Türkiye'de İkiz Açık Hipotezinin Geçerliliğinin Test Edilmesi

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 2, 97 - 115, 31.12.2023

Cevriye Yüksel Yıldırım

https://doi.org/10.18825/iremjournal.1401100

Öz

Ülke ekonomilerinde kamunun genişletici para ve maliye politikaları sonucunda gelirlerinden fazla harcamalarda bulunması bütçe açığına neden olmaktadır. Bu durum özel sektöründe harcamalarında artışa neden olmaktadır. Özel sektörün yerli mallara olan yoğun talebi ihracatı azaltmakta, yabancı mallara olan talebi ise ithalatı arttırmaktadır. Artan ithalat ve azalan ihracata bağlı olarak cari açık durumu ortaya çıkmaktadır. Bütçe açığındaki süreklilik cari açığı da beraberinde arttırmaktadır. Ekonomilerde bu iki açığın birlikte meydana gelmesi ikiz açık olarak tanımlanmaktadır. Günümüze kadar iktisadi yaklaşımlara göre ikiz açık konusunda farklı bakış açıları ortaya atılmıştır. İkiz açık hipotezi özellikle son yirmi yılda gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin üzerinde önemli araştırmalar yaptığı konulardan biri haline gelmiştir. Gelişmekte olan ülkelerden biri olan Türkiye içinde ikiz açık konusu önem arz etmektedir.
Bu çalışmada Türkiye’nin 1999-2021 yılları arasındaki yıllık verileri kullanılarak eş bütünleşme analizi yapılmıştır. Analiz sonuçlarına göre iki değişken arasında bir eş bütünleşme sonucuna ulaşılamamıştır.

Anahtar Kelimeler

Bütçe Açığı, Kamu Harcamaları, İkiz Açık Hipotezi, Cari İşlemler Açığı.

Kaynakça

• Abell, J. D. (1990). Twin deficits during the 1980s: An empirical investigation. Journal of macroeconomics, 12(1), 81-96.
• Ahmad, A. H., Aworinde, O. B., & Martin, C. (2015). Threshold cointegration and the short-run dynamics of twin deficit hypothesis in African countries. The Journal of Economic Asymmetries, 12(2), 80-91.
• Aksu, H. ve Başar S. (2009). Türkiye için İkiz Açıklar Hipotezi'nin Tahmini: Bir Sınır Testi Yaklaşımı, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 64(4), ss.1 14.
• Akyol, G., Turan, A. ve Zeren, F. (2023). Avrupa Birliği Ülkelerinde İkiz Açık Hipotezinin Geçerliliğinin Araştırılması: Panel Veri Analizi Yaklaşımı. Uluslararası Ticaret ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(1), 1-12.
• Anoruo, E. ve Ramchander, S. (1998). Current Account and Fiscal Deficits:Evidence from Developing Economies of Asia, Journal and AsianEconomics, 9(3), ss.487 501.
• Ata, A. Y. ve Yücel F. (2003). Eş-Bütünleşme ve Nedensellik Testleri Altında İkiz Açıklar Hipotezi: Türkiye Uygulaması, Çukurova Üniversitesi SBE Dergisi, 12(12), ss.97 110.
• Atılgan, D. ve İspir, T. (2022). G8 Ülkelerinde İkiz Açık Hipotezinin Geçerliliği: Panel Nedensellik Analizi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(4), 661-668.
• Aysu, A. ve İlgün, M.F. (2022). İkiz Açıklar Hipotezi: Gelişmekte Olan Ülkeler Yönelik Panel Eşbütünleşme Analizi, Der Yayınları, İstanbul,2022
• Badinger, H., ve Reuter, W. H. (2017). The case for fiscal rules. Economic Modelling, 60, 334-343.
• Bahmani-Oskooee, M. (1992). What are the Long-Run Determinants of The US Trade Balance?, Journal of Post Keynesian Economics, 15(1), 85-97.
• Banday, U. J., & Aneja, R. (2019). Twin deficit hypothesis and reverse causality: a case study of China. Palgrave Communications, 5(1), 1-10.
• Bernheim, B.D. (1988).Budget Deficit and the Balance of Trade” in Tax Policy and the Economy edited by Summers, Lawrence H., MIT Press: Cambridge, National Bureau of Economic Research, ss.1 31.
• Bilman, M. E. ve Karaoğlan, S. (2020). Does the twin deficit hypothesis hold in the OECD countries under different real interest rate regimes?. Journal of Policy Modeling, 42(1), 205-215.
• Çatık, A. N., Gök, B. ve Akseki, U. (2015). A nonlinear investigation of the twin deficits hypothesis over the business cycle: Evidence from Turkey. Economic Systems, 39(1), 181-196.
• Darrat, A. F. (1988). Have large budget deficits caused rising trade deficits?, Southern Economic Journal, 879-887.
• Dökmen, G. (2012). Kamu Harcamaları ve Kamu Gelirleri Arasındaki İlişki: Panel Nedensellik Analizi, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:27, Sayı:2. Egeli, H. ve Özen A. (2013). Teoride ve Uygulamada Bütçe Politikası, İkinci Basım, Altın Nokta Basım Yayın Dağıtım, İzmir.
• Erer, E. (2022). İkiz açık hipotezi Türkiye’de geçerliliği: Zamanla değişen nedensellik analizi. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(3), 1291-1326.
• Ersungur, Ş. M., Doru, Ö. ve Aslan, M. B. (2017). Türkiye'de GSYH ve Döviz Kuru Hareketlerinin Cari Denge Üzerindeki Etkisi: Var Analizi Yaklaşımı. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 31 2017 Sayı: 3
• Ganchev, G. T., Stavrova, E. ve Tsenkov, V. (2012). Testing the Twin Deficit Hypothesis: The Case of Central and Eastern European Countries. International Journal of Contemporary Economics & Administrative Sciences, 2(1).
• Hatemi-j, A. ve Shukur, G. (2002). Multivariate-based causality tests of twin deficits in the US. Journal of Applied Statistics, 29(6), 817-824.
• Helmy, H. E. (2018). The twin deficit hypothesis in Egypt. Journal of Policy Modeling, 40(2), 328-349.
• Holmes, M.J. (2011). Threshold Cointegration and the Short-Run Dynamics of Twin Deficit Behavior. Researchin Economics, 65(3), 271–277.
• Iram, M.P.S., Shadid, A., Mahpara, S. ve Fazli, R. (2011). Old Wine in New Bottles: Testing the Keynesian Preposition of Twin Deficit in Case of Pakistan, International Journal of Business and Social Science, 2(5), ss.209 213.
• İnan, A. (2005). Avrupa Birliği ekonomik yaklaşımı: Lizbon stratejisi ve maastricht kriterleri. Bankacılar Dergisi, 52, 67-86.
• İnceiplik, G. K. (2023). Anayasal İktisat Teorisi Açısından Maastrıcht Kriterleri ve Türkiye Değerlendirmesi. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 15(1), 70-88.
• İyidoğan, P. V. ve Erkam, S. (2013). İkiz Açıklar Hipotezi: Türkiye İçin Ampirik Bir İnceleme (1987-2005). Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (15), 39-48.
• Kalou, S., & Paleologou, S. M. (2012). The twin deficits hypothesis: Revisiting an EMU country. Journal of Policy Modeling, 34(2), 230-241.
• Karras, G. (2019). “Twins” Or Just “Siblings”? Budget And Current Account Deficits In Europe, 1870-2013. Applied Econometrics and International Development, Euro-American Association of Economic Development, 19(1), 33-42.
• Kasa, K. (1994). Finite Horizons and The Twin Deficits, FRBSF Economic Review, 3, 19-28.
• Kilavuz, E. ve Dumrul, Y. (2012). İkiz Açıklar Hipotezinin Geçerliliği: Teori ve Uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(3-4), 239-258.
• Kim, S. ve Roubini, N. (2008). Twin deficit or twin divergence? Fiscal policy, current account, and real exchange rate in the US, Journal of international Economics, 74(2), 362-383.
• Kulkarni, K.G. ve Erickson, E.L. (2001). Twin Deficit Revisited: Evidencefrom India, Pakistan and Mexico, Journal of Applied Business Research, 17(2), ss.87 100
• Latif-Zaman, N. ve Dacosta, M.N. (1990). The Budget Deficit and The Trade Deficit: Insights into This Relationship, Eastern Economic Journal, 16(4), 349-354.
• Lau, E. ve Baharumshah, A. Z. (2006). Twin deficits hypothesis in SEACEN countries: A panel data analysis of relationships between public budget and current account deficits. Applied Econometrics and International Development, 6(2).
• Leachman, L. ve Francis, B. (2002). Twin Deficits: Apparition or Reality?, Applied Economics, 34(9), 1121-1132. Magazzino, C. (2012). The Twin Deficits Phenomenon: Evidence from Italy. Journal of Economic Cooperationand Development, 33(3), 65–80
• Mukhtar, T., Zakaria, M. ve Ahmed, M. (2007). An Emprical Investigtion for The Twin Deficits Hypothesis in Pakistan, Journal of Economic Cooperation, 28, ss.63 80.
• Önder, İ. ve Kirmanoğlu, H.(1996). Kamu Açıkları ve Kamu Borçları “ Teori Ve Türkiye Üzerine Bazı Gözlemler”, Türk Harb-İş Sendikası.
• Öner,E.(2005) Osmanlı İmparatorluğu ve Cumhuriyet Döneminde Mali İdare, T.C. Maliye Bakanlığı Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı, Ankara,
• Pattichis, C. (2004). Budget and trade deficits in Lebanon. Applied Economics Letters, 11(2), 105-108.
• Rajakaruna, I. ve Suardi, S. (2021). The dynamic linkages between current account deficit and budget balance deficit in the South Asian region. Journal of Asian Economics, 77, 101393.
• Ratha, A. (2012). Twin deficits or distant cousins? Evidence from India1. South Asia Economic Journal, 13(1), 51-68.
• Salvatore, D. (2006). Twin Deficits in the G-7 Countries and Global Structural Imbalances, Journal of Policy Modeling, 28, 701-712.
• Sarıkovanlık, V., Koy, A., Akkaya, M., Yıldırım, H.H. ve Kantar, L. (2019). Finans Biliminde Ekonometri Uygulamaları, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Şen, H, Sağbaş, İ. ve Keskin, A. (2007). Bütçe Açıkları ve Açık Finansman Politikası, Teori ve Türkiye Uygulaması, Orion Kitabevi, Ankara.
• Tokgöz, E. (1997). Türkiye’nin İktisadi Gelişme Tarihi (1914-1997), İmaj Yayınevi, Ankara.
• Tüğen, K.(2018). Devlet Bütçesi, Bassaray Matbaası, İzmir.
• Ulusoy, A. (2018). Maliye Politikası, Umuttepe Yayınları. Kocaeli.
• Üzümcü, A. (2013). 1923’den Günümüze Türkiye’nin Dış Ticaret Evrimi, XIII. Bölüm, Ed. Dikkaya, M. vd., Osmanlı’dan İkibinli Yıllara Türkiye’nin Ekonomik Tarihi Tarihsel ve Sektörel Analiz, Savaş Yayınevi, Ankara.
• Üzümcü, A. ve Kanca, O. C. (2013). İkiz açık hipotezi: Türkiye üzerine bir uygulama (1980-2012). İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 17-42.
• Vamvoukas, G.A. (1999). The Twin Deficits Phenomenon: Evidence FromGreece, Applied Economics, 31, ss.1093 1100.
• Zamanzadeh, A. ve Mehrara, M. (2011). Testing Twin Deficits Hypothesis in Iran, Interdisciplinary Journal of Research in Business, 1(9), ss. 7-11.
• Zengin, A. (2000). İkiz Açıklar Hipotezi (Türkiye Uygulaması), Ekonomik Yaklaşım, 2, ss.37 67.