Çeviri Yönetim Kavramlarının Anlaşılırlığına Dair Bir Değerlendirme

Yıl 2023, Cilt: 20 Sayı: 3, 960 - 980, 31.12.2023

Hüseyin Çırpan Dilruba İzgüden Ramazan Erdem

https://doi.org/10.33437/ksusbd.1311122

Öz

Türk yönetim literatüründe, kavramsallaştırma süreçlerinin çoğunlukla diller arası aktarım yolu ile ilerlediği bilinmektedir. Bu durum Türk yönetim literatüründe kullanılan kavramların anlaşılırlığında ve kültürel adaptasyonunda sorunların oluşmasına neden olabilmektedir. Bu kapsamda araştırmanın amacı Türk yönetim literatürüne tercüme ile girmiş olan Türk iş/yönetim kültüründe anlaşılırlığının ve çağrıştırdığı anlamların orijinal içeriğini ne düzeyde karşıladığının tartışmaya açılmasıdır. Araştırma iki bölüm şeklinde kurgulanmıştır. Araştırmada yönetim alanında temel olduğu düşünülen kaynakların incelenmesiyle soru formunda yer alacak kaynaklar belirlenmiş ve ölçüt örnekleme yöntemi ile ilk etapta kavramların kişilerde ne tür çağrışımlar yaptığı değerlendirilmiş, araştırmanın ikinci bölümünde ise yönetim alanında eğitim almış ve aynı zamanda yöneticilik deneyimi bulunan kişilerce çeviri kavramların dilimize uygunluğunun değerlendirilmesi yapılmıştır. Ayrıca uzman kişilerden kavramlara ilişkin alternatif isimlendirme önerileri talep edilmiştir. Araştırma sonucunda kavramlarda birtakım anlam kayıplarının mevcut olduğu, bu durumun arka planında da her bir bilimsel terminolojinin doğduğu toprakların özelliklerini barındırmasının söz konusu olduğu ifade edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yönetim, yönetim kavramları, çağrışım, anlam

Kaynakça

• Abalkhail, J. M. (2018). Challenges of translating qualitative management data, Gender in Management: An International Journal, (33)1, 66-79.
• Allison, B. J., Voss, R. S. and Dryer, S. (2001). Student classroom and career success: The role of organizational citizenship behavior, Journal of Education for Business, 76(5), 282-288.
• Berkman, A. Ü. (2009). Türk yönetim yazını ve Türkiye’de yönetim-örgüt alanının gelişimi: 1990 yılı sonrası (Nereden nereye). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4(1), 13-24.
• Berkman, Ü. (1987). Amme İdaresi Dergisi'nde yayınlanan makaleler ve Türk Yönetim Bilimi, Amme İdaresi Dergisi, 20(4), 19‐42.
• Coşkun, H. E. & Tabak, A. (2017). Örgütsel davranış çalıştığımızda aslında ne çalışıyoruz?: Türkiye’de yapılan lisansüstü tezler üzerinden bir değerlendirme, İş ve İnsan Dergisi, 4(2), 101-111.
• Creswell, J. W. & Miller, D. L. (2000). Determining validity in qualitative inquiry, Theory into Practice, 39(3), 124-130.
• Creswell, J. W. (2018). Nitel araştırma yöntemleri- Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni, (Çev. M. Bütün ve S. B. Demir), 4. Baskı, Siyasal Kitabevi.
• Demirci, S. & Köseli, M. (2017). İkincil veri ve içerik analizi. İçinde K. Böke (Ed.), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (ss. 321-366), 5. Baskı, Alfa Yayınları.
• Drucker, P. (1992). The new society of organizations, Harvard Business Review, 95-104.
• Eğilmez, Ö. (2022). Yönetim alanında güncel konuların disiplinlerarası görünümü: Bibliyometrik bir analiz, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(1), 107-129.
• Eisenberger, R., Huntington, R., Hutchison, S. & Sowa, D. (1986). Perceived organizational support, Journal of Applied Psychology, 71(3), 500–507.
• Elo, S. & Kyngäs, H. (2008). The qualitative content analysis process, Journal of Advanced Nursing, 62(1), 107-115.
• Erdemir, E. (2009). Türkiye’de yönetim/örgüt alanının gelişimi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(1), 7-12.
• Güler, A., Halıcıoğlu, M. B. & Taşğın, S. (2015). Nitel araştırma yöntemleri: Sosyal bilimlerde (teorik, çerçeve, pratik öneriler, 7 farklı nitel araştırma yaklaşımı, kalite ve etik hususlar), 2. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Güney, S. (2004). Açıklamalı yönetim-organizasyon ve örgütsel davranış terimler sözlüğü, Siyasal Kitabevi.
• Heper, M. & Berkman, Ü. (1979). Administrative studies in Turkey: A general perspective, International Social Science Journal, 31, 305‐327.
• Hochschild, A. R. (2012). The managed heart: Commercialization of Human Feeling. Unıversıty Of Calıfornıa Press.
• IFC (International Finance Corporation). (2011). Aile Şirketleri Yönetim Rehberi (1-56). USA: World Bank Group. Kardeş Selimoğlu, S. & Özsözgün Çalışkan, A. (2018). Başarılı ve uzun ömürlü aile şirketlerinin yol haritası: Aile anayasası, Muhasebe ve Denetime Bakış, 53, 39-54.
• Khan, N. (2017). Adaptive or transactional leadership in current higher education: A brief comparison, International Review of Research in Open and Distributed Learning, 18(3), 178-183.
• Kızıltepe, Z. (2017). İçerik analizi. İçinde F. N. Seggie ve Y. Bayyurt (Eds.), Nitel Araştırma-Yöntem, Teknik, Analiz ve Yaklaşımları (ss. 253-266). Anı Yayıncılık.
• Koçel, T. (2014). İşletme yöneticiliği, 15. Baskı, Beta Yayınları.
• Kotter, J. P. (1973). The psychological contract: Managing the joining-up process, California Management Review, 15(3), 91-99.
• Koyuncu, S. (2015). Örgütsel davranış alanında odaklanılan konular ve kullanılan yöntemler: 2010-2015 yılları ulusal işletmecilik kongre bildirileri üzerine bir inceleme, İş ve İnsan Dergisi, 2(2), 127-135.
• Lakoff, G. & Johnson, M. (2008). Metaphors we live by, London: University of Chicago Press.
• Lewis, D. (2001). Whistleblowing at work: On what principles should legislation be based?, Industrial Law Journal, 30(2), 169-193.
• Luthans, F., Youssef-Morgan, C. M. & Avolio, B. (2015). Psychological Capital and Beyond, New York: Oxford University Press.
• McClain, L. C. (2006). Family Constitutions and The (New) Constitution of The Family, Fordham L. Rev., 75, 833-881.
• Morrison, E. & Milliken, F. (2000). Organizational silence: A barrier to change and development in a pluralistic world, Academy of Management Review, 25(4), 706– 725.
• Noordin, F., Omar, S., Sehan, S. & Idrus, S. (2010). Organizational climate and ıts ınfluence on organizational commitment, International Business & Economics Research Journal (IBER), 9(2), 1-10.
• Okutan, E. Y. & Erdoğan, H., (2017). Türkiye’de son on yıldaki örgütsel davranış kongrelerindeki yönelimler: Ulusal yönetim ve organizasyon kongresi ve örgütsel davranış kongresi örneği, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 5(4), 107-117.
• Özen, Ş. (2000). Türk yönetim/organizasyon yazınında yöntem sorunu: Kongre bildirileri üzerine bir ı̇nceleme, DAÜ Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(1), 89‐118.
• Özen, Ş. (2002). Türkiye’deki örgütler/yönetim araştırmalarında törensel görgülcülük sorunu, Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 187‐213.
• Patton, M.Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri, (Çev. Metin Bütün- Selçuk Beşir Demir), Ankara: Pegem Akademi.
• Robertson, R. (1995). Glocalization: Time, space and homogenity-heterogenity, Global Modernities, 2(1), 25-44. Üsdiken, B. (1996). Importing theories of management and organization: The case of Turkish academia, International Studies of Management & Organization, 26(3), 33‐46.
• Üsdiken, B. (2002). Tarihsel bir bakışla bilim‐yönetim birlikteliği, Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 127‐154.
• Üsdiken, B. & Erden, Z. (2001). Örnek alma, mecbur tutulma ve geçmişe bağımlılık: Türkiye'deki yönetim yazınında değişim, Amme İdaresi Dergisi, 34(4), 1‐31.
• Üsdiken, B. & Erden, Z. (2002). 1990’lı yıllarda Türkiye’de yönetim alanı: Disiplinin yapısı ve yaklaşımlar, Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 91‐112.
• Üsdiken, B. & Pasadeos, Y. (1992). Türkiye'de Örgütler ve Yönetim Yazını, Amme İdaresi Dergisi, 26(2), 73‐93.
• Üsdiken, B., Selekler, N. & Çetin, D. (1998). Türkiye'de yönetim yazınına egemen anlayışın oluşumu: Sevk ve ı̇dare dergisi üzerine bir ı̇nceleme, Amme İdaresi Dergisi, 31(1), 57‐88.
• van Grinsven, M., Heusinkveld, S. & Cornelissen, J. (2016). Translating management concepts: Towards a typology of alternative approaches, International Journal of Management Reviews, 18(3), 271-289.
• Walumbwa, F. O., Avolio, B. J., Gardner, W. L., Wernsing, T. S. & Peterson, S. J. (2008). Authentic leadership: Development and validation of a theory-based measure, Journal of Management, 34(1), 89-126.
• Weber, R. P. (1990). Basic content analysis (Vol. 49), Sage Publication.
• Xian, H. (2008). Lost in translation? Language, culture and the roles of translator in cross‐cultural management research, Qualitative Research in Organizations and Management: An International Journal, 3(3), 231-245.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, 8.Baskı, Seçkin Yayıncılık.