Design And Application Of Traditional Turkish Architecture Motifs On Wooden Doors With 3D CNC Technology: The Example Of Bafra Congress Center

Yıl 2023, Cilt: 19 Sayı: 2, 143 - 162, 29.12.2023

Evren Osman Çakıroğlu Taner Taşdemir Birgül Çakıroğlu

https://doi.org/10.58816/duzceod.1387101

Öz

The traditional Turkish architectural motifs are seen in many works in the Anatolian Seljuk period, the Principalities period and the Ottoman period (early-classical-late) after the Turks came to Anatolia. These motifs; It has been applied to materials such as stone, marble, tile and wood. In this study; Original designs and applications were made on all wooden doors of the congress and cultural center, located in Bafra, Samsun, by taking the traditional Turkish architecture motifs as an example. Some motifs of the Mehmet Pasha Mosque pulpit built in the early Ottoman period, some motifs of the Macahel Mosque pulpit in the late Ottoman period and a few Islamic motifs were used. In the study, some of the traditional Turkish architectural motifs were used, drawing and modeling with the Alphacam program, and applications were made on wooden doors without disturbing the harmony of the historical building. These are the main arched crown wooden door, interior wooden arched doors and all door frames. Scots pine and sapele solid wood materials were used in all construction and decoration processes. By remaining faithful to the appearance of the carving technique, relief technique and grooved carving technique, the survival of the traditional Turkish architectural motifs and their applicability in other works with different application areas are emphasized. It is planned to create a concept called "Traditional Turkish Wooden Doors" by applying our traditional motifs.

Anahtar Kelimeler

Traditional architectural motifs, wood decoration techniques, CNC, wooden door

Geleneksel Türk Mimarisi Motiflerinin 3D CNC Teknolojisi İle Ahşap Kapılarda Tasarımı Ve Uygulanması: Bafra Kongre Merkezi Örneği

Öz

Geleneksel Türk mimarisi motifleri, Türklerin Anadolu’ya gelmesinden sonra Anadolu Selçuklu dönemi, Beylikler dönemi ve Osmanlı döneminde (erken-klasik-son) birçok eserde görülmektedir. Bu motifler; taş, mermer, çini ve ahşap gibi malzemelerde uygulanmıştır. Bu çalışmada; Samsun Bafra’da konumlanmış kongre ve kültür merkezinin tüm ahşap kapılarına, geleneksel Türk mimarisi motifleri örnek alınarak özgün tasarım ve uygulamalar yapılmıştır. Erken Osmanlı döneminde yapılan Mehmet Paşa Cami minberinin bazı motifleri yine son Osmanlı dönemindeki Macahel Cami minberinin bazı motifleri ve islami birkaç motif kullanılmıştır. Çalışmada geleneksel Türk mimarisi motiflerinden bazılarını kullanarak, Alphacam programı ile çizimi ve modellemesiyle birlikte tarihi yapıdaki ahengi bozmadan ahşap kapılara uygulamalar yapılmıştır. Bunlar ana kemerli taç ahşap kapı, iç mekan ahşap kemerli kapılar ve tüm kapı kasalarıdır. Tüm konstrüksiyon ve süsleme işlemlerinde sarıçam ve sapelli masif ağaç malzemesi kullanılmıştır. Oyma tekniği, kabartma tekniği, oluklu oyma tekniğinin görünümüne sadık kalarak geleneksel Türk mimarisi motiflerinin yaşatılması ve farklı uygulama alanlarıyla diğer çalışmalarda uygulanabilirliği vurgulanmıştır. Geleneksel motiflerimizi uygulayarak “Geleneksel Türk Ahşap Kapıları” adı altında bir kavramın oluşturulması düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Geleneksel mimari motifler, ahşap süsleme teknikleri, CNC, ahşap kapı

Kaynakça

• Anonim, (2023a). http://www.gamamekatronik.com/icerik/41/cnc-ahsap-isleme-megatron-tezga hi.html. Erişim Tarihi: 18.08.2023
• Anonim, (2023b). https://www.alphacam.com/ALPHACAM-router/. Erişim Tarihi : 12.09.2023
• Anonim, (2023c). https://in.pinterest.com/pin/288441551124204477/. Erişim Tarihi: 01.03.2023
• Arslan, M. (2017). “Anadolu’da Selçuklu çağı cami ve mescit mimarisi”. Doktora Tezi. Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Aytekin, O. (1999). Ortaçağdan Osmanlı Dönemi Sonuna Kadar Artvin’deki Mimari Eserler, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• Bozkurt, A. Y., ve Erdin, N. (2000). Odun Anatomisi, İ.Ü. Orman Fakültesi, Yayın No: 466, İstanbul.
• Can, Y., ve Gün, R. (2017). Ana Hatlarıyla Türk İslam Sanatları ve Estetiği, Kayıhan Yayınları, İstanbul.
• Çakıroğlu, E.O. (2022). “Tarihi Ve Kültürel Mimari Yapılardaki Motiflerin Cnc Ahşap İşleme Olanakları Kullanılarak Modern Yapılarda Uygulanması: Amasya Mehmet Paşa Cami Örneği”. Doktora Tezi. Düzce Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Düzce.
• Da Rocha, P. A. S., e Souza, R. D. D. S., & de Lima Tostes, M. E. (2010). Prototype CNC machine design, 9th IEEE/IAS International Conference on Industry Applications-INDUSCON, 1-5.
• Fountas, N., Kimpenis, A., Vaxevanidis, N., & Davim, J. P. (2012). Single and multi-objective optimization methodologies in CNC machining. In Statistical and Computational Methods in Manufacturing, Springer, 187–218.
• Ginting, R., Hadiyoso, S., & Aulia, S. (2017). Implementation 3-axis CNC router for small scale industry, International Journal of Applied Engineering Research, 12(17), 6553-6558.
• Güler, M., ve Aktuğ Kolay, İ. (2010). 12. yüzyıl Anadolu Türk camileri, İstanbul Teknik Üniversitesi Dergisi/A, sayı 5, 2,
• Jayachandraiah, B., Krishna, O.V., Khan, P.A., & Reddy, R.A. (2014). Fabrication of Low Cost 3-Axis CNC Router, International Journal of Engineering Science Invention, 3(6), 1-10.
• Karakaya, E. (2003). Mehmed Paşa Külliyesi, TDV İslâm Ansiklopedisi, TDV İslam Araştırmaları Merkezi. Kaya, M. (2022). Gürcistan-Ahıska (Akhaltsikhe) Çevresi İle Türkiye’nin Doğu Karadeniz Bölgesi Cami Mimarisinin Karşılaştırmalı Bir Değerlendirmesi. Van İnsani ve Sosyal Bilimler Dergisi, (3), 80-115.
• Kopač, J., & Šali, S. (2003). Wood: an important material in manufacturing technology, Journal of Materials Processing T echnology, 133(1-2), 134-142.
• Krimpenis, A. A., & Vosniakos, G. C. (2009). Rough milling optimisation for parts with sculptured surfaces using genetic algorithms in a Stackelberg game, Journal of Intelligent Manufacturing, 20(4), 447–461.
• Lemaignen, G. (1986). Atlas Des Bois Tropicaux Tome I- Afrique, 176-177, ATIBT (Association İnternationale Technique des Bois Tropicaux).
• Merev, N. (2003). Odun Anatomisi ve Odun Tanıtımı, KTÜ Orman Fakültesi, Genel Yayın, No: 210, Fakülte Yayın No: 32, Trabzon.
• Özbek, Y. (2002). Osmanlı Beyliği Mimarisinde Taş Süsleme (1300-1453), Kültür Bakanlığı Yayınları, 92, Ankara. Pala, İ. (2006). Mühr-i Süleyman. İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı, 31, 526, İstanbul.
• Soyupak, O. (2016). Selçuklu Geometrik Desenleri Arasında Yer Alan Yıldız Sembolünün Günümüz Ürünleri Üzerindeki Yansımaları, Uluslararası Geçmişten Geleceğe Sanat Sempozyumu, Çorum. 26-28 Eylül.
• Türeli, İ. (2006). “Türk Sanatında Altı Köşeli Yıldız”, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, İstanbul.
• Yazar, N. E., ve Yazar, T. (2018). Re-generating continuous rumî compositions, In: Proceedings of Bridges 2018: Mathematics, art, music, architecture, education, culture conference, Stockholm, Sweden, 23-30.