Siyasetin Kutsal Yüzü: Faşizm ve Totaliter Anlayışlar Üzerinden Bir Değerlendirme

Yıl 2023, Cilt: 20 Sayı: 3, 899 - 909, 31.12.2023

Aykut Balcı Adem Keser Aybike Kocadaş

https://doi.org/10.33437/ksusbd.1364966

Öz

Din ile siyaset arasındaki ilişki, geçmişten günümüze süregelen ve her zaman önemini koruyan bir konudur. Siyaset mevzu bahis olduğunda, dinin, tarihin çeşitli dönemlerinde bir meşrulaştırma aracı olarak karşımıza çıktığı görülmektedir. Dolayısıyla dinin siyasetle daima ilişkisi olmuştur denebilir. Bu anlamda, politik olanın aynı zamanda kutsal olduğu da söylenebilir. Ancak aydınlanma ve modernleşme süreciyle birlikte geleneksel anlamda kutsallık ve din olgusunun ayinleri ve inançlarının yerini, modern dinler ve ulus devlet bilinci bağlamında gelişen ulusal ayinler ve inançlar almıştır. Dinin ve kutsallığın bu değişim ve dönüşümü hakkında değerlendirmeler yapan fikir ve düşünce insanları, bu süreçle alakalı olarak sivil din, politik din, milli din gibi çeşitli kavramlar türetmişlerdir. Bu çalışmada da kutsallaşmanın bu kırılma noktasından hareketle, modern bir siyasal ideoloji olan faşizmin kutsallaştırılmasına değinilerek siyasal din perspektifinde değerlendirmeler yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Siyasal Din, Faşizm, Siyasetin Kutsallaştırılması

The Sacred Face of Politics: An Evaluation Through Fascism and Totalitarian Perspectives

Öz

The relationship between religion and politics is an issue that has been ongoing from past to present and has always maintained its importance. When it comes to politics, religion has appeared as a means of legitimization in various periods of history. Therefore, it can be said that religion has always had a relationship with politics. In this sense, it can be said that what is political is also sacred. However, with the process of enlightenment and modernization, the rituals and beliefs of holiness and religion in the traditional sense have been replaced by national rituals and beliefs that have developed in the context of modern religions and nationstate consciousness. Thinkers and intellectuals who have made evaluations about this change and transformation of religion and sacredness have derived various concepts such as civil religion, political religion, national religion in relation to this process. In this study, based on this breaking point of sanctification, the sanctification of fascism, a modern political ideology, will be discussed and evaluations will be made in the perspective of political religion.

Anahtar Kelimeler

Political Religion, Fascism, Sacralization of Politic.

Kaynakça

• Ateş, A.E. (2006). La modernisation républicaine et l’homme nouveau, Thèse De Master Recherche, Université Galatasaray Institut Des Sciences Sociales Département De Science Politique.
• CanN, (2009). Şiddetin ideolojik yüzü ya da faşizmin korunan baltası, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,3(1), 1-10.
• Critchley, S. (2013). İmansızların imanı siyasal teoloji deneyleri. (Çev. Erkal Ünal), Metis Yayınları. Coleman, J.A. (1970). Civil religion. Sociological Analysis,31(2), 67-77.
• Çiçek, Ö. (2022). Sivil dinden politik dine teopolitik haller. Artuklu Akademi, 9(2), 223-236.
• Düzce, M. (2020). Sivil din ve politik din kavramlarına teorik bir bakış. Bilimname, 1(41), 385-411.
• Eatwell, R. (1996). On Defining the Fascist Minimum: The Centrality of Ideology, Journal of Political Ideologies, 1(3), 303- 319.
• Evrigenis, D. (1985). European parliament worhing documents: report drawnup on behalfof the committee of lnquiry into the rise of fascism and racism, Committee of Inquiryinto the Rise of Fascism and Racism in Europe Report No. 2-160/85, European Parliament, Strasbourg.
• Gentile, E. (2003). The struggleformodernity: Nationalism, futurism, and fascism.Greenwood Publishing Group.
• Gentile, E. (2005). Political religion: a concept and its critics – a critical survey.Totalitarian Movements and Political Religions, 6(1), 19-32.
• Goichonnet, P. (1993). Mussolini ve faşizm, (Çev. Tanju Gökçöl),İletişim Yayınları, İstanbul.
• Griffin, R. (2014). Faşizmin doğası, (Çev. Ali Selman), İletişim Yayınları, İstanbul
• Hammond, P. E. (1976). The Sociology of American Civil Religion: A BibliographicalEssay. Sociological Analysis 2( 37), 169-218.
• Mann, M. (2004). Fascists. Cambridge Univesity Press, Cambridge.
• Michel, H. (1990). Faşizmler, (Çev. Füsun Üstel), Presses Unıversitaires De France, İletişim Yayınları.
• Örs, B. (2021). 19. yüzyıldan 20. yüzyıla modern siyasal ideolojiler, 11. Baskı, Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Payne S.G. (2003). The struggle for modernity: nationalism, futurism, and fascism. Greenwood Publishing Group.
• Paxton, R. O. (2004). The anatomy of fascism. Knopf Press.
• Rousseau, J.J. (1987). Toplum sözleşmesi, (Çev. Vedat Günyol), Adam Yayınları.
• Schmitt, C. (2005). Siyasal ilahiyat. Zeybekoğlu, E.(çev.), Dost Yayınevi.
• Sternhell, Z. (2012). Faşist ideolojinin doğuşu, (Çev: Şule Çiltaş) Ayrıntı Yayınları
• Şeker, G. (2022). Faşizm üzerine karşılaştırmalı bir inceleme, siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 10(2), 222-245.
• Yılmaz, Ö. (2021). Sağ popülizm ve faşizm: bir karşılaştırma denemesi. İstanbul Kent Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 2(2), 51-68.