Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Medya Kullanım Tutumları ile Sosyal Kaygı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2024, Sayı: 15, 778 - 796, 28.04.2024

Ahmet Özbay Ceyda İş Vardarlı

https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1455844

Öz

İnternet kullanımı bulunduğundan itibaren insanların hayatlarını kolaylaştırmayı hedefleyen bir araçtır. İlk başlarda hesaplama aracı olarak kullanılmış ancak son zamanla kullanım alanları bilgilerin öğrenilmesi, oyun oynama ve iletişim gibi günlük hayatta sıklıkla kullanılır hale gelmiştir. Son yıllarda özellikle gençler arasında yaygın kullanımı bir takım sosyal kaygıları da beraberinde getirmektedir. Bu araştırmada, üniversite öğrencilerinin sosyal medya kullanım tutumlarına bağlı sosyal kaygı düzeyleri hesaplanarak aralarındaki ilişkinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma üniversitede okuyan öğrencilerin sosyal medya kullanım tutumları ve sosyal kaygıları arasındaki ilişkiyi ölçmek için yapılmıştır. Verileri analiz ederken SPSS programı kullanılmış, aralarındaki ilişkiyi ölçmek için ANOVA ve korelasyon testleri kullanılmıştır. Araştırmaya üniversitede okumaya devam eden (lisans, yüksek lisans, doktora) 228 gönüllü genç yetişkin online platformda Google form doldurarak katılmıştır. Katılımcılara, Kişisel Bilgi Formu, Sosyal Medya Tutum Ölçeği ve Sosyal Kaygı Ölçeği uygulanmıştır. Yapılan araştırmada üniversite öğrencilerinin sosyal medya kullanım tutumlarının, sosyal kaygı düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Sosyal medyada geçirilen sürenin kaygıyı arttırdığı, yaşa göre sosyal kaygıda anlamlı farklar bulunmuştur. Bulgular, literatür çerçevesinde tartışılmıştır. Bu çalışma internet aracılığıyla ulaşılan genç yetişkinlerle sınırlı olup sadece sosyal medya kullananların sosyal medya tutumlarını ve sosyal kaygı düzeylerini ölçmekle sınırlıdır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal medya kullanımı, sosyal kaygı, genç yetişkinlik.

An Investigation of the Correlation Between the Attitudes of University Students Towards Social Media Usage and Their Levels of Social Anxiety

Öz

The Internet is a readily accessible instrument designed to enhance people's lives by providing convenience. Originally, it served as a tool for performing calculations. However, as time has passed, it has increasingly found its way into various aspects of everyday life, including acquiring knowledge, engaging in recreational activities, and facilitating communication. The extensive utilization of technology, especially among the youth, has resulted in societal apprehensions in recent times. The objective of this study was to quantify the social media attitudes of university students and assess their degrees of social anxiety, as well as analyze the correlation between the two variables. A study was undertaken to assess the correlation between social media attitudes and social anxiety in university students. The data was analyzed using the SPSS software, employing ANOVA and correlation tests to assess their relationship. A cohort of 228 young adults, including undergraduate, graduate, and doctorate students, who were currently enrolled at the university, participated in the study by completing a Google form on the online platform. The participants were administered the Personal Information Form, Social Media Attitude Scale, and Social Anxiety Scale as instruments for data collection. A strong correlation was discovered in this research between the utilization of social media and the degrees of social anxiety experienced by young adults. A study revealed a positive correlation between the amount of time individuals spend on social media and their levels of anxiety. Additionally, the study identified notable variations in social anxiety levels based on age. The discussion of these findings is situated within the existing body of literature. This study focuses exclusively on young adults who access the Internet and aims to assess the attitudes towards social media and levels of social anxiety among users of social media platforms.

Anahtar Kelimeler

Social media use, social anxiety, young adulthood.

Kaynakça

• Ağırtaş, A., & Güler, Ç. (2020). Sosyal Medya Kullanan Üniversite Öğrencilerinin İnternet Bağımlılığı ve Sosyal Kaygı Durumlarının Değerlendirilmesi. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 76-89.
• Akdeniz, Y. (2016). 3G ve 4.5G Mobil İnternet Bağlantısının, Matematiksel İletişim Modelindeki Mesaj, İletici, Kanal ve Alıcı Unsurlarına Etkisi: Whatsapp Messenger örneği. Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.
• Akyürek, M. (2020). Lise Öğrencilerinin Sosyal Medya Kullanımı ve Sosyal Medyaya İlişkin Tutumları. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 58-92.
• Aksak, M. (2017). Farklı Lise Türlerine Devam Eden Lise Öğrencilerinin Sosyal Medyaya İlişkin Tutumları ile Yalnızlık Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek lisans tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
• Aluh, D. O., Chukwuobasi, T., & Mosanya, A. U. (2019). A Cross-Sectional Survey of Social Media Anxiety among Students of University of Nigeria. Journal of Mental Health and Human Behaviour, 24(1), 51-56.
• Altınay Bor, H. (2018). Ergenlerde Sosyal Medyaya Yönelik Tutum, Sosyal Medya Kullanımında Gelişmeleri Kaçırma Korkusu ve Sosyal Kaygı Arasındaki İlişkiler. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
• Alnjadat, R, Hmaidi, M. M., Samha, T. E., Kilani, M. M., & Hasswan, A. M. (2019). Gender Variations in Social Media Usage and Academic Performance among The Students of University of Sharjah. J Taibah Univ Med Sci, 14, 390–394.
• Aslan, Ü. (2018). Dikkat Eksikliği ve Dürtüselliğin Sosyal Medya Kullanımı ve Gelişmeleri Kaçırma Korkusu ile Olan İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Üsküdar Üniversitesi.
• Atalay, R. (2014). Lise Öğrencilerinin Sosyal Medyaya İlişkin Tutumları ile Algıladıkları Sosyal Destek Düzeyleri Arasındaki İlişki (Bahçelievler İlçesi Örneği). Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
• Aydın, İ. E. (2016). Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Medya Kullanımları Üzerine Bir Araştırma: Anadolu Üniversitesi Örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 35, 373- 386.
• Aydın, M. (2018). Üniversite Öğrencilerinde Duygu Düzenleme Güçlüğü ve Sosyal Kaygı Arasındaki İlişkinin Araştırılması. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Üsküdar Üniversitesi.
• Baker, S. R. (2003). A Prospective Longitudinal Investigation of Social Problem-Solving Appraisals on Adjustment to University, Stress, Health, and Academic Motivation and Performance. Personality and Individual Differences, 35(3), 569-591.
• Baltacı, Ö. (2010). Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Kaygı, Sosyal Destek ve Problem Çözme Yaklaşımları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi.
• Baltacı, H. Ş., Küçüker, D., Karataş, U. Y., Özkılıç, I., & Özdemir, H. A. (2021). Psikolojik Danışma Merkezine Başvuran Üniversite Öğrencilerinin Depresyon, Sosyal Kaygı, Durumluk ve Sürekli Kaygı Düzeylerinin İncelenmesi. OPUS International Journal of Society Researches, 18, 4718-4745.
• Baltacı, H. Ş., İşleyen, F. ve Özdemir, S. (2012). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Romantik ilişki Durumları ve Sosyal Ağ Kullanımlarına Göre Etkileşim Kaygısı ve Sosyal Destek Algılarının İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 25-36.
• Banjanin, N., Banjanin, N., Dimitrijevic, I., Pantic, I. (2015). Relationship Between Internet Use and Depression: Focus on Physiological Mood Oscillations, Social Networking and Online Addictive Behavior. Comput Hum Behav, 43, 308–312
• Barham, M. H. (2018). Sosyal Medyanın Gelişimi ve Toplumda Sosyal Medya Kullanım Alışkanlıkları: Erbil Salahaddin Üniversitesi Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
• Bard, K. W. (2005). Internet Addiction: A Review of Current Assessment Techniques and Potential Assessment Questions. Cyberpsychology & Behavior, 8(1), 7-14
• Bektaş, N. (2018). Çalışan Kadınların İnternet ve Sosyal Medya Bağımlığının Sosyal Kaygı ile İlişkisi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Haliç Üniversitesi.
• Biliciler, G. (2018). Sosyal Medya Kullanımını Yönlendiren Motivasyonel Etkenler: Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Çerçevesinden Sosyal Medya Kullanıcıları Üzerine Bir İnceleme. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
• Bor, H. A. (2018). Ergenlerde Sosyal Medyaya Yönelik Tutum Sosyal Medya Kullanımında Gelişmeleri Kaçırma Korkusu ve Sosyal Kaygı Arasındaki İlişkiler. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
• Boyd, D. M., Ellison, N. B. (2007). Social Network Sites: Definition, History, and Scholarship. J Comput Commun, 13, 210–230.
• Ceylan, Ç. (2014). Tip 1 Diyabetli Adölesanların Sosyal Kaygı Düzeylerinin ve Etkileyen Faktörlerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi
• Ciba, B. (2018). Üniversite Öğrencileri Arasında Sosyal Medya Kullanımı ve Sosyal Kaygı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Kıbrıs: Yakın Doğu Üniversitesi.
• Chou, C., Condron, L., & Belland, J. C. (2005). A Review of The Research on Internet Addiction. Educational Psychology Review, 17(4), 363-388.
• Çakmak, E. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Medya Kullanım Düzeyleri ile Sosyal Görünüş Kaygısı Arasındaki İlişkinin Farklı Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Beykent Üniversitesi.
• Draženović, M., Rukavina, T. V., & Poplašen, L. M. (2023). Impact of Social Media Use on Mental Health within Adolescent and Student Populations during COVID-19 Pandemic: Review. International Journal of Environmental Research and Public Health, 20(4), 3392-3392.
• Elhai, J. D, Brian, J. H., & Meredith, C. E. (2018). Emotion Regulation’s Relationships with Depression, Anxiety and Stress Due to Imagined Smartphone and Social Media Loss. Psychiatry Research, 261, 28-34.
• Erol, D. D. (2019). Selfie ya da Dijital Dönemde “Varolmak”. 3. International Congresss of Eurasion Social Sciences, 18-21 April, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Muğla.
• Erol, G., & Hassan, A. (2014). Gençlerin Sosyal Medya Kullanımı ve Sosyal Medya Kullanımının Tatil Tercihlerine Etkisi. Journal of International Social Research, 7(31).
• Fisher, R., Cavanagh, J., & Bowles, A. (2011). Assisting Transition to University: Using Assessment as A Formative Learning Tool. Assessment & Evaluation in Higher Education, 36(2), 225-237.
• Fung, K., & Alden, L. E. (2017). Once Hurt, Twice Shy: Social Pain Contributes to Social Anxiety. Emotion, 17(2), 231–239. Gajda, I., Greenman, J., Santoro, C., Serov, A., Atanassov, P., Melhuish, C., & Ieropoulos, I. A. (2019). Multi-functional Microbial Fuel Cells for Power, Treatment and Electro-osmotic Purification of Urine. Journal of Chemical Technology and Biotechnology (Oxford, Oxfordshire: 1986), 94(7), 2098–2106.
• Haddad, J. M., Macenski, C., Mosier-Mills, A., Hibara, A., Kester, K., Schneider, M., Conrad, R. C., & Liu, C. H. (2021). The Impact of Social Media on College Mental Health During the COVID-19 Pandemic: a Multinational Review of the Existing Literature. Current psychiatry reports, 23(11), 70.
• Hahs-Vaughn, D. L., & Lomax, R. G. (2020). An Introduction to Statistical Concepts. USA: Routledge.
• Kaplan, S. C., Levinson, C. A., Rodebaugh, T. L., Menatti, A., & Weeks, J. W. (2015). Social Anxiety and The Big Five Personality Traits: The Interactive Relationship of Trust and Openness. Cognitive Behaviour Therapy, 44, 212–222
• Kaye, A. (2019). Facebook Use and Negative Behavioral and Mental Health Outcomes: A Literature Review. Journal of Addiction Research & Therapy, 10(1), 375.
• Keleş, B. Y., McCrae, N., & Grealish, A. (2019). A Systematic Review: The Influence of Social Media on Depression, Anxiety and Psychological Distress in Adolescents. International Journal of Adolescence and Youth, 25(1), 79-93.
• Khalaf, A. M., Alubied, A. A., Khalaf, A. M., & Rifaey, A. A. (2023). The Impact of Social Media on the Mental Health of Adolescents and Young Adults: A Systematic Review. Cureus, 15(8), e42990.
• Kıbrıs, G. (2014). Sonunda Selfie Hastalığımız da Oldu. https://www.gundemkibris. com/sonunda-selfie-hastaligimiz-da-oldu- makale,6478.html, [Erişim tarihi: 27.12.2023].
• Koçer, M. (2012). Erciyes Üniversitesi Öğrencilerinin İnternet ve Sosyal Medya. Akdeniz İletişim Dergisi, 18, 70-85.
• Küçüker, E. (2017). Türkiye’de Kademeler Arası Geçiş ve Öğrenci Akışının Gelişimi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 50(1), 43-98.
• Liu, X., Yang, Y., Wu, H., Kong, X., & Cui, L.(2020). The Roles of Fear of Negative Evaluation and Social Anxiety in The Relationship Between Self-Compassion and Loneliness: A Serial Mediation Model. Current Psychology: A Journal for Diverse Perspectives on Diverse Psychological Issues, 41(8), 5249–5257.
• Meshi, D., Cotten, S. R., & Bender, A. R. (2020). Problematic Social Media Use and Perceived Social Isolation in Older Adults: A Cross-Sectional Study. Gerontology, 66(2), 160-168
• Naslund, J. A., Bondre, A., Torous, J., & Aschbrenner, K. A. (2020). Social Media and Mental Health: Benefits, Risks, and Opportunities for Research and Practice. Journal of Technology in Behavioral Science, 5(3), 245–257.
• Öztürk, A. (2004). Sosyal Kaygıya İlişkin Kendini Sunma Modeli. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
• Prasad, S., Souabni, S. A., Anugwom, G., Aneni, K., Anand, A., Urhi, A., Obi-Azuike, C., Gibson, T., Khan, A., & Oladunjoye, A. F. (2023). Anxiety and Depression amongst Youth as Adverse Effects of Using Social Media: A Review. Annals of Medicine and Surgery, 85(8), 3974-3981.
• Sabancı, Y. S. (2018). Sosyal Medya Okuryazarlığı: Facebook ve Instagram Örneği. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
• Sadagheyani, H.E., & Tatari, F. (2020). Investigating The Role of Social Media on Mental Health. Mental Health and Social Inclusion, 25(1), 41-51.
• Saitoğlu, C. (2018). Bir Haber İletim Mecrası Olarak: Sosyal Medya 2015 Genel Seçim Sürecinde Yayınlanan Haberlerin Geleneksel Medya ve Sosyal Medya Karşılaştırması. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
• Sanni, S. A., Leemoon, B., Arora, A. S. , & Edmonds, J. J. (2018). Social Commerce Optimization: An Integrated Framework for Consumer Behavior in Social Media. USA: Global Business Value Innovations: Building Innovation Capabilities for Business Strategies.
• Sarsu, M. (2020). Sosyal Medya Tutumu ile Sosyal Görünüş Kaygısı ve Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Mersin: Çağ Üniversitesi.
• Savcı, M. (2017). Ergenlerin Sosyal Zekâ, Sosyal Kaygı, Akran İlişkileri, İnternet Bağımlılığı ve Sosyal Bağlılık Düzeyleri Arasındaki İlişkiler. Doktora Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Taşdelen, B., & Çataldaş, İ. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Medya ve Mahremiyete Yönelik Görüşleri: Lefke Avrupa Üniversitesi örneği. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 5(2), 826-844.
• Taylan, H. H., & Agallija, N. (2016). Arnavutluk’ta Gençlerde İnternet Bağımlılığı. Internatonal Journal of Academic Value Studies, 2(4), 1-12.
• Tokunaga, R., & Rains, S. A. (2010). An Evaluation of Two Characterizations of The Relationships Between Problematic Internet Use Time Spent Using The Internet and Psychosocial Problems. Human Communication Research, 36 (4), 512-545.
• Tunç, A. Ç. (2015). Sporun Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Kaygı ve Öznel İyi Oluş Düzeylerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi.
• Vannucci, A, Flannery, K., & Ohannessian, C. (2017). Social Media Use and Anxiety in Emerging Adults. Journal of Affective Disorders, 207, 163-166.
• Vural, Z., & Bat M. (2010). Yeni Bir İletişim Ortamı Olarak Sosyal Medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi’ne Yönelik Bir Araştırma. Journal of Yasar University, 5(20), 3348- 3382.
• Wakefield, L. T., & Wakefield, R. L. (2018). Anxiety and Ephemeral Social Media Use in Negative eWOM Creation. Journal of Interactive Marketing, 41, 44-59.
• Yalçın, G. (2015). Sosyal Medyanın Yoğun Kullanımının İleri Ergenlikte Yalnızlık ve Depresyona Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Arel Üniversitesi.
• Yücensoy, B., & Üzer, A. (2018). The Relationship Between Internet Addiction, Social Anxiety, Impulsivity, Self-Esteem, and Depression in a Sample of Turkish Under Graduate Medical Students. Psychiatry Research, 267, 313-318
• Zorbaz, O., & Dost, M. T. (2014). Lise Öğrencilerinin Problemli İnternet Kullanımının Cinsiyet, Sosyal Kaygı ve Akran İlişkileri Açısından İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(29-1), 298-310.
• Zubair, U., Khan, M. K., & Albashari, M. (2023). Link Between Excessive Social Media Use and Psychiatric Disorders. Annals of Medicine and Surgery, 85(4), 875–878