Bibliometric Analysis of Postgraduate Thesis on Transformation in the Historical Environment

Yıl 2024, Cilt: 34 Sayı: 1, 115 - 131, 26.01.2024

Hicran Hanım Halaç Dilara Merve Kelkit

https://doi.org/10.18069/firatsbed.1268697

Öz

This study aims to conduct a bibliometric analysis of postgraduate theses in order to examine the way the term 'transformation' is handled in our country. Within the scope of the study, a bibliometric analysis was carried out by scanning postgraduate theses containing the keywords 'transformation', 'urban conservation area', 'historical environment', 'historical fabric' and 'registration' through the Higher Education Council (YÖK) National Thesis Center database. As a result of separating the overlapping theses with double and triple combinations, the sample number of the research was determined as 214 theses. During the bibliometric analysis, theses containing keywords were analysed according to thesis type, year of publication, university, institute, language, scientific field, supervisor title, number of pages, accessibility status and research type. After these analyses, 32 theses in which the subject of transformation in the historical environment was not covered were excluded from the analysis area and 182 theses were analysed according to research types. As a result of the findings, it was determined that sample analysis was mostly used as a research type in this field. During the sample analysis, provinces, districts, villages, quarter, neighborhoods, streets, regions, buildings, ancient cities, protected areas and islands were selected as sampling areas under urban, regional, street and building groups. It is thought that this study will benefit public and private sector stakeholders working in the field of design and restoration in the historical environment.

Anahtar Kelimeler

Historic Environment, Transformation, Bibliometric Analysis, Postgraduate Thesis, National Thesis Center

TARİHİ ÇEVREDE DÖNÜŞÜM KONULU LİSANSÜSTÜ TEZLERİN BİBLİYOMETRİK ANALİZİ

Öz

Bu çalışmada ‘dönüşüm’ teriminin ülkemizde ele alınış biçiminin irdelenmesi adına lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizinin yapılması hedeflenmektedir. Çalışma kapsamında Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Ulusal Tez Merkezi veri tabanı üzerinden içerisinde ‘dönüşüm’, ‘kentsel sit’, ‘tarihi çevre’, ‘tarihi doku’ ve ‘tescil’ anahtar kelimeleri geçen lisansüstü tezler taranarak bibliyometrik analiz yapılmıştır. İkili ve üçlü kombinasyonlarla çakışan tezlerin ayrıştırılması sonucunda araştırmanın örneklem sayısı 214 tez olarak belirlenmiştir. Bibliyometrik analiz yapılırken anahtar kelimelerin geçtiği tezler tez türü, yayınlandığı yıl, yayınlandığı üniversite, yayınlandığı enstitü, yazıldığı dil, konu edindiği bilimsel alan, danışman unvanı, sayfa sayısı, erişilebilirlik durumu ve araştırma türüne göre incelenmiştir. Bu analizlerden sonra tarihi çevrede dönüşüm konusunun işlenmediği tespit edilen 32 tez inceleme alanından çıkartılarak 182 tezin araştırma türlerine göre analizi yapılmıştır. Elde edilen bulgular sonucunda bu alanda araştırma türü olarak en çok örnek analizi kullanıldığı tespit edilmiştir. Örnek analizi yapılırken lisansüstü tezlerde örneklem alanı olarak kentsel, bölgesel, sokak ve yapı grupları altında il, ilçe, köy, semt, mahalle, sokak, bölge, yapı, antik kent, sit alanı ve ada seçilmiştir. Bu çalışmanın tarihi çevrede tasarım ve restorasyon alanında çalışan kamu ve özel sektör paydaşlarına fayda sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Tarihi çevre, Dönüşüm, Bibliyometrik analiz, Lisansüstü tez, Ulusal tez merkezi

Kaynakça

• Ahunbay, Z. (1996). Tarihi çevre koruma ve restorasyon. İstanbul: YEM Yayınları, 116.
• Akipek Öcal, Ş. ve İhtiyaroğlu, U. (2020). Yargı kararları ışığında kentsel dönüşüm uygulamalarının incelenmesi. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), 477-495. doi: 10.17218/hititsosbil.773862
• Çağlayan, E., Kutlu, Ş. ve Çekinmez, Ş. (2022). Kültürel miras aktarımı ile ilgili lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi. International Journal of Social Sciences and Education Research, 8 (2), 155-164. doı: https://doi.org/10.24289/ijsser.1081173
• Erbil, Y. (1996). Tarihi çevrenin koruma ve kullanımında farklı müdahale örnekleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Genç, F. N. (2008). Türkiye’de kentsel dönüşüm: mevzuat ve uygulamaların genel görünümü. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 15 (1), 115-130. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/yonveek/issue/13688/165663
• Güçlü, M. (1990). Kent içindeki tarihi çevrelerin korunması ve geliştirilmesi ıı ankara vakıf apartmanı örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Gürbüz Yıldırım, E. ve Çağdaş, G. (2018). Gaziantep geleneksel mimari dokusunun sosyo-kültürel bağlamda mekân dizimsel analizi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 17 (2), 508-532.
• Halaç, H. H. ve Bademci, F. (2021). Kültürel miras: sistematik literatür incelemesi. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 4 (2), 172-190. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/saktad/issue/64807/881901
• Kapluhan, E. (2015). Şehir coğrafyası açısından bir inceleme: Bağbaşı Mahallesi (Kırşehir) kentsel dönüşüm projesi. R. Efe (Ed.), Coğrafyada Yeni Yaklaşımlar Prof. Dr. h.c. İbrahim Atalay’ın 45. Meslek Yılına Armağan Kitabı içinde (379-394. ss.), Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.
• Kaya, A. Y. & Akdemir, İ. O. (2021). Kentsel Değişim-Kent İmgesi Korelasyonu: Elazığ Örneği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31 (1), 1-23. DOI: 10.18069/firatsbed.822006
• Koçan, N. (2011). Tarihi mekanlarda kültürel dönüşüm: Uşak tarihi tren garı örneği. Kastamonu University Journal of Forestry Faculty, 11 (2), 130-137. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/kastorman/issue/17235/180055
• Özkaraca, N. ve Halaç, H. H. (2022). Tarihi çevrede sürdürülebilirlik konulu lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi, Kent Akademisi Dergisi, 15(1):203-222. https://doi.org/10.35674/kent.988202
• Tuğcu, P. ve Vural Arslan, T. (2018). Kentsel dönüşüm konulu tez çalışmalarında (1999-2017) öne çıkan konular, sorunlar ve öneriler. Paradoks Ekonomi Sosyoloji ve Politika Dergisi, 14(1), 87-127. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/paradoks/issue/41450/467612
• Ünver, H. (2017). Sokak Sağlıklaştırmanın Tanımsal Olarak İrdelenmesi. Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5 (1), 96-106. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/dubited/issue/27453/289145
• YÖK (2019, Aralık). YÖK Ulusal Tez Merkezi İstatistikleri [Basın Bülteni]. Erişim Adresi https://acikerisim.yok.gov.tr/Sayfalar/Haberler/yok-ulusal-tez-merkezi-istatistikleri.aspx
• Zaman, S. ve Duman, S. (2022). Kentsel dönüşüm alanında yayımlanmış coğrafya literatürü üzerine bir değerlendirme. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(43), 1177-1233.
• Zan, B. U. (2012). Türkiyede bilim dallarında karşılaştırmalı bibliyometrik analiz çalışması. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.