‘App Kuşağı’nda Zorbalık: Bir Olgubilim Çalışması

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 23, 265 - 291, 21.03.2024

Didem Ortacalar

https://doi.org/10.18009/jcer.1423579

Öz

Bu araştırma ile Türkiye’de ilk defa, okullarda öğrenim gören App Kuşağı’ndaki zorbalık olgusunu ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Araştırmanın modeli, olgubilimdir ve amaçlı örnekleme stratejilerinden ölçüt örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Bu araştırmada öncelikli veri toplama tekniği görüşmedir ve görüşmenin yanı sıra doküman incelemesi de kullanılmıştır. Verilerin analizinde sürekli karşılaştırma yönteminden yararlanılmıştır. Araştırma bulgularıyla, katılımcı öğrencilerin çok yoğun ve uzun süreli biçimde psikolojik/sözel zorbalığa maruz kaldıkları ortaya konulmuştur. Ayrıca bu çalışmada seyirci öğrencilerin zorbalık davranışlarına karşı sessiz kaldıkları ve zorbalığın devam ettirilmesine destek verme biçiminde bir rol izledikleri de saptanmıştır. Bunun yanı sıra, okul yöneticilerinin, öğretmenlerin ve de ailelerin zorbalığa müdahale etmede yetersiz kaldıkları da belirlenmiştir. Son olarak, katılımcı öğrencilerin zorbalık davranışlarından akademik, ruhsal, sosyal ve duygusal yönlerden ağır ve olumsuz biçimde etkilendikleri ortaya çıkarılmıştır.

Anahtar Kelimeler

App kuşağı, zorbalık, olgubilim

Etik Beyan

Etik Kurul Komisyon Adı: Hacettepe Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Etik Kurul Başkanlığı Etik Kurul Belge Tarihi ve Sayı: 15/03/2022 tarih ve 2084935 sayılı kararı

Bullying in the 'App Generation': A Phenomenology Study

Öz

With this research, it is aimed to reveal, for the first time in Turkey, the phenomenon of bullying among the App Generation studying in schools. The model of the research was phenomenology and the criterion sampling method, one of the purposeful sampling strategies, was used. The primary data collection technique in this research was interview, and document review was also used in addition to the interview. The constant comparison method was utilized analyze the data. The research findings revealed that the participating students were exposed to very intense and long-term psychological/verbal bullying. In addition, in this study, it was also found that bystander students remained silent against bullying behavior and played a role in continuing the bullying. Also, it has been determined that school administrators, teachers, and families were insufficient to intervene in bullying. Finally, it was revealed that the participating students were heavily and negatively affected by bullying behavior in academic, spiritual, social and emotional aspects.

Anahtar Kelimeler

App generation, bullying, phenomenology

Kaynakça

• Ary, D., Jacobs, L. C., Razavieh, A. & Sorensen, C. (2006). Introduction to research education (7th ed.). Thomson Wadsworth.
• Atlas, R. S., & Pepler, D. J. (1998). Observations of bullying in the classroom. The Journal of Educational Research, 92(2), 86-99.
• Bauman, S., & Hurley, C. (2005). Teachers' attitudes and beliefs about bullying. Journal of School Violence, 4(3), 49-61.
• Bekiroğlu, D. & Güllühan, N. Ü. (2022). İlkokul öğrencilerinin akran zorbalığına ilişkin deneyimleri: Fenomenolojik bir çalışma. International Dicle Scientific Studies and Innovation Congress. (https://www.researchgate.net/publication/361255463 adresinden alınmıştır).
• Besag, V. E. (2006). Bullying among girls: Friends or foes? School Psychology International, 27(5), 535-551.
• Ciminli, A. (2023). Akran zorbalığına şahit olan öğrencilerin algıları. Journal of Curriculum and Educational Studies, 1(1), 22-52.
• Clarke, E. A., & Kiselica, M. S. (1997). A systemic counseling approach to the problem of bullying. Elementary School Guidance & Counseling, 31(4), 310-325.
• Corbin, J., & Strauss, A. (1990). Grounded theory research: Procedures, canons, and evaluative criteria. Qualitative Sociology, 13(1), 3-21.
• Craig, W. M., & Pepler, D. J. (1995). Peer processes in bullying and victimization: A observational study. Exceptionality Education Canada, 5(3&4), 81-95.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches (2nd ed.). SAGE.
• Çalık, T., Özbay, Y., Özer, A., Kurt, T., & Kandemir, M. (2009). İlköğretim okulu öğrencilerinin zorbalık statülerinin okul iklimi, prososyal davranışlar, temel ihtiyaçlar ve cinsiyet değişkenlerine göre incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15(60), 555-576.
• Çarkıt, E., & Bacanlı, F. (2020). Okullarda akran zorbalığı: Öğretmen görüşlerine göre nitel bir çalışma. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(24), 2547-2583.
• Farrington, D. P. (1993). Understanding and preventing bullying. Crime and Justice, 17, 381-458.
• Gardner, H. & Davis, K. (2013). The app generation. Yale University Press.
• Garmy, P., Vilhjálmsson, R., & Kristjánsdóttir, G. (2018). Bullying in school-aged children in Iceland: A cross-sectional study. Journal of Pediatric Nursing, 38, 30-34.
• Glaser, B. G. & Strauss, A. L. (1967/2006). The discovery of grounded theory. Aldine Transaction.
• Goodstein, P. K. (2013). How to stop bullying in classrooms and schools: Using social architecture to prevent, lessen and end bullying. Routledge.
• Jan, A., & Husain, S. (2015). Bullying in elementary schools: Its’ causes and effects on students. Journal of Education and Practice, 6(19), 43-56.
• Kasap, S. (2023). "Akran zorbalığı" PISA araştırmasına katılan ülkelerin tamamında görülüyor, (https://www.haberturk.com/ankara-haberleri/33154428-akran-zorbaligi-pisa-arastirmasina-katilan-ulkelerin-tamaminda-goruluyor adresinden 12 Aralık 2023 tarihinde alınmıştır).
• Kılınç, S. (2023). Türkiye’de akran zorbalığı konusunda yapılan çalışmaların sistematik analizi (2010-2020). Çankırı Karatekin Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 11(1), 97-115.
• Kohn, A. (1992). No contest: The case against competition. Houghton Mifflin Company.
• Kutlu, F. (2005). The effect of bullying management training on bullying behaviors of elementary school students. (Yayımlanmamış doktora tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Merriam, S. (2009). Qualitative research: A guide to design and implementation. Jossey-Bass.
• Noelle-Neumann, E. (1998). Kamuoyu: Suskunluk sarmalının keşfi (Çev., M. Özkök). Dost.
• NTV Haber (2023). Akran zorbalığı hastanelik etti, (https://www.ntv. com.tr/turkiye/akran-zorbaligi-hastanelik-etti,Qtkupt0nGEGjs7dgdZdizg adresinden 10 Haziran 2023 tarihinde alınmıştır).
• Odatv (2023). Akran zorbalığı sınır tanımıyor, (https://www.odatv4.com/guncel/akran-zorbaligi-sinir-tanimiyor... adresinden 26 Eylül 2023 tarihinde alınmıştır).
• Olweus, D. (1993). Bullying at school: What we know and what we can do. Blackwell Publishing.
• Olweus, D. (1994a). Annotation: Bullying at school: Basic facts and effects of a school based intervention program. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 35(7), 1171-1190.
• Olweus, D. (1994b). Bullying at school: Long-term outcomes for the victims and an effective school-based intervention. In L. R. Huesmann (Ed.), Aggressive behavior current perspectives (pp.97-130). Springer Science Business Media.
• Olweus, D. (2003). A profile of bullying in schools. Educational Leadership, 60(6), 12-17.
• Olweus, D. (2013). School bullying: Development and some important challenges. Annual Review of Clinical Psychology, 9, 751-780.
• Ortacalar, D. (2022, Ekim). Türkiye’de eğitim politikası sorunu ve öğretmen yetiştirme: Önce bir kuşağı (‘App kuşağı’) tanımak. 10. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, Ankara.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research & evaluation methods (3rd ed.). Sage.
• Polat, F., & Sohbet, R. (2019). Ortaöğretim öğrencilerinde akran zorbalığı. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 15(2), 41-51.
• Rigby, K. (2007). Bullying in schools and what to do about it. ACER.
• Saarento, S., Garandeau, C. F., & Salmivalli, C. (2015). Classroom- and school-level contributions to bullying and victimization: A review. Journal of Community & Applied Social Psychology, 25, 204-218.
• Salmivalli, C. (2010). Bullying and the peer group: A review. Aggression and Violent Behavior, 15, 112-120.
• Salmivalli, C., Kärnä, A., & Poskiparta, E. (2011). Counteracting bullying in Finland: The KiVa program and its effects on different forms of being bullied. International Journal of Behavioral Development, 35(5), 405-411.
• Salmivalli, C., & Voeten, M. (2004). Connections between attitudes, group norms, and behaviour in bullying situations. International Journal of Behavioral Development, 28(3), 246-258.
• Storey, K., Slaby, R., Adler, M., Minotti, J. & Katz, R. (2013). The eyes on bullying toolkit. Education Development Center, Inc.
• Şirin, S. (2023, 09 Ekim). Her 2 gençten biri akran zorbalığına uğruyor, (https://www.haberturk.com/her-2-gencten-biri-akran-zorbaligina-ugruyor-prof-dr-selcuk-sirin-zorbaligi-yapana-ve-mesru-goren-or-3628121 adresinden 10 Ekim 2023 tarihinde alınmıştır).
• Turgut, F. (1987). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Saydam Matbaacılık.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) (2023, 22 Mart). Türkiye çocuk araştırması, 2022, (https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Turkiye-Cocuk-Arastirmasi-2022-49744 adresinden 12 Nisan 2023 tarihinde alınmıştır).
• Wiersma, W. & Jurs, S. G. (2005). Research methods in education (8th ed.). Pearson Education.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.