Görme Engelli Öğrencilerin Yabancı Dil Öğreniminde Karşılaştıkları Zorluklar

Yıl 2024, Cilt: 59 Sayı: 59, 240 - 253, 31.01.2024

Özge Kara Yaprak Türkan Yücelsin-taş

Öz

Günümüzde teknolojinin gelişmesi ile birlikte, yabancı dil öğrenmek herkes için daha da önemli hale gelmiştir. Özellikle eğitim seviyesi arttıkça yabancı dile olan ihtiyacın da arttığı düşünülmektedir. Ancak yabancı dil öğretim yöntemleri çoğunlukla görme engeli olmayan öğrencilere yönelik hazırlandığı için, görme engelli öğrencilerin eğitiminde yetersiz kaldığı düşünülmektedir. Özellikle görme duyusunun ön plana çıkarıldığı yöntemlerin öğretilmesine yönelik eğitim alan yabancı dil öğretmenleri, görme engelli öğrencilere nasıl uyarlamalar yapılması gerektiği konusunda çoğunlukla yetersiz kalmaktadır. Çünkü öğretmenin uzmanı olduğu görselliği baskın olan uygulamalar ile görme yetisinde eksiklik olan öğrencinin öğrenim ihtiyaçları uyuşmamaktadır. Bu durumda öğrenci yabancı dil öğreniminde aksaklıklar ile karşılaşmaktadır. Çalışmamızda bu durumun somut bir şekilde ortaya koyulması amacıyla görme engelli öğrenciler ile yabancı dil öğrenim süreçleri hakkında görüşmeler yapılmıştır. Görüşmeler sonucu, yapılan uygulamalar, karşılaşılan zorluklar ve öğrencilerin beklentileri hakkında bilgi alınmıştır. Çalışmamız devam eden doktora tezinden üretildiği için verilerin sunulmasında kısıtlama yapılması uygun görülmüş ve her bir tema için en sık karşılaşılan üçer kategori sunulmuştur. Uygulamalar hakkında; ek çalışmalar, sınıf içi açıklamaların yapıldığı belirtilirken özel uygulamaların yapılmaması ise bir diğer en sık belirtilen durum olmuştur. Zorluklarda ise; kaynaklara erişim, yazım ile ilgili olan zorluklar ve sınıf içi uyarlamaların yapılmaması en sık karşılaşılandır. Beklentilerde, zorluklara paralel veriler elde edilmiştir. Bunlar; erişilebilir kaynaklar, öğretmen eğitimi ve öğretmenin iletişime açık olmasıdır.

Anahtar Kelimeler

görme engelli, yabancı dil eğtimi, özel eğitim, görme engelliler için yabancı dil eğitimi, zorluklar

The Challenges Encountered by Visually Impaired Students in Foreign Language Learning

Öz

Today, with the development of technology, learning a foreign language is important for everyone. It is thought that the need for a foreign language increases as the level of education increases. As the foreign language teaching methods are mostly prepared for students who are not visually impaired, it is thought that they are insufficient for the education of visually impaired students. Foreign language teachers, who are trained especially by teaching methods in which the sense of sight is brought to the fore, are often insufficient in how to adapt these methods to visually impaired students. Because the visual-dominant methods, in which the teacher is expert, do not match with the learning needs of the students with visual impairments. In this case, the student encounters challenges in foreign language learning. In order to present this situation in a concrete way, interviews were made with visually impaired students about their foreign language learning processes. As a result of these interviews, information concerning three theme was obtained from these students. The themes are as follows; the adaptations made by language teacher, the challenges encountered by students during foreign language learning processes and the expectations of the students. Since our study was produced from an ongoing doctoral thesis, it was deemed appropriate to restrict the presentation of data. Hence the three most frequently encountered categories were presented for each theme. The categories for the adaptations made by language teacher are as follows; additional studies with visually impaired student, in-class explanations during courses and lack of special adaptations. As for the challenges, the categories are as follow; access to foreign language materials, spelling and lack of in-class adaptations. Concerning the expectations of students, data parallel to the challenges were obtained. These are as below; accessible foreign language resources, teacher education concerning visually impaired students, and teacher's openness to communication.

Anahtar Kelimeler

visually impaired, foreign language education, special education, foreign language education for the visually impaired, challenges

Kaynakça

• Araluce, H. A. (2005). Teaching English to blind and visually impaired young learners: the affective factor. (Yayımlanmamış doktora tezi). Castilla la Mancha Üniversitesi, İspanya. https://ruidera.uclm.es/server/api/core/bitstreams/6dcf4919-0eba-417f-a80c-a29908f849a7/content
• Arslan, M., Adem, E. (2010). Yabancılara Türkçe öğretiminde görsel ve işitsel araçların etkin kullanımı. Dil Dergisi, 147, 63-86.
• Aydın O'Dwyer, P., & Akça Bayar, S. (2022). Görme Yetersizliği: Tanım, Sınıflama, Yaygınlık ve Nedenleri. H. Gürgür, & P. Şafak içinde, İşitme ve Görme Yetersizliği (s. 129-151). Ankara: Pegem Akademi.
• Balcı, A.(2013). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem Akademi.
• Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: Nitel bir araştırma nasıl yapılır? Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388.
• Başaran, S. (2012). Teaching english to visually impaired students in Turkey: a case study. Energy Education Science and Technology Part B: Social and Educational Studies, 2, 217-226.
• Coşkun, İ., Dündar, Ş., Parlak, C. (2014). Türkiye’de özel eğitim alanında yapılmış lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (2008 -2013). Ege Eğitim Dergisi, 15 (2), 375-396. DOI: 10.12984/eed.49993
• Efstathiou, A., Polichronopoulou, S. (2015). Teaching English as a foreign language to visually impaired students: Teaching materials used by teachers of English. Enabling Access for Persons with Visual Impairment, 67-75. https://access.uoa.gr/ICEAPVI-2015/proceedingsFiles/69-77.pdf
• Guinan, H. (1997) ESL for students with visual impairments. Journal of Visual Impairment and Blindness, 91(6), 555-563.
• Gürsel, O. (2018). Görme yetersizliği olan öğrenciler. İbrahim H. Diken (Ed.) Özel eğitime gereksinimi olan öğrenciler (16. Baskı) içinde (s. 246-277). Ankara: Pegem Akademi.
• Karahan, S., Uca, S. & Güdük, T. (2022). Nitel araştırmalarda görüşme türleri ve görüşme tekniklerinin uygulanma süreci. Nitel Sosyal Bilimler, 4(1), 78-101. https://doi.org/ 10.47105/nsb.1118399.
• Tarcan, A. (2004). Yabancı dil öğretim teknikleri. Ankara: Nobel Yayın.
• World report on vision. Geneva: World Health Organization; 2019. Licence: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.