İletişim Becerisinin Örgütsel Bağlılığa Etkisinde Örgütsel İletişim İkliminin Düzenleyici Rolü: Akademisyenlere Yönelik Bir Araştırma

Yıl 2023, Cilt: 25 Sayı: 2, 736 - 760, 31.12.2023

Ahmet Tuncay Erdem Doğukan Beykoz

Öz

İletişim becerisi toplumlarda bireylerin diğer bireylerle kolay iletişim kurmalarına yönelik yetenekleri olmakla birlikte örgüt çalışanlarının da iletişim becerilerinin gelişmiş olması onların örgütsel iletişim iklimini geliştirecek ve örgüte karşı bağlılık gibi olumlu duygular hissetmelerini sağlayacaktır. Araştırma kapsamında iletişim becerisi, örgütsel iletişim iklimi ve örgütsel bağlılık konuları ele alınmaktadır. Bu doğrultuda araştırmanın amacı iletişim becerisi, örgütsel iletişim iklimi ve örgütsel bağlılık etkileşimlerini belirlemektir. Araştırma sorusu ise “iletişim becerisi ile örgütsel bağlılık ilişkisinde örgütsel iletişim ikliminin düzenleyici rolü var mıdır” şeklinde belirlenmiştir. Araştırma sorusunu cevaplayabilmek için Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi’nde faaliyet göstermekte olan akademisyenlere (n=441) yönelik uygulama yapılmış olup elde edilen veriler SPSS 25 ve AMOS 26 programlarıyla analiz edilmiştir. Analiz sonucunda iletişim becerisinin örgütsel bağlılık ve örgütsel iletişim iklimi üzerinde pozitif yönlü etkisi belirlenmiştir. Bu bulgular ışığında iletişim becerisinin örgütsel iletişim iklimi ve örgütsel bağlılık algılarını güçlendirdiği sonucuna ulaşılmıştır. Buna ek olarak iletişim becerisi ile örgütsel bağlılık etkileşiminde örgütsel iletişim ikliminin düzenleyici rol üstlendiği belirlenmiştir. Son olarak araştırma modeli dâhilindeki iletişim becerisi ve örgütsel bağlılık ilişkinde örgütsel iletişim ikliminin bu ilişkiyi güçlendirici rolünün olduğu belirlenmiştir. Araştırmada literatürde sınırlı olarak incelenen değişkenlerin ele alınması, örgütsel davranış konusu olan bağlılığın iletişim kavramlarıyla ilişkilendirilmesi ve örgütsel iletişim ikliminin düzenleyici olarak araştırma modelinde yer alması çalışmanın özgün yönünü ortaya koymaktadır. Sonuç bölümünde araştırma bulguları ışığında teorik ve pratik önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Örgüt, iletişim becerisi, örgütsel iletişim iklimi, örgütsel bağlılık

The Moderator Role of Organizational Communication Climate on the Effect of Communication Skill on Organizational Commitment: A Research on Academics

Öz

While communication skills are the abilities of individuals to communicate easily with other individuals in societies, the development of communication skills of organizational employees will improve their organizational communication climate and enable them to feel positive emotions such as commitment to the organization. Within the scope of the research, communication skills, organizational communication climate, and organizational commitment are discussed. In this direction, the research aims to determine the interactions of communication skills, organizational communication climate, and organizational commitment. The research question was determined as “Is there a moderator role of organizational communication climate in the relationship between communication skills and organizational commitment”. To answer the research question, an application was made to the academicians (n=441) working at Bolu Abant İzzet Baysal University and the obtained data were analyzed with SPSS 25 and AMOS 26 programs. As a result of the analysis, the positive effect of communication skills on organizational commitment and organizational communication climate was determined. In light of these findings, it was concluded that communication skills strengthen the perceptions of organizational communication climate and organizational commitment. In addition, it has been determined that organizational communication climate plays a moderator role in the interaction between communication skills and organizational commitment. Finally, it has been determined that organizational communication climate strengthens the relationship between communication skills and organizational commitment within the research model. The fact that the variables examined in the literature are limited in the research, the association of commitment, which is the subject of organizational behavior, with communication concepts, and the organizational communication climate as a moderator in the research model, reveal the original aspect of the study. In the conclusion part, theoretical and practical suggestions are given in light of the research findings.

Anahtar Kelimeler

Organization, communication skill, organizational communication climate, organizational commitment

Kaynakça

• Akduman, G., Karahan, G. & Solmaz, M. S. (2018). İletişim Becerileri Üstünde Empati ve Psikolojik Sağlamliğin Etkisi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(4), 765-775. https://doi.org/10.29106/fesa.494713
• Akkaya, M. A. (2018). Önce İnsan, Önce İletişim: Bilgi ve Belge Yöneticileri için Halkla Ilişkiler. Türk Kütüphaneciliği, 32(1), 59-61.
• Akyurt, N. (2009). Sağlıkta İletişim ve Marmara Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin İletişim Becerileri. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 4(11), 15-33. https://dergipark.org.tr/tr/pub/esosder/issue/6160/82813
• Al‐Eisa, A. S., Furayyan, M. A. & Alhemoud, A. M. (2009). An Empirical Examination of the Effects of Self‐Efficacy, Supervisor Support and Motivation to Learn on Transfer Intention. Management Decision, 47(8), 1221-1244.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. & Yıldırım, E. (2007). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (5.Baskı), Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Amin, M. S. (2022). Organizational Commitment, Competence on Job Satisfaction and Lecturer Performance: Social Learning Theory Approach. Golden Ratio of Human Resource Management, 2(1), 40-56.
• Arslan, A. & Gül, H. (2022). Örgütsel İletişim İkliminin Kuruma Duyulan Güvene Etkisi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(4), 1542-1558.
• Arogundade, A. M. & Akpa, V. O. (2023). Alderfer’s Erg and Mcclelland’s Acquired Needs Theories-Relevance in Today’s Organization. Scholars Journal of Economics, Business and Management, 10(10), 232-239.
• Arslan, B. & Arslan, E. (2007). Örgütsel İletişim. U. Demiray (Ed.) Genel İletişim İçinde. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Aydemir: (2023). Örgütsel İletişim Iklimi ve İş Tatmininin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (39), 194-210.
• Aykanat, Z. & Karcıoğlu, F. (2012). Örgüt İklimi ve Örgütsel İletişim: Ardahan Üniversitesi ve Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Arasında Karşılaştırmalı Bir İnceleme. The Journal of Academic Social Science Studies, 5(7), 421-436.
• Back, A. L., Fromme, E. K. & Meier, D. E. (2019). Training Clinicians with Communication Skills Needed to Match Medical Treatments to Patient Values. Journal of the American Geriatrics Society, 67(S2), 435-441.
• Balay, R. (2000). Yönetici ve Öğretmenlerde: Örgütsel Bağlılık. Ankara: Nobel Yayınları.
• Balli, F. E. & Ateş, Ö. T. (2021). Organizational Communication Climate: Scale Development Study. Cukurova University Faculty of Education Journal, 50(1), 400-433.
• Bandura, A. (1977). Self-Efficacy: Toward A Unifying Theory of Behavioral Change. Psychological Review, 84(2), 191.
• Bandura, A. (1986). Social Foundations of Thought and Action. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall. Baş, K. (2023). Örgütsel İletişim İklimi Algısı ile İlişkili Bazı Değişkenler: Bir İldeki İki Kamu Kurumu Örneği. Journal of Health Academics/Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 10(2), 275-282.
• Baş, T. (2013). Anket (7. Baskı), Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Başaran, İ. E. (1989). Yönetim. Ankara: Gül Yayınevi.
• Bayram, L. (2005). Yönetimde Yeni Bir Paradigma: Örgütsel Bağlılık. Sayıştay Dergisi, (59), 125-139.
• Bentler, P. M. & Bonett, D. G. (1980). Significance Tests and Goodness of Fit in the Analysis of Covariance Structures. Psychological Bulletin, 88(3), 588.
• Bozgül, N. (2018). Stratejik Çeviklik, İş Özerkliği, Örgütsel İletişim, Örgüt Güvenlik İklimi, Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkiler ve Sağlık Sektöründe Bir Araştırma (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Bozkurt, Ö. & Yurt, İ. (2013). Akademisyenlerin Örgütsel Bağlılık Düzeylerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştirma. Yönetim Bilimleri Dergisi, 11(22), 121-139.
• Bullington, J., Söderlund, M., Sparén, E. B., Kneck, Å., Omérov, P. & Cronqvist, A. (2019). Communication Skills in Nursing: A Phenomenologically-Based Communication Training Approach. Nurse Education in Practice, 39, 136-141.
• Caulton, J. R. (2012). The Development and Use of the Theory of ERG: A Literature Review. Emerging Leadership Journeys, 5(1), 2-8.
• Cartwright, A. (2023). Human Relations and Hospital Care. Taylor & Francis.
• Chen, J. C., Silverthorne, C. & Hung, J. Y. (2006). Organization Communication, Job Stress, Organizational Commitment, and Job Performance of Accounting Professionals in Taiwan and America. Leadership & Organization Development Journal, 27(4), 242-249.
• Churchill Jr, G. A. (1979). A Paradigm for Developing Better Measures of Marketing Constructs. Journal of Marketing Research, 16(1), 64-73.
• Coşkun, M. (2015). İletişim Teknolojilerinin Stratejik Kaynak Yönetimi: Ttaş Örneği. Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 1(1), 31-53.
• Çetin, M. Ö. (2004). Örgüt Kültürü ve Örgütsel Bağlılık. Musa Ö. (Ed.) Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisinin Analizi içinde. Nobel Yayın: Ankara.
• Dağlı, A., Elçiçek, Z. & Han, B. (2018). Örgütsel Bağlılık Ölçeği'nin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Electronic Journal of Social Sciences, 17(68), 1788-1800.
• Değer, B. E., & Nazlı, R. S. (2022). Sosyal Medyada Influencer Etkisi Bağlaminda Benlik Sunumu. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(2), 25-45.
• Durna, U. & Eren, V. (2005). Üç Bağlılık Unsuru Ekseninde Örgütsel Bağlılık. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6(2), 210-219.
• Erarslan, İ. (2008). İlköğretim Okul Yöneticilerinin Öğretmenlerle İletişim Tarzlarının Belirlenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Erdem, A. T. (2021a). A Tipi Kişilik Özelliğinin Kariyerizm Eğilimi Üzerine Etkisinde Ahlaki Çözülme Eğiliminin Aracı Rolü. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (45), 47-62.
• Erdem, A. T. (2021b). The Moderator Role of Generations X and Y in the Effect of Resource Dependency Management Strategy on Corporation Entrepreneurship: Ankara OSTIM Industry Case. Journal of Aksaray University Faculty of Economics & Administrative Sciences/Aksaray Üniversitesi Iktisadi ve Idari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(1), 55-62.
• Erdem, Ö. A., & Erdem, A. T. (2021). Ekonomi Politiği ve Medyanın Ekonomi Politiği Üzerine Yapılan Çalışmaların İçerik Analiz Yöntemiyle Karşılaştırmalı Analizi. Ahi Evran Akademi, 2(2), 162-170.
• Erdem, A. T., & Erdem, Ö. A. (2023). Kültürlerarasi İletişim Kaygısının Zenofobiye Etkisinde Cinsiyetin Düzenleyici Rolü: Bolu Abant Izzet Baysal Üniversitesi Örneği. İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi (İNİF E-Dergi), 8(2), 32-51.
• Erdem, A. T., & Merdan, E. (2022). Örgütsel Erdemliliğin Örgütsel Özdeşleşme Üzerine Etkisinde Örgütsel Desteğin Aracılık Rolü. Abant Sosyal Bilimler Dergisi, 22(1), 197-212.
• Fahmi, I. & Ali, H. (2022). Determination of Career Planning and Decision Making: Analysis of Communication Skills, Motivation and Experience (Literature Review Human Resource Management). Dinasti International Journal of Management Science, 3(5), 823-835.
• Farahbod, F., Salimi: B. & Dorostkar, K. R. (2013). Impact of Organizational Communication in Job Satisfaction and Organizational Commitment. Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business, 5(4), 419-430.
• Fidan, M. & Küçükali, R. (2014). İlköğretim Kurumlarında Yöneticilerin İletişim Becerileri ve Örgütsel Değerler. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(1), 317-334.
• Fornell, C. & Larcker, D. F. (1981). Structural Equation Models with Unobservable Variables and Measurement Error: Algebra and Statistics. Sage Publications Sage CA: Los Angeles, CA.
• Genç, N. & Karcıoğlu, F. (2000). Örgüt İkliminin Gücü, Aşkale Çimento Örneği. İstanbul: Karizma Yayınları.
• Gutierrez-Puertas, L., Marquez-Hernandez, V. V., Gutierrez-Puertas, V., Granados-Gamez, G. & Aguilera-Manrique, G. (2020). Educational Interventions for Nursing Students to Develop Communication Skills with Patients: A Systematic Review. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(7), 2241.
• Gül, H. (2003). Davranışsal Bağlılık Yaklaşımı ve Değerlendirmesi. Celal Bayar Üniversitesi Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 10(1), 73-83.
• Gürses, Y. (2006). Eğitim Örgütlerinde Yöneticilerin Etkili Iletişim Kurma Becerilerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştirma (Kütahya Merkez Ilçe Örneği) (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E. & Tatham, R. L. (2006). Multivariate Data Analysis. NJ: Pearson Prentice Hall.
• Hasanah, H. & Malik, M. N. (2020). Blended Learning in Improving Students’ Critical Thinking and Communication Skills at University. Cypriot Journal of Educational Sciences, 15(5), 1295-1306.
• Hawrilenko, M. J. (2018). The Center Can Only Sort of Hold: Heterogeneity In Processes And Outcomes Of A Relationship Skills Intervention (The Degree of Doctor of Philosophy in the Department of Psychology), Clark University, Worcester, Massachusetts.
• Hu, L. T. & Bentler, P. M. (1999). Cutoff Criteria for Fit Indexes in Covariance Structure Analysis: Conventional Criteria Versus New Alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55.
• Kauer, T. & Burke, T. J. (2023). The Mediating Role of Social Control in the Relationship between Family Communication Patterns and Emerging Adults’ Weight-Related Outcomes. Southern Communication Journal, 88(2), 103-116.
• Keskin, S. (2018). Girişimcilik ve İnovasyon Arasindaki İlişki. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(13), 186-193.
• Kim, T. Y., Hon, A. H. & Lee, D.-R. (2010). Proactive Personality and Employee Creativity: The Effects Of Job Creativity Requirement And Supervisor Support For Creativity. Creativity Research Journal, 22(1), 37-45.
• Kıraç, E. (2012). Örgütsel İletişimin Örgütsel Bağlılık Algılamasi Üzerindeki Etkileri ve Bir Araştırma (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı, Denizli.
• Kırık, A. M. & Sönmez, M. (2017). İletişim ve Mutluluk İlişkisinin İncelenmesi. İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi (İNİF E-Dergi), 2(1), 15-26.
• Kline, R. B. (2015). Principles and Practice of Structural Equation Modeling (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı, Denizli.
• Kurniawan, A. W., Rauf, D. I. & Arif, H. M. (2023). Efforts to Improve Performance in Managing Regional Finance Through Human Resources, Organizational Culture and Organizational Commitment. Journal Management & Economics Review (JUMPER), 1(1), 33-38.
• Kyaw, B. M., Posadzki, P., Paddock, S., Car, J., Campbell, J. & Tudor Car, L. (2019). Effectiveness of Digital Education on Communication Skills among Medical Students: Systematic Review and Meta-Analysis by the Digital Health Education Collaboration. Journal of Medical Internet Research, 21(8).
• Lantara, A. N. F. (2019). The Effect of the Organizational Communication Climate and Work Enthusiasm on Employee Performance. Management Science Letters, 9(8), 1243-1256.
• MacKenzie, B. & Podsakoff, P. M. (2012). Common Method Bias in Marketing: Causes, Mechanisms, and Procedural Remedies. Journal of Retailing, 88(4), 542-555.
• Marsh, H. W. & Hocevar, D. (1985). Application of Confirmatory Factor Analysis to the Study of Self-Concept: First-and Higher Order Factor Models and Their Invariance Across Groups. Psychological Bulletin, 97(3), 562.
• Merdan, E., & Erdem, A. T. (2022). The Moderating Role of Nomophobia in the Effect of Psychological Contract on Employee's Networking Ability. Journal of Organizational Behavior Review, 4(2), 127-141.
• Merdan, E., Erdem, A. T., & Gümüşsoy, Y. (2022). Boreout Sendromunun Üretkenlik Karşıtı İş Davranışı Üzerine Etkisinde Sanal Kaytarmanin Aracılık Rolü. Business & Management Studies: An International Journal, 10(1), 176-191.
• McDonald, R. P. & Marsh, H. W. (1990). Choosing a Multivariate Model: Noncentrality and Goodness of Fit. Psychological Bulletin, 107(2), 247.
• McWhirter, J. J. & Acar, N. V. (2000). Ergen ve Çocukla İletişim: Öğretme, Destekleme ve Çocuk Yetiştirme Sanati. Ankara: US-A Yayıncılık.
• Mikkelson, A. C. & Hesse, C. (2023). Conceptualizing and Validating Organizational Communication Patterns and Their Associations with Employee Outcomes. International Journal of Business Communication, 60(1), 287-312.
• Minwei, S. & Amirrudin, S. (2023). The Impacts of Achievement Goal Orientation and Academic Self-Efficacy on Academic Achievement. Higher Education and Oriental Studies, 3(3).
• Mir, A., Mir, R. & Mosca, J. B. (2002). The New Age Employee: An Exploration of Changing Employee-Organization Relations. Public Personnel Management, 31(2), 187-200.
• Mowday, R. T., Steers, R. M. & Porter, L. W. (1979). The Measurement of Organizational Commitment. Journal of Vocational Behavior, 14(2), 224-247.
• Moyers, A. (2023). The Relationship Between Family Communication Patterns, Conflict Strategies, and the Development/Management of Eating Disorders (Honors College Theses). Murray State Universty, Kentucky. https://digitalcommons.murraystate.edu/honorstheses/163.
• Muhamad, L. F., Bakti, R., Febriyantoro, M. T., Kraugusteeliana, K. & Ausat, A. M. A. (2023). Do Innovative Work Behavior and Organizational Commitment Create Business Performance: A Literature Review. Community Development Journal: Jurnal Pengabdian Masyarakat, 4(1), 713-717.
• Mutlu, H. T., Nazlı, R. S., & Sarı, G. (2022). A Field Study on Determining the Social Media Addiction Levels of Academicians: Validity and Reliability Study. Konuralp Medical Journal, 14(2), 344-356.
• Nazlı, R. S. (2019). Değişen Habercilik ve Haber: Güven İlişkisi Üzerine Bir Saha Araştırması. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 7(2), 977-1005.
• Nazlı, R. S., & Erdem, Ö. A. (2023). Instagram’da Mahremiyet Algisinin Benlik İnşasına Etkisi: BAİBÜ Öğrencileri Örneği. Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi, 8(16), 64-80.
• Owen, F. K. & Bugay, A. (2014). İletişim Becerileri Ölçeği'nin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmasi. Mersin University Journal of the Faculty of Education, 10(2), 51-64.
• Önal, Z. E. & Aba, Y. A. (2023). Hemşirelerde Örgüt İkliminin Örgütsel Yaratıcılık Algılarına Etkisi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 10(1),10-19.
• Öncü, E., Yalçin: & Özpolat, A. R. (2023). Öğretmenlerin Algılarına Göre Okul Yöneticilerinin Liderlik Stilleri ile Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılık ve Örgütsel İletişim Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy University Journal of Education Faculty, (65), 415-442.
• Özcan, A. (2006). Hemşire Hasta İlişkisi ve İletişim. İzmir: Saray Tıp Kitapevleri.
• Özmen, T., Arbak, Y. & Saatçioğlu, Ö. (1997). Örgütsel Bağlılığın Neden ve Sonuçlarına İlişkin Bir Model Analizi. Verimlilik Kongresi Bildirileri, 14(16), 490-503.
• Pratama, E. N., Suwarni, E. & Handayani, M. A. (2022). The Effect of Job Satisfaction and Organizational Commitment on Turnover Intention with Person Organization Fit as Moderator Variable. Aptisi Transactions on Management (ATM), 6(1), 74-82.
• Rahayu, R., Siahaan, A., Syukri, M. & Rofiq, M. H. (2023). The Contribution of Communication Climate and Achievement Motivation to the Performance of Elementary School Teachers. Munaddhomah: Jurnal Manajemen Pendidikan Islam, 4(2), 197-206.
• Rahmatullah, A., Ramdansyah, A. D., Kambara, R. & Haryadi, D. (2022). Improving Organizational Performance with Organizational Culture and Transformational Leadership Through Intervening Organizational Commitment Variables. Dinasti International Journal Of Digital Business Management, 3(2), 180-194.
• Maçães, M. A. R. & Román-Portas, M. (2022). The Effects of Organizational Communication, Leadership, and Employee Commitment in Organizational Change in the Hospitality Sector. Communication & Society, 35(2), 89-106.
• Raximbayevna, I. A. & Raxmatullayevna, A. N. (2023). Research on the Problem and Solutions to Formation of Communication Skills. Eurasian Research Bulletin, 17, 277-279.
• Rusmiyanto, R., Huriati, N., Fitriani, N., Tyas, N. K., Rofi’i, A. & Sari, M. N. (2023). The Role of Artificial Intelligence (AI) in Developing English Language Learner's Communication Skills. Journal on Education, 6(1), 750-757.
• Sabuncuoğlu, Z. & Gümüş, M. (2008). Örgütlerde İletişim. İstanbul: Arıkan Basım Yayın.
• Salmon, P. & Young, B. (2011). Creativity in Clinical Communication: From Communication Skills to Skilled Communication. Medical Education, 45(3), 217-226.
• Shiraly, R., Mahdaviazad, H. & Pakdin, A. (2021). Doctor-patient Communication Skills: A Survey on Knowledge and Practice of Iranian Family Physicians. BMC Family Practice, 22(1), 130.
• Soysal, A., Öke, P., Yağar, F. & Tunç, M. (2017). Örgütsel İletişim ve İş Tatmini Düzeylerinin İncelenmesi: Bir Özel Hastane Örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (37), 243-253.
• Susiloningsih, E., Hendrajaya, H., Luturmas, Y., Akbar, M. & Suroso, A. (2023). The Analysis Effect of Organizational Communication and Self Development Program on Teacher Performance. Journal on Education, 5(4), 14181-14186.
• Tanaka, J. S. & Huba, G. J. (1985). A Fit Index for Covariance Structure Models Under Arbitrary GLS Estimation. British Journal of Mathematical and Statistical Psychology, 38(2), 197-201.
• Taşkın, F. & Roşan, D. (2010). Örgütsel Güven ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Bir Alan Araştırması. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(1), 37-46.
• Telman, N. & Ünsal, P. (2009). İnsan İlişkilerinde İletişim. İstanbul: Epsilon Yayınları.
• Tomaç, S. (2009). Anaokulu Öğretmenlerinin İletişim Becerileri Açısından Yöneticileri Algılamaları (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Tongue, J. R., Epps, H. R. & Forese, L. L. (2005). Communication Skills. Instructional Course Lectures, 54, 3-9.
• Tulunay, Ö. (2010). Sınıf Öğretmenlerinin Tükenmişlik Düzeyleri ve Örgütsel Bağlılık ve Örgütsel İletişim ile İlişkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı, Kırıkkale.
• Tutar, H. (2009). Örgütsel İletişim. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Tutar, H. & Erdem, A. T. (2020). Örnekleriyle Bilimsel Araştırma Yöntemleri ve SPSS Uygulamaları (1. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Tutar, H. & Yılmaz, M. K. (2008). Genel İletişim: Kavramlar ve Modeller. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Ulukuş, K. S. (2016). Motivasyon Teorileri ve Lider Yöneticilik Unsurlarının Bireylerin Motivasyonuna Etkisi. The Journal of Academic Social Science, (25), 247-262. doi:10.16992/ASOS.1114
• Widyanti, R. (2020). Do Leadership Style and Organizational Communication Increase to Organizational Commitment? Study Among Hospital Staff. HOLISTICA–Journal of Business and Public Administration, 11(2), 17-24.
• Wijaya, E. (2023). The Role of Organizational Citizenship Behavior (OCB), Perceived Organizational Support (POS) on Smes Performance by Mediation of Organizational Commitment. Jurnal Manajemen Industri dan Logistik, 7(1), 231-246.
• Worth, R. (2004). Communication Skills. Infobase Publishing.
• Yatkın, A. & Yatkın, Ü. (2006). Halkla İlişkiler ve İletişim. Nobel Yayın Dağıtım: Ankara.
• Yıldız, P. (2019). Örgütsel Bağlılık Üzerinde Örgütsel Güven ve Örgütsel İletişimin Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı, İstanbul.