Üniversitelerin Ruh Sağlığı Alanındaki Bölümlerinde “Toplumsal Cinsiyet” Konulu Derslerin İçerik Analizi Yoluyla İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 3, 410 - 422, 31.12.2023

Yelda Yılmaz Burak Acar Ömer Miraç Yaman

https://doi.org/10.5961/higheredusci.1294600

Öz

Küresel bir ilginin odağı olan toplumsal cinsiyet olgusu, formal eğitimin hemen hemen her kademesinde yer almaya başlamıştır.
Kapsayıcılığı zaman içerisinde artan ve toplumsal cinsiyeti özellikle “eşitlik” minvalinde ele alan eğitim; öğrencilerin toplumsal cinsiyet
algılarını, tutumlarını ve davranışlarını şekillendirmek gibi çok önemli bir vizyona sahiptir. Bu vizyonu gerçekleştirmek için aracılık
eden bölüm müfredatları, öğrenme çıktıları ve ders kaynakları, belli aralıklarla geliştirilmeye ve iyileştirilmeye ihtiyaç duyulan öğretim
materyallerindendir. Bu çalışmanın amacı, cinsiyete ve toplumsal cinsiyete dair detaylıca bilgi edinilen ruh sağlığı bölümlerinde “toplumsal
cinsiyet temalı” derslerin incelenmesi ve mevcut eğilimlerin değerlendirilmesidir. Çalışmanın yürütülebilmesi için YÖKATLAS Web
sitesinde güncel olarak yer alan psikoloji, psikolojik danışmanlık ve rehberlik, sosyal hizmet ve çocuk gelişimi programlarından toplam
97 bölüm, bu bölümlere sahip olan toplam 42 üniversite seçilmiştir. Üniversite bilgi sistemlerine erişilebilen derslerin müfredatları, ders
öğrenme çıktıları ve bu derslerin içeriğini oluşturan ders kaynakları listelenip içerik analizine tabii tutulmuştur. Elde edilen bulgulara
göre toplumsal cinsiyetin üniversite eğitiminde temsili kadınları odak alan bir bakışla özdeşleşirken LGBTİ-Q hakkında konuşulmaya
başlanan içerikleri de kapsamaktadır. Çalışma neticesinde, toplumsal cinsiyet derslerinin belirli kalıplar üzerinde sınırlandırılmaması ve
jenerasyonları tek tipleştirici içeriklerle ele alınmaması adına; güncel müfredatların belli periyotlarda yenilenmesi ve ilgili derslerin bu
alana özgü akademik ilgisi olan akademisyenler tarafından verilmesi önerileri getirilmiştir

Anahtar Kelimeler

Toplumsal cinsiyet, Müfredat, Eğitim, Toplumsal cinsiyet temalı dersler

The Departments of Universities in the Field of Mental Health Through Content Analysis of Courses on “Gender” Review

Öz

The phenomenon of gender, which is the focus of global attention, has begun to take place at almost every level of formal education.
Education, whose inclusiveness increases over time and addresses gender, especially in the context of “equality,” has a critical vision of
shaping students’ gender perceptions, attitudes, and behaviors. Department curricula, learning outcomes, and course resources that
mediate to realize this vision are among the teaching materials that need to be developed and improved at regular intervals. This study
aims to examine “gender-themed” courses in mental health departments, where detailed information about sex and gender is obtained,
and to evaluate current trends. In order to conduct the study, a total of 97 departments from the psychology, psychological counseling and
guidance, social work, and child development programs currently available on the YOKATLAS Website and a total of 42 universities with
these departments were selected. The curricula of the courses that can be accessed through university information systems, course learning
outcomes, and course resources that constitute the content of these courses were listed and subjected to content analysis. According to the
findings, while the representation of gender in university education is identified with a view focusing on women, it also includes content
that starts to talk about LGBTI-Q. As a result of the study, suggestions were made to renew the current curricula periodically and to give
the relevant courses by academics with specific academic interests in this field to ensure that gender courses are not limited to specific
patterns and are not handled with content that standardizes generations

Anahtar Kelimeler

Gender, Curriculum, Education, Gender-themed courses

Kaynakça

• Abdullah, E. (2021). Toplumsal cinsiyet kavramı bağlamında feminist yaklaşımların bir analizi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 53, 31-54.
• Acar-Erdol, T. ve Gözütok, F. D. (2018). Development of gender equality curriculum and it’s reflective assessment. Turkish Journal of Education, 7(3), Art. 3.
• Adaçay, F. R. (2018). Toplumsal cinsiyetin yaratılması ve sürdürülmesinde temel kurumların rolü. Uluslararası İnsan Çalışmaları Dergisi, 1(2), Art. 2.