Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

The Moderator Effect of the Perceived Quality of Meal Service on the Relationship between Mobbing, Job Stress and Job Performance

Yıl 2022, Cilt: 20 Sayı: 44, 253 - 278, 28.03.2022
https://doi.org/10.35408/comuybd.873195

Öz

With the increase of mobbing and stress in business life, employees such as depression, loss of motivation and anxiety may occur. These negative feelings can affect the job performance of employees. In addition, the nutrition of employees can regulate their stress and performance. In this study the mediating, moderating and moderated-mediation effects of the variables of mobbing, job stress, job performance and perceived quality of meal service have been examined. The study has been carried out with 283 blue-collar employees of a private company. The research has been conducted with the primary research method, the questionnaire. As a result of the study, it has been determined that the effect of mobbing on job performance is significant that is, job stress mediates the relationship between mobbing and job performance. It has been found that the effects of job stress, perceived quality of meal service and interactional term on job performance are significant. In addition, it has been revealed that the perceived quality of meal service has a moderating effect. Finally, the indirect effect of mobbing on job performance through job stress has been found to be higher when the perceived quality of meal service is low and moderate. That is, the moderated-mediation index value is significant.

Kaynakça

  • Adams, A. (1992). Bullying at work: How to Confront and Overcome It, London: Virago.
  • Agervold, M. (2007). Bullying at work: A discussion of definitions and prevalence, based on an empirical study. Scandinavian Journal of Psychology, 48, 161-172.
  • Arcimowicz, K. (2003). Obraz mężczyzny w polskich mediach. Prawda, fałsz, stereotyp. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
  • Bacak B and Yigit Y.(2010). İşe devamsızlığın nedenleri, ekonomik sonuçları ve azaltılması için alınması gereken önlemler. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 5(1), 29-44.
  • Björkqvist, K., Österman, K. and Hjelt-Back, M. (1994). Aggression among university employees. Aggressive Behavior, 20, 173-184.
  • Blaug R, Kenyon A, and Lekhi R. (2007). A report prepared for the work foundation’s principal partners: Stress at work. London: The Work Foundation.
  • Bowling, N. A. and Beehr, T. A. (2006). Workplace harassment from the victim’s perspective: A theoretical model and meta-analysis. Journal of Applied Psychology, 91, 998-1012.
  • Brodsky, C. M. (1976). The harassed worker. Toronto, Ontario, Canada: Lexington Books, DC Heath.
  • Campbell, John P., Jeffrey J. McHenry, and Lauress L. Wise.(1990). Modeling job performance in a population of jobs. Personnel Psychology,43(2), 313-333.
  • Cohen, S., Mermelstein, R. and Kamarck, T. (1983). A global measure of percieved stress, Journal of Health and Social Behaviour, 24, 385-396.
  • Demir, Y. and Cavus, M.F. (2009). Mobbingin Kişisel ve Örgütsel Etkileri Üzerine Bir Araştırma, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(1), 13-23.
  • Fried, Y., Shirom, A., Gilboa, S. and Cooper, C. L. (2008). The mediating effects of job satisfaction and propensity to leave on role stress-job performance relationships: Combining meta-analysis and structural equation modeling. International Journal of Stress Management, 15, 305-328.
  • Goralewska-Slonska, A.(2019). Experiencing mobbing at workplace facing psychological gender and occupational burnout, Management, 23(1), 156-173.
  • Gumustekin G, and Oztemiz B. (2004). Örgütsel stres yönetimi ve uçucu personel üzerinde bir uygulama. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 3, 61-85.
  • Gürbüz, S. (2019). Sosyal Bilimlerde Aracı, Düzenleyici ve Durumsal Etki Analizleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
  • Hayes, A.F. (2018). Introduction to mediation, moderation and conditional process analysis: A regression-based approach. New York: The Guilford Press.
  • Jex, S. M. and Crossley, C. D. (2005). Organizational consequences. In J. Barling, E. K. Kelloway & M. R. Frone (Eds.), Handbook of Work Stress (pp. 575-599). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
  • Jex, S. M. and Yankelevich, M. (2008). Work stress. In J. Barling & C. L. Cooper (Eds.), The Sage Handbook of Organizational Behavior, Volume 1, Micro Perspectives (pp.498-518). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
  • Karakale, S.B. (2011). Mobbing ve Mobbingle Başa Çıkma Yöntemleri: Mobbing Mağdurlarına Yönelik Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Yalova Üniversitesi.
  • Keser A. (2014). İş Stresi Kaynakları. Ankara: Türk Metal Yayınları.
  • Kılıçarslan, S. (2020). Ortaöğretim Öğrencilerinin Okul Yemekhanelerindeki Yemekleri Yeme Durumları: Bilecik İli Örneği. (Unpublished master’s dissertation), Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Lutgen-Sandvik, P., Tracy, S. J. and Alberts, J. K. (2007). Burned by bullying in the American workplace: Prevalence, perception, degree and impact. Journal of Management Studies, 44(6), 837-862.
  • Mandal, E. (2000). Podmiotowe i interpersonalne konsekwencje stereotypów związanych z płcią. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
  • Nahrgang, J. D., Morgeson, F. P. and Hofmann, D. A. (2011). Safety at work: A Metaanalytic investigation of the link between job demands, job resources, burnout, engagement, and safety outcomes. Journal of Applied Psychology, 96, 71-96.
  • Oktay M. (2005). Çalışma yaşamında iş yerinde stres. Medikal açıdan stres ve çareleri, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri, Sempozyum Dizisi, 47, 111-116.
  • Ozcan, Ç. and Kizil, M. (2020). İş stres düzeyinin çalışanlarda beslenme durumu, diyet kalitesi ve antropometrik ölçümlere etkisinin değerlendirilmesi, Beslenme Diyetetik Dergisi, 48(3), 56-64.
  • Podsakoff, N. P., LePine, J. A. and LePine, M. A. (2007). Differential challenge stressors-hindrance stressors relationships with job attitudes, turnover intention, turnover and withdrawal behavior: A meta-analysis. Journal of Applied Psychology, 92, 438-454.
  • Qureshi, M.I., Iftikhar, M., and Janjua, S.Y. (2015). Empirical investigation of mobbing, stress and employees’ behavior at work place: quantitatively refining a qualitative model. Qual Quant 49, 93–113.
  • Rayner, C. (2000). The organisational implications of bullying at work, speech to North West Employers Organization, Manchester.
  • Rigby, K. (2002). New perspectives on bullying. Philadelphia: Jessica Kingsley Publishers.
  • Rosen, C. C., Chang, C.-H., Djurdjevic, E. and Eatough, E. (2010). Occupational sstressors and job performance: An updated review and recommendations. In P. L. Perrewé & D. C. Ganster (Eds.), New developments in theoretical and conceptual approaches to job stress. Research in occupational stress and well-being, volume 8 (pp.1-60). Bingley, UK: Emarald Group Publishing Ltd.
  • Shirsavar, H. A., Gilaninia, S., and Almani, A. M. (2012). A study of factors influencing positive word of mouth in the Iranian banking industry. Middle-East Journal of Scientific Research, 11(4), 454-460.
  • Sigler, T. H., and Pearson, C. M. (2000). Creating an empowering culture: examining the relationship between organizational culture and perceptions of empowerment. Journal of quality management, 5(1), 27-52.
  • Sonnentag, S. and Frese, M. (2013). Stress in organizations. In N. W. Schmitt ve S. Highhouse (Eds.), I. B. Weiner (Ed. In Chief), Handbook of Psychology Vol. 12: Industrial and Organizational Psychology (2nd ed.), (pp.560-592). Hoboken, NJ: John Wiley & Sons, Inc.
  • Tavmergen, İ. P. (2002). Turizm Sektöründe Kalite Yönetimi, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Turunç, Ö. and Mazlum Ç. (2010). Çalışanların algıladıkları örgütsel destek ve iş stresinin örgütsel özdeşleşme ve iş performansına etkisi. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(2), 183-206.
  • Türen, U., and Çamoğlu, A. (2015). Perceived quality of meal service provided by organization and job performance of employees. Applied Research in Quality of Life, 10(1), 77-93.
  • Wilson, C. B. (1991). U.S. businesses suffer from workplace trauma. Personnel Journal, 47-50.

The Moderator Effect of the Perceived Quality of Meal Service on the Relationship between Mobbing, Job Stress and Job Performance

Yıl 2022, Cilt: 20 Sayı: 44, 253 - 278, 28.03.2022
https://doi.org/10.35408/comuybd.873195

Öz

İş yaşamında mobbing ve stresin artması ile çalışanlarda depresyon, motivasyon kaybı, kaygı gibi zararlar oluşabilmektedir. Bu zararlar çalışanların iş performanslarını etkileyebilmektedir. Ayrıca çalışanların beslenmeleri streslerini ve performanslarını düzenleyebilmektedir. Bu çalışmada mobbing, iş stresi, iş performansı ve yemek hizmetlerinin algılanan kalitesi değişkenlerinin aracılık, düzenleyicilik ve durumsal aracılık etkileri incelenmiştir. Çalışma özel bir şirketin 283 mavi yakalı personeli ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma, birincil araştırma metodu olan anket ile yürütülmüştür. Çalışma sonucunda mobbingin, iş performansı üzerindeki etkisinin anlamlı olduğu, dolayısıyla da iş stresinin mobbing ile iş performansı arasındaki ilişkiye aracılık ettiği saptanmıştır. İş stresinin, yemek hizmetlerinin algılanan kalitesinin ve etkileşimsel teriminin iş performansı üzerine etkilerinin anlamlı olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca yemek hizmetlerinin algılanan kalitesi değişkeninin düzenleyici etkiye sahip olduğu ortaya konulmuştur. Son olarak mobbingin iş stresi vasıtasıyla iş performansı üzerindeki dolaylı etkisi, yemek hizmetlerinin algılanan kalitesinin düşük ve orta düzeyde olduğunda daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Yani, durumsal aracılık indeks değeri anlamlıdır.

Kaynakça

  • Adams, A. (1992). Bullying at work: How to Confront and Overcome It, London: Virago.
  • Agervold, M. (2007). Bullying at work: A discussion of definitions and prevalence, based on an empirical study. Scandinavian Journal of Psychology, 48, 161-172.
  • Arcimowicz, K. (2003). Obraz mężczyzny w polskich mediach. Prawda, fałsz, stereotyp. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
  • Bacak B and Yigit Y.(2010). İşe devamsızlığın nedenleri, ekonomik sonuçları ve azaltılması için alınması gereken önlemler. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 5(1), 29-44.
  • Björkqvist, K., Österman, K. and Hjelt-Back, M. (1994). Aggression among university employees. Aggressive Behavior, 20, 173-184.
  • Blaug R, Kenyon A, and Lekhi R. (2007). A report prepared for the work foundation’s principal partners: Stress at work. London: The Work Foundation.
  • Bowling, N. A. and Beehr, T. A. (2006). Workplace harassment from the victim’s perspective: A theoretical model and meta-analysis. Journal of Applied Psychology, 91, 998-1012.
  • Brodsky, C. M. (1976). The harassed worker. Toronto, Ontario, Canada: Lexington Books, DC Heath.
  • Campbell, John P., Jeffrey J. McHenry, and Lauress L. Wise.(1990). Modeling job performance in a population of jobs. Personnel Psychology,43(2), 313-333.
  • Cohen, S., Mermelstein, R. and Kamarck, T. (1983). A global measure of percieved stress, Journal of Health and Social Behaviour, 24, 385-396.
  • Demir, Y. and Cavus, M.F. (2009). Mobbingin Kişisel ve Örgütsel Etkileri Üzerine Bir Araştırma, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(1), 13-23.
  • Fried, Y., Shirom, A., Gilboa, S. and Cooper, C. L. (2008). The mediating effects of job satisfaction and propensity to leave on role stress-job performance relationships: Combining meta-analysis and structural equation modeling. International Journal of Stress Management, 15, 305-328.
  • Goralewska-Slonska, A.(2019). Experiencing mobbing at workplace facing psychological gender and occupational burnout, Management, 23(1), 156-173.
  • Gumustekin G, and Oztemiz B. (2004). Örgütsel stres yönetimi ve uçucu personel üzerinde bir uygulama. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 3, 61-85.
  • Gürbüz, S. (2019). Sosyal Bilimlerde Aracı, Düzenleyici ve Durumsal Etki Analizleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
  • Hayes, A.F. (2018). Introduction to mediation, moderation and conditional process analysis: A regression-based approach. New York: The Guilford Press.
  • Jex, S. M. and Crossley, C. D. (2005). Organizational consequences. In J. Barling, E. K. Kelloway & M. R. Frone (Eds.), Handbook of Work Stress (pp. 575-599). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
  • Jex, S. M. and Yankelevich, M. (2008). Work stress. In J. Barling & C. L. Cooper (Eds.), The Sage Handbook of Organizational Behavior, Volume 1, Micro Perspectives (pp.498-518). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
  • Karakale, S.B. (2011). Mobbing ve Mobbingle Başa Çıkma Yöntemleri: Mobbing Mağdurlarına Yönelik Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Yalova Üniversitesi.
  • Keser A. (2014). İş Stresi Kaynakları. Ankara: Türk Metal Yayınları.
  • Kılıçarslan, S. (2020). Ortaöğretim Öğrencilerinin Okul Yemekhanelerindeki Yemekleri Yeme Durumları: Bilecik İli Örneği. (Unpublished master’s dissertation), Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Lutgen-Sandvik, P., Tracy, S. J. and Alberts, J. K. (2007). Burned by bullying in the American workplace: Prevalence, perception, degree and impact. Journal of Management Studies, 44(6), 837-862.
  • Mandal, E. (2000). Podmiotowe i interpersonalne konsekwencje stereotypów związanych z płcią. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
  • Nahrgang, J. D., Morgeson, F. P. and Hofmann, D. A. (2011). Safety at work: A Metaanalytic investigation of the link between job demands, job resources, burnout, engagement, and safety outcomes. Journal of Applied Psychology, 96, 71-96.
  • Oktay M. (2005). Çalışma yaşamında iş yerinde stres. Medikal açıdan stres ve çareleri, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri, Sempozyum Dizisi, 47, 111-116.
  • Ozcan, Ç. and Kizil, M. (2020). İş stres düzeyinin çalışanlarda beslenme durumu, diyet kalitesi ve antropometrik ölçümlere etkisinin değerlendirilmesi, Beslenme Diyetetik Dergisi, 48(3), 56-64.
  • Podsakoff, N. P., LePine, J. A. and LePine, M. A. (2007). Differential challenge stressors-hindrance stressors relationships with job attitudes, turnover intention, turnover and withdrawal behavior: A meta-analysis. Journal of Applied Psychology, 92, 438-454.
  • Qureshi, M.I., Iftikhar, M., and Janjua, S.Y. (2015). Empirical investigation of mobbing, stress and employees’ behavior at work place: quantitatively refining a qualitative model. Qual Quant 49, 93–113.
  • Rayner, C. (2000). The organisational implications of bullying at work, speech to North West Employers Organization, Manchester.
  • Rigby, K. (2002). New perspectives on bullying. Philadelphia: Jessica Kingsley Publishers.
  • Rosen, C. C., Chang, C.-H., Djurdjevic, E. and Eatough, E. (2010). Occupational sstressors and job performance: An updated review and recommendations. In P. L. Perrewé & D. C. Ganster (Eds.), New developments in theoretical and conceptual approaches to job stress. Research in occupational stress and well-being, volume 8 (pp.1-60). Bingley, UK: Emarald Group Publishing Ltd.
  • Shirsavar, H. A., Gilaninia, S., and Almani, A. M. (2012). A study of factors influencing positive word of mouth in the Iranian banking industry. Middle-East Journal of Scientific Research, 11(4), 454-460.
  • Sigler, T. H., and Pearson, C. M. (2000). Creating an empowering culture: examining the relationship between organizational culture and perceptions of empowerment. Journal of quality management, 5(1), 27-52.
  • Sonnentag, S. and Frese, M. (2013). Stress in organizations. In N. W. Schmitt ve S. Highhouse (Eds.), I. B. Weiner (Ed. In Chief), Handbook of Psychology Vol. 12: Industrial and Organizational Psychology (2nd ed.), (pp.560-592). Hoboken, NJ: John Wiley & Sons, Inc.
  • Tavmergen, İ. P. (2002). Turizm Sektöründe Kalite Yönetimi, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Turunç, Ö. and Mazlum Ç. (2010). Çalışanların algıladıkları örgütsel destek ve iş stresinin örgütsel özdeşleşme ve iş performansına etkisi. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(2), 183-206.
  • Türen, U., and Çamoğlu, A. (2015). Perceived quality of meal service provided by organization and job performance of employees. Applied Research in Quality of Life, 10(1), 77-93.
  • Wilson, C. B. (1991). U.S. businesses suffer from workplace trauma. Personnel Journal, 47-50.
Toplam 38 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil İngilizce
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Emine Kambur 0000-0003-4946-6867

Yayımlanma Tarihi 28 Mart 2022
Gönderilme Tarihi 2 Şubat 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 20 Sayı: 44

Kaynak Göster

APA Kambur, E. (2022). The Moderator Effect of the Perceived Quality of Meal Service on the Relationship between Mobbing, Job Stress and Job Performance. Yönetim Bilimleri Dergisi, 20(44), 253-278. https://doi.org/10.35408/comuybd.873195

Sayın Araştırmacı;

Dergimize gelen yoğun talep nedeniyle Ekim 2024 sayısı için öngörülen kontenjan dolmuştur, gönderilen makaleler ilerleyen sayılarda değerlendirilebilecektir. Bu hususa dikkat ederek yeni makale gönderimi yapmanızı rica ederiz.

Yönetim Bilimler Dergisi Özel Sayı Çağrısı
Yönetim Bilimleri Dergisi 2024 yılının Eylül ayında “Endüstri 4.0 ve Dijitalleşmenin Sosyal Bilimlerde Yansımaları” başlıklı bir özel sayı yayınlayacaktır.
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Biga İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi tarafından 5-6 Temmuz 2024 tarihlerinde çevrimiçi olarak düzenlenecek olan 4. Uluslararası Sosyal Bilimler Konferansı’nda sunum gerçekleştiren yazarların dergi için ücret yatırmasına gerek olmayıp, dekont yerine Konferans Katılım Belgesini sisteme yüklemeleri yeterli olacaktır.
Gönderilen makalelerin derginin yazım kurallarına uygun olması ve DergiPark sistemi üzerinden sisteme yüklenmesi gerekmektedir. Özel sayı ana başlığı ile ilgisiz makaleler değerlendirmeye alınmayacaktır. Özel sayı için gönderilen makalelerin "Makalemi özel sayıya göndermek istiyorum" kutucuğu işaretlenerek sisteme yüklenmesi gerekmektedir. Özel sayı için gönderilmemiş makalelerin bu sayıya eklenmesi mümkün olmayacaktır.
Özel Sayı Çalışma Takvimi
Gönderim Başlangıcı: 15 Nisan 2024
Son Gönderim Tarihi: 15 Temmuz 2024
Özel Sayı Yayınlanma Tarihi: Eylül 2024

Dergimize göndereceğiniz çalışmalar linkte yer alan taslak dikkate alınarak hazırlanmalıdır. Çalışmanızı aktaracağınız taslak dergi yazım kurallarına göre düzenlenmiştir. Bu yüzden biçimlendirmeyi ve ana başlıkları değiştirmeden çalışmanızı bu taslağa aktarmanız gerekmektedir.
İngilizce Makale Şablonu için tıklayınız...

Saygılarımızla,