Bir Uyumsuzun Notları: Tomris Uyar’ın Güncelerine Yansıyan Çocukluk ve Gençlik Hatıraları

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 2, 335 - 348, 27.10.2023

Zehra Yazbahar Anıl Çelik

https://doi.org/10.18795/gumusmaviatlas.1354963

Öz

Bireyin duygu ve düşüncelerinin yanında günlük yaşantısı, deneyimleri, izlenimleri veya kişisel zevkleri hakkında da bilgi veren günlük, kişinin kendini ifade etme yollarından birisi olarak karşımıza çıkar. Anıların ve deneyimlerin saklanıp korunması için fırsat sağlayarak geçmiş ve geleceğe ışık tutar. Türk edebiyatındaki örnekleri roman, hikâye ve şiire göre az olsa da Salâh Birsel, Nigâr Hanım, Nurullah Ataç, Oktay Akbal, Ömer Seyfettin, Cemil Meriç, Muzaffer Buyrukçu, Demir Özlü, Adalet Ağaoğlu gibi yazarlar, günlük türünde eser ortaya koyan isimlerdir. Genellikle hikâyeleri ile ön plana çıkan Tomris Uyar da Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı’nın günlük yazarları arasında yer alır. Günceleri boyunca anımsamalar yoluyla çocukluk ve gençlik zamanlarına dönüşler yapan yazarın duygu ve düşünce dünyasını yansıtan tutum ve davranışlarının kökenleri bu dönemlere dek uzanır. Sosyal çevresi ve özel ilişkilerini kurduğu insanların önemli bir kısmı yine bu yıllarda hayatına dâhil olur. Aynı zamanda edebî şahsiyeti, büyük ölçüde çocukluk ve gençlik dönemlerindeki kazanımları üzerine kurulur. Bu makalede Tomris Uyar’ın güncelerine yansıyan çocukluk ve gençlik yıllarındaki hatıralarına yer verilmiş, böylece yazarın bakış açısını, hayat görüşünü, karakteristik özelliklerini ve edebiyat yaşamını etkileyen pek çok niteliğin bu yıllarda ortaya çıktığı gösterilmeye çalışılmıştır. Diğer bir ifadeyle çalışmamızda Tomris Uyar’ın günceleri, bahsi geçen periyottaki verilerden hareketle incelenerek yazarın o yıllardaki duyusal ve düşünsel dünyası aktarılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tomris Uyar, Gündökümü, günlük, günce, hatıra

Kaynakça

• Altan, E. (2022). Tomris Uyar’la Turgut Uyar üzerine söyleşi: Ben koşarım aşağlara, koşarım. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Aytuna, F. (2015, 28 Şubat). Ali Soydan-Galatasaraylı küçük Ali. Dinyakos. 10.05.2023’te https://dinyakos.com/2015/02/28/ali-soydan-galatasarayli-kucuk-ali/ adresinden alındı.
• Barbur, J. (2019). Uyumsuza notlar: Bir Tomris Uyar kitabı. Doğan Kitap.
• Çetin, N. (2012). Nesir türleri. Akçağ Yayınları.
• Fıstıkçıoğlu, F. M. (2021). 20. yüzyıl Türk edebiyatında günlük (Tez No. 675417) [Doktora tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
• Kadızade, E. (2011). Tomris Uyar’ın öykücülüğü (Tez No. 299904) [Doktora tezi, Çukurova Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi.
• Kudret, C. (2003). Örneklerle edebiyat bilgileri II. İnkılap Kitabevi.
• Özkan, K. (2002, Nisan). Tomris Uyar ile söyleşi. Virgül, (50), 8-12.
• Uyar, T. (2016). Kitapla direniş-yazılar, söyleşiler, soruşturmalar (H. İnci, Haz.). Yapı Kredi Yayınları.
• Uyar, T. (2020). Gündökümü-Bir uyumsuzun notları II. Yapı Kredi Yayınları.
• Uyar, T. (2023). Gündökümü-Bir uyumsuzun notları I. Yapı Kredi Yayınları. Yivli, O. (Ed.). (2017). Modern Türk edebiyatı. Günce Yayınları.
• Uyar, H. T. (t.y.) Anne babamın aşk mektuplarını yırtıp çöpe attım. T24. 10.05.2023’te https://t24.com.tr/foto-haber/hayri-turgut-uyar-anne-babamin-ask-mektuplarini-yirtip-copeattim,7439/6 adresinden alındı.