Karakter Güçleri Açısından Mesnevi’den Öyküler’in Değerlendirilmesi

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 2, 165 - 176, 19.10.2023

Yahya Aktu

https://doi.org/10.53506/egitim.1336874

Öz

Karakter güçlerinin farkına varılması ve geliştirilmesi bireyin psikolojik sağlığına önemli katkılar sağlamaktadır. Gençlik gelişiminin sağlıklı olabilmesi için karakter güçlerinin bilinmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Alanyazında karakter güçlerine ilgi artarken karakter güçlerinin nasıl ortaya çıktığına ve kullanılabildiğine yönelik açıklamaların yeterli olmadığı değerlendirilmektedir. Bu doğrultuda araştırmada Mesnevi’den Öyküler adlı eserin karakter güçleri açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu çalışmanın yöntemi doküman incelemesi desenine dayanmaktadır. Mesnevi’den Öyküler adlı eser veri kaynağı olarak belirlenmiştir. Eser, 23 kısa hikâyeden oluşmaktadır. Çalışmada Maxqda programından yararlanılarak veriler betimsel analiz yöntemiyle çözümlenmiştir. Çalışmada tutarlılık, inandırıcılık ve doğrulanabilirlik ölçütleri sağlamaya özen gösterilmiştir. Araştırma bulguları, Mesnevi’den Öyküler adlı eserde 93 kodun erdemler ve karakter güçleriyle ilişkili olduğunu göstermektedir. Yapılan analiz sonucunda bilgelik (n = 36), aşkınlık (n = 17) ve cesaret (n = 16) erdemlerinin vurgulandığı tespit edilmiştir. Eserde en çok değinilen karakter güçlerinin özgünlük (n = 11), merak (n = 10), açık fikirlilik (n = 6), sebatkârlık (n = 6) ve mizah (n = 6) olduğu görülmüştür. Sonuç olarak, Mesnevi’den Öyküler adlı eserin karakter güçlerini içerdiği söylenebilir. Araştırma bulguları alanyazın ışığında tartışılarak önerilerde bulunulmuştur

Anahtar Kelimeler

Karakter güçleri, Mesnevi, Mesnevi’den öyküler

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Evaluation of Stories from the Mathnawi based on Character Strengths

Öz

Recognizing and developing character strengths contributes significantly to an individual’s psychological well-being. It is emphasized that knowing the character strengths is crucial for healthy yougth development. While there is an increasing interest in character strengths in the literarure, it is evaluated that there is insufficient explanation on how character strengths emerge and can be utilized. In line with this, the aim of this research is to evaluate the work titled “Stories from the Mathnawi” based on character strengths. The method of this study is based on documet analysis design. The work has been determined as the data source, consisting of 23 stories. The data were analyzed using the descriptive analysis method. The research findings show that there are 93 codes related to vitues and character strengths in the work. As a result of analysis, it was found that wisdom (n=36), transcendence (n=17), and courage (n=16) virtues were emphasized. The most mentioned character strengths in the work are observed to be originality (n=11), curiosity (n=10), open-mindedness (n=6), perseverance (n=6), and humor (n=6). In conclusion, it can be said that the work contains character strengths. The research findings are discussed in light of the literature, and recommendations are made.

Anahtar Kelimeler

Character strengths, Mathnawi, Stories from the Mathnawi

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Aktu, Y. (2018). Pozitif psikoloji yaklaşımının temel kavramları açısından hayat güzeldir filminin değerlendirilmesi. In Y. Karagöz Yeke, T. Yazıcı, & O. Hayırlı (Eds.), Eğitim bilimleri alanında yenilikçi yaklaşımlar (pp. 117–134). Gece Akademi.
• Bazaley, P., & Jackson, K. (2015). NVivo ile nitel veri analizi (A. Bakla & S. B. Demir, Çev. Ed.). Anı.
• Boyacı, M., & İlhan, T. (2016). Bilişsel davranışçı terapi yaklaşımının film analizi yöntemiyle incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 734–746. https://doi.org/10.17860/efd.03838
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2018). Bilimsel araştırma yöntemleri (24th ed.). Pegem Akademi.
• Canpolat, M. (2022). Psikoloji temalı dizi-filmlerim karakter gücüne etki̇leri̇: Deli̇ doktoru deği̇llermi̇ş! Trakya Eğitim Dergisi, 12(1), 351–365. https://doi.org/10.24315/tred.904076
• Carr, A. (2016). Pozitif psikoloji (Ü. Ç. Şendilek, Çev. Ed.). Kaknüs yayınları.
• Çiçek, H. (1996). Mevlâna’nın Mesnevî’sinde eğitime İlişkin bir yöntem: “Örnekle eğitim” (Tez No. 51224). [Yüksek lisans tezi-Yüzüncü Yıl Üniversitesi-Van].Yükseköğretim Kurulu Tez Merkezi.
• Creswell, J. W. (2014). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. (4th ed.). Sage.
• Demir, R., Aydoğan, M., & Murat, M. (2022). Strengths/character strengths based school intervention program. Humanistic Perspective, 4(3), 568–588. https://doi.org/10.47793/hp.1164833
• Demirci, İ. (2017). Huzurlu ve mutlu yaşamın değerler ve karakter güçleri bağlamında karma bir araştırmayla incelenmesi (Tez No. 469574). [Doktora tezi, Marmara Üniversitesi-İstanbul]. Yükseköğretim Kurulu Tez Merkezi.
• Eryılmaz, A. (2017). Pozitif Psikoterapiler. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 9(3), 346–346. https://doi.org/10.18863/pgy.288667
• Hefferon, K., & Boniwell, I. (2018). Pozitif psikoloji: Kuram, araştırma ve uygulamalar (T. Doğan, Çev. Ed.). Nobel Akademik.
• Işık, Ş., Kılıç, S., Üzbe Atalay, N., Terzi İlhan, S., & Kaynak, Ü. (2019). Investigation of character strengths in 100 fundamental literary works recommended to primary and secondary school students. Hacettepe Eğitim Dergisi, 34(3), 839–859. https://doi.org/10.16986/HUJE.2018045432
• Kabakçı, Ö. F. (2016). Karakter güçleri ve erdemli oluş: Güçlü yanlara-dayalı psikolojik danışma ve değerler eğitimine yeni bir yaklaşım. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 6(45), 25–40.
• Kabakçı, Ö. F. (2020). Karakter güçleri ve erdemler sınıflaması. In Ş. Işık (Ed.), Karakter güçleri ve erdemler. Pegem Akademi.
• Kırlangıç, H. (2017). Mesnevi’den öyküler (2nd ed.). MEB.
• Morsünbül, Ü. (2015). Bal, Süt ve Yumurta filmlerinin Erikson’un psikososyal gelişim kuramı açısından analizi. İlköğretim Online, 14(1), 181–187.
• Niemiec, R. M., & Wedding, D. (2014). Positive psychology at the movies: Using films to build virtues and character strengths (D. Wedding, Ed., 4th ed.). Hogrefe.
• Park, N., & Peterson, C. (2006). Moral competence and character strengths among adolescents: The development and validation of the values in action inventory of strengths for youth. Journal of Adolescence, 29, 891–909.
• Peterson, C., & Seligman, M. E. P. (2004). Character strengths and virtues: A handbook and classification. Oxford University Press.
• Rädiker, S., & Kuckartz, U. (2020). Focused analysis of qualitative interviews with MAXQDA . MAXQDA Press.
• Rumi, M. C. (2015). Mesnevî (D. Örs & H. Kırlangıç (eds.)). Türkiye Yazma Eserler Kurulu Başkanlığı Yayınları.
• Seligman, M. E., & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology. An introduction. The American Psychologist, 55(1), 5–14. https://doi.org/10.1037/0003-066X.55.1.5
• Shoshani, A., & Slone, M. (2013). Middle school transition from the strengths perspective: Young adolescents’ character strengths, subjective well-being, and school adjustment. Journal of Happiness Studies, 14(4), 1163–1181.
• Tümlü, G. Ü., & Acar Voltan, N. (2014). Issız Adam filminin gerçeklik terapisine dayalı incelenmesi. İnsan & İnsan, 2, 62–73.
• Weber, M., Ruch, W., Littman-Ovadia, H., Lavy, S., & Gai, O. (2013). Relationships among higher-order strengths factors, subjective well-being, and general self-efficacy-the case of Israeli adolescents. Personality and Individual Differences, 55, 322–327.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11th ed.). Seçkin Yayıncılık.