Atatürk Dönemi İzmir’inde Okul Dergiciliğine Bir Örnek: Ege Işıldağı Dergisi’nin Fihrist Çalışması

Yıl 2024, Sayı: 15, 1716 - 1733, 28.04.2024

Selime Turğut Emre Nasuhoğlu

https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1431915

Öz

Dergiler kitle iletişim araçları arasında önemli materyallerden biridir. Bunun bir türü olan okul dergiciliği ise okul kültürünün yaşatılması ve okul – öğrenci arasındaki bağın arttırılmasını sağlamaktadır. Okul dergileri ile okul kültürü hakkında bilgiye sahip olurken dergiye katkıda bulunan öğrencilerin fikir dünyaları hakkında da fikirler ediniriz. Çalışmamızda Atatürk Dönemi İzmir’inde basılmaya başlanmış bir okul dergisi incelenmiştir. Ege Işıldağı Dergisi ile dönemin ve öğrencilerin fikir dünyası hakkında bilgiler elde edilmiş ve okul dergiciliğine bir örnek olup olmadığı saptanmaya çalışılmıştır.
Araştırmada nitel veri araştırma yöntemi olarak betimsel içerik analizi kullanılmıştır. Veriler Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesi aracılığı ile elde edilmiştir. Araştırmamızda elde edilen bulgulara göre 1933 – 1934 yıllarında yayımlanmış olan Ege Işıldağı Dergisi’nin betimsel içerik analizi yapılmıştır. Bu şekilde edebi eserler ve yazarların katılımı ile okul kültürünün devamlılığının yanı sıra dönemin ideolojisini de taşıdığı için tarihi bir veri olarak Ege Işıldağı Dergisi kullanılmıştır. Araştırma, tarihi bir veri olmasının dışında okul dergisi aracılığıyla dönemin ideolojisini ve fikirlerini yansıtması açısından önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Eğitim tarihi, okul dergisi, Ege Işıldağı Dergisi, Cumhuriyet dönemi eğitim.

An Example of School Magazine Publishing in Izmir during the Atatürk Period: Index Study of Ege Işıldağı Magazine

Öz

Magazines are one of the important materials among mass media. School magazine publishing, which is a type of this, ensures that the school culture is kept alive and the bond between school and student is increased. While we gain information about school culture through school magazines, we also gain insight into the world of ideas of the students who contribute to the magazine. In our study, a school magazine that started to be published in Izmir during the Atatürk period was examined. With Ege Işıldağı Magazine, information about the intellectual world of the period and the students was obtained and it was tried to determine whether it was an example of school magazine publishing.
Descriptive content analysis was used as a qualitative data research method in the study. The data was obtained through Ahmet Piriştina City Archive and Museum. According to the findings obtained in our research, a descriptive content analysis of the Ege Işıldağı Magazine, published between 1933 and 1934, was conducted. In this way, Ege Işıldağı Magazine was used as historical data because it carries the ideology of the period as well as the continuity of the school culture with the participation of literary works and writers. Apart from being historical data, the research is important in that it reflects the ideology and ideas of the period through the school magazine.

Anahtar Kelimeler

History of education, school magazine, Ege Işıldağı Magazine, Republican era education.

Kaynakça

• “Aydınlık” (1977). Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (C. 1). İstanbul: Dergâh Yayınları.
• “İlk Söz” (1933). Ege Işıldağı Fikir ve Sanat Dergisi, 1(1).
• A., G. (1934). Sanat ve Türkler. Ege Işıldağı Orta Tahsil Fikir ve Sanat Mecmuası, 2, 20.
• Adnan, A. (1934). İstediğimiz Edebiyat ve Bazı Yazılar. Ege Işıldağı Orta Tahsil Fikir ve Sanat Mecmuası, 2, 32.
• Akkoyun, T. (1994). Atatürk Dönemi İzmir Basınının Genel Durumu. Son Yüzyıllarda İzmir ve Batı Anadolu Uluslararası Sempozyumu Tebliğleri (Haz. Tuncer Baykara). İzmir: Akademi.
• Apaydın, D. ve Özakman, İ. (2019). Erken Cumhuriyet Döneminde Kısa Ömürlü Edebiyat Dil ve Edebiyat Dergileri. Akademik Dergisi, 3, 14-30.
• Arıkan, Z. (1992). Tanzimat ve Meşrutiyet Dönemlerinde İzmir Basını. Tanzimattan Cumhuriyete Türkiye Ansiklopedisi, (C. 1., s. 103-111). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Ayık, A. ve Ada, Ş. (2009). İlköğretim Okullarında Oluşturulan Okul Kültürü ile Okulların Etkililiği Arasındaki İlişki. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 429-446.
• Bircan, İ. (1933). Türk ve Biz Türk Gençleri. Ege Işıldağı Orta Tahsil Fikir ve Sanat Mecmuası, 1, 7.
• Cevdet, M. (1934). Bülbül. Ege Işıldağı Orta Tahsil Fikir ve Sanat Mecmuası, 6, 101.
• Çağatay, H. (1934). 7 – 12 Yaşlardaki Çocuklarda İptidai Ham Temayüller ve Bunların Terbiyesi. Ege Işıldağı Orta Tahsil Fikir ve Sanat Mecmuası, 5, 80.
• Çavdar, T. (1982). Mecmua-ı Fünun Üzerine. Amme İdare Dergisi, 15(2), 83-98.
• Doğan, A. (1934). Çanakkale - Galiçya. Ege Işıldağı Orta Tahsil Fikir ve Sanat Mecmuası, 4, 67.
• Doğan, A. (1934). Yeni Türkiye ve En Büyük İnkılap. Ege Işıldağı Orta Tahsil Fikir ve Sanat Mecmuası, 2, 21.
• Ege Işıldağı Dergisi (1933 – 1934). 1 –2 – 3 – 4 – 5 – 6 Sayıları.
• Enver, (1934). Oyun ve Çocuk. Ege Işıldağı Orta Tahsil Fikir ve Sanat Mecmuası, 5, 84.
• Erkek, M. S. (2012). Osmanlı Devleti’nde İlk Türkçü Eğitim Dergisi: Yeni Fikir. History Studies International Journal of History, 4(1), 197-213.
• Ferit, F. (1933). Yıldızlarla Konuşmak İstiyorum. Ege Işıldağı Orta Tahsil Fikir ve Sanat Mecmuası, 1, 6.
• Gönenç Yapar, A (2006). Türkiye’de ve Fransa’da Dergicilik ve Kadın Dergileri. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayımları.
• İlköğretim ve Orta Öğretim Kurumları Sosyal Etkinlikler Yönetmeliği. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2005/01/20050113-5.htm, [Erişim Tarihi: 28.01.2023].
• Jeltjakov, A. D. (1979). Türkiye’nin Sosyo-Politik ve Kültürel Hayatında Basın. İstanbul: Hürriyet Ofset Matbaacılık ve Gazetecilik A. Ş.
• Karahan, A. (1933). Samih Rifat. Ege Işıldağı Orta Tahsil Fikir ve Sanat Mecmuası, 1, 3-4.
• Karahan, A. (1934). Reşit Galip. Ege Işıldağı Orta Tahsil Fikir ve Sanat Mecmuası, 4, 78.
• Karahan. A. (1934). Bir Yılın Sonu. Ege Işıldağı Orta Tahsil Fikir ve Sanat Mecmuası, 6, 93.
• Koloğlu, O. (2010). Osmanlı Döneminde Basın Teknikleri ve Araçları. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayımları.
• Koloğlu, O. (2023). Osmanlı’dan 21. Yüzyıla Basın Tarihi. İstanbul: Pozitif Yayınevi.
• Köse, E. (2003). İlköğretim Düzeyinde Ders Dışı Etkinliklerin Akademik Başarıya ve Okul Kültürünü Algılamaya Etkisi. Doktora Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.
• Muammer, A. (1934). İlk Mektep: Toplulaştırma. Ege Işıldağı Orta Tahsil Fikir ve Sanat Mecmuası, 3, 42.
• Nuhoğlu, H. (2002). Osmanlı Matbaacılığı. Türkler Ansiklopedisi (C. 14, s. 927-932). Ankara: Yeni Türkiye Yayınları.
• Okay, C. (2001). Tedrisat-ı İbtidaiye Mecmuası. Müteferrika, 19, 131-141.
• Rıza, H. (1934). Annemin Ölümü. Ege Işıldağı Orta Tahsil Fikir ve Sanat Mecmuası, 3, 42.
• Serçe, E. (2000). İzmir’de Tek Sayı Çıkmış Bir Dergi: Yeni İzmir. Tepekule Tarih Yerel Tarih Araştırmaları Dergisi, 1(1), 76-80.
• Swymer, S. (1986). Creating a Positive School Atmosphere – The Principal's Responsibility. NASSP Bulletin, 70(493), 89-91.
• Şevki, P. (1933). Bugünün Kızına. Ege Işıldağı Orta Tahsil Fikir ve Sanat Mecmuası, 1, 3.
• Şükrü, A. (1934). On Yıl Neler Öğretti. Ege Işıldağı Orta Tahsil Fikir ve Sanat Mecmuası, 2, 34.
• Tezcan, M. (1994). Eğitim Sosyolojisi. Ankara: Zirve Ofset.
• Türk, İ. (2014). “Türkiye’de Orta Tahsil” Başlıklı Risaleye Göre Osmanlı İmparatorluğu’ndan Ulus Devlet Türkiye’ye İntikal Eden Ortaöğretim Mirası. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 52, 351-378.