2000 YILINDAN SONRA AB’YE ÜYE OLAN ÜLKELER İLE TÜRKİYE’NİN EKONOMİK VE SOSYAL PERFORMANSLARINA GÖRE KARŞILAŞTIRMALI İSTATİSTİKSEL ANALİZİ

Yıl 2016, Cilt: 1 Sayı: 2, 17 - 40, 31.12.2016

Hakan Yıldırım Elif Çekici Ahmet Emre Aslan

https://doi.org/10.23892/mbrev.2016128321

Öz

Maastricht
zirvesinden sonra, Avrupa Topluluğu yeni bir döneme girmiştir ve Topluluğun
doğuya doğru genişlemesi ile 12 yeni ülke Avrupa Birliği’ne tam üye
olmuştur.  Türkiye’nin yeni katılan bu
ülkeler arasında olamamasının nedeni istatistiksel olarak incelenmiştir.
İncelemede, ekonomik açıdan Maastricht Kriterleri, demografik açıdan İnsani
Gelişme Endeksi kullanılarak karşılaştırmalı istatistiksel analiz yapılmıştır.
Analiz sonucunda, Maastricht Kriterleri göre söz konusu ülkelerin çoğunda
Avrupa Birliği’ne üye olmadan önceki ve sonraki oranlarında anlamlı
değişiklikler olmadığı saptanmıştır. 
Kriterleri sağlama durumları incelendiğinde Türkiye’nin söz konusu
ülkelerin çoğundan daha iyi oranlara sahip olduğu görülmüştür. Demografik
açıdan İnsani Gelişme Endeksi’ne göre yapılan istatistiksel karşılaştırmada
Türkiye’nin söz konusu ülkelerin tümünden daha kötü orana sahip olduğu
saptamıştır ve farkın anlamlı çıktığı ülkelerin hepsinden daha kötü orana sahip
olması, Avrupa Birliği’ne hala tam üye olunamamasının ekonomik değil demografik
nedenlerden kaynaklandığı sonucunu çıkarmıştır.  

Anahtar Kelimeler

Maastricht Kriterleri, İnsani Gelişme Endeksi, Avrupa Birliği

A COMPARATIVE STATISTICAL ANALYSIS OF THE SOCIAL AND ECONOMIC PERFORMANCE OF TURKEY AND THE MEMBER STATES WHICH ACCESSED THE EU IN THE POST-2000 ERA

Öz

After the Maastricht summit, the European Community
has entered a new era and 12 new countries became members of the European Union
as a result of Community’s eastward expansion. Statistically analyzed that why
Turkey should not be member of EU as these new members.  In examination, comparative statistical
analysis was conducted using the Maastricht Criteria as economical perspective
and Human Development Index as demographic perspective. As a result of the
analysis, according to the Maastricht criteria in most of these countries had
no significant changes in rates before member of EU and after member of EU.
Examination for compliance of criteria, Turkey had significantly better rates
than most of new members. According to comparative statistical analysis as
demographic perspective, Turkey has the worst rate than all of these countries
and this result was explained that why Turkey still not be a member of EU. This
situation issued due to demographic reasons, not economic reasons.  

Anahtar Kelimeler

The Maastricht Criteria, Human Development Indexes, European Union

Kaynakça

• Armutlulu, İsmail H. (2008). İşletmelerde Uygulamalı İstatistik.1 nci bası. İstanbul: Alfa Basım Armutlulu, İsmail H. (1999). İşletme İstatistiğine Giriş.1 nci bası. İstanbul: Alfa Basım Dilekli,S. ve Yeşilkaya,K. (2002). Maastricht Kriterleri. Ankara: DPT Tarı, Recep (2006). Ekonometri, 4 ncü bası. İstanbul: Avcı Ofset Calculating the Human Development Indices, 9 Ocak 2017 tarihinde http://hdr.undp.org/en/media/Fu_HDI.pdf adresinden erişildi. 4 Eylül 2016 tarihinde http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/statistics/themes adresinden erişildi. 4 Eylül 2016 tarihinde http://hdr.undp.org/en/data/trends/ adresinden erişildi.