Comparative Analysis of 8th Grade Mathematics Textbooks According to the Geometric Habits of Mind*

Yıl 2023, Cilt: 24 Sayı: 3, 314 - 331, 29.10.2023

Halil Canavcı Emine Gaye Çontay

https://doi.org/10.12984/egeefd.1311078

Öz

In this study, it was aimed to compare two different 8th grade mathematics textbooks, which were approved by the Ministry of National Education and used within the scope of 2013 and 2018 mathematics curricula, according to the use of Geometric Habits of Mind (GHM) in the examples in the geometry and measurement learning domains. A textbook used in the 2016-2017 academic year within the scope of the 2013 curriculum and another textbook used in the 2022-2023 academic year within the scope of the 2018 curriculum were selected and examined by document analysis method. A total of 185 examples were classified according to GHM subcomponents (associating, generalizing geometric ideas, investigating invariants, balancing exploration and reflection). As a result of the study, it was found out that the most frequently used habit was the habit of associating, and the least frequently used habit was the habit of generalizing geometric ideas in the examples in the two different textbooks. In the examples of triangles, congruence and similarity, geometric objects sub-learning domains, a similar distribution was found in terms of GHM usage, while the distribution in the transformation geometry sub-learning domain was found to be different. The ratio of examples with more than one GHM and without GHM was also found to be different.

Anahtar Kelimeler

Geometric habits of mind, Mathematics textbook, Examples, Mathematics Education

8. Sınıf Matematik Ders Kitaplarının Zihnin Geometrik Alışkanlıklarına Göre Karşılaştırmalı Analizi

Öz

Bu araştırmada 2013 ve 2018 matematik öğretim programları kapsamında kullanılan Millî Eğitim Bakanlığı onaylı iki farklı 8. sınıf matematik ders kitabının geometri ve ölçme öğrenme alanlarında yer alan örneklerde Zihnin Geometrik Alışkanlıkları (ZGA) kullanımı bakımından karşılaştırılması amaçlanmıştır. 2013 öğretim programı kapsamında 2016-2017 eğitim öğretim yılında kullanılan, 2018 öğretim programı kapsamında ise 2022-2023 eğitim öğretim yılında kullanılan bir 8. sınıf matematik ders kitabı seçilerek incelenmiştir. Doküman incelemesi yöntemiyle gerçekleştirilen çalışmada ders kitaplarının geometri ve ölçme öğrenme alanında yer alan toplam 185 örnek zihnin geometrik alışkanlıkları alt bileşenlerine (ilişkilendirme, geometrik fikirleri genelleme, değişmezleri araştırma, keşfetme ve yansıtma dengesi kurma) göre sınıflandırılmıştır. Araştırma sonucunda iki farklı öğretim programı kapsamında kullanılan ders kitabındaki örneklerde en çok ilişkilendirme, en az geometrik fikirleri genelleme alışkanlığının kullanıldığı görülmüştür. Ders kitaplarının üçgenler, eşlik ve benzerlik, geometrik cisimler alt öğrenme alanlarındaki örneklerde ZGA kullanımı benzer dağılım gösterirken dönüşüm geometrisi alt öğrenme alanındaki dağılımın farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Birden fazla ZGA gözlenen ve ZGA gözlenmeyen örneklerin oranı da farklı bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Zihnin geometrik alışkanlıkları, Matematik ders kitabı, Örnekler, Matematik eğitimi

Kaynakça

• Altıkardeş, E. ve Koyunkaya, M. Y. (2022). Matematik öğretmenliği lisans öğrencilerinin geometrik alışkanlıklarının incelenmesi: Trigonometri örneği. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 514-540.
• Aydın, E. (2016). Ortaokul matematik 8. sınıf ders kitabı. Ankara: Sevgi Yayınları
• Baykul, Y. (2020). Ortaokulda matematik öğretimi (5-8. Sınıflar) (4. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Bozkurt, A. ve Koç, Y. (2016). Zihin geometrik alışkanlıkları. E. Bingölbali, S. Arslan, İ.Ö.Zembat (Ed.), Matematik Eğitiminde Teoriler, (1. Baskı) içinde (ss. 277-289). Ankara: Pegem Akademi
• Bülbül, B. Ö. ve Güven, B. (2019). Geometrik düşünme alışkanlıkları ile akademik başarı arasındaki ilişkinin incelenmesi: Matematik öğretmeni adayları örneği. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(3), 711-731.
• Bülbül, B.Ö. (2021). Factors affecting prospective mathematics teachers’beliefs about geometric habits of mind. Journal of Pedagogical Research, 5(2), 36-48. doi:10.33902/JPR.2021068370
• Cuoco, A. A., & Goldenberg, E. P. (1996). A role for technology in mathematics education. Journal of Education, 178(2), 15-32.
• Cuoco, A., Goldenberg, E. P., & Mark, J. (1996). Habits of mind: An organizing principle for mathematics curricula. The Journal of Mathematical Behavior, 15(4), 375-402.
• Driscoll, M. J., DiMatteo, R. W., Nikula, J., & Egan, M. (2007). Fostering geometric thinking: A guide for teachers, grades 5-10. Portsmouth, NH: Heinemann
• Driscoll, M., Wing DiMatteo, R., Nikula, J., Egan, M., Mark, J., & Kelemanik, G. (2008). The fostering geometric thinking toolkit. Portsmouth, NH: Heinemann.
• Duatepe-Paksu, A., & Akkus, O. (2007). An observational study in elementary mathematics classrooms. Egitim ve Bilim, 32(145), 16.
• Duatepe-Paksu, A., & Boz-Yaman, B. (2017). Evoking and examining geometric habits of mind while constructing tetrahedron by modular origami. J. Novotna, H. Moraova (Eds.). International Symposium Elementary Maths Teaching (p. 489-493). Charles University, Prague, the Czech Republic
• Duatepe-Paksu, A., Toluk Uçar, Z., Akkuş, R., Boz Yaman, B. ve Bulut, S. (2022). Geometri öğretim bilgisine giriş.
• Akkuş, R., Yaman, B. B., Paksu, A. D., & Bulut, S. (Ed). Geometri Öğretim Bilgisi, (1. baskı) içinde (ss. 1-9). Ankara: Pegem Akademi
• Erenkuş, M. A. ve Eren Savaşkan, D. (2022). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu matematik 8.sınıf ders kitabı. Ankara:Koza Yayın
• Erşen, Z. B. (2017). Investigation of the relationship between 10th science high school students’ geometric habits of mind and attitudes towards geometry. SDU International Journal of Educational Studies, 4(2), 71-85.
• Erşen, Z.B., Ezentaş, R. & Altun, M. (2018). Evaluation of the teaching environment for improve the geometric habits of mind of tenth grade students, European Journal of Education Studies, 4(6), 47-65.
• Erşen, Z. B., Bülbül, B. Ö. & Güler, M. (2021). Analysis of solved examples in mathematics textbooks regarding the use of geometric habits of mind. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 12(1), 349-377. doi:10.16949/turkbilmat.850882.
• Eraslan Yalçın, E. (2018). Cumhuriyetten günümüze ortaokul matematik öğretim programlarının geometrik düşünme alışkanlıkları bakımından incelenmesi, (Yayınlanmamış yüksek lisans Tezi). Mersin Üniversitesi, Mersin. Eraslan Yalçın, E. ve Özgeldi, M. (2019). 1924-2018 Ortaokul matematik öğretim programlarının geometrik düşünme alışkanlıkları bakımından incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1). 131-146.
• Eroğlu, D. (2021). Yedinci sınıf ders kitaplarındaki örüntüler konusunun "zihinsel alışkanlıklar" perspektifinden incelenmesi. Ulusal Eğitim Akademisi Dergisi, 5(1), 62-78.
• Goldenberg, E. P. (1996). "Habits of mind" as an organizer for the curriculum. Journal of Education, 178(1), 13-34.
• Govender, R. G., & Govender, D. W. (2019). Learning geometry online: A creative individual learning experience. International Journal of eBusiness and eGovernment Studies, 12(2), 151-165.
• Kılıçoğlu, E. (2020). Ortaokul matematik ders kitabı etkinliklerinde soyutlama becerisinin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(3), 628-650.
• Küçük Demir, B. (2020). Geometri ve geometrik düşünme. T. Ağırman Aydın ve B. Küçük Demir (Ed.), Geometri ve öğretimi (2. baskı) içinde (ss. 1-10). Ankara: Pegem Akademi.
• Kürtüncü, S. ve Kurtuluş, A. (2021). 6. ve 7. sınıflar düzeyinde beceri temelli testler e-kitaplarının zihnin geometrik alışkanlıklarına göre incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 10(2), 31-40.
• Govender, R. G., & Govender, D. W. (2019). Learning geometry online: A creative individual learning experience. International Journal of eBusiness and eGovernment Studies, 12(2), 151-165.
• Gürbüz, M. Ç., Agsu, M., & Güler, H. K. (2018). Investigating geometric habits of mind by using paper folding. Acta Didactica Napocensia, 11, 157-174.
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2012). 12 yıl zorunlu eğitim sorular-cevaplar. https://www.meb.gov.tr/duyurular/ duyurular2012/12yil_soru_cevaplar.pdf adresinden elde edildi.
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2013). Ortaokul matematik dersi öğretim programı. https://matematikhayat.files.wordpress.com /2012/09/matematik_5-8.pdf adresinden elde edildi.
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2018). Matematik dersi öğretim programı. http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=329 adresinden elde edildi.
• National Council of Teachers of Mathematics [NCTM]. (2000). Principals and standards for mathematics. Reston, VA: NCTM
• Nopriana, T., Herman, T., & Martadiputra, B. A. P. (2023). Digital didactical design: The role of learning obstacles in designing combinatorics digital module for vocational students. International Journal of Interactive Mobile Technologies, 17(2).
• Özdemir, A., & Çekirdekci, S. (2022). Geometric habits of mind: the meaning of quadrilaterals for elementary school student teachers. International Journal of Educational Studies in Mathematics, 9(1), 49-66. Özen Ünal, D., & Köse, N. (2019). A lesson study to develop teachers' geometric habits of mind. Croatian Journal of Education, 21(4), 1133-1179.
• Özmantar, M.F., Agaç, Ü. G., Yılmaz, B. ve Özbey N.(2020), Cumhuriyet dönemi ortaokul matematik öğretim programlarına genel bir bakış. Özmantar, M. F., Akkoç, H., Kuşdemir Kayıran, B. ve Özyurt, M. (Ed.), Ortaokul Matematik Öğretim Programları Tarihsel Bir İnceleme içinde (3. Baskı s. 29-76) Ankara: Pegem Akademi
• Sagge Jr, R. G., & Bacio Jr, S. P. (2023). Improvıng students’achıevement, habıts of mınd, and problem-solvıng skılls through computer generated ınstructıonal materıals (CGIM). International Journal of Innovation Scientific Research and Review, 5(1), 3825-3831.
• Şahintepe, E. N. (2022). İlköğretim 8. sınıf matematik ders kitaplarının zihnin geometrik alışkanlıkları açısından incelenmesi. (Yüksek lisans tezi). Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir. YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Erişim no: 724339).
• Taş, S., & Yavuz, A. (2020). The relationship between 7th grade students’ spatial abilities and the geometric habits of mind. OPUS International Journal of Society Researches, 15(25), 3120-3137.
• Tolga, A. ve Cantürk Günhan, B. (2020). Ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin zihnin geometrik alışkanlıklarının incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (49), 1-23.
• Turan, Ö., Arslan, Ç., Broutın, M. S. T., & Ezentaş, R. (2022). Geometric habits of mind of mathematics teachers in the context of their geometry backgrounds. International Journal of Research in Education Humanities and Commerce
• Turan, Ö., & Kurtulus, A. (2021). Investigating the geometric habits of mind and the hemispheric dominance status of mathematics teachers. Acta Didactica Napocensia, 14(2), 14-29.
• Yavuzsoy-Köse N., & Tanışlı, D. (2014). Primary school teacher candidates’ geometric habits of mind. Educational Sciences: Theory & Practice, 14(3), 1220-1229. doi:1229.10. 12738/estp.2014.3.1864
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2021). Nitel araştırma yöntemleri (12. baskı). Ankara: Seçkin Yayınları.