İzmir İlinde Yayılış Gösteren Euphorbia anacampseros Boiss. var. tmolea M.S. Khan ve Euphorbia myrsinites L. Taksonlarının Karşılaştırmalı Anatomisi

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 3, 296 - 303, 31.12.2023

Hüseyin Yamaç Aylin Eşiz Dereboylu Ulaş Uğuz

Öz

Bu çalışmada “İzmir ilinde yayılış gösteren Euphorbia L. subgen Esula Pers. sect. Paralias Dumart. subsect. Myrsiniteae Lam. Alt seksiyonu altında yer alan Euphorbia anacampseros Boiss. var. tmolea M.S. Khan ve Euphorbia myrsinites L. taksonlarının karşılaştırmalı anatomik yönden araştırılması gerçekleştirilmiştir. Anatomik incelemelerde parafin metodu kullanılmış, kök, gövde ve yaprak kesitleri RM 2125 RTS mikrotom cihazı ile alınmıştır. Anatomik incelemelerde kökte korteks kalınlığının, floem kalınlığının, ksilem kalınlığının ve salgı kanalı alanının Euphorbia myrsinites L. de daha fazla olduğu görülmüştür. Euphorbia anacampseros Boiss. var. tmolea M.S. Khan nın yaprak tipinin bifasiyal, Euphorbia myrsinites L. in ise ekvifasiyal tipte olduğu belirlenmiştir. Her iki taksonda da amfistomatik yapraklar bulunduğu ve anomositik tip stoma olduğu gözlemlenmiştir. Euphorbia myrsinites L in yaprak epidermis hücrelerinin papilloz yapıda olduğu görülmüştür. Çalışmalarımız sonucunda, incelenen taksonlar arasında anatomik farklılıklar olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Karşılaştırmalı anatomi, Euphorbia anacampseros Boiss. var. tmolea M.S. Khan, Euphorbia myrsinites L., Euphorbiaceae

Kaynakça

• Akman, Y., Ketenoğlu, O., Kurt, L., Güney, K. ve Tuğ, N. (2004) Bitki Ekolojisi, Palme Yayınları, 300, Ankara.
• Bercu, R. ve Popoviciu, D. R. (2015). Comparative anatomical study on leaves of three Euphorbia L. species. Wulfenia 22: 271-276.
• Daniela, C., Forino, L. M. C., Balestri, M. ve Pagni, A. M. (2009). Leaf anatomical adaptations of Calystegia soldanella, Euphorbia paralias and Otanthus maritimus to the ecological conditions of coastal sand dune systems. Caryologia, 62(2): 142-151.
• Davis, P.H. (1967). Euphorbia L. Şu eserde: Davis, P. H. (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands 7: 611-613. Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Demiray, H., Tabanca, N., Göger, F., Estep, A., Becnel, J. ve Demirci, B. (2017). Chemical composition and mosquitocidal activity of n-hexane and methanolic extracts from Euphorbia anacampseros var. tmolea: An endemic species of Turkey against Aedes aegypti. Asian Journal of Chemistry 29 (11): 2488-2492.
• Dorsey, B. L., Haevermans, T., Aubriot, X., Morawetz, J. J., Riina, R., Steinmann, V. W. ve Berry, P. E. (2013). Phylogenetics, morphological evolution, and classification of Euphorbia subgenus Euphorbia. Taxon 62(2): 291-315.
• Gales, R. C. ve Toma, C. (2007). Researches regarding the morphology, structure and distribution of Laticifers in the vegetative organs of some Euphorbia species from Romania’s flora. Analele Stiintifice ale Universitatii Al. I. Cuza" din Iasi 53: 40-45.
• Gökçen, Ü., Koyuncu, O. ve Sezer, O. (2020). Some comparative biological characteristics of two Euphorbia taxa (Subgen: Chamaesyce) often mistaken identity in Central Anatolia Turkey. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi 13 (2): 1-19.
• Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M., ve Babaç, M. T. (2012). Türkiye Bitkileri Listesi. Damarlı Bitkiler s. 262. Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını, İstanbul.
• İnce, H. H. (1989). Bitki Preparasyon Teknikleri s.s. 94. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Yayınları, No. 127, İzmir.
• Metcalfe, C. R. ve Chalk, L. (1979). Anatomy of the Dicotyledons I. Systematic Anatomy of Leaf and Stem, with a Brief History of the Subject, 2. Baskı. Clarendon Press, Oxford.
• Özbilgin, S. ve Saltan Çitoğlu, G. (2012). Uses of some Euphorbia species in traditional medicine in Turkey and their biological activities. Turkish Journal of Pharmaceutical Sciences, 9 (2): 241-256.
• Öztürk, M., Guvensen, A., Gucel, S., ve Altay, V. (2013). An overview of the atmospherric polen in Turkey and Northern Cyprus. Pak. J. Bot. 45: 191- 195.
• Radcliffe-Smith, A. (1982). Euphorbia L., P.H. Davis (ed.), Flora of Turkey 7: 571-630. Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Şenel, G., Özkan, M., ve Özdemir, C. (1996). Euphorbia helioskopia L. ve Euphorbia amygdaloides L. var amygdaloides Türleri Üzerinde Karşılaştırmalı Anatomik Bir Çalışma. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Fen Dergisi 7(1): 153-168.
• Tadavi, S. C. ve Bhadane, V. V. (2014). Taxonomic significance of the rachis, petiole and petiolule anatomy in some Euphorbiaceae. Biolife 2: 850-857.
• Tutgun, G. ve Gönüz, A. (2020). An endemic plant growing in Kazdağı importance and usage areas of Euphorbia anacampseros Boiss. var. anacampseros taxon. Journal of Scientific Perspectives, 4(4): 281-288.
• Webster, G. L. (1994) Classification of the Euphorbiaceae. Annals of the Missouri Botanical Garden: 3-32.
• Yapıcı, E. (2015). Samsun Çevresinde Yayılış Gösteren Euphorbia L. (Euphorbiaceae) Cinsine Ait Bazı Türler Üzerinde Morfolojik Ve Anatomik Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Zahra, N. B., Ahmad, M., Shinwari, Z. K., Zafar, M. ve Sultana, S. (2014). Systematic significance of anatomical characterization in some Euphorbiaceous species. Pak. J. Bot 46(5): 1653-1661.