POLİTİK SÖYLEM BAĞLAMINDA İSRAİL’İN MEDYA ARACILIĞIYLA ÖTEKİLEŞTİRME POLİTİKASI

Yıl 2019, Cilt: 22 Sayı: 41, 267 - 294, 15.06.2019

Seda Dural Nezir Temür

https://doi.org/10.31795/baunsobed.581587

Öz

Bu
çalışmada İsrail’in Türkiye’ye karşı nefret söylemini medya aracılığıyla
meşrulaştırdığı varsayımından hareket edilerek siyasal alanda kullanılan nefret
söylemi ekseninde 15 Temmuz 2016 darbe girişiminin ardından İngilizce yayın
yapan Haaretz Gazetesi’nde 16-31 Temmuz 2016 tarihleri arasında yer alan haberler
incelenmiştir. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan hakkında oluşturulmak istenen
otoriter/diktatör algısı, darbenin senaryo olduğu görüşü ve felaket senaryoları
çerçevesinde sınıflandırılarak ele alınan metinlerde nefret söylemi, Teun van
Dijk’in eleştirel söylem çözümlemesi modeli çerçevesinde incelenmiştir. Bu
çerçevede, çalışma kapsamında incelenen İngilizce haber metinlerinde
Türkiye-İsrail ilişkilerinin gerçek yüzünün gizlendiği haber metinlerinin
“ötekileştirme” kurgusuyla tarihsel olarak vurgulanan “biz” ve “onlar” algısını
pekiştirdiği, Cumhurbaşkanı Erdoğan hakkında yapılan abartılı yorumlar,
hakaretler ve kullanılan aşağılayıcı ifadelerle oluşturulan nefret söyleminin
saldırganlık boyutuna ulaştığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Haber Söylemi, Nefret Söylemi, Eleştirel Söylem Analizi

Israel’s Othering Policy Through Media Within The Context of Political Discourse

Öz

In
this study by acting on the assumption that Israel legitimizes the hatred
against Turkey through the media, on the axis of hate speech used in the
political arena, the news published between 16 -31 July 2016 in the Israeli
English newspaper Haaretz regarding the 15 July coup attempt. The texts that have
been categorized by taking into account the authoritarian/dictator perception
to be created about President Recep Tayyip Erdoğan, the staged coup view and
disaster scenarios have been analyzed in the framework of Teun van Dijk’s
critical discourse analysis model. In this context, it has been found out that
the English news texts showing true colors of 
Turkey-Israel relations, with the setup of othering  reinforces historical “us” and “them”
perception, with the exaggerated comments, insults and derogatory expressions
used against President Erdogan, hate speech has reached a level of aggresivenes.

Anahtar Kelimeler

News Discourse, Hate Speech, Critical Discourse Analysis

Kaynakça

• Akgün, M., Gündoğar, S.S., ve Görgülü, A. (2014). Zor Zamanda Siyaset: İsrail-Türkiye İlişkileri. TESEV Dış Politika Programı 11 Eylül 2018 tarihinde http://tesev.org.tr/wp-content/uploads/2015/11/Zor_Zamanda_Siyaset_Israil_Turkiye_Iliskileri.pdf adresinden erişildi.
• Akın, H. (2014). Johann Weyer ve Melankolik Cadılar, Tarih Okulu Dergisi (TOD), 7(XX), 391-414. Aksan,Y. (2013). 1450-1750 yılları arasında Avrupa’da cadılık. Tarih İncelemeleri Dergisi, XXVIII (2), 355-368.
• Aytürk, İ. (2011). The Coming of An Ice Age? Turkish- Israeli Relations Since 2002, Turkish Studies, 12(4,) 675-687.
• Bar’el, Z. (17 Temmuz 2016). Sleeping with the enemy: The Turkish opposition’s terrible dilemma. Haaretz. 01 Ağustos 2018 tarihinde https://www.haaretz.com/middle-east-news/turkey/.premium-sleeping-with-the-enemy-the-turkish-oppositions-terrible-dilemma-1.5411703 adresinden erişildi.
• Bar’el, Z. (22 Temmuz 2016). Turkey’s Erdogan is already making the most of his ‘gift from heaven’ after coup attempt. Haaretz. 01 Ağustos 2018 tarihinde https://www.haaretz.com/middle-east-news/turkey/.premium-turkeys-erdogan-is-making-the-most-of-his-gift-from-heaven-1.5414306 adresinden erişildi.
• Bar’el, Z. (31 Temmuz 2016). Erdogan exploits democracy to reconstruct Turkey’s identity. Haaretz. 01 Ağustos 2018 tarihinde https://www.haaretz.com/middle-east-news/turkey/.premium-erdogan-exploits-democracy-to-reconstruct-turkey-s-identity-1.5418447 adresinden erişildi.
• Bek, M.G. (2005). Yerel Politika ve Yerel Medya, S.Alankuş (Der.), Medya ve Toplum içinde (ss.133- 147), Ser Matbaası
• Billig M, Condor, S., Erwards, D., Gane, M.J., Middleton, D. ve Radley, A. (1988). Ideological Dilemmas: A Social Psychology of Everyday Thinking, London: Sage
• Binark, M. ve Çomlu, T. (2011) Nefret Söyleminin Nefret Suçuna Evrilmesi. 10 Ağustos 2018 tarihinde https://m.bianet.org/biamag/diger/131930-nefret-soyleminin-nefret-sucuna-evrilmesi adresinden erişildi.
• Bisharat, O. (18 Temmuz 2016). Erdogan, the Machiavellan ‘prince’ of İstanbul. Haaretz. 01 Ağustos 2018 tarihinde https://www.haaretz.com/opinion/.premium-erdogan-the-machiavellian-prince-of-istanbul-1.5411631 adresinden erişildi.
• Büyükkantarcıoğlu, S.N. (2012). Söylem İncelemelerinde Eleştirel Dilbilimsel Boyut: Eleştirel Söylem Çözümlemesi ve Ötesi, Ö.Özer (Ed.), Haberi Eleştirmek içinde (ss.161-197), Literatürk.
• Çakır, A. (2014). Söylem Analizi Ne Demek İstiyorsun?. Palet Yayınları.
• Çınar, M. (2013), Dil, Söylem, İktidar: Nefretin ‘Söylem’e, Söylemin ‘Nefret’e Dönüşmesi, M.Çınar (Ed.), Medya ve Nefret Söylemi içinde (ss. 137-155) Hrant Dink Vakfı Yayınları.
• Demirbaş, T. (2017). Nefret Söylemi ve Nefret Suçları. D.E.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi,19 (Özel Sayı), 2693-2701.
• Devran, Y. (2010). Haber Söylem İdeoloji. Başlık Yayın Grubu.
• Doğan, E. (2015). Televizyon Haberlerinde Nefret Söylemi: Suriyeli Sığınmacılar Örnek Olayı. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Doruk, Ö. (2013). Disiplin Toplumu ve Haber Söylemi: Gökkuşağı Derneği’nce Yapılması Planlanan Yürüyüşün Engellenmesine İlişkin Haberlerin Çözümlenmesi. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 2(1), 106-132.
• Dünden bugüne Türkiye-İsrail ilişkileri, (Haziran,2017). Habertürk, 10 Ağustos 2018 tarihinde https://www.haberturk.com/yazi-dizisi/haber/1262938-dunden-bugune-turkiye-israil-iliskileri# adresinden erişildi.
• Dursun, Ç. (2005). Haber ve Habercilik/Gazetecilik Üzerine Düşünmek, S. Altuntaş (Der.), Gazetecilik ve Habercilik içinde (ss.69-90), IPS İletişim Vakfı Yayınları:7.
• Efron, S.(2018). The Future of Israeli-Turkish Relation. Santa Monica, CA: Rand Corporation. Eminoğlu, A. (2016). Tarihsel Süreçte Türkiye İsrail İlişkilerinin Değişen Yapısı. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 7(15), 88-106.
• Erkmen, S. (2005). 1990’lardan Günümüze Türkiye-İsrail Stratejik İşbirliği, Uluslararası İlişkiler, 2(7), 157-185.
• Hart, C. (2014). Discourse, Grammar and Ideology Functional and Cognitive Perspectives, Bloomsbury.
• İnal, M.A. (1995) “Yazılı Basın Haberlerinde ‘Yapısal’ Yanlılık Sorunu”. Toplum ve Bilim, 67, 111- 134.
• İnal, M. A. (1996). Haberi Okumak. Temuçin Yayınları.
• İnceoğlu, Y. (14 Nisan 2011). Nefret suçu insanlık suçu, Habertürk. 20 Ağustos 2018 tarihinde http://www.yasemininceoglu.com/default.aspx?cat=5&Sayfa=6 adresinden erişildi.
• İnceoğlu, Y. ve Sözeri, C. (2012). Nefret Suçlarında Medyanın Sorumluluğu : “Ya sev ya terk et ya da…. 20 Ağustos 2018 tarihinde http://docplayer.biz.tr/23719176-Nefret-suclarinda-medyanin-sorumlulugu-ya-sev-ya-terk-et-ya-da.html adresinden erişildi.
• Fairclough, N. (1992). Discourse and Social Change. Cambridge: Polity. Kafaoğlu Büke, A. (21 Ekim 2016). Niccolo Machiavelli’den ‘Prens’, Cumhuriyet, 12 Ağustos 2018tarihindehttp://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kitap/619354/Niccolo_Machiavelli_den__Prens.html adresinden erişildi.
• Karaduman, S. (2017). Eleştirel Söylem Çözümlemesinin Eleştirel Haber Araştırmalarına Katkısı ve Sunduğu Perspektif, Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi,4(2), Güz, 31-46.
• Keinon, H. (10 Aralık 2017). Netanyahu says İsrael will not be lectured to by the likes of Erdogan, Jerusalempost, 12 Ağustos 2018 tarihindehttps://www.jpost.com/Arab-Israeli-Conflict/Netanyahu-says-Israel-will-not-be-lectured-to-by-the-likes-of-Erdogan-517620 adresinden erişildi.
• Medyada Nefret Söyleminin İzlenmesi (t.y.) 12 Ağustos 2018 tarihinde https://hrantdink.org/tr/asulis/faaliyetler/projeler/medyada-nefret-soylemi/256-medyada-nefret-soyleminin-izlenmesi adresinden erişildi.
• O’connor, T. (15 Eylül 2017). Turkey tries to scare voters with warning about jews ahead of kurdish referendum, Newsweek. 12 Ağustos 2018 tarihinde https://www.newsweek.com/turkey-fake-news-jews-promote-hate-kurds-iraq-666130 adresinden erişildi.
• Özer, Ö. (2011). Haber Söylem İdeoloji-Eleştirel Söylem Çözümlemeleri. Literatürk.
• Özer, Ö. (2015). Teun Adrian Van Dijk Örneğinde Eleştirel Söylem Çözümlemesi. (B. Yıldırım, Ed.), İletişim Araştırmalarında Yöntemler Uygulama ve Örneklerle içinde (ss.197-287). Literatürk.
• Özüdoğru, M. (2016). Eleştirel Söylemden Eleştirel Okumaya, Anı Yayıncılık.
• Pfeffer, A. (23 Temmuz 2016). The failed coup putsch in Turkey put the last nail in Ataturk’s coffin. Haaretz 01 Ağustos 2018 tarihinde https://www.haaretz.com/middle-east-news/turkey/.premium.MAGAZINE-the-failed-putsch-in-turkey-put-the-last-nail-in-ataturk-s-coffin-1.5414456 adresinden erişildi.
• Rosenberg, D. (20 Temmuz 2016). Ego, not Islam, will rule in post-coup Turkey. Haaretz, 01 Ağustos 2018 tarihinde https://www.haaretz.com/opinion/ego-not-islam-will-rule-in-post-coup-turkey-1.5412607 adresinden erişildi.
• Sancar Üşür, S. (1997). İdeolojinin Serüveni Yanlış Bilinç ve Hegemonyadan Söyleme, İmge Kitabevi.
• Sözen, E. (1999). Söylem Belirsizlik, Mübadele, Bilgi/Güç, Refleksivite. Paradigma Yayınları.
• Ulutaş, U. (2016). Diplomatik Normalleşme Türkiye-İsrail İlişkilerini Neler Bekliyor?, SETA, Eylül 2016, 167, Turkuvaz Haberleşme ve Yayıncılık: İstanbul
• Ünal, S. (2015). Siber Uzamın Güvenlikleştirilmesi Söylemi: Türkiye, ABD ve Avrupa Birliği Örnekleri, Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Van Dijk, T.A. (1985). Handbook of Discourse Analysis. 4 Vols. London: Widdowson Academic Press/Critical Discourse Analysis
• Van Dijk, T.A. (1988a). News as Discourse. Lawrence Erlbaum Associates, Publishers
• Van Dijk, T.A. (1988b). News Analysis. Cade Studies of International and National News in the Press. Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
• Van Dijk, T.A. (1989). Structures of Discourse, Structures of Power.Communication Yearbook, 12, 18-59.
• Van Dijk, T.A. (1993). Principles of Critical Discourse Analysis, Discourse & Society, 4(2), 249-283 Van Dijk T. A. (1995). Aims of Critical Discourse Analysis, Japanese Discourse,1, 17-27.
• Van Dijk, T.A. (2000). New(s) Racism: A Discourse Analytical Approach, Cottle (Der.), Ethnic Minorities and the Media içinde (ss.33-49). Milton Keynes: Open University Press.
• Van Dijk, T.A. (2001), Critical Discourse Analysis. (D. Schiffrin, D.Tannen ,Ed.), Handbook of Discourse Analysis içinde (ss.352-371).Malden: Blackwell.
• Van Dijk, T.A. (2003), Söylem ve İdeoloji: Çok Alanlı Bir Yaklaşım, B. Çoban ve Z. Özarslan, (Haz.) Söylem ve İdeoloji içinde (ss.15-100). İstanbul: Su Yayınevi.
• Waldman, A. (17 Temmuz 2016). After Turkey’s attempted coup, the witch hunt. Haaretz. 01 Ağustos 2018 tarihinde https://www.haaretz.com/opinion/.premium-after-turkey-s-attempted-coup-the-witch-hunt-1.5411319 adresinden erişildi.
• Yetim, M. ve Erdağ, R. (2018). Uluslararası İlişkilerde Eleştirel Söylem Analizi: Revizyonist Söylemin Gelişimi, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 79-100.
• Yılmaz, T. (2010). Türkiye-İsrail İlişkileri: Tarihten Günümüze, Akademik Orta Doğu, 5(1), 9- 24.
• Yılmaz, M.E. (2010). Soğuk Savaş Sonrası Dönemde Türkiye-İsrail İlişkileri, Akademik Orta Doğu, 4(2), 49-65.
• Yılmaz, H. (2013). Siyasal Nefret Söylemi ve Medya Haberden Söyleme Kısa Bir Yolculuk. Konya: Literatürk.
• Yılmaz, R. (2014). Medya Aracılığı ile Toplumsal Belleğin İnşası, 1. Ulusal Toplumsal Bellek ve Medya Paneli, 14 Ağustos 2018 tarihinde https://www.researchgate.net/publication/262003974_Medya_Araciligi_ile_Toplumsal_Bellegin_Insaasi adresinden erişildi.