Albayrak Gazetesinin Kapatılması Üzerine Görüşler

Yıl 2023, Cilt: 20 Sayı: 2, 700 - 708, 31.08.2023

Cengiz Şavkılı Ali Akyıldız

https://doi.org/10.33437/ksusbd.1319395

Öz

Albayrak gazetesi Milli Mücadele döneminde Erzurum’da yayın yapan önemli gazetelerinden biridir. Albayrak’ın baş yazarı ve sorumlu müdürü Mithat Bey 21 Şubat 1921 tarihindeki “Emel ve Fikir Birliği” başlıklı makalesinden ötürü kovuşturmaya tabi tutulmuştur. Söz konusu kovuşturma ile birlikte Albayrak gazetesi kapanmıştır. Gazetenin kapanması bazı tartışmaları beraberinde getirmiştir. Gazetenin kapatılmasına sebep olarak Halk Hükümeti kurma girişimi, İttihatçı etkisinde kalma ve komünizm fikri etkisinde yayın yapma iddiaları gösterilmiştir. Makalede bu iddialar ele alınarak değerlendirilmiştir. Albayrak’ın kapatılmasının en önemli sebebinin komünist fikir etkisinde yayın yapması nedeniyle gerçekleştiği sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmada arşiv kaynakları, gazeteler ve kaynak eserlerden faydalanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Albayrak, Bolşevizm, Milli Mücadele

Opinions on the Closure of Albayrak Newspaper

Öz

Albayrak newspaper is one of the important newspapers published in Erzurum during the National Struggle. Mithat Bey, the lead author and responsible manager of Albayrak, was prosecuted for his article titled “Aim and Idea Union” on February 21, 1921. With the said investigation, Albayrak newspaper was closed. With the closure of the newspaper, some debates arose. The attempt to establish a People's Government, the influence of the Committee Union and Progress, and the allegations of publishing under the influence of the idea of communism were cited as the reason for the closure of the newspaper. In this article, these claims are evaluated. It was concluded that the most important reason for Albayrak's closure was due to its publication under the influence of communist ideas. The study used archival sources, newspapers, and source works.

Kaynakça

• Akbal, İ. (2010), Milli mücadele yıllarında muhalif ve bolşevizm karşıtı bir vali: Kapancızâde Hamit Bey, Tarih Araştırmaları Dergisi, 2010, Cilt: 29, Sayı: 48, ss. 1 – 28.
• Akbal, İ. (2008), Milli mücadele döneminde Trabzon’da muhalefet, Serander Yayınları.
• Akbulut, D. A. (2006), Albayrak olayı, Temel Yayınları.
• Aslan, Y. (1997), Türkiye Komünist Fırkası’nın kuruluşu ve Mustafa Suphi, TTK. Yayınları.
• Aslan, Y. vd (2012), Yüce yurttan yükselen ses: Albayrak, Atatürk Üniversitesi Yayınları.
• Aybars, E.(1995), İstiklal mahkemeleri, İleri Yayınları.
• Atatürk, M. K.(1989), Nutuk, C: I, TTK Yayınları.
• Çiftçi, A. (2017), Yerelciliğin zirvesi: 1920’de Erzurum’da halk hükümeti girişimi. Akademik İncelemeler Dergisi, 109 Cilt: 12, Sayı: 1, ss. (109-133)
• Fethi, T. (2020), Milli mücadele yıllarında kuruluşlar, TTK Yayınları.
• Karabekir, K., İstiklal harbimiz 2, Yapı Kredi Yayınları.
• Karaman, S. S. (2002), Trabzon ve Kars hatıraları istiklal mücadelesi ve Enver Paşa, 2. Baskı, Arma Yayınları
• Kocabaşoğlu U. vd. (2019), Mütareke ve milli mücadele basını, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayını
• Marks K. vd. (2003), Komünist parti manifestosu, Eriş Yayınları.
• Okyar, O. (2017), Milli mücadele dönemi Türk- Sovyet ilişkilerinde Mustafa Kemal(1920-1921), Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Özalp, K. (1985), Milli mücadele 1919-1921, TTK Yayınları.
• Öztoprak İ. (1981), Kurtuluş savaşında Türk basını, Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Soydan, M.(2007), Ankaralı’nın defteri, Haz. Nejdet B, Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Üçüncü, U. (2015), Milli mücadele yıllarında Trabzon’da ittihatçı bir Sima Kahya Yahya, Sarender Yayınları.