Vezirköprü yöresinin kültürel mirası susuz bezi

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 1, 32 - 50, 31.01.2024

Büşra Karahasan Sevim Arslan

https://doi.org/10.56723/dyad.1383039

Öz

Susuz bezi dokuması Samsun ilinin Vezirköprü ilçesine ait olan geleneksel bir dokuma kültürüdür. Bu dokuma kültürünün gelecek kuşaklara aktarılıp yaşatılabilmesi ve sürdürülebilirlik kapsamında yeni kullanım alanlarının açılmasını sağlamak amacıyla Susuz bezi dokumasının teknik özellikleri incelenerek, dokumada kullanılan yöresel motifler analiz edilmiştir. Yöresel motiflerle tasarlanan özgün kumaş ve çağdaş giysi tasarımları yapılan çalışmadaki araştırılan ve çözümlenen kısımları içermektedir. Çalışma kapsamındaki bilgiler literatür taraması yapılarak kitap, tez, makale, arkeolojik buluntular ve görsellerden oluşturulmuştur. Ayrıca internet, yerel gazete ve dergilerden incelemeler yapılmıştır. Literatür çalışmasının yanı sıra saha (alan) çalışması gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın tasarım sürecinde, betimsel yöntem kapsamında çalışma metodu uygulanmıştır. Yapılan araştırmalar ve çalışmalar sonucu tasarlanan ve dokuması yapılan kumaşlar, çağdaş kadın giysisi alanında sürdürülebilirlik anlamında yeni alanların açılmasına olanak sağlayacak proje önerisi geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dokuma, susuz bezi, yöresel motifler

Susuz cloth, the cultural heritage of Vezirköprü region

Öz

Susuz cloth weaving is a traditional weaving culture belonging to Vezirköprü district of Samsun province. In order to ensure the transfer of this weaving culture to future generations and to open new areas of use within the scope of sustainability, the technical characteristics of Susuz cloth weaving were examined and the local motifs used in weaving were analysed. The original fabric and contemporary garment designs designed with local motifs include the parts researched and analysed in the study. The information within the scope of the study was created from books, theses, articles, archaeological finds and visuals by reviewing the literature. In addition, the internet, local newspapers and magazines were analysed. In addition to the literature study, a field study was also carried out. During the design process of the research, the study method was applied within the scope of the descriptive method. As a result of the research and studies, a project proposal has been developed that will allow the fabrics designed and woven to open new areas in terms of sustainability in the field of contemporary women's clothing.

Anahtar Kelimeler

Weaving, susuz cloth, local motifs

Kaynakça

• [1] Özbel K. El Sanatları II- Oya ve Oya Çeşitleri.Ankara, Türkiye, C.H.P. Halk Evleri Bürosu, 1945.
• [2] Yılmaz A, Gül S. “Vezirköprü’de (Samsun)Tarihsel Koruma ve Halkın Koruma Çalışmalarına Yaklaşımı”. Studies of the Ottoman Domain, 5(8), 1-28, 2015.
• [3] Kıvrak B. Vezirköprü’de El Sanatları. Editörler: Yılmaz C. Vezirköprü Araştırmaları, 457-467, Samsun, Türkiye, Vezirköprü Belediyesi Kültür Yayınları, 2014.
• [4] Yılmaz C. Vezirköprü Araştırmaları. Samsun, Türkiye, Vezirköprü Belediyesi Kültür Yayınları, 2014.
• [5] Aytaç Ç. El Dokumacılığı: Orta Dereceli Kız Teknik Öğretim Okulları Temel Ders Kitabı. İstanbul, Türkiye, Milli Eğitim Basımevi, 1982.
• [6] Vezirköprü Halk Eğitim Merkezi dokuma usta öğreticisi, Aslı Acar (Kaynak kişi).
• [7] Gül S. Vezirköprü Yöresinin Kültür Turizmi. Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun, Türkiye, 2015.
• [8] TDK. “Türk Dil Kurumu Sözlükleri”. https://sozluk.gov.tr/ (10.10.2022).
• [9] Gürcüm BH, Yüksel C. “Moda sektörünün “Yavaşlatan” Eğilim: Eko Moda ve Moda’da Sürdürülebilirlik”. 1. Uluslararası Moda ve Tekstil Tasarımı Sempozyumu, Antalya, Türkiye, 8-10 Ekim 2012.
• [10] Kipoz Ş. Sürdürülebilir Moda. 1. baskı. İstanbul, Türkiye, Yeni İnsan Yayınevi, 2015.