Evaluation of different populations of some tulip species for resistance to Botrytis blight disease (Botrytis tulipae) under natural infection conditions

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 1, 179 - 186, 15.03.2024

İlyas Deligöz Yasemin İzgi

https://doi.org/10.17714/gumusfenbil.1324006

Öz

Botrytis tulipae, causal agent of Botrytis blight disease, is one of the most important diseases of tulips. One of the most effective methods for disease control is to use resistant cultivars. The resistance status of 68 tulip populations belonging to 12 species was collected from different provinces of Türkiye and investigated against Botrytis blight under natural infection conditions in Samsun province. The study was carried out in 2015-2016 growing season with four replications.Disease symptoms were evaluated according to the 0-4 scale. According to the results of this study, significant variations were identified among the populations for resistance to Botrytis blight. Four populations of T. orphanidea, two populations of T. sylvestris and one population of T. agenensis were found to be highly resistant to Botrytis blight whreas three populations of T. foliosa, eight populations of T. orphanidea and one population of T. julia were found to be resistant to the disease. Also, the study revealed that 25 tulip populations were susceptible to the disease. Resistant populations have the potential to be used as parents in tulip breeding programs. According to our knowledge, this is the first study on the resistance levels of Turkish tulip species to B. tulipae in Türkiye.

Anahtar Kelimeler

Botrytis tulipae, Resistance, Disease severity, Tulip species

Bazı lale türlerine ait farklı popülasyonların doğal enfeksiyon koşullarında Botrytis yanıklığı hastalığına (Botrytis tulipae) karşı dayanıklılık durumlarının araştırılması

Öz

Botrytis tulipae’nin neden olduğu Botrytis yanıklığı hastalığı lalenin en önemli hastalıklarından bir tanesidir. Hastalığa karşı mücadelede dayanıklı çeşit kullanmak en etkili yollardan bir tanesidir. Bu çalışmada Türkiye’nin farklı illerinden toplanmış olan 12 türe ait 68 lale popülasyonunun Samsun ilinde doğal enfeksiyon koşullarında Botrytis yanıklığına karşı dayanıklılık durumları araştırılmıştır. Çalışma, 2015-2016 yetiştirme sezonunda dört tekerrürlü olacak şekilde gerçekleştirilmiştir. Hastalık belirtileri 0-4 skalası kullanılarak değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda popülasyonlar arasında hastalığa dayanıklılık açısından önemli varyasyonlar belirlenmiştir. Tulipa orphanidea türüne ait dört, T. sylvestris türüne ait iki, T. agenensis türüne ait ise bir popülasyon hastalığa karşı yüksek derecede dayanıklı olarak belirlenirken, T. foliosa türüne ait üç, T. orphanidea türüne ait sekiz ve T. julia türüne ait bir popülasyon ise dayanıklı olarak belirlenmiştir. Çalışmada 25 lale popülasyonunun ise hastalığa karşı hassas olduğu ortaya konulmuştur. Dayanıklı olarak belirlenen popülasyonlar lale ıslah çalışmalarında Botrytis yanıklığına dayanıklılık açısından ebeveyn olarak kullanılma potansiyeline sahiptir. Bu çalışma Türkiye’de lale türlerinin B. tulipae’ye karşı dayanıklılık durumlarının incelendiği ilk çalışmadır.

Anahtar Kelimeler

Botrytis tulipae, Dayanıklılık, Hastalık şiddeti, Lale türleri

Destekleyen Kurum

Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü

Teşekkür

Bu araştırma, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından desteklenmiştir. İstatiksel analizlerdeki katkılarından dolayı Dr. Erkan ÖZATA’ya, makalenin inceleme ve değerlendirme aşamasında yapmış oldukları katkılardan dolayı editör ve hakemlere teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Baenziger, P. S., Elgin, J. H., Stavely, J. R., & Tomerlin, J. R. (1984). Breeding for disease resistance. In G. B. Collins, & J. G. Petolino (Eds.), Applications of genetic engineering to crop improvement (pp. 427-452). Springer, https://doi.org/10.1007/978-94-009-6207-1_13
• Başbağci, G., & Dolar, F. S. (2020). Determination of the reactions of some chickpea cultivars against Rhizoctonia species and anastomosis groups threatening chickpea. Bitki Koruma Bülteni, 60(3), 57-64. https://doi.org/10.16955/bitkorb.682217
• Benschop, M., Kamenetsky, R., Nard, M.L., Okubo, H., & De Hertogh, A. (2010). The global flower bulb industry: production, utilization, research. Horticultural Reviews, 36(1), 1-115.
• Deligöz, İ., & Saraç, Y. (2013). Türkiye’den toplanmış lale (Tulipa L.) genotiplerinde çiçek ve yaprak lekelerine neden olan hastalık etmeninin araştırılması. 5. Süs Bitkileri Kongresi (s. 1257), Yalova.
• Eker, İ. (2018). Tulipa L., Resimli Türkiye florası (A. Güner, Ed.). ANG Vakfı Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları.
• Eker, İ., Yıldırım, H., & Altıoğlu, Y. (2016). Tulipa cinnabarina subsp. toprakii (Liliaceae), a new subspecies from southwestern Anatolia. PhytoKeys, 69, 65-70. https://doi.org/10.3897/phytokeys.69.9302
• Erper, I., Deligoz, I., Ozer, G., Yildirim, E., & Turkkan, M. (2019). First report of botrytis blight of tulip caused by Botrytis tulipae in Turkey. Journal of Plant Pathology, 101, 427. https://doi.org/10.1007/s42161-018-00201-6
• Hall, A.D. (1940). The genus Tulipa. The Royal Horticulture Society.
• Hoog, M.H. (1973). On the origin of Tulipa. In E. Napier, & J. N. O Platt (Eds.), Lilies and other Liliaceae (pp. 47-64). Royal Horticulture 50 Society.
• Juodkaite, R., Baliuniene, A., Naujalis, J. R., Navalinskiene, M., & Samuitiene, M. (2008). Selection and presentation of tulip (Tulipa L.) species and cultivars to the lithuanian plant genetic resources. Biologija, 54(2), 139-146. https://doi.org/10.2478/V10054-008-0029-1
• Killingback, S. (1991). Tulips: an illustrated identifier and guide to cultivation. Apple Press.
• Lazniewska, J., Macioszek, V. K., & Kononowicz, A. K. (2012). Plant-fungus interface: the role of surface structures in plant resistance and susceptibility to pathogenic fungi. Physiological and Molecular Plant Pathology, 78, 24-30. https://doi.org/10.1016/j.pmpp.2012.01.004
• Leon Reyes, A., Prins, T. P., van Empel, J. P., & Van Tuyl, J. M. (2004). Differences in epicuticular wax layer in tulip can influence resistance to Botrytis tulipae. IX. International Symposium on Flower Bulbs (pp. 457-461). https://doi.org/10.17660/ActaHortic.2005.673.59
• Lorbeer, J. W., Seyb, A. M., de Boer, M., & Van den Ende, J. E. (2007). Botrytis species on bulb crops. In Y. Elad, B. Williamson, P. Tudzynski, & N. Delen (Eds.), Botrytis: biology, pathology and control (pp. 273-294). Springer.
• Martin, J. T. (1964). Role of cuticle in the defense against plant disease. Annual Review of Phytopathology, 2(1), 81-100. https://doi.org/10.1146/annurev.py.02.090164.000501
• McGovern, R. J., & Elmer, W. H. (2017). Diseases of tulip. In R. J. McGovern, & W. H. Elmer (Eds.), Handbook of florists' crops diseases (pp. 1-26). Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-319-32374-9_49-1
• Pang, C.M., Van Empel, P., & Van Tuyl, J.M. (2006). Inheritance and resistance to Botrytis disease in F1 generation of tulips. Journal of Northwest Sci-Tech University of Agriculture and Forestry, 34, 105-108.
• Parvu, M., Vlase, L., Fodorpataki, L., Parvu, O., Rosca-Casian, O., Bartha, C., Barbu Tudoran, L., & Parvu, A. E. (2013). Chemical composition of celandine (Chelidonium majus L.) extract and its effects on Botrytis tulipae (Lib.) Lind fungus and the tulip. Notulae Botanicae Horti Agrobotanici Cluj-Napoca, 41(2), 414-426. https://doi.org/10.15835/nbha4129077
• Pink, D.A.C., & Hand, P. (2003). Plant resistance and strategies for breeding resistant varieties. Plant Protection Science, 38(1), 9-14. https://doi.org/10.17221/10310-PPS
• Podwyszyńska, M., & Sochacki, D. (2010). Micropropagation of tulip: production of virus-free stock plants. In S. M. Jain, & S. J. Ochatt (Eds.), Protocols for in vitro propagation of ornamental plants (pp. 243-256). Humana Press. https://doi.org/10.1007/978-1-60327-114-1_23.
• Staats, M, (2007). Botrytis species on flower bulb crops: phylogeny, genetic variation and host specificity [Ph.D. Thesis, Wageningen University, The Netherlands]
• Straathof, T. P., Mes, J. J., Eikelboom, W., & Van Tuyl, J. M. (2000). A greenhouse screening assay for Botrytis tulipae resistance in tulips. VIII. International Symposium on Flowerbulbs (pp. 415-421). https://doi.org/10.17660/ActaHortic.2002.570.59
• Townsend, G.R., & Heuberger, J.W. (1943). Methods for estimating losses caused by diseases in fungicide experiments. The Plant Disease Reporter, 27, 340-343.
• Van Tuyl, J.M., & Van Creij, M.G.M. (2007). Tulipa gesneriana and T.hybrids. In N. O. Anderson (Ed.), Flower breeding and genetics (pp. 623-641). Springer.