The Relationship between the Digital Rights and Responsibility Awareness and Social and Emotional Learning Skills of Secondary School Students

Yıl 2023, Cilt: 21 Sayı: 46, 399 - 423, 25.12.2023

Hakan Öngören Ali Yılmaz

https://doi.org/10.34234/ded.1331264

Öz

In this study, the relationship between secondary school students’ awareness of digital rights and responsibilities and their social and emotional learning skills was investigated. The study group registered to these rules consisted of 380 students studying in the seventh and eighth grades of secondary schools in Kartal district of Istanbul. Digital citizenship scale and social and emotional learning scale were used as data collection tools. The data obtained within the scope of the research were analyzed with scanning and descriptive relational/correlational design. According to the results of the research, as secondary school students’ awareness of digital rights and responsibilities increased, their social and emotional learning abilities also increased. While there was a significant relationship between secondary school students’ digital rights and responsibilities awareness, and social and emotional learning skill level, and age and gender variables, there was no significant relationship between the grade level variable. Within the scope of the research results, suggestions were made that providing trainings that explain the importance of social and emotional learning awareness as well as digital rights and responsibilities to students would be beneficial in terms of providing students with digital skills.

Anahtar Kelimeler

Digital rights and responsibility, secondary school students, social awareness

Ortaokul Öğrencilerinin Dijital Hak ve Sorumluluk Bilinci ile Sosyal ve Duygusal Öğrenme Becerileri Arasındaki İlişki

Öz

Bu araştırmada ortaokul öğrencilerinin dijital hak ve sorumluluk bilinci ile sosyal ve duygusal öğrenme becerileri arasındaki ilişki incelenmiştir. Bu bağlamda belirlenen çalışma grubu İstanbul ili Kartal ilçesindeki ortaokullarda yedinci ve sekizinci sınıflarında öğrenim gören 380 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmanın veri toplama aracı olarak dijital vatandaşlık ölçeği ve sosyal ve duygusal öğrenme ölçeği kullanılmıştır. Araştırma kapsamında elde edilen veriler araştırmanın amacına yönelik olarak tarama ve betimsel ilişkisel/korelasyonel desenle analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre ortaokul öğrencilerinin dijital hak ve sorumluluk bilinci düzeyinin artması ile sosyal ve duygusal öğrenme becerilerinin de arttığı tespit edilmiştir. Ortaokul öğrencilerinin dijital hak ve sorumluluk bilinci ve sosyal ve duygusal öğrenme beceri düzeyleri ile yaş ve cinsiyet değişkenleri arasında anlamlı ilişki bulunurken sınıf düzeyi değişkeni arasında anlamlı ilişki olmadığı saptanmıştır. Araştırma sonuçları kapsamında öğrencilere dijital hak ve sorumluluklarının yanı sıra sosyal ve duygusal öğrenme bilincinin de önemini anlatan eğitimler vermenin öğrencilere dijital beceri kazandırma noktasında faydalı olacağı tavsiyesinde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Dijital hak ve sorumluluk, ortaokul öğrencileri, sosyal farkındalık

Kaynakça

• Abdelhadi, D., & Arouri, Y. (2022) The degree to which secondary school students in jordan possess digital citizenship skills, Jerash for Research and Studies Journal. 23(2), 3293- 3239.
• Akçaalan, M. (2016). Yaşam boyu öğrenme ile sosyal duygusal öğrenme arasındaki ilişkilerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Sakarya Üniversitesi.
• Akduman, G., & Karahan, G. (2022). Dijital çağın öğrencileri dijital vatandaşlar mı? FSM Mesleki Bilimler Dergisi, 1(1), 92-111.
• Aksoy, Ö. N. (2020). Ergenlerin sosyal duygusal öğrenme düzeylerinin incelenmesi. Journal of Human and Social Sciences, 3(1), 576-590.
• Aldemir, C., & Avşar, M. N. (2020). Pandemi döneminde dijital vatandaşlık uygulamaları. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5), 148-169.
• Arcagök, S. (2020). Öğretmenlerin dijital vatandaşlığa yönelik algılarının incelenmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 534-556. https://doi.org/10.33711/yyuefd.693832.
• Astington, J. W., & Jenkins, J. M. (1995). Theory of mind development and social understanding. Cognition & Emotion, 9(2-3), 151-165. https://doi.org/10.1080/02699939508409006.
• Bilişim Teknolojileri Kurumu (17-19 Ocak 2014) İnternetin bilinçli kullanımı ve teknoloji bağımlılığı çalıştayı raporu. Birinci Basım. https://www.guvenliweb.org.tr/dosya/MUUMu.pdf adresinden alınmıştır.
• Brown, K. W., & Ryan, R. M. (2003). The benefits of being present: Mindfulness and its role in psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 84(4), 822–848. https://doi.org/10.1037/0022-3514.84.4.822.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Yayınevi.
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2021). Eğitimde araştırma yöntemleri. (E. Dinç ve K. Kıroğlu, çev.). Ankara: Pegem Akademi.
• Cook, R. D., & Weisberg, S. (1982). Residuals and influence in regression. New York: Chapman and Hall.
• Craney, T. A., & Surles, J. G. (2002). Model-dependent variance inflation factor cutoff values model-dependent variance inflation factor cutoff values. Quality Engineering, 14, 391-403. https://doi.org/10.1081/QEN-120001878.
• Durualp, E. (2014). Ergenlerin sosyal duygusal öğrenme becerilerinin cinsiyet ve sınıfa göre incelenmesi. International Journal of Social Science, 26, 13-25.
• Dwivedi, Y. K., Ismagilova, E., Hughes, D. L., Carlson, J., Filieri, R., Jacobson, J., ... & Wang, Y. (2021). Setting the future of digital and social media marketing research: Perspectives and research propositions. International Journal of Information Management, 59, 1-37. https://doi.org/10.1016/j.ijinfomgt.2020.102168.
• Elmalı, F., Tekin, A., & Polat, E. (2020). A study on digital citizenship: Preschool teacher candidates vs. computer education and instructional technology teacher candidates. Turkish Online Journal of Distance Education, 21(4), 251-269. https://doi.org/10.17718/tojde.803423.
• Ersoy, A. F. (2012). Annelerin vatandaşlık algısı, çocuklarında vatandaşlık bilinci geliştirme uygulamaları ve karşılaştıkları sorunlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(3), 2111-2124.
• Goggin, G., Vromen, A., Weatherall, K., Martin, F., Webb, A., Sunman, L., & Bailo, F. (2017). Digital rights in Australia. The University of Sidney.
• Görmez, E. (2016). Öğretmen adaylarının “dijital vatandaşlık ve alt boyutları” hakkındaki görüşleri (bir durum çalışması). Electronic Turkish Studies, 11(21), 125-144.
• Griffin, P., Care, E., & McGaw, B. (2011). The Changing Role Of Education And Schools. In Assessment And Teaching Of 21st Century Skills (pp. 1-15). Dordrecht: Springer Netherlands.
• Hawamdeh, M., Altınay, Z., Altınay, F., Arnavut, A., Ozansoy, K., & Adamu, I. (2022). Comparative analysis of students and faculty level of awareness and knowledge of digital citizenship practices in a distance learning environment: case study. Education and Information Technologies, 27(5), 6037-6068. https://doi.org/10.1007/s10639-021-10868-7.
• Iacovino, L. (2010). Rethinking archival, ethical and legal frameworks for records of Indigenous Australian communities: a participant relationship model of rights and responsibilities. Archival Science, 10, 353-372.
• Kabakçı, Ö. F., & Korkut, F. (2010). 6‐8. Sınıftaki öğrencilerin sosyal-duygusal öğrenme becerilerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 33(148), 77-86.
• Kabataş, S. (2019). Öğretmen adaylarının dijital vatandaşlık algılarının yaşam boyu öğrenme tutumları ve e-öğrenmeye hazır bulunuşluğu açısından değerlendirilmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Bartın Üniversitesi.
• Kalaycı, Ş. (2010). SPSS uygulamaları çok değişkenli istatistik teknikleri (5. baskı). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Karaduman, H., & Öztürk, C. (2014). Sosyal bilgiler dersinde dijital vatandaşlığa dayalı etkinliklerin öğrencilerin dijital vatandaşlık tutumlarına etkisi ve dijital vatandaşlık anlayışlarına yansımaları-the effects of activities for digital citizenship on students' attitudes toward digital. Journal of Social Studies Education Research, 5(1), 38-78.
• Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. New York: Guilford Publications.
• Kuş, Z., Güneş, E., Başarmak, U., & Yakar, H. (2017). Gençlere yönelik dijital vatandaşlık ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Journal of Computer and Education Research, 5(10), 298-316. https://doi.org/10.18009/jcer.335806.
• Lovett, B. J., & Sheffield, R. A. (2007). Affective empathy deficits in aggressive children and adolescents: A critical review. Clinical Psychology Review, 27(1), 1-13. https://doi.org/10.1016/j.cpr.2006.03.003.
• Maréchal, N. (2015). Ranking digital rights: human rights, the ınternet and the fifth estate. International Journal of Communication, 9(10), 3440–3449.
• Millî Eğitim Bakanlığı (2018a). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı. https://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/201812103847686-SOSYAL%20B%C4%B0LG%C4%B0LER%20%C3%96%C4%9ERET%C4%B0M%20PROGRAMI%20.pdf adresinden alınmıştır.
• Millî Eğitim Bakanlığı (2018b). Teknoloji ve Tasarım Dersi Öğretim Programı. https://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/2018124112937511-TEKNOLOJ%C4%B0%20TASARIM%20%C3%96%C4%9ERET%C4%B0M%20PROGRAMI%207-8.pdf adresinden alınmıştır.
• Orbik, Z., & Zozuľakova, V. (2019). Corporate social and digital responsibility. Management Systems in Production Engineering, 27(2), 79-83. https://doi.org/10.1515/mspe-2019-0013.
• Özcan, M. (2021). Ortaokul öğrencilerinin sosyal sorumluluk düzeyleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 25(1), 291-302.
• Öztürk, C. (2019). 8. sınıf öğrencilerinin dijital vatandaşlık düzeyleri ile siber zorbalık eğilimleri arasındaki ilişki [Yayımlanmamış Doktora Tezi], Sakarya Üniversitesi.
• Pallant, J. (2007). SPSS survival manual: A step by step guide to data analysis using SPSS for windows. Berkshire: Open University.
• Pangrazio, L., & Sefton-Green, J. (2021). Digital rights, digital citizenship and digital literacy: What’s the difference? NAER: Journal of New Approaches in Educational Research, 10(1), 15-27. https://doi.org/10.7821/naer.2021.1.616.
• Pua’at, A. A., & Yunus, N. M. (2023). A study on awareness, exposure and attitude towards digital citizenship among university students in Malaysia. Information Management and Business Review, 15(1(I)SI), 190-203. https://doi.org/10.22610/imbr.v15i1(I)SI.3397.
• Ribble, M. (2015). Digital citizenship in schools: Nine elements all students should know. International Society for technology in Education.
• Roseberry, L. (1997). An applied experimental evaluation of conflict resolution curriculum and social skills development [Unpublished Doctotal Dissertation], Loyola University.
• Smith, D. W., Letourneau, E. J., Saunders, B. E., Kilpatrick, D. G., Resnick, H. S., & Best, C. L. (2000). Delay in disclosure of childhood rape: Results from a national survey. Child abuse & neglect, 24(2), 273-287.
• Spanos, D. E., Stavrou, P., & Mitrou, N. (2012). Bringing relational databases into the semantic web: A survey. Semantic Web, 3(2), 169-209. https://doi.org/10.3233/SW-2011-0055.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.), Boston: Allyn and Bacon.
• Totan, T. (2011). Problem çözme becerileri eğitim programının ilköğretim 6. sınıf öğrencilerinin sosyal duygusal öğrenme becerileri üzerine etkisi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Totan, T. (2018). Ergenlerde Sosyal ve Duygusal Öğrenme Ölçeğinin Geliştirilmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 48(48). https://doi.org/10.15285/maruaebd.393209.
• Ünal, F. (2019). Ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin hak, sorumluluk ve katılımcılık bağlamında vatandaşlık bilincine ilişkin görüşlerinin hammond modeliyle değerlendirilmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Bartın Üniversitesi.
• Van Dam, N. T., Earleywine, M., & Borders, A. (2010). Measuring mindfulness? An item response theory analysis of the mindful attention awareness scale. Personality and Individual Differences, 49, 805–810. https://doi.org/10.1016/j.paid.2010.07.020.
• Vatandaş, S. (2021). Şiddet ve dijital oyunlar (şiddetin dijital oyunlar üzerinden deneyimlenmesi). Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 9(1), 399-424. https://doi.org/10.19145/e-gifder.820571.
• Wasonga, T., Christman, D. E., & Kilmer, L. (2003). Ethnicity, gender and age: Predicting resilience and academic achievement among urban high school students. American secondary education, 62-74.
• Wood, C. L., Kelley, K. R., Test, D. W., & Fowler, C. H. (2010). Comparing audio-supported text and explicit instruction on students’ knowledge of accommodations, rights, and responsibilities. Career Development for Exceptional Individuals, 33(2), 115-124. https://doi.org/10.1177/0885728810361618.
• Yıldırım, S. (2020). Ortaokul öğrencilerinin dijital hak ve sorumluluklarına yönelik farkındalık durumlarının değerlendirilmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Yılmaz, F. (2014). Ortaokul 6.7. 8. sınıf öğrencilerinin algılanan ebeveyn tutumları ile sosyal duygusal öğrenme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Arel Üniversitesi.
• Zins, J. E., Bloosworth, M. R., Weissberg, R. P., & Walberg, H. J. (2007). The scientific base linking social and emotional learning to school success. Journal of Educational and Psychological Consultation, 17(2), 191-210. https://doi.org/10.1080/10474410701413145.