal aidiyeti etkileyen faktörlerin analizi-Trabzon Vodafone mağazaları örneği (Yayın no. 480752). [Yüksek Lisans Tezi, Avrasya Üniversitesi]
• Başusta, N. B. (. (2010). Ölçme Eşdeğerliği. Journal of Measurement and Evaluation in Education and Psychology, 1 (2), 58-64. https://dergipark.org.tr/tr/pub/epod/issue/5807/77239
• Bentler, P.M., Bonett, D.G. (1980). Significance tests and goodness-of-fit in the analysis of covariance structures. Psychological Bulletin, 88 (4), 588-600. https://doi.org/10.1037/0033-2909.88.3.588
• Bernstein, I. (2000). Some consequences of violating SEM’s assumptions. Paper presented at the annual meeting of Southwestern Psychological Association, Dallas, TX.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı- İstatistik, Araştırma Deseni, Spss Uygulamaları ve Yorum (15. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.