FEMİNİST SOSYAL HİZMET BAKIŞINDAN EVLİLİK İLİŞKİLERİNİ KONU ALAN FİLMLERDE GASLIGHTING İNCELEMESİ

Yıl 2024, Cilt: 23 Sayı: 89, 69 - 80, 09.01.2024

Damla Nur Çetinkaya Fulya Akgül Gök

https://doi.org/10.17755/esosder.1274108

Öz

Gaslighting, ilişkilerde karşılaşılan bir çeşit psikolojik manipülasyondur. Bu manipülasyonda mağdur kendisinden şüphe eder ve kendisini suçlu hisseder. Gaslighting kişinin kendisinden şüphe etmesine sebep olacak şekilde kullanılan kötücül davranışların tümü olarak belirtilebilir. Bu araştırma, evlilik ilişkilerini konu alan filmlerdeki gaslighting manipülasyonunu incelemek amacıyla yapılmıştır. Bu sebeple, araştırmak için belirlenmiş evlilik ilişkilerini konu alan 10 film, çalışmanın 5 gaslighting teması bakımından incelenmiştir. Evlilik ilişkilerini konu alan filmlerde; a) bilgiyi gizlemek, b) bilgiyi değiştirmek, yanlış bilgi sunmak veya eksik bilgi vermek, c) mağdurun üzerinde kontrol kurmak, d) mağdurun kendisinden şüphe etmesini sağlamak, e) mağduru dış dünyadan izole etmeye çalışmak olmak üzere 5 temanın yüzdelikleri ve sıklıkları incelenmiştir. Bu araştırma feminist sosyal hizmet yaklaşımında hiç araştırılmamış olan gaslighting manipülasyonunun tanımlanması ve evlilik ilişkileri içerisinde nasıl ve ne sıklıkta karşılaşılabileceğini açıklamak amacıyla planlanmış ve yürütülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Evlilik, Evlilik İlişkileri, Gaslighting, Feminist Sosyal Hizmet

GASLIGHTING ANALYSIS IN FILMS ABOUT MARRIAGE RELATIONS FROM A FEMINIST SOCIAL WORK PERSPECTIVE

Öz

Kaynakça

• Aktaş, G. (2013). Feminist söylemler bağlamında kadın kimliği: Erkek egemen bir toplumda kadın olmak. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 30(1), 53-72.
• Alston, M. (2018). Working with women: Gender-sensitive social work practice. In M. Alston, S. McCurdy, & J. McKinnon (Eds.), Social Work: Fields of Practice (3rd ed., 3-18). Oxford University Press.
• Baydar, V. (2014). Feminist sosyal hizmet perspektifinden popüler yabancı dizilerde kadın düşmanlığının incelenmesi. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• Beyazperde. (t.y.). Film haberleri, eleştirileri, Sinema Seansları, fragmanlar, videolar, TV Programları, TV dizileri! Beyazperde. 30 Ekim 2022 tarihinde https://www.beyazperde.com/ kaynağından alınmıştır.
• Buz, S. (2009). Feminist Sosyal Hizmet Uygulaması. Journal of Society & Social Work, 20(1). Cüceloğlu, D. (2017). Evlenmeden Önce. Remzi Kitabevi.
• Enge, J. (2013). Social worker’s feminist perspectives: Implications for practice. Social Work Master’s Clinical Research Papers. Catherine University.
• Erdoğan, B., & Öztürk, E. (2018). Ruhsal Travmanın Aktarımında Narsisizm. Bartın Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 3(3), 11-20.
• Gottman, J. M., Driver, J., & Tabares, A. (2015). Repair during marital conflict in newlyweds: How couples move from attack–defend to collaboration. Journal of Family Psychotherapy, 26(2), 85-108
• Greenberg, E. (2017). Are You Being “Gaslighted” By the Narcissist in Your Life. Psychology Today. Sussex Publisher. 30 Ekim 2022 tarihinde https://www.psychologytoday.com/us/blog/understanding-narcissism/201709/are-you-being-gaslighted-the-narcissist-in-your-life kaynağından alınmıştır.
• Hightower, E. (2017). An exploratory study of personality factors related to psychological abuse and gaslighting (Doctoral dissertation, William James College).
• IMDb.com. (t.y.). Ratings, reviews, and where to watch the best movies & TV shows. IMDb. 30 Ekim, 2022 tarihinde, https://www.imdb.com/ kaynağından alınmıştır.
• Knapp, D. R. (2020). Fanning the Flames: Gaslighting as a Tactic of Psychological Abuse and Criminal Prosecution. Albany Law Review, 83, 313-337.
• Melville, D. (2015) The Madman in the Attic: Gaslight and the ‘Psycho Dandy’. Cinématèque Annotations on Film, 75, 25 Kasım 2022 tarihinde https://www.sensesofcinema.com/2015/cteq/gaslight-george-cukor/ kaynağından alınmıştır.
• Moreno, J. M., Alanso, M.B., Sanchez, M.E.G. ve Barona, E.G. (2011). Psychological abuse in young couples: Risk factors. Journal of Social Service Research, 37, 555-570.
• Moreno-Manso, J. M., Blázquez-Alonso, M., García-Baamonde, M. E., Guerrero-Barona, E., & Pozueco-Romero, J. M. (2014). Gender as an explanatory factor of psychological abuse in dating couples. Journal of Social Service Research, 40(1), 1-14.
• Nazir, T., & Özçiçek, A. (2022). Gaslighting: İki yüzlü bir duygusal istismarla yüzleşmek. Anadolu University Journal of Education Faculty, 6(3), 241-250.
• Orhan, A. (2017). Evliliğin İlk 50 Yılı Zordur. Ankara Vizyon Yayınevi.
• Pascall, G., & McInnes, G. (1997). Social policy: A new feminist analysis. London : Routledge.
• Podosky, P. M. C. (2021). Gaslighting, First-and Second-Order. Hypatia, 36(1), 207-227.
• Sandelowski, M. (2000), Combining Qualitative and Quantitative Sampling, Data Collection, and Analysis Techniques in Mixed-Method Studies. Research in Nursing & Health, 23: 246-255.
• Sarkis, S. (2018). Gaslighting: How to recognize manipulative and emotionally abusive people-and break free. Hachette UK.
• Sungur, M. Z. (2009). Sen, ben ve aramızdaki her şey:" şeytan üçgeni" aşk-evlilik-sadakatsizlik. Goa Yayınları.
• Sungur, M. Z. (2016). Helping marriages that suffer from relationship problems: A cognitive behavioural systems approach. Journal of Evidence-Based Psychotherapies, 16(1), 19-31.
• Sweet, P. (2019), The sociology of gaslighting. American Sociological Review, 84(5), 851-875.
• Topuz, S. K., & Açer, T. M. (2022) Güç İlişkileri Bağlamında Ataerkil Şiddeti Anlamak. Marmara Üniversitesi Kadın ve Toplumsal Cinsiyet Araştırmaları Dergisi, 6(1), 126-139.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.