Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Nomofobik Davranışların Akademik Öz-Yeterlik Üzerindeki Etkisinde Genel Öz-Yeterliğin Aracılık Rolü

Yıl 2023, Cilt: 25 Sayı: 2, 596 - 621, 31.12.2023

Öz

Bu çalışmanın amacı, mobil cihazlara ulaşamama (nomofobi) davranışının, öğrencilerin akademik öz-yeterliklerine ne derecede etki edebileceği ve bireyin sahip olduğu genel öz-yeterliğin bu ilişkide nasıl bir rol oynayacağını ortaya koymaktır. Araştırmada tesadüfi olamayan yöntemlerden kolayda örneklem yöntemiyle belirlenen 437 katılımcı ile çevrimiçi anket yapılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 25 ve AMOS 24 yapısal eşitlik modeliyle analiz edilmiştir. Yapılan analizler çerçevesinde bireyin nomofobik davranışları arttıkça akademik öz-yeterliğinin azaldığı ve bu etkide genel öz-yeterliğin aracı rol oynamadığı, nomofobik davranışların bireyin genel öz-yeterliğine etki etmediği sonuçlarına ulaşılmıştır. Araştırmada bireylerin sahip olduğu genel öz-yeterlik düzeyinin akademik öz-yeterlik düzeyi üzerinde etkili olduğu saptanmıştır. Araştırmanın çevrimiçi yapılmış olması, gençlere odaklanmış olması ve kültürel farklılıklar bağlamında sadece Türkiye’de yapılmış olması araştırımın sınırlılıklarıdır. Literatürde her ne kadar nomofobi ile akademik başarı/performans odağında yapılan çalışmalar olsa da akademik başarı veya başarısızlık olan sonuçlardan önceki önemli adımlardan biri olarak bireyin akademik bir işi başarıyla tamamlamaya ilişkin inancı (akademik öz-yeterlik) ile nomofobiyi ilişkilendiren herhangi bir çalışmanın olmaması araştırmanın özgün değerini oluşturmaktadır.

Kaynakça

  • Acar, N. V. & Öğretmen, T. (2007). Kendini Belirleme (Güvengenlik) Ölçeği Geliştirme Çalışmaları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(27), 67-78.
  • Adnan, M. & Gezgin, D. M. (2016). Modern Çağın Yeni Fobisi: Üniversite Öğrencileri Arasında Nomofobi Prevalansı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 49(1), 141-158.
  • Ahmed, S., Pokhrel, N., Roy, S. & Samuel, A.J. (2019). Impact of Nomophobia: A Nondrug Addiction among Students of Physiotherapy Course Using an Online Cross-Sectional Survey. Indian J Psychiatry, 61(1), 77-80.
  • Ainsworth, M. D. S. & Bell, S. M. (1970). Attachment, Exploration, and Separation: Illustrated by the Behavior of One-Year-Olds in a Strange Situation. Child Development, 41(1), 49-67. Akan, D., Yıldırım, İ. & Yalçın, S. (2014). Okul Müdürleri Liderlik Stili Ölçeğinin Geliştirilmesi (OMLSÖ). Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(51), 392-415.
  • Akman, E. (2019). Akıllı Telefonsuz Kalma Korkusunun (Nomofobi) Akademik Başarıya Etkisi: Süleyman Demirel Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Öğrencileri Üzerinden Bir Değerlendirme. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 7(16), 256-275.
  • Akomolafe, M., Ogunmakin, A. & Fasooto, G. (2013). The Role of Academic Self-Efficacy, Academic Motivation and Academic Self-Concept in Predicting Secondary School Students’ Academic Performance. Journal of Educational and Social Research, 3(2), 335-342.
  • Anggoro, W. & Handiyani, H. (2022). Self-Efficacy and Nomophobia in Nurses in India, KnE Life Sciences/ 5th International Conference in Nursing (IVCN), 943-953.
  • Arslan, A. (2012). İlköğretim Öğrencilerinin Öz Yeterlik İnancı Kaynaklarının Öğrenme ve Performansla İlgili Öz Yeterlik İnancını Yordama Gücü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(3), 1907-1920.
  • Aypay, A. (2010). Genel Öz Yeterlik Ölçeği’nin (GÖYÖ) Türkçe’ye Uyarlama Çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 113-131.
  • Bahi, R. R. & Deluliis, D. (2015). Nomophobia. In: Z. Yan (Ed.), Encyclopedia of Mobile Phone Behavior (3), PA: IGI Global Hershey.
  • Bandura, A. (1986). Social Foundations of Thought and Action: A Social Cognitive Theory. Englewood Cliffs: Prentice Hall. Inc. https://psycnet.apa.org/record/1985-98423-000.
  • Bandura, A. (1991). Social Cognitive Theory of Self-Regulation. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 50(2), 248-287.
  • Bandura, A. (1993). Perceived Self-Efficacy in Cognitive Development and Functioning. Educational Psychologist, 28(2), 117-148.
  • Bandura, A. (1995). Exercise of Personal and Collective Efficacy in Changing Societies. In A. Bandura (Ed.), Self-Efficacy in Changing Societies (pp. 1-45). Cambridge University Press.
  • Bandura, A. (1997). Self-Efficacy: The Exercise of Control. New York: Freeman/Times Books/ Henry Holt & Co. Belk, R. W. (1988). Possessions and the Extended Self. Journal of Consumer Research, 15(2), 139-168.
  • Belk, R. W. (1989). Extended Self and Extending Paradigmatic Perspective. Journal of Consumer Research, 16(1), 129-132.
  • Blumler, J. G. & Katz, E. (1974). The Uses of Mass Communications: Current Perspectives on Gratifications Research. Beverly Hills: Sage Publications.
  • Bragazzi N. L. & Del Puente, G. (2014). A Proposal for Including Nomophobia in the New DSM-V. Psychology Research and Behavior Management, 7, 155-160.
  • Britner, S. L. & Pajares, F. (2006). Sources of Science Self‐Efficacy Beliefs of Middle School Students. Journal of Research in Science Teaching, 43(5), 485-499.
  • Broughton, G. (2015). The Changing Face (Book) of Friendship, Fellowship and Formation. St Mark’s Review, 233(3), 74-86.
  • Bulut, A. & Sengul, H. (2023). The Moderating Role of Gender in the Relationship between Nomophobia and Social Interaction Anxiety in University Students, International Journal of Human-Computer Interaction, 1-14.
  • Can, E. (2020). Coronavirüs (Covid-19) Pandemisi ve Pedagojik Yansımaları: Türkiye’de Açık ve Uzaktan Eğitim Uygulamaları. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(2), 11-53.
  • Çapık, C. (2014). Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmalarında Doğrulayıcı Faktör Analizinin Kullanımı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17(3), 196-205.
  • Çelik, Y. & Atilla, G. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Nomofobi, Duygu Düzenleme Güçlüğü ve Akademik Başarıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Manavgat MYO Örneği, Journal of Social & Humanities Sciences Research, 5(26), 2628-2639.
  • Davis, R. A. (2001). A Cognitive-Behavioral Model of Pathological Internet Use. Computers in Human Behavior, 17(2), 187-195.
  • Dixit, S., Shukla, H., Bhagwat, A. K., Bindal, A., Goyal, A., Zaidi, A. K. & Shrivastava, A. (2010). A Study to Evaluate Mobile Phone Dependence among Students of a Medical College and Associated Hospital of Central India. Indian Journal of Community Medicine, 35(2), 339-341.
  • Ekici, G. (2008). Sınıf Yönetimi Dersinin Öğretmen Adaylarının Öğretmen Öz Yeterlik Algı Düzeyine Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(35), 98-110.
  • Erdem, H., Kalkin, G., Türen, U. & Deniz, M. (2016). Üniversite Öğrencilerinde Mobil Telefon Yoksunluğu Korkusunun (Nomofobi) Akademik Başarıya Etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(3), 923-936.
  • Erdoğdu, M. Y. & Yüzbaş, D. (2018). Lise Öğrencilerinin Okula Bağlılık ile Genel Öz-Yeterlilik Düzeyleri Arasındaki İlişki. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(32), 205-227.
  • Field, A. (2000). Discovering Statistics Using SPSS for Windows: Advanced Techniques for the Beginner. London: Sage Publications.
  • George, D. & Mallery, M. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference, 17.0 Update (10a ed.) Boston: Pearson.
  • Gezgin, D. M., Şahin, Y. L. & Yıldırım, S. (2017a). Sosyal Ağ Kullanıcıları Arasında Nomofobi Yaygınlığının Çeşitli Faktörler Açısından İncelenmesi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 7(1), 1-15.
  • Gezgin, D. M., Sumuer, E., Arslan, O. & Yıldırım, S. (2017b). Nomophobia Prevalence among Pre-Service Teachers: A Case of Trakya University. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 86-95.
  • GMCS, (2019). Deloitte Global Mobil Kullanıcı Anketi, Hayatımızın Merkezinde Mobil Teknolojiler, Erişim adresi: https://www2.deloitte.com/tr/tr/pages/technology-media-and-telecommunications/articles/TR-GMCS-2019.html, Erişim tarihi: 04.05.2022.
  • Göktaş, H. & Demirer, V. (2023). Lise Öğrencilerinin Nomofobi, Akıllı Telefon Bağımlılığı ve Akademik Başarı Düzeyleri Arasındaki İlişki, Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 13(1), 209-232.
  • Güneş Akbaş, N. & Gücük, S. (2020). Tıp Fakültesi Öğrencilerinde Nomofobi Düzeyleri ve Akademik Başarıları Arasındaki İlişki. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 14(3), 396-402.
  • Gürbüz, S. & Şahin, F. (2016). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Felsefe-Yöntem-Analiz. Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • Güzel, H. (2017). Lise Öğrencilerinin Akademik Özyeterlik İnanç Düzeylerinin İnternet Kullanımı ve Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. INES Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(11), 225-245.
  • Haug, S., Castro, R. P., Kwon, M., Filler, A., Kowatschve, T. & Schaub M. P. (2015). Smartphone Use and Smartphone Addiction among Young People in Switzerland. Journal of Behavioral Addictions, 4(4), 299-307. Hooper, D., Coughlan, J. & Mullen, M. R. (2008). Structural Equation Modelling: Guidelines for Determining Model Fit. Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1), 53-60.
  • Hoşgör, H. (2020). Üniversite Öğrencilerinin Nomofobi Düzeyini Etkileyen Faktörler ve Ders Performansları Üzerinde Nomofobinin Etkisi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(25), 3167-3197.
  • Hoşgör, H., Tandoğan, Ö. & Hoşgör, D. G. (2017). Nomofobinin Günlük Akıllı Telefon Kullanım Süresi ve Okul Başarısı Üzerindeki Etkisi: Sağlık Personeli Adayları Örneği. The Journal of Academic Social Sciences, 46(46), 573-595.
  • Israel, E. (2007). Özdüzenleme Eğitimi, Fen Başarısı ve Özyeterlilik (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Eğitim Programları ve Öğretim Dalı, İzmir.
  • Işık, M. & Çiçek, B. (2020). Planlı Davranış Teorisi Perspektifinden Girişimcilik Niyeti Üzerinde Sosyal Sermaye Öz Yeterlilik ve Öz Saygının Rolü. Turkish Studies-Economy, 15(1), 185-206.
  • Işık, M. & Kaptangil, İ. (2018). Akıllı Telefon Bağımlılığının Sosyal Medya Kullanımı ve Beş Faktör Kişilik Özelliği ile İlişkisi: Üniversite Öğrencileri Üzerinden Bir Araştırma. Itobiad: Journal of the Human & Social Science Researches, 7(2), 695-717.
  • Jang, Y. B. & Ryu, S. H. (2016). The Role of Parenting Behavior in Adolescents’ Problematic Mobile Game Use, Social Behavior and Personality, 44(2), 269-282.
  • Jerusalem, M. & Schwarzer, R. (1981). Fragebogen zur Erfassung von “Selbstwirksamkeit. Skalen zur Befindlichkeit und Persoenlichkei. In R. Schwarzer (Hrsg.), (Forschungsbericht No. 5). Freie Universitaet, Institut fuer Psychologie.
  • Kanmani, A., Bhavai, U. & Maragatham, R. S. (2017). Nomophobia-An Insight into Its Psychological Aspects in India. International Journal of Indian Psychology, 4(2), 5-15.
  • Kaplan-Akıllı, G. K. & Gezgin, D. M. (2016). Üniversite Öğrencilerinin Nomofobi Düzeyleri ile Farklı Davranış Örüntülerinin Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(40), 51-69.
  • Kardefelt-Winther, D. (2014). A Conceptual and Methodological Critique of Internet Addiction Research: Towards a Model of Compensatory Internet Use. Computers in Human Behavior, 31, 351-354.
  • Kaur, A. & Sharma, P. (2015). A Descriptive Study to Assess the Risk of Developing Nomophobia among Students of Selected Nursing Colleges Ludhiana, Punjab. International Journal of Psychiatric Nursing, 1(2), 1-6.
  • Kelloway, E. K. (1998). Using Lisrel for Structural Equation Modeling. Sage Publications.
  • Khosravi, Z., Javadzade, H., Mahmoodi, M. & Jahromi, R. B. (2021). The Effectiveness Web-Based Educational Program on Optimal Use of Smartphones among Students with Nomophobia Based on Self-Efficacy Theory: The Role of the Medical Librarian, Iranian Journal of Health Education and Health Promotion, 9(3), 246-257.
  • Kırmızıgül, H. G. (2020). Covid-19 Salgını ve Beraberinde Getirdiği Eğitim Süreci. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5), 283-289.
  • Kibona, L. & Mgaya, G. (2015). Smartphones’ Effects on Academic Performance of Higher Learning Students. Journal of Multidisciplinary Engineering Science and Technology (JMEST), 2(4), 777-784.
  • King, A. L. S., Valença, A. M., Silva, A. C., Sancassiani, F., Machado, S. & Nardi, A. E. (2014). Nomophobia: Impact of Cell Phone Use Interfering with Symptoms And Emotions of Individuals with Panic Disorder Compared with a Control Group. Clinical Practice and Epidemiology in Mental Helath: CP&EMH, 10, 28-35.
  • Kline, R. B. (2005). Principles and Practice of Structural Equation Modeling. New York: The Guilford Press.
  • Korkmaz, İ. (2004). Sosyal Öğrenme Kuramı. B. Yeşilyaprak (Ed.). Gelişim ve Öğrenme Psikolojisi (6. Baskı) (ss. 197-220). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Kwon, M., Lee, J. Y., Won, W. Y., Park, J. W., Min, J. A., Hahn, C., Gu, X., Choi, J. H. & Kim, D. J. (2013). Development and Validation of a Smartphone Addiction Scale (SAS). PloS one, 8(2), 1-7.
  • Lee, W. S. (2005). Encyclopedia of School Psychology. Sage Publication.
  • Lin, Y., Liu, Y., Fan, W., Tuunainen, V. K. & Deng, S. (2021). Revisiting the Relationship between Smartphone Use and Academic Performance: A Large-Scale Study. Computers in Human Behaviour, 122(2).
  • Linnenbrink, E. A. & Pintrich, P. R. (2001). Multiple Goals, Multiple Contexts: The Dynamic Interplay between Personal Goals and Contextual Goal Stresses. In: S. Volet, & S. Jarvela (Eds.), Motivation in Learning Contexts: Theoretical Advances and Methodological Implications (pp. 251-269). Pergamon Press.
  • Linnenbrink, E. A. & Pintrich, P. R. (2002). Motivation as an Enabler for Academic Success. School Psychology Review, 31(3), 313-327.
  • Luszczynska, A., Gutierez-Dona, B. & Schwarzer, R. (2005). General Self-Efficacy in Various Domains of Human Functioning: Evidence from Five Countries. International Journal of Psychology, 40(2), 80-89.
  • Mccoy, C. (2010). Perceived Self-Efficacy and Technology Proficiency in Undergraduate College Students. Computers & Education, 55(4), 1614-1617.
  • Meydan, H. C. & Şeşen, H. (2015). Yapısal Eşitlik Modellemesi AMOS Uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Minaz, A. & Çetinkaya Bozkurt, Ö. (2017). Üniversite Öğrencilerinin Akıllı Telefon Bağımlılık Düzeylerinin ve Kullanım Amaçlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(21), 268-286.
  • Munro, B. H. (2005). Statistical Methods for Health Care Research. Lippincott Williams & Wilkins.
  • Nayak, J. K. (2018). Relationship among Smartphone Usage, Addiction, Academic Performance and the Moderating Role of Gender: A Study of Higher Education Students in India, Computers & Education, 123, 164-173.
  • Orhan Karsak, H. G. (2019). Yüksek Lisans Öğrencilerinin Lisansüstü Programları Giriş Sınavlarındaki Akademik Öz Yeterliklerine İlişkin Görüşleri: Kırklareli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Örneği. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 9(3), 442-450.
  • Özer, G. & Akça, Y. (2007). Yenilikçi Özelliklerin, Kurumsal Kaynak Planlaması Uygulama Başarısına ve Algılanan Organizasyonel Performans Üzerine Etkisi. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(5), 53-70.
  • Özgür Güler, E. & Veysikarani, D. (2019). Nomofobi Üzerine Bir Araştırma: Üniversite Öğrencileri Örneği. Beykoz Akademi Dergisi, 7(1), 75-88.
  • Özsoy, E. & Ardıç, K. (2020). Çalışanların Karanlık Kişilik Özelliklerinin Tükenmişliğe Etkisinde Genel Öz-Yeterliliğin Düzenleyici Rolü. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(1), 144-154.
  • Pajares, F. & Graham, L. (1999). Self-Efficacy, Motivation Constructs, and Mathematics Performance of Entering Middle School Students. Contemporary Educational Psychology, 24(2), 124-139.
  • Pajares, F. & Schunk, D. (2001). The Development of Academic Self-Efficacy. In: A. Wigfield, & J. Eccles (Eds.), Development of Achievement Motivation (pp. 1-27). West Lafayette: Academic Press.
  • Parasuraman, S., Sam, A. T., Yee, S. W. K., Chuon, B. L. C. & Ren, L. Y. (2017). Smartphone Usage and Increased Risk of Mobile Phone Addiction: A Concurrent Study. International Journal of Pharmaceutics, 7(3), 125.
  • Pavithra, M. B. & Madhukumar, S. (2015). A Study on Nomophobia-Mobile Phone Dependence, among Students of a Medical College in Bangalore. National Journal of Community Medicine, 6(3), 340-344.
  • Polat, R. (2017). Dijital Hastalık Olarak Nomofobi. Yeni Medya Elektronik Dergisi, 1(2), 164-172. Qutishat, M., Lazarus, E. R. & Razmy, A. M. (2020). University Students’ Nomopobhia Prevalence, Sociodemoghraphic Factors and Relationship with Academic Performance at a University in Oman. International Journal of Africa Nursing Sciences, 13(4).
  • Rozgonjuk, D., Montag, C. & Elhai, J. D. (2020). Akıllı Telefonun Sorunlu Kullanımı: İlişkili Konular, Teorik Açıklamalar ve Araştırmaların Gündemi. C. Evren (Çev.). In: Davranışsal Bağımlılıklar Temel Başvuru Kitabı (ss. 456-471). Ankara: Turkish Psychiatric Association.
  • Sannet, T. (2021). Nomophobia and Self-Efficacy among Medical Students. Rivista Neurology, (1), 1-6.
  • Santl, L., Brajkovic, L. & Kopilas, V., (2022). Relationship between Nomophobia, Various Emotional Difficulties, and Distress Factors among Students, European Journal of Investigation in Health, Psychology and Education, 12(7), 716-730.
  • Sayan, Y. E. & Tavukçuoğlu, M. (2020). Yüksek Din Öğretimi Öğrencilerinin Öğrenme İklimi Algılarının Akademik Özyeterlik ve Akademik Başarıyla İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 24(2), 833-855.
  • Scherbaum, C. A., Cohen-Charash, Y. & Kern, M. J. (2006). Measuring General Self-Efficacy: A Comparison of Three Measures Using Item Response Theory. Educational and Psychological Measurement, 66(6), 1047-1063.
  • Schumacker, R. E. & Lomax, R. G. (2010). A Beginner's Guide to Structural Equation Modeling. Taylor & Francis Group.
  • Schunk, D. H. (1991). Self-Efficacy and Academic Motivation. Educational Psychologist, 26(3&4), 207-231.
  • Schunk, D. H. (1995). Self-Efficacy, Motivation, and Performance. Journal of Applied Sport Psychology, 7(2), 112-137.
  • Schunk, D. H. (2009). Öğrenme Teorileri: Eğitimsel Bir Bakışla. M. Şahin (Çev. Ed.) (5. Baskıdan çeviri). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Schwarzer, R. & Jerusalem, M. (1995). Generalized Self-Efficacy Scale. In: J. Weinman, S. Wright, & M. Johnston (Eds.), Measures in Health Psychology: A User’s Portfolio. Causal and Control Beliefs (pp. 35-37). Windsor, UK: Nfer-Nelson.
  • Sezer, B. & Atılgan, S. G. Ç. (2019). Akıllı Telefon Kullanımının Karanlık Tarafı (Nomofobi): Endişelenmemize Gerek Var Mı?, Tıp Eğitimi Dünyası, 18(54), 30-43.
  • Solberg, V. S., O’Brien, K., Villareal, P., Kennel, R. & Davis, B. (1993). Self-Efficacy and Hispanic College Students: Validation of the College Self-Efficacy Instrument. Hispanic Journal of Behavioral Sciences, 15(1), 80-95.
  • Song, I., Larose, R., Eastin, M. S. & Lin, C. A. (2004). Internet Gratifications and Internet Addiction: On the Uses and Abuses of New Media. Cyberpsychol & Behaviour, 7(4), 384-394.
  • Spitzer, M. (2015). M-Learning? When It Comes to Learning, Smartphones Are a Liability, Not an Asset. Trends in Neuroscience and Education, 4(4), 87-89.
  • Sümbüloğlu, K. & Akdağ, B. (2009). İleri Biyoistatistiksel Yöntemler. (Birinci Baskı). Ankara: Hatiboğlu. Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics (Sixth Ed.) Boston: Pearson.
  • Tabassam, W. & Grainger, J. (2002). Self-Concept, Attributional Style and Self-Efficacy Beliefs of Students with Learning Disabilities with and without Attention Deficit Hyperactivity Disorder. Learning Disability Quarterly, 25(2), 141-151.
  • The Deloitte Times (2019). Global Mobil Kullanıcı Araştırması. Erişim adresi: https://www2.deloitte.com/tr/tr/pages/about-deloitte/press-releases/deloitte-global-mobil-kullanici-arastirmasi-2019-sonuclari-aciklandi.html, Erişim tarihi: 04.05.2022.
  • Tipton, R. M. & Worthington, E. L. (1984). The Measurement of Generalized Self-Efficacy: A Study of Construct Validity. Journal of Personality Assessment, 48(5), 545-548.
  • Tong, Y. & Song, S. (2004). A Study on General Self-Efficacy and Subjective Well-Being of Low Ses College Students in a Chinese university. College Students Journal, 38(4), 637-642.
  • Tuan, H. L., Chin, C. C. & Shieh, S. H. (2005). The Development of a Questionnaire to Measure Students' Motivation towards Science Learning. International Journal of Science Education, 27(6), 639-654.
  • TÜİK (2021). Hane Halkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması. Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2021-37437, Erişim tarihi: 05.05.2022.
  • Uğurlu, F. & Aylar, F. (2017). Destekleme ve Yetiştirme Kurslarına Yönelik Öğretmen Öz Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi (GEBD), 3(1), 28-43.
  • Urgancı, S. & Gürgan, U. (2019). Gençlerde Karar Verme Becerileri ile Akademik Öz-Yeterlik Arasındaki İlişkinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(6), 243-262.
  • Wang, G. & Suh, A. (2018). Disorder or Driver? The Effects of Nomophobia on Work-Related Outcomes in Organizations. Proceedings of the 2018 CHI Conference on Human Factors in Computing Systems, 50, 1-16 Montréal, QC, Canada.
  • Wood, R. & Bandura, A. (1989). Impact of Conceptions of Ability on Self-Regulatory Mechanisms and Complex Decision Making. Journal of Personality and Social Psychology, 56(3), 407-415.
  • Yıldırım, C. (2014). Exploring The Dimensions of Nomophobia: Developing and Validating A Questionnaire Using Mixed Methods Research (Unpublished Master Thesis). IOWA State University of Science and Technology, Ames-IOWA.
  • Yıldırım, C. & Correia, A. P. (2015). Exploring the Dimensions of Nomophobia: Development and Validation of a Self-Reported Questionnaire. Computers in Human Behavior, 49, 130-137. Yıldırım, C., Sumuer, E., Adnan, M. & Yıldırım, S. (2016). A Growing Fear: Prevalence of Nomophobia among Turkish College Students. Information Development, 32(5), 1322-1331.
  • Yıldırım, S. & Kişioğlu, A. N. (2018). Teknolojinin Getirdiği Yeni Hastalıklar: Nomofobi, Netlessfobi, Fomo. SDÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 25(4), 473-480.
  • Yildiz Durak, H. (2019). Investigation of Nomophobia and Smartphone Addiction Predictors among Adolescents in Turkey: Demographic Variables and Academic Performance. The Social Science Journal, 56(1), 492-517.
  • Yüner, B. (2020). Investigation of the Relationship between Academic Self-Efficacy, Academic Motivation and Success: The Case of Prospective Teachers. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 49(2), 706-733. Zimmerman, B. J. (2000). Self-Efficacy: An Essential Motive to Learn. Contemporary Educational Psychology, 25(1), 82-91.
  • Zor, M. & Özsoy, E. (2019). Psikolojik Sağlamlığın ve Genel Öz-Yeterliliğin Çalışmaya Tutkunluğa Etkisinin Karşılaştırılması. Yorum-Yönetim-Yöntem Uluslararası Yönetim-Ekonomi ve Felsefe Dergisi, 7(1), 35-44.

The Mediating Role of General Self-Efficacy in the Effect of Nomophobic Behaviors of University Students on Academic Self-Efficacy during the Covid-19

Yıl 2023, Cilt: 25 Sayı: 2, 596 - 621, 31.12.2023

Öz

The purpose of this study is to determine how the problem of not being able to reach mobile devices (nomophobia) can affect the academic self-efficacy of students and how the general self-efficacy of the individual play a role in this relationship process where distance education is carried out. An online survey has been conducted with 437 participants who have been determined by the convenience sampling method which is one of the non-random methods. The obtained data has been analyzed with SPSS 25 and AMOS 24 structural equation models. According to the analyses, it has been concluded that as the individual's nomophobic behaviors increase, academic self-efficacy decreases and also general self-efficacy did not play a mediating role in this effect and that nomophobic behaviors did not affect the general self-efficacy of the individual. According to findings, in this research, it has been determined that the general self-efficacy level of the individual affects the academic self-efficacy level. The limitations of the research are that it has been focused on young people, conducted an online survey and only in Turkey in the context of cultural differences. The original value of this study is the absence of any study associating nomophobia with the individual's belief in completing an academic task successfully (academic self-efficacy) as one of the important steps before the results of academic success or failure, although there are studies in the literature focused on academic achievement/performance with nomophobia.

Kaynakça

  • Acar, N. V. & Öğretmen, T. (2007). Kendini Belirleme (Güvengenlik) Ölçeği Geliştirme Çalışmaları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(27), 67-78.
  • Adnan, M. & Gezgin, D. M. (2016). Modern Çağın Yeni Fobisi: Üniversite Öğrencileri Arasında Nomofobi Prevalansı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 49(1), 141-158.
  • Ahmed, S., Pokhrel, N., Roy, S. & Samuel, A.J. (2019). Impact of Nomophobia: A Nondrug Addiction among Students of Physiotherapy Course Using an Online Cross-Sectional Survey. Indian J Psychiatry, 61(1), 77-80.
  • Ainsworth, M. D. S. & Bell, S. M. (1970). Attachment, Exploration, and Separation: Illustrated by the Behavior of One-Year-Olds in a Strange Situation. Child Development, 41(1), 49-67. Akan, D., Yıldırım, İ. & Yalçın, S. (2014). Okul Müdürleri Liderlik Stili Ölçeğinin Geliştirilmesi (OMLSÖ). Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(51), 392-415.
  • Akman, E. (2019). Akıllı Telefonsuz Kalma Korkusunun (Nomofobi) Akademik Başarıya Etkisi: Süleyman Demirel Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Öğrencileri Üzerinden Bir Değerlendirme. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 7(16), 256-275.
  • Akomolafe, M., Ogunmakin, A. & Fasooto, G. (2013). The Role of Academic Self-Efficacy, Academic Motivation and Academic Self-Concept in Predicting Secondary School Students’ Academic Performance. Journal of Educational and Social Research, 3(2), 335-342.
  • Anggoro, W. & Handiyani, H. (2022). Self-Efficacy and Nomophobia in Nurses in India, KnE Life Sciences/ 5th International Conference in Nursing (IVCN), 943-953.
  • Arslan, A. (2012). İlköğretim Öğrencilerinin Öz Yeterlik İnancı Kaynaklarının Öğrenme ve Performansla İlgili Öz Yeterlik İnancını Yordama Gücü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(3), 1907-1920.
  • Aypay, A. (2010). Genel Öz Yeterlik Ölçeği’nin (GÖYÖ) Türkçe’ye Uyarlama Çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 113-131.
  • Bahi, R. R. & Deluliis, D. (2015). Nomophobia. In: Z. Yan (Ed.), Encyclopedia of Mobile Phone Behavior (3), PA: IGI Global Hershey.
  • Bandura, A. (1986). Social Foundations of Thought and Action: A Social Cognitive Theory. Englewood Cliffs: Prentice Hall. Inc. https://psycnet.apa.org/record/1985-98423-000.
  • Bandura, A. (1991). Social Cognitive Theory of Self-Regulation. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 50(2), 248-287.
  • Bandura, A. (1993). Perceived Self-Efficacy in Cognitive Development and Functioning. Educational Psychologist, 28(2), 117-148.
  • Bandura, A. (1995). Exercise of Personal and Collective Efficacy in Changing Societies. In A. Bandura (Ed.), Self-Efficacy in Changing Societies (pp. 1-45). Cambridge University Press.
  • Bandura, A. (1997). Self-Efficacy: The Exercise of Control. New York: Freeman/Times Books/ Henry Holt & Co. Belk, R. W. (1988). Possessions and the Extended Self. Journal of Consumer Research, 15(2), 139-168.
  • Belk, R. W. (1989). Extended Self and Extending Paradigmatic Perspective. Journal of Consumer Research, 16(1), 129-132.
  • Blumler, J. G. & Katz, E. (1974). The Uses of Mass Communications: Current Perspectives on Gratifications Research. Beverly Hills: Sage Publications.
  • Bragazzi N. L. & Del Puente, G. (2014). A Proposal for Including Nomophobia in the New DSM-V. Psychology Research and Behavior Management, 7, 155-160.
  • Britner, S. L. & Pajares, F. (2006). Sources of Science Self‐Efficacy Beliefs of Middle School Students. Journal of Research in Science Teaching, 43(5), 485-499.
  • Broughton, G. (2015). The Changing Face (Book) of Friendship, Fellowship and Formation. St Mark’s Review, 233(3), 74-86.
  • Bulut, A. & Sengul, H. (2023). The Moderating Role of Gender in the Relationship between Nomophobia and Social Interaction Anxiety in University Students, International Journal of Human-Computer Interaction, 1-14.
  • Can, E. (2020). Coronavirüs (Covid-19) Pandemisi ve Pedagojik Yansımaları: Türkiye’de Açık ve Uzaktan Eğitim Uygulamaları. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(2), 11-53.
  • Çapık, C. (2014). Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmalarında Doğrulayıcı Faktör Analizinin Kullanımı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17(3), 196-205.
  • Çelik, Y. & Atilla, G. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Nomofobi, Duygu Düzenleme Güçlüğü ve Akademik Başarıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Manavgat MYO Örneği, Journal of Social & Humanities Sciences Research, 5(26), 2628-2639.
  • Davis, R. A. (2001). A Cognitive-Behavioral Model of Pathological Internet Use. Computers in Human Behavior, 17(2), 187-195.
  • Dixit, S., Shukla, H., Bhagwat, A. K., Bindal, A., Goyal, A., Zaidi, A. K. & Shrivastava, A. (2010). A Study to Evaluate Mobile Phone Dependence among Students of a Medical College and Associated Hospital of Central India. Indian Journal of Community Medicine, 35(2), 339-341.
  • Ekici, G. (2008). Sınıf Yönetimi Dersinin Öğretmen Adaylarının Öğretmen Öz Yeterlik Algı Düzeyine Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(35), 98-110.
  • Erdem, H., Kalkin, G., Türen, U. & Deniz, M. (2016). Üniversite Öğrencilerinde Mobil Telefon Yoksunluğu Korkusunun (Nomofobi) Akademik Başarıya Etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(3), 923-936.
  • Erdoğdu, M. Y. & Yüzbaş, D. (2018). Lise Öğrencilerinin Okula Bağlılık ile Genel Öz-Yeterlilik Düzeyleri Arasındaki İlişki. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(32), 205-227.
  • Field, A. (2000). Discovering Statistics Using SPSS for Windows: Advanced Techniques for the Beginner. London: Sage Publications.
  • George, D. & Mallery, M. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference, 17.0 Update (10a ed.) Boston: Pearson.
  • Gezgin, D. M., Şahin, Y. L. & Yıldırım, S. (2017a). Sosyal Ağ Kullanıcıları Arasında Nomofobi Yaygınlığının Çeşitli Faktörler Açısından İncelenmesi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 7(1), 1-15.
  • Gezgin, D. M., Sumuer, E., Arslan, O. & Yıldırım, S. (2017b). Nomophobia Prevalence among Pre-Service Teachers: A Case of Trakya University. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 86-95.
  • GMCS, (2019). Deloitte Global Mobil Kullanıcı Anketi, Hayatımızın Merkezinde Mobil Teknolojiler, Erişim adresi: https://www2.deloitte.com/tr/tr/pages/technology-media-and-telecommunications/articles/TR-GMCS-2019.html, Erişim tarihi: 04.05.2022.
  • Göktaş, H. & Demirer, V. (2023). Lise Öğrencilerinin Nomofobi, Akıllı Telefon Bağımlılığı ve Akademik Başarı Düzeyleri Arasındaki İlişki, Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 13(1), 209-232.
  • Güneş Akbaş, N. & Gücük, S. (2020). Tıp Fakültesi Öğrencilerinde Nomofobi Düzeyleri ve Akademik Başarıları Arasındaki İlişki. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 14(3), 396-402.
  • Gürbüz, S. & Şahin, F. (2016). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Felsefe-Yöntem-Analiz. Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • Güzel, H. (2017). Lise Öğrencilerinin Akademik Özyeterlik İnanç Düzeylerinin İnternet Kullanımı ve Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. INES Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(11), 225-245.
  • Haug, S., Castro, R. P., Kwon, M., Filler, A., Kowatschve, T. & Schaub M. P. (2015). Smartphone Use and Smartphone Addiction among Young People in Switzerland. Journal of Behavioral Addictions, 4(4), 299-307. Hooper, D., Coughlan, J. & Mullen, M. R. (2008). Structural Equation Modelling: Guidelines for Determining Model Fit. Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1), 53-60.
  • Hoşgör, H. (2020). Üniversite Öğrencilerinin Nomofobi Düzeyini Etkileyen Faktörler ve Ders Performansları Üzerinde Nomofobinin Etkisi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(25), 3167-3197.
  • Hoşgör, H., Tandoğan, Ö. & Hoşgör, D. G. (2017). Nomofobinin Günlük Akıllı Telefon Kullanım Süresi ve Okul Başarısı Üzerindeki Etkisi: Sağlık Personeli Adayları Örneği. The Journal of Academic Social Sciences, 46(46), 573-595.
  • Israel, E. (2007). Özdüzenleme Eğitimi, Fen Başarısı ve Özyeterlilik (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Eğitim Programları ve Öğretim Dalı, İzmir.
  • Işık, M. & Çiçek, B. (2020). Planlı Davranış Teorisi Perspektifinden Girişimcilik Niyeti Üzerinde Sosyal Sermaye Öz Yeterlilik ve Öz Saygının Rolü. Turkish Studies-Economy, 15(1), 185-206.
  • Işık, M. & Kaptangil, İ. (2018). Akıllı Telefon Bağımlılığının Sosyal Medya Kullanımı ve Beş Faktör Kişilik Özelliği ile İlişkisi: Üniversite Öğrencileri Üzerinden Bir Araştırma. Itobiad: Journal of the Human & Social Science Researches, 7(2), 695-717.
  • Jang, Y. B. & Ryu, S. H. (2016). The Role of Parenting Behavior in Adolescents’ Problematic Mobile Game Use, Social Behavior and Personality, 44(2), 269-282.
  • Jerusalem, M. & Schwarzer, R. (1981). Fragebogen zur Erfassung von “Selbstwirksamkeit. Skalen zur Befindlichkeit und Persoenlichkei. In R. Schwarzer (Hrsg.), (Forschungsbericht No. 5). Freie Universitaet, Institut fuer Psychologie.
  • Kanmani, A., Bhavai, U. & Maragatham, R. S. (2017). Nomophobia-An Insight into Its Psychological Aspects in India. International Journal of Indian Psychology, 4(2), 5-15.
  • Kaplan-Akıllı, G. K. & Gezgin, D. M. (2016). Üniversite Öğrencilerinin Nomofobi Düzeyleri ile Farklı Davranış Örüntülerinin Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(40), 51-69.
  • Kardefelt-Winther, D. (2014). A Conceptual and Methodological Critique of Internet Addiction Research: Towards a Model of Compensatory Internet Use. Computers in Human Behavior, 31, 351-354.
  • Kaur, A. & Sharma, P. (2015). A Descriptive Study to Assess the Risk of Developing Nomophobia among Students of Selected Nursing Colleges Ludhiana, Punjab. International Journal of Psychiatric Nursing, 1(2), 1-6.
  • Kelloway, E. K. (1998). Using Lisrel for Structural Equation Modeling. Sage Publications.
  • Khosravi, Z., Javadzade, H., Mahmoodi, M. & Jahromi, R. B. (2021). The Effectiveness Web-Based Educational Program on Optimal Use of Smartphones among Students with Nomophobia Based on Self-Efficacy Theory: The Role of the Medical Librarian, Iranian Journal of Health Education and Health Promotion, 9(3), 246-257.
  • Kırmızıgül, H. G. (2020). Covid-19 Salgını ve Beraberinde Getirdiği Eğitim Süreci. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5), 283-289.
  • Kibona, L. & Mgaya, G. (2015). Smartphones’ Effects on Academic Performance of Higher Learning Students. Journal of Multidisciplinary Engineering Science and Technology (JMEST), 2(4), 777-784.
  • King, A. L. S., Valença, A. M., Silva, A. C., Sancassiani, F., Machado, S. & Nardi, A. E. (2014). Nomophobia: Impact of Cell Phone Use Interfering with Symptoms And Emotions of Individuals with Panic Disorder Compared with a Control Group. Clinical Practice and Epidemiology in Mental Helath: CP&EMH, 10, 28-35.
  • Kline, R. B. (2005). Principles and Practice of Structural Equation Modeling. New York: The Guilford Press.
  • Korkmaz, İ. (2004). Sosyal Öğrenme Kuramı. B. Yeşilyaprak (Ed.). Gelişim ve Öğrenme Psikolojisi (6. Baskı) (ss. 197-220). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Kwon, M., Lee, J. Y., Won, W. Y., Park, J. W., Min, J. A., Hahn, C., Gu, X., Choi, J. H. & Kim, D. J. (2013). Development and Validation of a Smartphone Addiction Scale (SAS). PloS one, 8(2), 1-7.
  • Lee, W. S. (2005). Encyclopedia of School Psychology. Sage Publication.
  • Lin, Y., Liu, Y., Fan, W., Tuunainen, V. K. & Deng, S. (2021). Revisiting the Relationship between Smartphone Use and Academic Performance: A Large-Scale Study. Computers in Human Behaviour, 122(2).
  • Linnenbrink, E. A. & Pintrich, P. R. (2001). Multiple Goals, Multiple Contexts: The Dynamic Interplay between Personal Goals and Contextual Goal Stresses. In: S. Volet, & S. Jarvela (Eds.), Motivation in Learning Contexts: Theoretical Advances and Methodological Implications (pp. 251-269). Pergamon Press.
  • Linnenbrink, E. A. & Pintrich, P. R. (2002). Motivation as an Enabler for Academic Success. School Psychology Review, 31(3), 313-327.
  • Luszczynska, A., Gutierez-Dona, B. & Schwarzer, R. (2005). General Self-Efficacy in Various Domains of Human Functioning: Evidence from Five Countries. International Journal of Psychology, 40(2), 80-89.
  • Mccoy, C. (2010). Perceived Self-Efficacy and Technology Proficiency in Undergraduate College Students. Computers & Education, 55(4), 1614-1617.
  • Meydan, H. C. & Şeşen, H. (2015). Yapısal Eşitlik Modellemesi AMOS Uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Minaz, A. & Çetinkaya Bozkurt, Ö. (2017). Üniversite Öğrencilerinin Akıllı Telefon Bağımlılık Düzeylerinin ve Kullanım Amaçlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(21), 268-286.
  • Munro, B. H. (2005). Statistical Methods for Health Care Research. Lippincott Williams & Wilkins.
  • Nayak, J. K. (2018). Relationship among Smartphone Usage, Addiction, Academic Performance and the Moderating Role of Gender: A Study of Higher Education Students in India, Computers & Education, 123, 164-173.
  • Orhan Karsak, H. G. (2019). Yüksek Lisans Öğrencilerinin Lisansüstü Programları Giriş Sınavlarındaki Akademik Öz Yeterliklerine İlişkin Görüşleri: Kırklareli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Örneği. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 9(3), 442-450.
  • Özer, G. & Akça, Y. (2007). Yenilikçi Özelliklerin, Kurumsal Kaynak Planlaması Uygulama Başarısına ve Algılanan Organizasyonel Performans Üzerine Etkisi. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(5), 53-70.
  • Özgür Güler, E. & Veysikarani, D. (2019). Nomofobi Üzerine Bir Araştırma: Üniversite Öğrencileri Örneği. Beykoz Akademi Dergisi, 7(1), 75-88.
  • Özsoy, E. & Ardıç, K. (2020). Çalışanların Karanlık Kişilik Özelliklerinin Tükenmişliğe Etkisinde Genel Öz-Yeterliliğin Düzenleyici Rolü. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(1), 144-154.
  • Pajares, F. & Graham, L. (1999). Self-Efficacy, Motivation Constructs, and Mathematics Performance of Entering Middle School Students. Contemporary Educational Psychology, 24(2), 124-139.
  • Pajares, F. & Schunk, D. (2001). The Development of Academic Self-Efficacy. In: A. Wigfield, & J. Eccles (Eds.), Development of Achievement Motivation (pp. 1-27). West Lafayette: Academic Press.
  • Parasuraman, S., Sam, A. T., Yee, S. W. K., Chuon, B. L. C. & Ren, L. Y. (2017). Smartphone Usage and Increased Risk of Mobile Phone Addiction: A Concurrent Study. International Journal of Pharmaceutics, 7(3), 125.
  • Pavithra, M. B. & Madhukumar, S. (2015). A Study on Nomophobia-Mobile Phone Dependence, among Students of a Medical College in Bangalore. National Journal of Community Medicine, 6(3), 340-344.
  • Polat, R. (2017). Dijital Hastalık Olarak Nomofobi. Yeni Medya Elektronik Dergisi, 1(2), 164-172. Qutishat, M., Lazarus, E. R. & Razmy, A. M. (2020). University Students’ Nomopobhia Prevalence, Sociodemoghraphic Factors and Relationship with Academic Performance at a University in Oman. International Journal of Africa Nursing Sciences, 13(4).
  • Rozgonjuk, D., Montag, C. & Elhai, J. D. (2020). Akıllı Telefonun Sorunlu Kullanımı: İlişkili Konular, Teorik Açıklamalar ve Araştırmaların Gündemi. C. Evren (Çev.). In: Davranışsal Bağımlılıklar Temel Başvuru Kitabı (ss. 456-471). Ankara: Turkish Psychiatric Association.
  • Sannet, T. (2021). Nomophobia and Self-Efficacy among Medical Students. Rivista Neurology, (1), 1-6.
  • Santl, L., Brajkovic, L. & Kopilas, V., (2022). Relationship between Nomophobia, Various Emotional Difficulties, and Distress Factors among Students, European Journal of Investigation in Health, Psychology and Education, 12(7), 716-730.
  • Sayan, Y. E. & Tavukçuoğlu, M. (2020). Yüksek Din Öğretimi Öğrencilerinin Öğrenme İklimi Algılarının Akademik Özyeterlik ve Akademik Başarıyla İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 24(2), 833-855.
  • Scherbaum, C. A., Cohen-Charash, Y. & Kern, M. J. (2006). Measuring General Self-Efficacy: A Comparison of Three Measures Using Item Response Theory. Educational and Psychological Measurement, 66(6), 1047-1063.
  • Schumacker, R. E. & Lomax, R. G. (2010). A Beginner's Guide to Structural Equation Modeling. Taylor & Francis Group.
  • Schunk, D. H. (1991). Self-Efficacy and Academic Motivation. Educational Psychologist, 26(3&4), 207-231.
  • Schunk, D. H. (1995). Self-Efficacy, Motivation, and Performance. Journal of Applied Sport Psychology, 7(2), 112-137.
  • Schunk, D. H. (2009). Öğrenme Teorileri: Eğitimsel Bir Bakışla. M. Şahin (Çev. Ed.) (5. Baskıdan çeviri). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Schwarzer, R. & Jerusalem, M. (1995). Generalized Self-Efficacy Scale. In: J. Weinman, S. Wright, & M. Johnston (Eds.), Measures in Health Psychology: A User’s Portfolio. Causal and Control Beliefs (pp. 35-37). Windsor, UK: Nfer-Nelson.
  • Sezer, B. & Atılgan, S. G. Ç. (2019). Akıllı Telefon Kullanımının Karanlık Tarafı (Nomofobi): Endişelenmemize Gerek Var Mı?, Tıp Eğitimi Dünyası, 18(54), 30-43.
  • Solberg, V. S., O’Brien, K., Villareal, P., Kennel, R. & Davis, B. (1993). Self-Efficacy and Hispanic College Students: Validation of the College Self-Efficacy Instrument. Hispanic Journal of Behavioral Sciences, 15(1), 80-95.
  • Song, I., Larose, R., Eastin, M. S. & Lin, C. A. (2004). Internet Gratifications and Internet Addiction: On the Uses and Abuses of New Media. Cyberpsychol & Behaviour, 7(4), 384-394.
  • Spitzer, M. (2015). M-Learning? When It Comes to Learning, Smartphones Are a Liability, Not an Asset. Trends in Neuroscience and Education, 4(4), 87-89.
  • Sümbüloğlu, K. & Akdağ, B. (2009). İleri Biyoistatistiksel Yöntemler. (Birinci Baskı). Ankara: Hatiboğlu. Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics (Sixth Ed.) Boston: Pearson.
  • Tabassam, W. & Grainger, J. (2002). Self-Concept, Attributional Style and Self-Efficacy Beliefs of Students with Learning Disabilities with and without Attention Deficit Hyperactivity Disorder. Learning Disability Quarterly, 25(2), 141-151.
  • The Deloitte Times (2019). Global Mobil Kullanıcı Araştırması. Erişim adresi: https://www2.deloitte.com/tr/tr/pages/about-deloitte/press-releases/deloitte-global-mobil-kullanici-arastirmasi-2019-sonuclari-aciklandi.html, Erişim tarihi: 04.05.2022.
  • Tipton, R. M. & Worthington, E. L. (1984). The Measurement of Generalized Self-Efficacy: A Study of Construct Validity. Journal of Personality Assessment, 48(5), 545-548.
  • Tong, Y. & Song, S. (2004). A Study on General Self-Efficacy and Subjective Well-Being of Low Ses College Students in a Chinese university. College Students Journal, 38(4), 637-642.
  • Tuan, H. L., Chin, C. C. & Shieh, S. H. (2005). The Development of a Questionnaire to Measure Students' Motivation towards Science Learning. International Journal of Science Education, 27(6), 639-654.
  • TÜİK (2021). Hane Halkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması. Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2021-37437, Erişim tarihi: 05.05.2022.
  • Uğurlu, F. & Aylar, F. (2017). Destekleme ve Yetiştirme Kurslarına Yönelik Öğretmen Öz Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi (GEBD), 3(1), 28-43.
  • Urgancı, S. & Gürgan, U. (2019). Gençlerde Karar Verme Becerileri ile Akademik Öz-Yeterlik Arasındaki İlişkinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(6), 243-262.
  • Wang, G. & Suh, A. (2018). Disorder or Driver? The Effects of Nomophobia on Work-Related Outcomes in Organizations. Proceedings of the 2018 CHI Conference on Human Factors in Computing Systems, 50, 1-16 Montréal, QC, Canada.
  • Wood, R. & Bandura, A. (1989). Impact of Conceptions of Ability on Self-Regulatory Mechanisms and Complex Decision Making. Journal of Personality and Social Psychology, 56(3), 407-415.
  • Yıldırım, C. (2014). Exploring The Dimensions of Nomophobia: Developing and Validating A Questionnaire Using Mixed Methods Research (Unpublished Master Thesis). IOWA State University of Science and Technology, Ames-IOWA.
  • Yıldırım, C. & Correia, A. P. (2015). Exploring the Dimensions of Nomophobia: Development and Validation of a Self-Reported Questionnaire. Computers in Human Behavior, 49, 130-137. Yıldırım, C., Sumuer, E., Adnan, M. & Yıldırım, S. (2016). A Growing Fear: Prevalence of Nomophobia among Turkish College Students. Information Development, 32(5), 1322-1331.
  • Yıldırım, S. & Kişioğlu, A. N. (2018). Teknolojinin Getirdiği Yeni Hastalıklar: Nomofobi, Netlessfobi, Fomo. SDÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 25(4), 473-480.
  • Yildiz Durak, H. (2019). Investigation of Nomophobia and Smartphone Addiction Predictors among Adolescents in Turkey: Demographic Variables and Academic Performance. The Social Science Journal, 56(1), 492-517.
  • Yüner, B. (2020). Investigation of the Relationship between Academic Self-Efficacy, Academic Motivation and Success: The Case of Prospective Teachers. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 49(2), 706-733. Zimmerman, B. J. (2000). Self-Efficacy: An Essential Motive to Learn. Contemporary Educational Psychology, 25(1), 82-91.
  • Zor, M. & Özsoy, E. (2019). Psikolojik Sağlamlığın ve Genel Öz-Yeterliliğin Çalışmaya Tutkunluğa Etkisinin Karşılaştırılması. Yorum-Yönetim-Yöntem Uluslararası Yönetim-Ekonomi ve Felsefe Dergisi, 7(1), 35-44.
Toplam 108 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Ferhat Uğurlu 0000-0003-1852-8797

İbrahim Fırat 0000-0001-6102-7176

Yayımlanma Tarihi 31 Aralık 2023
Gönderilme Tarihi 31 Mart 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023 Cilt: 25 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Uğurlu, F., & Fırat, İ. (2023). Nomofobik Davranışların Akademik Öz-Yeterlik Üzerindeki Etkisinde Genel Öz-Yeterliğin Aracılık Rolü. Kastamonu Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25(2), 596-621. https://doi.org/10.21180/iibfdkastamonu.1274615