1515’te Niksar Kazasının Kırsalında İskân Birimleri, Nüfus ve Sosyal Zümreler

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 34, 237 - 261, 02.05.2023

Mehmet Hanefi Bostan

Öz

“1515’te Niksar Kazasının Kırsalında İskân Birimleri, Nüfus ve Sosyal Zümreler” adlı makalemizde kazanın sosyal hayat profili 1515 tarihli Tahrir Defterine dayanılarak ortaya konulacaktır. 1515 yılında kazanın kırsal kesiminde ne kadar köy, mezra ve yayla iskân biriminin bulunduğu, bu iskân birimlerinin adlarının ne olduğu ve
buralarda ne kadar nüfusun yaşadığı belirlenmeye çalışılacaktır. Mezralarda nüfusun
bulunup bulunmadığı, bulunuyorsa bu nüfusun toplam nüfusa oranı hesaplanacaktır.
Nüfusun hangi dinî zümrelerden oluştuğu ve bu zümrelerin birbirine oranı tespit edilecektir. Niksar kazası kırsalına başka kaza ve sancaklardan nüfusun gelip iskâna tabi
tutulup tutulmadığı, eğer iskâna tabi tutulduysa bu nüfusun hangi köy ve mezralara
yerleştiği veya yerleştirildiği belirlenecektir.
Niksar kazası kırsalında yaşayan sosyal zümrelerin neler olduğu ve bunların
toplam nüfus içindeki oranları ortaya konulacaktır. Bu sosyal zümreler içinde muaf
zümrelerin olup olmadığı, askeri görevlilerin bu zümreler içindeki oranı belirlenmeye
çalışılacaktır. Tekke ve zaviyelerde görev yapan zümrelerin kimlerden oluştuğu tespit edilecektir. Müslim ve gayr-i Müslim nüfusun genelde hangi isimleri taşıdığı ve tarihi şahsiyetlerin isimlerinin ne ölçüde kullanıldığı belirlenecektir. Bölgede Çepnilerin
dışında hangi Türkmen grupların bulunduğu tahrir verilerine dayanılarak ortaya konulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Niksar iskan birimleri, nüfus ve sosyal zümreler, Türkmenler