EVALUATION OF THE EFFECTIVENESS OF ACTIVE LABOR MARKET POLICIES IN COMBATING UNEMPLOYMENT IN TURKEY

Yıl 2023, Cilt: 18 Sayı: 2, 271 - 286, 30.12.2023

Öznur Taşdöken Gülden Bölük

https://doi.org/10.48145/gopsbad.1376797

Öz

One of the most pressing issues awaiting solutions in many countries is unemployment. In today's world, social policies developed to address unemployment have largely been shaped by a neo-liberal approach, and one of the most commonly used tools by governments in combating unemployment is "active labor market policies." The investigation of the success of active employment policies, which have been implemented intensively in Turkey, especially since the 2000s, by allocating a significant amount of funds, is important in terms of being able to implement an effective employment policy and to increase the employment rate in Turkey. While there are some studies discussing the effectiveness of active labor market policies in Turkey, there are relatively few empirical studies on the subject. In this context, this study investigates the effectiveness of active labor force policies and public expenditures aimed at reducing unemployment in Turkey for 81 provinces using annual data for the years 2005-2021, through Panel Dynamic Ordinary Least Squares (PDOLS) and Dynamic Ordinary Least Squares (DOLS) methods. Our findings indicate that active labor force policies are not an effective policy nationwide in reducing unemployment, but they have reduced the number of unemployed people in some provinces. Our study reveals that further studies need to be conducted at provincial and regional (NUTS) level on why unemployment policies yield successful results in some provinces while increasing unemployment in other provinces.

TÜRKİYE’DE İŞSİZLİKLE MÜCADELEDE AKTİF İSTİHDAM POLİTİKALARININ ETKİLİLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Birçok ülkenin çözüm bekleyen en önemli sorunlarından birisi işsizliktir. Günümüzde işsizliğe karşı geliştirilen sosyal politikalar büyük ölçüde neo-liberal yaklaşıma göre şekillenmiş ve işsizlikle mücadelede hükümetlerin yaygın olarak kullandığı araçların başında “aktif istihdam politikaları” yer almaktadır. Büyük miktarda fon ayrılarak özellikle 2000’li yıllardan itibaren yoğun bir şekilde uygulanan aktif istihdam politikalarının Türkiye’de istihdamı artırma konusundaki başarısının ne olduğunun araştırılması etkin bir istihdam politikasının uygulanabilmesi açısından önem arz etmektedir. Türkiye’de aktif istihdam politikalarının etkililiğini tartışan çalışmalar olsa da, ampirik olarak konuyu araştıran az sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu bağlamda, çalışmada 2005-2021 yılları arasında yıllık veriler kullanılarak Türkiye’de 81 il için aktif işgücü politikalarının ve işsizliği azaltmaya yönelik kamu harcamalarının işsizliği azaltmada etkililiği, Panel Dinamik Sıradan En Küçük Kareler (PDOLS) ve Dinamik En Küçük Kareler (DOLS) yöntemleri ile araştırılmaktadır. Elde ettiğimiz bulgular aktif işgücü politikalarının işsizliği azaltmada ülke genelinde etkili bir politika olmadığını ancak bazı illerde işsiz sayısını azalttığını göstermektedir. Çalışmamız işsizliğe yönelik politikaların neden bazı illerde başarılı sonuçlar verirken, diğer illerde işsizliği artırdığına yönelik il ve bölge (NUTS) düzeyinde daha fazla çalışma yapılması gerektiğini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Aktif işgücü politikaları, işgücü piyasası, Panel zaman serisi, Granger nedensellik yaklaşımı, PDOLS ile DOLS yaklaşımı, Abrams eğrisi hipotezi

Kaynakça

• Acar O.K.; Yabanova E.K. (2017), “Aktif işgücü piyasası politikaları çerçevesinde kütahya işkur’un mesleki eğitim faaliyetlerinin incelenmesi”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(2), 86-110.
• Akbaş, S. (2015), “Aktif işgücü piyasası politikalarının etki değerlendirmesi:denizli ili örneği” (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,Pamukkale
• Akpınar, T. (2018), “Türkiye'de işsizliğe resmi çözüm önerileri bağlamında beşerî sermaye teorisine ilişkin bir yeniden değerlendirme”, Çalışma ve Toplum, 2:787-800.
• Aksoy N.; İvrendi M.; Türken F. (2022), “Abrams eğrisi hipotezinde cinsiyet ve eğitimin rolü: Türkiye örneği”, International Journal of Public Finance, 7(2):487-508.
• Akmeşe, A. (2016). "İş arayanlar, eleman bulamayanlar ve iş beğenmeyenlerin sarmalı:Bir alan araştırması", (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Akyıldız, Y. (2019), "İşsizlik ve İŞKUR’un aktif istihdam politikaları", Akademik Bakış Dergisi, 71, 94–119. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/674391
• Aydınlı, İ. (2018), "İŞKUR işbaşı eğitim programının istihdama katkısı:Elazığ ilinde bir araştırma", (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Fırat Üniversitesi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ
• Ayan, S. (2014), "G-20 süreci ve aktif istihdam politikaları, türkiye ve G-20 ülkelerindeki uygulamaların değerlendirilmesi", (Yayımlanmış Uzmanlık Tezi), T.C. Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Dış İlişkiler Ve Yurtdışı İşçi Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
• Bayrakdar, S. (2014), "Kamu büyüklüğü ve işsizlik arasındaki ilişkinin analizi: Türkiye örneği", (Basılmamış Doktora Tezi) İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Bayrakdar, S. (2019), "İşsizliğin çözümünde uygulanan aktif istihdam politikalarının etkinliği üzerine genel bir değerlendirme", Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 33(1), 339–358. https://dergipark.org.tr/tr/pub/atauniiibd/issue/43125/450733
• Baydoğan, H. (2012), "Dezavantajlı gruplara yönelik aktif istihdam politikalarının etkinliği", (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas
• Bektaş, A. (2018), "Türkiye’de kamu yatırım harcamaları ile işsizlik arasındaki nedensellik ilişkisi", Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(1), 1–17.
• Bersvendsen, T.; Ditzen, J. (2020), "xthst: Testing forslope homogeneity in stata", In London Stata Conference 2020 07 (No. 11; Issue 11). https://ceerp.hw.ac.uk/RePEc/hwc/wpaper/011.pdf
• Biçerli K. (2004), "İşsizlikle mücadelede aktif istihdam politikaları", Eskişehir:T.C.Anadolu Üniversitesi Yayınları No:1563.
• Bölükbaşı, M. (2018), "Kamu büyüklüğü işsizliğin ve genç işsizliğin nedeni midir? Türkiye örneği", Aydın İktisat Fakültesi Dergisi, 3(2), 1–17.
• Cam, E.; Atan, M. (2018), "Türkiye’de il bazında istihdam politikalarının etkinliği", Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(1), 102–123. http://dergipark.gov.tr/bilgisosyal/issue/37657/434808
• Card, D.; Kluve, J.; Weber, A. (2010), "Active labour market policy evaluations: A meta-analysis", Economic Journal, 120(548), 452–477. https://doi.org/10.1111/j.1468-0297.2010.02387.x
• Chudik, A.; Pesaran, H. (2013), "Large panel data models with cross-sectional dependence: a survey", (No. 153). http://www.dallasfed.org/assets/documents/institute/wpapers/2013/0153.pdf
• Chudik, A.; Pesaran, M. H. (2015), "Common correlated effects estimation of heterogeneous dynamic panel data models with weakly exogenous regressors", Journal of Econometrics, 188(2), 393–420. https://doi.org/10.1016/j.jeconom.2015.03.007
• Carreras, Francisco J. Gonzales; Sala, Laura Kirchner; Speckesser Stefan. (2015), "The effectiveness of policies to combat youth unemployment", STYLE Working Papers, WP3.2. CROME, University of Brighton, Institute for Employment Studies (IES), Brighton, pp. 1-66
• Diriöz, S. Ç. (2012), "İstihdamın artırılmasında aktif işgücü politikalarının rolü" (Issue 2835),(Yayınlanmış Uzmanlık Tezi), T.C. Kalkınma Bakanlığı.
• Durkaya, M.; Ceylan, S. (2016), "İşsizliğin azaltılmasında kamu kesimi büyüklüğünün rolü", Finans Politik & Ekonomik Yorumlar 2016, 53(615), 23–40.
• Gökçe, P. Ö.; Erol, H. (2022), "Aktif istihdam politikalarının etki değerlendirmesi: Aydın ili örneği", Çalışma ve Toplum, 5(75), 2795–2838. https://doi.org/10.54752/ct.1191462
• Guzman, G. (2014), "How effective are active employment policies to reduce unemployment in EU countries?", Atlantic Review of Economics, 2, 1–15.
• Hazman, G. G.; Yayla, Y. E. (2021), "İstihdamı teşvik politikalarının etkinliği: Türkiye ve AB karşılaştırması", Maliye Araştırmaları Dergisi, 7(1), 17–36.
• ILO, (2022), "KILM 9. Total unemployment", https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---dgreports/--- stat/documents/publication/wcms_422438.pdf.[Erişim tarihi:12/08/2023].
• Im, K. S., Pesaran, M. H., & Shin, Y. (2003), Testing for unit roots in heterogeneous panels. Journal of Econometrics, 115(1), 53–74. https://doi.org/10.1016/S0304-4076(03)00092-7
• İŞKUR. (2022), "2022 Faaliyet Raporu", https://media.iskur.gov.tr/67302/2022-yili-faaliyet-raporu.pdf. [Erişim tarihi:12/08/2023].
• Juodis, A.; Karavias, Y.;Sarafidis, V. (2021), "A homogeneous approach to testing for Granger non-causality in heterogeneous panels", Empirical Economics, 60(1), 93–112. https://doi.org/10.1007/s00181-020-01970-9
• Kanca, O. C.; Bayrak, M. (2015), "Kamu harcamalari bileşenleri ile işsizlik arasındaki ilişki(Türkiye Örneği)", Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 1(2), 55–74.
• Karacan, H. (2018), "İşkur işbaşı eğitim programlarının Çanakkale ilinde istihdama katkısı üzerine bir araştırma(2013-2018 dönemi)", (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale
• Karakoç, Z. (2015), "İşkur’un eğitim programlarının aktif istihdam politikaları açısından incelenmesi: Kırşehir ili örneği", (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Karavias, Y.; Tzavalis, E. (2014), "Testing for unit roots in short panels allowing for a structural break", Computational Statistics and Data Analysis, 76, 391–407. https://doi.org/10.1016/j.csda.2012.10.014
• Kasapoğlu, M. M.; Murat, S. (2018), "Aktif ı̇stı̇hda polı̇tı̇kalari ve Türkı̇ye’de ı̇şkur tarafindan uygulanan aktı̇f ı̇stı̇hda polı̇tı̇kalarina güncel bı̇r bakiş", Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(25), 485–502. https://doi.org/10.20875/makusobed.440542
• Kaya, D. G.; Kaygısız, A. D.; Altuntepe, N. (2015), "Türkiye’ de kamu harcamalarinin topla istı̇hdam etkı̇sı̇ üzerı̇ne bı̇r değerlendı̇rme", Journal of Economics & Administrative Sciences, 17(1), 83–96.
• Karabulut, A. (2007), "Türkiye’deki işsizliği önlemede aktif istihdam politikalarının rolü ve etkinliği", T.C. Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Leetmaa R., Vork A. (2003), "Evaluation of avtive labour market programmes in Estonia", https://www.researchgate.net/profile/AndresVork/publication/268371718_Evaluation_of_Active_Labour_Market_Programmes_in_Estonia/links/54dc8e190cf28a3d93f7df82/Evaluation-of-Active-Labour-Market-Programmes-in-Estonia.pdf.
• Nazlıoğlu, Ş. (2010), "Makro iktisat politikalarının tarım sektörü üzerindeki etkileri:gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler için bir karşılaştırma", (Yayınlanmış Doktora Tezi). Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimer Enstitüsü, Kayseri
• OECD, (2022), "Active labour market policies: connecting people with jobs", https://www.oecd.org/employment/activation.htm [Erişim tarihi:12/08/2023].
• Öksüz, N. (2012), "Mesleki eğitim kurslarının istihdam üzerindeki etkisi",(Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
• Pedroni, P. (1999), "Critical values for cointegration tests in heterogeneous panels with multiple regressors" Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 61, 0305–9049. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/1468-0084.0610s1653
• Pedroni, P. (2001), "Purchasing power parity tests in cointegrated panels" The Review of Economics and Statistics, 83(4), 727–731.
• Pedroni, P. (2000), "Fully modified ols for heterogeneous cointegrated panels" Nonstationary Panels, Panel Cointegration and Dynamic Panels, 15, 93–130.
• Perry, G.; Maloney, T. (2007), "Evaluating active labour market programmes in New Zealand", International Journal of Manpower, 28(1), 7–29. https://doi.org/10.1108/01437720710733447
• Pesaran, M. H. (2004), "General diagnostic tests for cross section dependence in panels", In IZA Discussion Paper (1240). http://www.emeraldinsight.com/loi/afr
• Pesaran, M. H. (2006), "Estimation and inference in large heterogeneous panels with a multifactor error structure", Econometrica, 74(4), 967–1012. https://doi.org/10.1111/j.1468-0262.2006.00692.x
• Pesaran, M. H. (2007), "A simple panel unıt root test in the presence of cross-section dependence", Journal of Applıed Econometrıcs, 22, 265–312. https://doi.org/10.1002/jae
• Pesaran, M. H. (2015), "Testing weak cross-sectional dependence in large panels", Econometric Reviews, 34(6–10), 1089–1117. https://doi.org/10.1080/07474938.2014.956623
• Rodríguez-Planas, N.; Jacob, B. (2010), "Evaluating active labor market programs in Romania", Empirical Economics, 38(1), 65–84. https://doi.org/10.1007/s00181-009-0256-z
• Sianesi B.(2008), "Differential effects of active labour market programs fort he unemployed", LAbour Economics, 15: 370-399.
• Şahin, B. E.; Sevimli, Y. (2013), "Aktif istı̇hda polı̇tı̇kalari kapsaminda uygulanan işgücü yetı̇ştı̇rme kurslari ve işkur’un önemı̇", Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 5(1), 1–10.
• Şahin, M. ;Nal, M.; Kaya, F. (2019), "Aktif işgücü piyasası politikaları işsizliği nasıl etkiliyor? İŞKUR eşleştirme hizmeti etki analizi", Sosyal Güvenlik Dergisi, 9(1), 161–176. https://doi.org/10.32331/sgd.582734
• Şentürk, E. (2017), “İşsizlikle mücadelede aktif istihdam politikaları: Türkiye örneği”, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), T.C. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trakya.
• Tarhan, S. (2018), "Türkı̇ye ı̇ş kurumu tarafindan yürütülen meslekı̇ eğı̇tı̇m kurslarinin denı̇zlı̇ ı̇lı̇ örneğı̇nde değerlendı̇rı̇lmesı̇", Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü.
• Tutar, Ö. (2007), "Türkiye’nin kamu istihdam kurumu olarak türkiye iş kurumunun toplumdaki imaj tespiti ve imaj geliştirme üzerine bir çalışma", Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü.
• Uzun D.(2015), "Aktif istihdam politikalarının uzun süreli etkileri ve Türkiye’de istihdamın yapısal analizi", (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi),T.C.İstanbul Gelişim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• UN. (2022), "World population prospects 2022", In United Nation (Issue 3). www.un.org/development/ desa/pd/.[Erişim tarihi:12/08/2023].
• Van Ours, J. C. (2001), "Do active labor market policies help unemployed workers to find and keep regular jobs?", In SSRN Electronic Journal (Issue 121). https://doi.org/10.2139/ssrn.224228
• Westerlund, J.; Blomquist, J. (2013), "A modified llc panel unit root test of the ppp hypothesis", Empirical Economics, 44(2), 833–860. https://doi.org/10.1007/s00181-012-0552-x
• Westerlund, J.; Hosseinkouchack, M.; Solberger, M. (2016), "The local power of the CADF and CIPS panel unit root tests", Econometric Reviews, 35(5), 845–870. https://doi.org/10.1080/07474938.2014.977077
• Westerlund, J. (2007), "Testing for error correction in panel data", Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 69(6), 709–748. https://doi.org/10.1111/j.1468-0084.2007.00477.x
• Yaman, H. (2019), "Aktif işgücü hizmetlerinden işbaşı eğitim programlarına katılanların istihdam durumlarının belirlenmesi:Yalova ili örneği "(Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), Yalova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yalova