Okul Öncesi ve Çocuk Gelişimi Bölüm Öğrencilerinin Bilgi Güvenliği ve Dijital Okuryazarlık Durumlarının İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 20 Sayı: 3, 760 - 769, 31.12.2023

Ümit Demir Burcu Sarı

https://doi.org/10.33437/ksusbd.1171210

Öz

Teknolojik cihazların günlük hayatımızda giderek daha büyük yer teşkil etmesiyle birlikte bilgi güvenliği ve dijital bilgi okuryazarlık süreçleri hakkında bilgilerin erken çocukluk döneminden başlayarak eğitim süreçlerine dahil edilmesi önemlidir. Bu nedenle erken çocukluk döneminde bu eğitimlerin verilmesini destekleyecek okul öncesi öğretmenliği ve çocuk gelişimi mezunlarının bilgi teknolojileri alanında yetkinliklere sahip olmaları büyük önem taşımaktadır. Bu kapsamda bu çalışma ile okul öncesi öğretmenliği ve çocuk gelişimi bölüm öğrencilerinin bilgi güvenliği ve dijital bilgi okuryazarlık süreçleri hakkında bilgi durumları incelenecektir. Ayrıca sahip oldukları bilgi düzeylerinin cinsiyet, bilgisayar ve mobil cihaz kullanımı, dijital okuryazarlık ve bilgi teknolojisi eğitimi alma özelliklerine göre farklılaşma durumu incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre okul öncesi ve çocuk gelişimi bölüm öğrencilerinin çoğunluğunun dijital okuryazarlık ve bilgi güvenliği eğitimleri almadıkları bu nedenle bilgi güvenliğine yönelik algı düzeylerinin düşük olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bilgi güvenliği, Dijital okuryazarlık, Okul öncesi, Çocuk gelişimi

Kaynakça

• Akgün, Ö., & Topal, M. (2015). Eğitim fakültesi son sınıf öğrencilerinin bilişim güvenliği farkındalıkları: Sakarya üniversitesi eğitim fakültesi örneği. Sakarya University Journal of Education, 5(2), 98-121.
• Akkoyunlu, B., & Kurbanoğlu, S. (2003). Öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlığı ve bilgisayar öz-yeterlik algıları üzerine bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(24), 1-10.
• Alqahtani, M. A. (2022). Factors affecting cybersecurity awareness among university students. Applied Sciences, 12(5), 2589.
• Aydar, G. (2021). Okul öncesi öğretmen adaylarının öz yönetimli öğrenme becerilerinin yordanmasında bilişötesi farkındalık ve dijital okuryazarlık düzeylerinin rolü (Master's thesis, Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Baykara, M., Daş, R., & Karadoğan, İ. (2013, May). Bilgi güvenliği sistemlerinde kullanılan araçların incelenmesi. In 1st International Symposium on Digital Forensics and Security (ISDFS’13) (pp. 231-239).
• Cridland, C. (2008). The history of the internet: the interwoven domain of enabling technologies and cultural interaction. NATO Security Through Science Series E Human and Societal Dynamics, 34, 1-7.
• Demir, Ü. (2019). Investigation of nomophobia levels of university students according to intelligent phone use: A case of the COMU faculty of education. Uluslararası Eğitim Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5(2), 106-118.
• Garba, A., Sirat, M. B., Hajar, S., & Dauda, I. B. (2020). Cyber security awareness among university students: A case study. Science Proceedings Series, 2(1), 82-86.
• Geer, R., White, B., & Barr, A. (1998). The effect of an information literacy subject on teacher education students computing self-efficacy. In URL: http://www. cegsa. sa. edu. au/conference/acec98/acec98. htm.
• Gökmen, Ö. F. (2014). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi öğretmen adaylarının bilişim güvenliği eğitimi verebilme yeterliklerinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi,Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Gökmen, Ö. F., & Akgün, Ö. E. (2015). Analysis of computer education and instructional technology teacher candidates’ efficacy perceptions to teach information security. Elementary Education Online, 14(4), 1208-1221.
• Gülay Ogelman, H., Demirci, F., & Güngör, H. (2022). Okul öncesi öğretmenlerinin dijital okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi, Trakya Eğitim Dergisi, 12(1), 235-247.
• Güldüren, C. (2015). Yükseköğretim kurumlarındaki öğretim elemanlarının bilgi güvenliği farkındalık düzeylerinin değerlendirilmesi (Doctoral dissertation, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı).
• Güntay, V. (2018). Siber güvenliğin uluslararası politikada etki aracına dönüşmesi ve uluslararası aktörler. Güvenlik Stratejileri Dergisi, 14(27), 79-111.
• Hakkari, F. (2022). Ön lisans öğrencilerinin bilgi güvenliği kazanımı ve farkındalık düzeylerinin belirlenmesi: Kırıkhan meslek yüksekokulu örneği. Bilgi ve İletişim Teknolojileri Dergisi, 4 (1) , 66-86.
• Hamutoğlu, N. B., Güngören, Ö. C., Kaya Uyanık, G. & Gür Erdoğan, D. (2021). Düzeltme: Dijital okuryazarlık ölçeği: Türkçe’ye uyarlama çalışması. Ege Eğitim Dergisi, 22(2), 132-133.
• Internet World Stats (2021). https://www.internetworldstats.com/stats.htm
• İlbaş, Ç. & Köksal, M. A. (2011). Türkiye bilişim suçları raporu: 1990-2011 Temmuz. 2. Uluslararası Bilişim Hukuku Kurultayı Bildiriler Kitabı.İzmir.
• Karaoğlan Yılmaz, F. G., Yılmaz, R., & Sezer, B. (2014). Üniversite öğrencilerinin güvenli bilgi ve iletişim teknolojisi kullanım davranışları ve bilgi güvenliği eğitimine genel bir bakış. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 176-199.
• Keser, H., & Güldüren, C. (2015). Bilgi güvenliği farkındalık ölçeği (BGFÖ) geliştirme. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(3), 1167-1184.
• Minaz, A. & Çetinkaya Bozkurt, Ö. (2017). Üniversite öğrencilerinin akıllı telefon bağımlılık düzeylerinin ve kullanım amaçlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(21), 268-286.
• Moallem, A. (2019). Cyber security awareness among college students. In: Ahram, T., Nicholson, D. (eds) Advances in Human Factors in Cybersecurity. AHFE 2018. Advances in Intelligent Systems and Computing, vol 782. Springer, Cham.
• Ng, W. (2012). Can we teach digital natives digital literacy? Computers & Education, 59, 1065-1078.
• Öğün, M. N., & Kaya, A. (2013). Siber güvenliğin milli güvenlik açısından önemi ve alınabilecek tedbirler. Security Strategies Journal, 9(18),145-181.
• Sırakaya, M. (2018). Ön lisans öğrencilerinin nomofobi düzeylerinin akıllı telefon kullanım durumlarına göre incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 714-727.
• Tekerek, M., & Tekerek, A. (2013). Öğrencilerin bilgi güvenliği farkındalığı üzerine bir araştırma. Turkish Journal of Education, 2(3), 61-70.
• Wilson, K. (2002). Information literacy in the classroom: Coping strategies employed by teachers. In 1st International Conference on IT and Information Literacy. [Çevrimiçi] Elektronik adres: http://www.iteu.gla.ac.uk/elit/itilit2002/papers/ab (Vol. 44).
• Zwilling, M., Klien, G., Lesjak, D., Wiechetek, Ł., Cetin, F., & Basim, H. N. (2022). Cyber security awareness, knowledge and behavior: A comparative study. Journal of Computer Information Systems, 62(1), 82-97.