GEOGRAPHICAL FACTORS AFFECTING TEMPORARY AND SPATIAL CHANGE OF GREENHOUSE CULTIVATION IN SAKARYA RIVER VALLEY (SÖĞÜT, BİLECİK)

Yıl 2023, Cilt: 37 Sayı: 4, 1913 - 1932, 31.12.2023

Ebubekir Karakoca Arda Bay

https://doi.org/10.48070/erciyesakademi.1327591

Öz

The goal of this study is to reveal the temporal and spatial changes of greenhouse activities in the Central Sakarya Valley. The objective of this research is to identify the geographical factors that influence greenhouse activities in the Söğüt district in Bilecik province, as well as to identify existing problems. In this direction, greenhouse area data was analysed in accordance with the study's purpose to illustrate temporal and spatial change, with field observations supporting the findings. The findings from the interviews were processed through the MAXQDA 2020 program and given in the form of several outputs that represent the qualitative characteristics of greenhouse cultivation. In this section of the Central Sakarya Valley, agricultural activities such as traditional vegetable agriculture, particularly around the beginning of the 2000s, gave way to greenhouse cultivation. The most fundamental cause for this shift is the Central Sakarya Valley's favourable geographical circumstances for greenhouse cultivation. First of all, greenhouse cultivation clearly interacts with physical geography elements such as climate, landforms, land use, and soil characteristics. In addition, other geographical features such as transportation, proximity to the market, capital, workforce, experience, infrastructure and equipment also have an impact on greenhouse cultivation.

Anahtar Kelimeler

Bilecik, MAXQDA, Middle Sakarya Valley, Greenhouse Cultivation, Spatiotemporal change

SAKARYA NEHRİ VADİSİNDEKİ SERACILIK FAALİYETLERİNİN ZAMANSAL VE MEKÂNSAL DEĞİŞİMİNDE ETKİLİ OLAN COĞRAFİ FAKTÖRLER (SÖĞÜT, BİLECİK)

Öz

Bu çalışma, Orta Sakarya Vadisi’nde sürdürülen seracılık faaliyetlerinin zamansal ve mekânsal olarak değişiminin ortaya konulmasını amaçlamaktadır. Özellikle Bilecik iline bağlı Söğüt ilçesindeki seracılık faaliyetleri üzerinde etkili olan coğrafi faktörlerin belirlenmesi ve mevcut sorunların ortaya konulması hedeflenmektedir. Zamansal ve mekânsal olarak değişimin ortaya konulması için çalışmanın amacına uygun olarak sera alanı verileri değerlendirilmiş ve elde edilen bulgular arazi gözlemleri ile desteklenmiştir. Seracılık faaliyetlerinin nitel olarak ifade edilmesi için mülakatlardan elde edilen bulgular MAXQDA 2020 programı içerisinde analiz edilmiş ve çeşitli çıktılar şeklinde sunulmuştur. Orta Sakarya Vadisi’nin bu bölümünde özellikle 2000’li yılların başında açık tarla sebze yetiştiriciliği şeklinde sürdürülen tarımsal faaliyetler, bu yıllardan sonra yerini örtü altı yetiştiriciliği/seracılığa bırakmaktadır. Bu değişimin en önemli sebebi Orta Sakarya Vadisi’nin seracılık faaliyetleri için sunduğu coğrafi imkanlardan kaynaklanmaktadır. İklim özellikleri başta olmak üzere yer şekilleri, arazi kullanımı ve toprak özellikleri gibi fiziki coğrafya özellikleri ile seracılık faaliyetleri arasında belirgin bir etkileşim söz konusudur. Bununla birlikte, ulaşım, pazara yakınlık, sermaye, iş gücü, tecrübe, altyapı ve donanım gibi diğer coğrafi özellikler de seracılık faaliyetleri üzerinde etkili olmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Bilecik, MAXQDA, Sakarya Vadisi, Seracılık, Zamansal ve mekânsal değişim

Kaynakça

• Alaz Şeyihoğlu, A., & Özgürbüz, İ. E. (2016). Coğrafya araştırmalarında örneklem ve örnekleme yöntemleri. İçinde N. Özgen (Ed.), Beşerî coğrafyada araştırma yöntemleri ve teknikler (1. Baskı) (ss. 26-50). PEGEM Akademi.
• Bakırcı, M. (2013). Kâhta’da petrolden ayrıştırılmış atık sudan seracılıkta faydalanma. Marmara Coğrafya Dergisi, 27, 98-116.
• Bekdemir, Ü., & Özdemir, M. (2002). İspir’de seracılık. Sosyal Bilimler Dergisi, 2(28-29), 209-225.
• Bursa Bilecik Eskişehir Kalkınma Ajansı (BEBKA). (2015). Orta Sakarya Vadisi raporu. Bursa Bilecik Eskişehir Kalkınma Ajansı.
• Doğan, M. (2004). Türkiye ziraatinde seracılık faaliyetlerine bir örnek: Fethiye ovasında seracılık ve önemi. İstanbul Üniversitesi Coğrafya Dergisi, 12, 85-95.
• Emekli, G. (1992). Urla-Seferihisar çevresinde seracılık etkinlikleri. Ege Üniversitesi Edebiyat Fak., Ege Coğrafya Dergisi, 6, 179-198.
• Hocagil, M. M. (2014). Günümüzde modern seralarda kullanılan sistemler. İçinde A. T. Cömert & K. Turhal (Eds.), Bilecik’te örtüaltı yetiştiriciliği, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Yayınları, ISBN. 978-605-61571-9-6.
• Gökmen, Ö., & Özçağlar, A. (2023). Orta Sakarya Havzasında Sarıcakaya, Mihalgazi ve İnhisar İlçelerinde tarımsal arazi kullanımı, Coğrafi Bilimler Dergisi, 21 (2), 557-594.
• Işık, Ş. (2005). Türkiye’de kentleşme ve kentleşme modelleri. Ege Coğrafya Dergisi, 14, 57-71.
• Kadıoğlu, Y. (2013). Simav’da jeotermal seracılık. Marmara Coğrafya Dergisi, 28, 64-80.
• Karakoca, E. (2017). Hamitabat-Gemiciköy arasında (Bilecik) Orta Sakarya Vadisinin jeomorfolojisi, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Coğrafya Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bilecik.
• Karakoca, E. (2022). Orta Sakarya Vadisinin (İnhisar-Osmaneli arası) flüvyal jeomorfolojisi, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Coğrafya Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Bilecik.
• Kervankıran, İ. (2011). Afyonkarahisar ilinde alternatif tarım çalışmalarına bir örnek: Jeotermal seracılık. Marmara Coğrafya Dergisi, 24, 382-402.
• Özdemir, M. A., & Bahadır, M. (2007). Türkiye’de önemli bir seracılık alanı: Yalova ili. Coğrafi Bilimler Dergisi, 5(1), 17-36.
• Öztürk, H. (2015). Jeotermal seracılık. Umuttepe Yayınları.
• Paris H. S., & Janick, J. (2008). What the Roman Emperor Tiberius grew in his greenhauses. İçinde M. Pitrat (Ed.), Proceedings of the IXth EUCARPIA Meeting on Genetics and Breeding of Cucurbitaceae Pitrat, M. INRA, Avignon, France. 21, 24 May.
• Sezer, İ., & Başkaya, Z. (2014). Coğrafi koşullar ve dağılışı yönüyle Giresun ilinde seracılık faaliyetlerinin uygulama ve geliştirebilme potansiyeli. Marmara Coğrafya Dergisi, 29, 248-285.
• Struck, E. (1986). Türkiye’nin güney kıyı bölgesinde tarımsal bir yeniliğin yaygınlaşması: Seracılık. İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü, 2(3), 79-90.
• Tarım ve Orman Bakanlığı, (2017). 2. Ulusal Seracılık Çalıştayı. Ankara.
• Taşlıgil, N., & Şahin, G. (2014). Ziraat coğrafyası açısından Marmara Bölgesi’nde örtüaltı yetiştiriciliği. Marmara Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6, 1-17.
• Tıraş, M. (1999). Çoruh Vadisinde (Yusufeli) seracılık. Türk Coğrafya Dergisi, 34, 407-418.
• Tunçdilek, N. (1956). Orta Sakarya vadisinin iktisadi tarihi hakkında. İktisat Fakültesi Dergisi, 17(1-4), 179-192.
• Tunçdilek, N. (1959). Orta Sakarya vadisinde ziraat hayatı. İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Dergisi, 5(10), 66-85.
• Tunçdilek, N. (1961). Orta Sakarya vadisinde toprak mülkiyeti. İstanbul University Journal of Sociology, 2(16), 126- 148.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK). (2022, 15 Aralık). Bitkisel üretim istatistikleri. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/? kn=92&locale=tr
• Uncu, L., & Karakoca, E. (2021). Antropo-jeomorfolojik bir yaklaşımla Bilecik (merkez ilçe) taş ocaklarının mekânsal ve zamansal değişimi. Türk Coğrafya Dergisi, (77), 119-130.
• Yenmez, N. (2004). Harran ovasında seracılık faaliyetleri ve sorunları. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Coğrafya Dergisi, 12, 97-104.
• Yiğit, A. (2017). Bilecik tarihine coğrafyanın etkisi. İçinde A. Bakır, B. Yılmaz & A. Altungök (Eds.) Uluslararası Tarihte ve Günümüzde Bilecik ve Çevresi Sempozyumu (20-21 Kasım 2015), Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Yayınları, ISBN. 978-605-65623-2-7.
• Zaman, S., Özdemir, Ü., & Sever, R. (2011). Coğrafi yönleriyle Antalya’da örtü altı süs bitkileri yetiştiriciliği. Doğu Coğrafya Dergisi, 12(18), 301-326.