Pandemi Döneminde Öğretmen Adaylarının Uzaktan Eğitim Sürecindeki Teknoloji Kullanımlarının İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 24 Sayı: 3, 262 - 279, 29.10.2023

Kıvanç Topraklıkoğlu Filiz Tuba Dikkartın Övez Gülcan Öztürk

https://doi.org/10.12984/egeefd.1189090

Öz

Bu araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının uzaktan eğitim ortamlarının kullanımına yönelik tutumlarını, teknoloji kabul ve kullanım düzeyleri ile çevrim içi teknolojilere yönelik olarak algıladıkları öz yeterliklerini incelemektir. İlişkisel tarama modeli kullanılarak gerçekleştirilen araştırmada, kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemi kullanılmıştır. 2020-2021 bahar döneminde Türkiye’nin batısında bulunan bir üniversitedeki 141 öğretmen adayı ile çalışılmıştır. Araştırmanın verileri toplanırken, Uzaktan Eğitim Ortamlarının Kullanımına İlişkin Tutum Ölçeği, Teknoloji Kabul ve Kullanım Birleştirilmiş Modeli-2 Ölçeği, Çevrim İçi Teknolojilere Yönelik Öz Yeterlik Algısı Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmada katılımcıların uzaktan eğitim ortamlarının kullanımına yönelik tutumlarının akademik not ortalaması ve ders işleme tercihi değişkenlerine göre istatistiksel olarak anlamlı fark gösterdiği, teknoloji kabul ve kullanım düzeylerinin öğrenim görülen sınıf düzeyi, akademik not ortalaması ve ders işleme tercihi değişkenlerine göre istatistiksel olarak anlamlı fark gösterdiği, çevrim içi teknolojilere yönelik olarak algıladıkları öz yeterliklerinin ise öğrenim görülen sınıf düzeyi ve ders işleme tercihi değişkenlerine göre istatistiksel olarak anlamlı biçimde farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Uzaktan eğitim, Teknoloji kabulü, Çevrim içi teknolojiler, Öz yeterlik algısı

Examining the Use of Technology by Teacher Candidates During the Distance Education Process in the Pandemic Period

Öz

The purpose of this study was to examine preservice teachers' attitudes regarding using distance education environments, levels of acceptance and usage of technology, and self-efficacy perceptions of online technologies. In this correlational survey study, convenience sampling method was used in the study. This study was conducted with 141 pre-service teachers at a university in western Turke y in the spring semester of 2020-2021. A Personal Information Form, The Use of Distance Education in the Pandemic Process and its Psychometric Effects on Individuals Scale, the Unified Theory of Acceptance, Usage of Technology-2 Scale, and the Online Technologies Self-Efficacy Scale were used while collecting data. The participants’ attitudes regarding using distance education environments showed significant differences according to their academic success score and teaching preferences. The participants’ levels of acceptance and usage of technology demonstrated significant differences according to their year of university education, academic success score and teaching preferences. The participants' self-efficacy perceptions of online technologies differ significantly according to their year of university education and teaching preferences.

Anahtar Kelimeler

Distance education, Technology acceptance, Online technologies, Self-efficacy perception

Kaynakça

• Açıkgül, K. ve Diri, E. (2020). Matematik öğretmen adaylarının mobil öğrenmeyi benimseme düzeylerinin yeniliğin yayılması teorisi çerçevesinde incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 50, 353-373. doi: 10.9779/pauefd.593656
• Aktürk, A. ve Delen, A. (2020). Öğretmenlerin teknoloji kabul düzeyleri ile öz-yeterlik inançları arasındaki ilişki. Bilim Eğitim Sanat ve Teknoloji Dergisi, 4(2), 67-80.
• Balkaya, S., & Akküçük, U. (2021). Adoption and use of learning management systems in education: The role of playfulness and self-management. Sustainability, 13, 1127. doi: 10.3390/su13031127
• Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological review, 84, 191. doi: 10.1037/0033-295X.84.2.191
• Barış, M. F. (2015). Üniversite öğrencilerinin uzaktan öğretime yönelik tutumlarının incelenmesi: Namık Kemal Üniversitesi örneği. Sakarya University Journal of Education, 5(2), 36-46. doi: 10.19126/suje.38758
• Bozkurt, A., & Sharma, R. C. (2020), Emergency remote teaching in a time of global crisis due to coronavirus pandemic, Asian Journal of Distance Education, 15(1), 1-6. https://www.asianjde.com/ojs/index.php/AsianJDE/article/download/447/297
• Chizwina, S., & Mhakure, D. (2018) Exploring how the attributes of technology affect adoption in teaching mathematics in a higher education institution in South Africa. African Journal of Research in Mathematics, Science and Technology Education, 22(3), 276-286. doi: 10.1080/18117295.2018.1499459
• Cohen, J. (1992). A power primer. Psychological Bulletin, 112(1), 155-159.
• Çakır R. ve Arslan, F. (2020). Uzaktan eğitim öğrencilerinin eş zamanlı sanal sınıf ortamlarını kullanım niyetleri ile uzaktan eğitime ilişkin tutumlarının incelenmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(15), 114-133. doi: 10.46778/goputeb.732565
• Çelik Eren D., Korkmaz M., Öz Yıldırım Ö. ve Aydın Avcı, İ. (2021). COVID-19 pandemi sürecinde hemşirelik öğrencilerinin uzaktan eğitime karşı tutum ve memnuniyet düzeyleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 24(2), 246-254. doi: 10.17049/ataunihem.862820
• Davis, F. D. (1989). Perceived usefulness, perceived ease of use, and user acceptance of information technology. MIS Quarterly, 13, 319-339. doi: 10.2307/249008
• Doğru, M. (2014). Development of a self-efficacy scale of technology usage in education. Journal of Mathematics Science and Technology Education, 13(6), 1785-1798. doi: 10.12973/eurasia.2014.1204a
• Elçiçek, M. ve Pesen, A. (2022). Mobil öğrenmeyi benimseme düzeyinin yeniliğin yayılması teorisi bağlamında incelenmesi. Yaşadıkça Eğitim, 36(1), 217-232. doi: 10.33308/26674874.2022361377
• Gibson, S. G., Harris, M. L., & Colaric, S. M. (2008). Technology acceptance in an academic context: Faculty acceptance of online education. Journal of Education for Business, 83(6), 355-359. doi: 10.3200/JOEB.83.6.355-359
• Gurer, M. D. (2021). Examining technology acceptance of preservice mathematics teachers in Turkey: A structural equation modeling approach. Education and Information Technologies, 26(4), 4709-4729. doi: 10.1007/s10639-021-10493-4
• Güneş, A. ve Buluç, B. (2017). Sınıf öğretmenlerinin teknoloji kullanımları ve öz yeterlilik inançları arasındaki ilişki. TÜBAV Bilim Dergisi, 10(1), 94-113.
• Hodges, C., Moore, S., Lockee, B., Trust, T., & Bond, A. (2020). The difference between emergency remote teaching and online learning. Educause review, 27, 1-12
• Horzum, M. B. ve Çakır, Ö. (2009). Çevrim içi teknolojilere yönelik öz-yeterlik algısı ölçeği Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(3), 1327-1356.
• Hughes, J. E., McLeod, S., Brown, R., Maeda, Y., & Jiyoung, C. (2007). Academic achievement and perceptions of the learning environment in virtual and traditional secondary mathematics classrooms. The American Journal of Distance Education, 4(21), 199-214. doi: 10.1080/08923640701595365
• Kaleci, D. ve Kapıdere, M. (2014). Moodle için web tabanlı Scorm paketi tasarımı: Soru ve sınav hazırlama örneği. Öğretim Teknolojileri ve Öğretmen Eğitimi Dergisi, 3(2), 29-39.
• Karasar, N. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Korkmaz, E. (2021). COVID-19 pandemi döneminde uzaktan eğitim ve Google Classroom: İlköğretim matematik öğretmen adaylarının tutum ve görüşleri. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 207-228. doi: 10.33418/ataunikkefd.831517
• Korucu, A., & Biçer, H. (2017). Investigation of teacher candidates’ occupational anxiety status and technology acceptance and condition of use. Journal of Instructional Technologies and Teacher Education, 6(3), 111-124.
• Lomax, R. G., & Hahs-Vaughn, D. L. (2012). An introduction to statistical concepts (3rd ed.). New York: Routledge. doi: 10.4324/9780203137819
• Marjerison, R. K., Rahman, J. M., & Li, Z. (2020). Students’ attitudes towards distance education: A comparative study between Sino-foreign cooperative universities and typical universities in China. Journal of Instructional Pedagogies, 25, 1-22.
• Miltiadou, M., & Yu, C. H. (2000). Validation of the Online Technologies Self-Efficacy Scale (OTSES) (Publication No. ED445672). https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED445672.pdf
• Rogers, E. M., Singhal, A., & Quinlan, M. M. (2014). Diffusion of innovations. In D. W. Stacks & M. B. Salwen (Eds.), An integrated approach to communication theory and research (pp. 432-448). New York: Routledge.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Boston: Pearson.
• Topraklıkoğlu, K. ve Öztürk G. (2021). Covid-19 acil uzaktan öğretim sürecinde ortaokul öğrencilerinin matematiğe yönelik tutumları ve matematik kaygılarının incelenmesi. H. Özerk (Ed.), Pandemi döneminde sosyal bilimler ekseninde multidisipliner yaklaşım içinde (ss. 185-229). Klaipeda: SRA Academic Publishing.
• Üstün, A., Yılmaz, F. G. ve Yılmaz, R. (2021). Investigating the role of accepting learning management system on students’ engagement and sense of community in blended learning. Education and Information Technologies, 1, 1-19. doi: 10.1007/s10639-021-10500-8
• Venkatesh, V., Morris, M. G., Davis, G. B., & Davis, F. D. (2003). User acceptance of information technology: Toward a unified view. MIS Quarterly, 27(3), 425-478. doi: 10.2307/30036540
• Venkatesh, V., Thong, J. Y. L., & Xu, X. (2012). Consumer acceptance and use of information technology: Extending the unified theory of acceptance and use of technology. MIS Quarterly, 36(1), 157-178. doi: 10.2307/41410412
• Warden, C. A., Yi-Shun, W., Stanworth, J. O., & Chen, J. F. (2022). Millennials’ technology readiness and self-efficacy in online classes. Innovations in Education and Teaching International, 59(2), 226-236. doi: 10.1080/14703297.2020.1798269
• Yavuz, M., Kayalı, B., Balat, Ş. ve Karaman, S. (2020). Salgın sürecinde Türkiye’deki yükseköğretim kurumlarının acil uzaktan öğretim uygulamalarının incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 1, 129-154. doi: 10.37669/milliegitim.784822
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Yıldız, E. ve Seferoğlu, S. S. (2020). Uzaktan eğitim öğrencilerinin çevrim içi teknolojilere yönelik öz yeterlik algılarının incelenmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 33-46. doi: 10.18026/cbayarsos.514904
• Yıldız, E., Çengel, M. ve Alkan, A. (2021). Pandemi sürecinde uzaktan eğitim ortamlarının kullanımına ilişkin tutum ölçeği. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 17(33), 132-153. doi: 10.26466/opus.811510
• Yılmaz, E., Tomris, G. ve Kurt, A. (2016). Pre-school teachers’ self-efficacy beliefs and their attitudes towards the use of technological tools: Balıkesir province sample. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 6(1), 1-26. doi: 10.18039/ajesi.18656
• Yılmaz, M. B. ve Kavanoz, S. (2017). Teknoloji Kabul ve Kullanım Birleştirilmiş Modeli-2 Ölçeğinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Journal of Turkish Studies, 12(32), 127-142. doi: 10.7827/TurkishStudies.12064
• Yükseköğretim Kurulu [YÖK]. (2020). Basın açıklaması. https://basin.yok.gov.tr/KonusmaMetinleriBelgeleri/2020/04-yok-baskani-sarac-uzaktan-egitime-iliskin-basin-toplantisi.pdf adresinden elde edildi.