Dkab ve İmam-Hatip Meslek Dersleri Öğretmenlerinin Öğretmen Bilişim Ağı (ÖBA) ile İlgili Görüşleri

Yıl 2024, Sayı: 51, 515 - 557, 30.04.2024

Tuncay Ceylan

https://doi.org/10.28949/bilimname.1411940

Öz

Öğretmen Bilişim Ağı (ÖBA) uzaktan eğitim yoluyla öğretmenlerin mesleki gelişimlerini sağlamak amacıyla Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilmiş web tabanlı dijital bir platformdur. Araştırma Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi (DKAB) ile imam hatip meslek dersleri öğretmenlerinin ÖBA ile ilgili görüşlerini belirlemek, değerlendirmek ve platformun geliştirilmesine katkı sağlamak amacıyla yapılmıştır. Çalışma, ÖBA tanıtımının yanı sıra öğretmenlerin nitelikli mesleki gelişim eğitimleri almalarına katkıda bulunmak amacıyla platformla ilgili ihtiyaç, eksiklik ve beklentilere ışık tutması açısından önemlidir. Araştırma, nitel bir yöntem olarak durum çalışması desenine göre tasarlanmıştır. Çalışma grubunu branşı, cinsiyeti, kıdem ve okul türü farklı toplam 25 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırma verileri yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak toplanmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemi kullanılarak çözümlenmiş, kodlar oluşturulmuş ve kodlardan da temalara ulaşılmıştır. Bu temalar; öğretmenlerin ÖBA bilgi düzeyi, kullanım amacı, kullanım sıklığı, kullanım modülü ve ÖBA yeterliliği olarak belirlenmiştir. Temalara ilişkin bulgularda öğretmenlerin ÖBA hakkında az düzeyde bilgi sahibi oldukları, ÖBA’yı çoğunlukla sorumlu oldukları zorunlu eğitimleri almak amacıyla ve seminer dönemlerinde az sıklıkta kullandıkları, ÖBA’dan eğitimler modülünde yer alan süresi en kısa eğitimleri aldıkları, ÖBA’ya karşı olumlu tutum geliştirmelerine karşın platformun yetersizlikleri üzerinde yoğunlaştıkları tespit edilmiştir. Ulaşılan bulgular literatürle karşılaştırılarak konuyla ilgili benzerlik ve farklılıklar tartışılmıştır. Son olarak Milli Eğitim Bakanlığına, öğretmenlere, üniversitelere ve araştırmacılara yönelik çeşitli öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi, Öğretmen Bilişim Ağı (ÖBA), Mesleki Gelişim, Uzaktan Eğitim, Hizmet İçi Eğitim

Opinions of Religious Culture and Ethics (RCE) and Imam-Hatip Vacational Courses Teachers about the Teacher Inormation Network (TIN)

Öz

To ensure quality and efficiency in education and enhance its standards, it is necessary to create educational environments within the lifelong learning framework where teachers can develop both professionally and personally. In pursuit of this goal, the Teacher Information Network (TIN), a digital distance education platform, has been developed by the Ministry of National Education (MNE) and made available for teachers. The primary objective of the TIN platform is to contribute to the professional development of teachers and increase the effectiveness of the teaching-learning processes. The realization of this objective is contingent upon the quality of the TIN platform. Therefore, it is crucial to investigate answers to questions such as whether TIN meets the needs of teachers in terms of professional development training, whether TIN is designed with sufficient hardware qualifications, and what challenges teachers face in using TIN.
In the literature, there have been a limited number of studies related to TIN. In these studies, the opinions of teachers from different branches, such as Turkish language and classroom teaching, regarding the useful and deficient aspects of TIN have been examined. However, these studies have not explored the knowledge levels of teachers about TIN, the purposes of using TIN, the frequency of usage, and the types of training received from the platform. Yet, with multidimensional research involving teachers from various branches, insights into the needs and deficiencies related to TIN can be identified during its developmental phase, and recommendations for the improvement of this platform can be proposed.
TIN has been made available to teachers of Religious Culture and Ethics (RCE) as well as vocational courses for imam hatip. Teachers of RCE and imam hatip vocational courses can seize the opportunity to receive quality education from the TIN platform and design efficient religious education. This is because the professional development of teachers and the corresponding training play a crucial role in providing quality religious education. Consequently, it becomes important to examine the views of RCE and imam hatip vocational course teachers regarding TIN.
A research examining the opinions of teachers of RCE and vocational courses for imam hatip about TIN has not been encountered in the literature. This situation has been considered a deficiency. Within this framework, this research was conducted to determine, evaluate, and contribute to the development of TIN by exploring the views of teachers of RCE and imam hatip vocational courses regarding TIN. Being one of the first studies on TIN, the research is valuable in shedding light on the needs, deficiencies, and expectations related to the platform. The study is designed according to the qualitative methods and the case study pattern.

Anahtar Kelimeler

Religious Education, Teacher Information Network (TIN), Professional Development, Distance Education, In-Service Training

Kaynakça

• AKDAĞ, C. (2023). Öğretmen Bilişim Ağı (ÖBA) Platformuna Yönelik Yönetici ve Öğretmen Algıları [Yüksek Lisans Tezi]. Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• ANDERSON, T. (2020). A Critical look at Educational Technology from a Distance Education Perspective. Digital Education Review, 2020(37), 208-229.
• ATTR, A. K. (2012). Distance Education: Problems and solution. International journal of behavioral social and movement sciences, 1(4), 42-58.
• AYDIN, M. Ş. (1998). MEB Din Eğitimi Öğretimi Hizmet İçi Eğitim Faaliyetleri. F. Unan ve Y. Hacaloğlu (Ed.), Cumhuriyet´in 75. Yılında Türkiye´de Din Eğitimi ve Öğretimi Sempozyumu içinde (ss. 411-442). Ankara: Türk YurduYayınları.
• AYDIN, M. Ş. (2016). Cumhuriyet Döneminde Din Eğitimi Öğretmeni Yetiştirme ve İstihdamı (3. bs.). İstanbul: DEM Yayınları.
• BİLGİN, B. (1980). Türkiye’de Din Eğitimi ve Liselerde Din Dersleri. Ankara: Emel Matbaacılık.
• BİLGİN, B. (1988). Eğitim Bilimi ve Din Eğitimi. Ankara: Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları.
• BİNBAŞIOĞLU, C. (1976). Öğrenme Psikolojisi (3. bs.). Ankara: Kadıoğlu Matbaası.
• CEYLAN, T. ve Şimşek, E. (2023). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Öğretim Materyali Kullanım Süreçlerinde Karşılaştıkları Sorunlar. Kilis 7 Aralık Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 10(1), 255-287.
• CRESWELL, J. W. (2017). Araştırma Deseni Nitel, Nicel ve Karma Yöntem Yaklaşımları. (S. B. Demir, Ed.) (3. bs.). Ankara: Eğiten Kitap Yayınlar.
• CRESWELL, J. W. (2018). Nitel Araştırma Yöntemleri Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni. (M. Bütün ve S. B. Demir, Ed.) (4. bs.). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• ÇAKMAK, A. ve Uzunpolat, Y. (2021). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerine Göre Salgın Döneminde Uzaktan Eğitim. Tasavvur / Tekirdağ İlahiyat Dergisi, 7(1), 855-892.
• DALE, E. (1959). Audio-Visual Methods İn Teaching. The United States Of America: The A Holt-Dryden Book Press.
• DEMİR, S. ve Kale, M. (2020). Öğretmen Görüşlerine Göre, Covid-19 Küresel Salgını Döneminde Gerçekleştirilen Uzaktan Eğitim Sürecinin Değerlendirilmesi. Turkish Studies (Elektronik), 15(8), 3345-3470.
• DEMİREL, Ö., Seferoğlu, S. S. ve Yağcı, E. (2005). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme (5. bs.). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• DİLEKÇİ, A. (2023). Öğretmen Bilişim Ağı (ÖBA) Eğitim İçeriklerinin İncelenmesi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 14(2), 509-530.
• ELÇİÇEK, Z. ve Yaşar, M. (2016). Türkiye’de ve Dünyada Öğretmenlerin Mesleki Gelişimi. Elektronik Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(9), 12-19.
• ERDEN, M. ve Akman, Y. (2004). Gelişim ve Öğrenme (13. bs.). Ankara: Arkadaş Yayınevi.
• ERTÜRK, S. (1975). Eğitimde Program Geliştirme (2.). Ankara: Cihan Matbaası.
• FILCHER, C. ve Mıller, G. (2000). Learning strategies for distance education students. Journal of Agricultural education, 41(1), 60-68.
• FİDAN, N. (1982). Öğrenme ve Öğretme. Ankara: Tekışık Matbaası.
• FİLİZ, B. (2008). Milli Eğitim Bakanlığı’nın Uzaktan Hizmetiçi Eğitim Yöntemiyle Bilgisayar Eğitimi Uygulamasına İlişkin Öğretmen Görüş ve Önerileri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• FOJTÍK, R. (2018). Problems of distance education, 7(1), 14-23.
• HORZUM, M. B. (2010). Öğretmenlerin Web 2.0 Araçlarından Haberdarlığı, Kullanma Sıklıkları ve Amaçlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri, 7(7), 603-634.
• İŞÇİTÜRK, G. B. ve Turan, E. Z. (2018). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Eğitim Bilişim Ağı’na İlişkin Görüşleri. Turkish Studies, 13(29), 35-45.
• İŞMAN, A. (2005). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme (2. bs.). Ankara: Sempati Pegem A Yayınları.
• KARASU, T. (2018). İmam Hatip Meslek ve DİKAP Dersi Öğretmenlerinin Eğitim Bilişim Ağı (EBA) İle İlgili Görüşleri. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), 925-943.
• KAYA, N. ve Akçadağ, T. (2022). Eğitimde Hizmet İçi Eğitim Faaliyetlerine İlişkin Öğretmen Görüşleri. Journal of Sustainable Education Studies, 3(4), 194-206.
• KİTİŞ, A. C. (2010). Okul Yöneticilerinin Uzaktan Hizmetiçi Eğitime İlişkin Görüşleri (Denizli İli Örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• KUMAR, R. (2011). Araştırma Yöntemleri. (Ö. Çokluk, Ed.) (3. bs.). Ankara: Edge Akademi Yayınları.
• KÜÇÜKAHMET, L. (1986). Öğretim İlke ve Yöntemleri (2. bs.). Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
• LATORRE, M. (2021). WEB 1.0, 2.0, 3.0 ve 4.0’ın Tarihi. International Journal of Digital Economics, 8(2), 344-350.
• LİMON, İ. (2014). Yüz Yüze Ve Uzaktan Hizmet İçi Eğitim Faaliyetlerine Yönelik Öğretmen Algıları (Sakarya İli Örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• MEB. Milli Eğitim Temel Kanunu. 1739 Milli Eğitim Temel Kanunu (1973). https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.1739-20140206.pdf adresinden erişildi.
• MEB. (2022a). Hizmet İçi Eğitim Faaliyetleri Kılavuzu. Hizmet İçi Eğitim Faaliyetleri Kılavuzu Güncellendi. http://oygm.meb.gov.tr/www/hizmet-ici-egitim-faaliyetleri-kilavuzu-guncellendi/icerik/1028 adresinden erişildi.
• MEB. (2022b). Hizmet İçi Eğitimde Yeni Yaklaşımlar Ve Kariyer Basamakları Semineri. Haberler. https://www.meb.gov.tr/hizmet-ici-egitimde-yeni-yaklasimlar-ve-kariyer-basamaklari-semineri/haber/27858/tr adresinden erişildi.
• MEB. (2022c). Güncel Eğitim Politikaları ve 20. Millî Eğitim Şûrası Tavsiye Kararları 3. Çeyrek Analizi 3 Haziran—3 Eylül 2022. 20. Millî Eğitim Şûrası Kararları İle Eğitim Politikaları Arasındaki Bağ Güçleniyor. https://www.meb.gov.tr/20-mill-egitim-srasi-kararlari-ile-egitim-politikalari-arasindaki-bag-gucleniyor/haber/27558/tr adresinden erişildi.
• MEB. (2023a). Mesleki Gelişim Faaliyetleri. http://oygm.meb.gov.tr/www/mesleki-gelisim-faaliyetleri/icerik/7 adresinden erişildi.
• MEB. (2023b). ÖBA | Öğretmen Bilişim Ağı. ÖBA | Öğretmen Bilişim Ağı. https://www.oba.gov.tr/ adresinden erişildi.
• MEB. (2023c). Kasım Ara Tatilinde Seminerler Çevrim İçi Olacak. Kasım Ara Tatilinde Seminerler Çevrim İçi Olacak. https://www.meb.gov.tr/kasim-ara-tatilinde-seminerler-cevrim-ici-olacak/haber/31284/tr adresinden erişildi.
• OKÇU, S., Karakoç, G., Okçu, N. ve Karakoç, G. (2023). Sınıf Öğretmenlerinin Mesleki Gelişimi İçin Öğretmen Bilişim Ağı (ÖBA). RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (34), 575-586.
• O’REİLLY, T. (2007). What Is Web 2.0: Design Patterns and Business Models for the Next Generation of Software. International Journal of Digital Economics, 1(17), 17-37.
• ÖCAL, M. (1986). Hizmet İçi Eğitim Kursları Hakkında Bazı Tesbitler ve Teklifler. Diyanet Dergisi, 22(1), 9-20.
• ÖCAL, M. (1990). Din Eğitimi ve Öğretiminde Metodlar. Ankara: TDV Yayınları.
• ÖZ, A. (2012). Milli Eğitim Bakanlığı Bünyesinde Düzenlenen Hizmet İçi Eğitimlerin Din Kültürü Ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Mesleki Gelişimine Katkısı (İstanbul İli Örneği). (Yayımlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• ÖZ, A. (2014). Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi Öğretmenlerinin Mesleki Gelişiminde Hizmet İçi Eğitimin Yeri (İstanbul Örneği). Değerler Eğitimi Dergisi, 12(28), 121-168.
• ÖZDEMİR, S. M. (2016). Öğretmen Niteliğinin Bir Göstergesi Olarak Sürekli Mesleki Gelişim. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(3), 233-244.
• ÖZDİL, İ. (1985). Uzaktan Eğitim Teknolojisi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
• ÖZDOĞAN, A. Ç. ve Berkant, H. G. (2020). Covıd-19 Pandemi Dönemindeki Uzaktan Eğitime İlişkin Paydaş Görüşlerinin İncelenmes. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 13-43.
• ÖZER, B. (1990). Öğretmenlerin Uzaktan Eğitim Yaklaşımıyla Sürekli Eğitimi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 14(76), 73-76.
• PARLAK, E., Sakarya, M. ve Tok, F. D. (2023). Yönetici ve Öğretmenlerin Uzaktan Eğitime İlişkin Görüşleri: Öğretmen Bilişim Ağı (ÖBA) Platformu Örneği. Journal of Sustainable Educational Studies (JSES), 4(2), 101-112.
• REESE, S. (2010). Bringing Effective Professional Development To Educators. Techniques: Connecting Education and Careers (J1), 85(6), 30-50.
• RIZA, E. T. (1997). Eğitim Teknolojisi Uygulamaları 1 (4. bs.). İzmir: Anadolu Matbaası.
• SEFEROĞLU, S. S. (2001). Sınıf Öğretmenlerinin Kendi Mesleki Gelişimleriyle İlgili Görüşleri, Beklentileri ve Önerileri. Milli Eğitim Dergisi, (149), 12-18.
• SENEMOĞLU, N. (2012). Gelişim, Öğrenme ve Öğretim (22. bs.). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• TAYLOR, J. C. (1995). Distance education technologies: The fourth generation. Australasian Journal of Educational Technology, 11(2), 1-7.
• TUCKER, S. (2001). Distance education: Better, worse, or as good as traditional education. Online journal of distance learning administration, 4(4), 1-6.
• VARIŞ, F. (1998). Eğitim Bilimine Giriş. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
• YALIN, H. İ. (2003). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme (8. bs.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• YILDIRIM, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (6. bs.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• YILDIZ, M. (2021). Din Kültürü Ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Eğitim Bilişim Ağı’na (EBA) İlişkin Tutumları. Bingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, (18), 189-202.