İŞ YERİNDE SOSYAL HİZMET UYGULAMALARI: AMERİKA, ÇİN VE FRANSA ÖRNEKLERİ

Yıl 2023, Cilt: 20 Sayı: 3, 1129 - 1143, 31.12.2023

Feyza Nur Aydoğan Buğra Yıldırım İhsan Esen

https://doi.org/10.33437/ksusbd.1363165

Öz

İşletmeler, çalışma koşullarını iyileştirirken ve çalışanların psikososyal sorunlarına yönelik çözümler geliştirirken sosyal hizmet mesleğinin önemini fark etmişlerdir. İş yeri sosyal hizmeti; işletmelerde veya fabrikalarda çalışanların fiziksel yetenekleri, alkolizm, depresyon, madde kullanımı, stres, evlilik sorunları, akıl-ruh sağlığı sorunları gibi bireysel sorunların yanı sıra; işe başlama, devamsızlık, iş arkadaşlarıyla ve iş yeriyle yaşanan sorunlar gibi çalışanların iş yeri kaynaklı sorunlarını da mikro ve mezzo bağlamda değerlendirmektedir. Dolayısıyla bu çalışmanın temel amacı, ABD, Çin ve Fransa gibi farklı kültürler ve ülke örnekleri üzerinden iş yerinde sosyal hizmet uygulamalarını ortaya koymaktır. Amerika’da bir bakır şirketinde özel bir sosyal hizmet danışmanlık firması tarafından çalışanlara hizmet verilen bir program göze çarpmaktadır. Cigna Group” Özel Sağlık Sigortası Şirketi ve CuraLinc Healthcare” EAP (Çalışan Destek Programı) ise diğer Amerikan örnekleridir. Çin’de iş yerinde sosyal hizmet uzmanları; yüksek teknoloji bölgelerinde ve göçmen işçilere yönelik hizmetlerde, cenaze evi endüstrilerinde ve sendikalarda istihdam edilebilmektedir. Diğer taraftan lüks giyime, güzellik ürünlerine, zevk ve eğlenceye düşkünlüğü ile bilinen Fransız kültüründe iş yerinde sosyal hizmet uzmanları, üzüm yetiştiriciliği ve şarap üretiminde, güzellik ve kozmetik şirketlerinde ve DisneyLand eğlence parkında istihdam edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

İş yeri sosyal hizmeti, iş yerinde sosyal hizmet uygulamaları, iş yerinde sosyal hizmet uzmanları.

Kaynakça

• Akabas, S. H. ve Kurzman, P. A. (2005). Work and the workplace: A resource for innovative policy and practice. Columbia University Press.
• Akay, R. (2013). Kültürlerarası iletişimde iletişimsel yetinin rolü. Akademik İncelemeler Dergisi, 8(3), 307-323. Altuntaş, C. (2010). Çalışan destek programları. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(1), 57-75.
• An, Q. ve Chapman, M. V. (2014). The early professional experience of a new social worker in China. Journal of Social Work Education, 50(2), 322-333.
• Aslan, H. ve Aslan, M. (2017). Uzun süreli işsizlik ve etkileri üzerine karşılaştırmalı bir analiz. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(4), 103-132.
• Bai, J. (2014). What is the role of social work in China? A multi-dimensional analysis. Advances in Social Work, 15(2), 495-506.
• Bakalinsky, R. (1980). People vs. profits: Social work in industry. Social Work, 25(6), 471-475.
• Binet, A. M. (2021). Open edition journals. Le Vin Et Ses Métamorphoses: De La Nature à la Culture. 15 Temmuz 2023 tarihinde https://journals.openedition.org/carnets/12779#article-12779 web adresinden alınmıştır.
• Bohart, S. P. (2021). Industrialisation, travail et question sociale au XIXe siècle. Les Clionautes. 14 Temmuz 2023 tarihinde https://www.clionautes.org/industrialisation-travail-question-sociale-xixe-siecle.html web adresinden alınmıştır.
• Brandes, S. D. (1976). American welfare capitalism, 1880-1940. Chicago: University of Chicago Press.
• Chan Kam Tong, T., Ip Fu Keung, D. ve Lau Siu Mei, A. (2009). Social work professionalization in China: The case of Shenzhen. China Journal of Social Work, 2(2), 85-94.
• CuraLinc Healthcare. (2023). EAP Care Advocate (licensed counselor/social worker) in CuraLinc Healthcare. 10 Haziran 2023 https://www.salary.com/job/curalinc-healthcare/eap-care-advocate-licensed-counselor-social-worker/j202305122338402097289 web adresinden alınmıştır.
• Çavuşoğlu, O. (2020). Endüstriyel sosyal hizmet bağlamında iş doyumu ve iş-aile yaşamı çatışması ilişkisinin incelenmesi, [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Sakarya Üniversitesi.
• Daştan, İ. ve Çetinkaya, V. (2015). OECD ülkeleri ve Türkiye’nin sağlık sistemleri, sağlık harcamaları ve sağlık göstergeleri karşılaştırması. SGD-Sosyal Güvenlik Dergisi, 5(1), 104-134.
• Eser, H. B., Memişoğlu, D. ve Özdamar, G. (2011). Sosyal siyasetin üretilmesi sürecinde refah devletinden neo-liberal devlete geçiş: Devletin kamu hizmeti sunma işlevinin değişimi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(2), 201-217.
• Fridenson, P. ve Robert, J. L. (1992). Les ouvriers dans la France de la Seconde Guerre mondiale Un bilan. Le Mouvement Social, 1(158), 117-147.
• Glassock, R. J. (2010). Health care reforms in America: perspectives, comparisons and realities. QJM: An International Journal of Medicine, 103(9), 709-714.
• Googins, B. ve Godfrey, J. (1985). The evolution of occupational social work. Social Work, 30(5), 396-402. Googins, B., Reisner, E. ve Milton, J. (1986). Industrial social work in Europe. Employee Assistance Quarterly, 1(3), 1-23.
• Huang, Y., Tan, W. ve Tat Tsang, A. K. (2021). Social work in funeral homes, a unique Chinese practice?. OMEGA-Journal of Death and Dying, 82(3), 488-499.
• Hughes, D., Olsen, M. C. ve Newhouse, C. (2018). Occupational social work education for employee assistance practice. Journal of Teaching in Social Work, 38(4), 379-397.
• Indeed. (2023). Cigna social work jobs. 16 Temmuz 2023 tarihinde https://www.indeed.com/q-Cigna-Social-Work-jobs.html?vjk=592644a4f3ad32b9 web adresinden alınmıştır.
• Industry Development. (2019). 26 "Iron Man" are employed as social workers of the Shanghai trade union, and the number will increase to 150 by 2022. 15 Temmuz 2023 tarihinde http://trade.swchina.org/control/2019/1120/35272.shtml web adresinden alınmıştır.
• Iversen, R. R. (1998). Occupational social work for the 21st century. Social Work, 43(6), 551-566.
• Karaca, S. ve Doğan, U. (2014). Suriyeli göçmenlerin sorunları çalıştayı sonuç raporu. Mersin: Mersin Üniversitesi Bölgesel İzleme Uygulama Araştırma Merkezi.
• Kırılmaz, H., Amarat, M. ve Ünal, Ö. (2017). Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri sağlık sistemlerinin karşılaştırmalı analizi. Strategic Public Management Journal, 3(6), 78-104.
• Koçak, O. (2011). Refah devleti ışığında sağlık hizmetleri ve Türkiye’de sağlık sektöründeki gelişmeler. İş Güç” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 13(4), 61-82.
• Kozak, İ. E. (1992). İşçi sendikalarının tarihsel gelişimi (İngiltere Örneği). Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 1(37-38), 63-81.
• Kurzman, P. A. (2013). Encyclopedia of social work. İçinde: T. Mizrahi ve L. E. Davis (Eds.), Occupational social work (ss. 1-16). NASW & Oxford University Press.
• Kurzman, P. A. (1993). Employee assistance program staffing: Past, present and future. Employee Assistance Quarterly, 8(2), 79-88.
• Jaujard, F., Dubruc, N., Fawaz, M. ve Kostantin, K. (2022). Les établissements et services d’aide par le travail (ESAT), un accompagnement au développement du pouvoir d’agir en situation capacitante. RIMHE: Revue Interdisciplinaire Management, Homme (s) & Entreprise, 48(11), 87-97.
• LinkedIn Corporation. (2023a). Assistante sociale du travail chez L'Oréal. 12 Temmuz 2023 tarihinde https://www.linkedin.com/in/laure-bernard-88679775/ web adresinden alınmıştır.
• LinkedIn Corporation. (2023b). Assistante sociale du personnel chez Disneyland Paris. 15 Temmuz 2023 tarihinde https://www.linkedin.com/in/cindy-hendrickx-61b0a6189/ web adresinden alınmıştır.
• Liuqing, Z. (2005). A comparative study on the professionalization of social work in China and the United States. Journal of Social Work Research, 1(1), 86-101.
• Masi, D. A. (1982). Human services in industry. Lexington, MA: DC Heath & Company.
• NASW. (2023). Types of social work. 15 Haziran 2023 tarihinde https://www.socialworkers.org/News/Facts/Types-of-Social-Work web adresinden alınmıştır.
• Ning, Q. (2009). Industrial social work. Higher Education Press.
• Ning, Q. (2020). Social work of enterprises in new times: Practical dilemma and development thinking. Journal of Xihua University, 39(3), 1-8.
• Oral, İ. (2002). ABD ve İngiltere kamu sağlık sigortası programları üzerine karşılaştırmalı bir değerlendirme. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 61-78.
• Peterson, J. (2010). Health and wellbeing: International employee assistance programmes. Employee Benefits, 11 Haziran 2023 tarihinde https://employeebenefits.co.uk/issues/october-2010/health-and-wellbeing-international-employee-assistance-programmes/ web adresinden alınmıştır.
• Popple, P. R. (1981). Social work practice in business and industry, 1875-1930. Social Service Review, 55(2), 257-269.
• Pujol, A. (2017). Ces secrets stupéfiants sur le parc Disneyland que les employés ne vous dévoileront jamais!. Aufeminin, 11 Haziran 2023 tarihinde https://www.aufeminin.com/culture/album1306390/30-secrets-stupefiants-sur-le-parc-disneyland-que-les-employes-ne-vous-devoilero-0.html#p1 web adresinden alınmıştır.
• Sehgal, R. (2010). Social work intervention with ındividuals and groups. İçinde: G. Thomas (Ed.), Interviewing in social casework-I (ss. 69-97). New Delhi: Gandhi National Open University.
• Seidman, M. (1991). Workers against work: Labor in paris and barcelona during the popular fronts. Berkeley: University of California Press.
• Sibin, W. (1995). Experience and development of social work in China. China Social Sciences Journal, 1(2), 1-7. Skidmore, R. A., Balsam, D. ve Jones, O. F. (1974). Social work practice in industry. Social Work, 19(3), 280-286.
• Solmaz, U. ve Kutlu, İ. (2021). İşyerinde sosyal hizmet mümkün mü? Farklı ülkelerdeki iş yerinde sosyal hizmet uygulamaları. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 5(2), 172-185.
• Steele, P. D. (1989). A history of job-based alcoholism programs: 1955–1972. Journal of Drug Issues, 19(4), 511-532.
• Thénard-Duvivier, F. (Ed.). (2011). Les mondes du travail en France de 1800 à nos jours. Paris: Les cahiers du Chatefp.
• Total Energies. (2023). Total Energies, a pioneering spirit. 7 Temmuz 2023 tarihinde https://totalenergies.com/fr/groupe/identite/histoire web adresinden alınmıştır.
• Tu, B., Luo, X., Sitar, S. ve Huang, C. (2022). Job demands, resources, and task performance in Chinese social workers: Roles of burnout and work engagement. Frontiers in Public Health, 1(10), 1-19.
• Vigna, X. (2017). Des luttes et des textes. Les ouvriers face à la désindustrialisation en France des années 1950 à nos jours. İçinde: J. C. Daumas, İ. Khraba ve P. Mioche (Eds.), La desindustrialisation: Une fatalie? (ss. 43-59). Presses universitaires de Franche-Comté.
• Ward, J. (2011). Three decades of social work in France: From security within the welfare state to a state of disembedded modernity. Regional Institute of Social Work, 11 Temmuz 2023 tarihinde https://ejournals.bib.uni-wuppertal.de/index.php/sws/article/view/157/548 web adresinden alınmıştır.
• Xiaojiang, W. (2017). Social work research on Chinese women, marriage and family. Journal of the National School of Administration, 1(1), 1-4.
• Yanardağ, U. ve Yanardağ, M. Z. (2020). İş yerinde sosyal çalışmayı Türkiye için düşünmek. Çalışma ve Toplum, 4(67), 2249-2270.
• Yıldırım, B. ve Kılıç, C. (2021). Post-endüstriyel çağda endüstriyel sosyal hizmet uygulamaları. Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, (66), 201-220.
• Yuen‐Tsang, A. W. ve Wang, S. (2008). Revitalization of social work in China: The significance of human agency in institutional transformation and structural change. China Journal of Social Work, 1(1), 5-22.