Antrenörlerin Mesleki Etik İlkelere Uyma Düzeylerinin Antrenör ve Sporcu Gözüyle Değerlendirilmesi

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 2, 223 - 231, 30.12.2018

Zehra Certel Algın Alkış Bahri Gürpınar

Öz

Meslek etiği ile ilgili olarak etik kod, etik ilke, etik dışı davranış, iş ahlakı, meslek ahlakı gibi kavramların son yıllarda oldukça fazla kullanıldığı görülmektedir. Birçok meslek dalında odluğu gibi antrenörlerin de etik ilkeleri belirlenmiş ve bu etik ilkelere uymaları beklenmektedir. Bu çalışmanın amacı, antrenörlerin mesleki etik ilkelere uyma düzeylerini antrenör ve sporcu görüşlerine göre değerlendirmektir. Araştırma, tarama modelindedir. Araştırmanın örneklemini, 2014 yılında Antalya ilinde çe- şitli spor branşlarında görev yapan 144 antrenör (bireysel=60, takım=66, mücadele sporları=18) ve aktif olarak spora devam eden 229 sporcu (bireysel=100, takım=94, temaslı sporlar=35) olmak üzere toplamda 373 kişi oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak Dolaşır-Tuncel ve Büyüköztürk (2009) tarafından ge- liştirilen “Antrenörlerin Mesleki Etik İlkeleri Ölçeği” kullanılmıştır. Sonuç olarak; antrenörlerin mesleki etik ilkelere uyma düzeyi antrenörlerin ve sporcuların cinsiyetlerine, eğitim düzeylerine ve yaptıkları spor dallarına göre farklılaşmamaktadır. Ayrıca antrenörlerin mesleki etik ilkelere uyma düzeyleri, sporcu ve antrenör görüşlerine göre anlamlı bir farklılık göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Etik, Mesleki Etik İlkeleri, Antrenör, Sporcu

Kaynakça

• Bucher C. A., & Wuest D. A. (1987). Foundation of Physical Education and Sport. Santa Clara 1987. Cushion C. J., Armour K. M., & Jones R. L. (2003). “Coach Education and Continuing Professional Development”. Experiences and learning to Coach, Quest 5 (2003) 215-230.
• Dolaşır S. (2005). Antrenörlerin Mesleki Etik İlkelere Uyma Düzeylerine İlişkin Antrenör ve Sporcu Görüşleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi. Ankara 2005.
• Dolaşır-Tuncel S. & Büyüköztürk Ş. (2009). “Antrenörlerin Mesleki Etik İlkeleri Nelerdir? Nasıl Ölçülür? Ölçek Geliştirme: Ölçeklerin Geçerlik ve Güvenirliği”. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi VII/4 (2009) 159-168.
• Erkal M., Güven Ö. & Ayan D. (1998). Sosyolojik Açıdan Spor. İstanbul 1998. Eskicioğlu Y. E., Doğu G. & Özsoy S. (2012). “Antrenör ve Sporcu Gözüyle Spor Yöneticilerinin Kararlarında Etik İlkelere Bağlılıklarının İncelenmesi (BEKO Basketbol Ligi Örneği)”. İ.Ü. Spor Bilim Dergisi 4 (2012) 13-22.
• Gürkan H. & Şişman B. (2015). “Etik Düzlem Çerçevesinde Spor Medyası: Sırbistan Kızılyıldız-Türkiye
• Galatasaray Basketbol Maçı”. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi 14 (2015) 176-193.
• Gürpınar B. (2009). Basketbol ve Futbol Hakemlerinin Karşılaştıkları Sportmenlik Dışı Davranışlar ve
• Bu Davranışların Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi. Ankara 2009.
• Güven Ö. & Öncü E. (2012). “Antrenörlerin Etik Dışı Davranışları ile İlgili Sporcu Algısı Ölçeğinin Geliştirilmesi”. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi X/2 (2012) 67-75. International Coaches Federation (2003). “ICF Standart of Ethical Conduct. Retrieved October 25”.
• Adopted by the ICF Global Board of Directors June 2015. Source: <http//[e-mail]>.
• Kahraman N. (2003). İlköğretim Müfettişlerinin Mesleki Etik İlkeleri ve Bu İlkelere Uyma Düzeyleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi. Ankara 2003.
• Karakoç Ö., Yüksek S., Aydın A. D., Karakoç B., Yetiş Ü. & Baydil B. (2011). “Millî Takım Düzeyindeki Erkek Judocuların Kulüp Antrenörlerinde Gözlemledikleri Etik Dışı Davranışlar”. Kastamonu Eğitimi Dergisi 19/1 (2011) 321-332.
• Kıranlı S. (2002). Ortaöğretim Yöneticilerinin Etik İlkelere Uyma ve Etik İkilemleri Çözümleme Yeterliliği. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Osmangazi Üniversitesi. Eskişehir 2002.
• Kultgen J. (1998). Ethics and Professionalizm. Pennslyvania 1998.
• Lambert J. (2016). “Antrenör Davranışları Motivasyonel İklimi Nasıl Değiştirir?”. Eds. J. Whitehead, H. Telfer & J. Lambert, Altyapı Sporlarında ve Beden Eğitiminde Değerler (2016) 166-177. Ankara.
• Lyle J. (2002). Sports Coaching Concepts: A Framework Fr Coaches’ Behaviour. London 2002.
• Mackenzie B. (2001). British Athletics - Code of ethics for Coaches [WWW] Source: <https:// www.brianmac.co.uk/ukethics.htm>.
• Özbek Ö. (2003). Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Mesleki Etik İlkeleri ve Bu İlkelere Uyma Düzeyleri. Yayımlamamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi. Ankara 2003.
• Özer K. (1990). Sporda Eğitimi ve Öğretim. Spor Şurası Bildirileri. Ankara 1990.
• Pritchard J. (1988). Codes of Ethics: Encyclopedia of Applied Ethics. 1. Colifornia 1988.
• Sevim Y., Tuncel F., Erol E. & Sunay H. (2001). Antrenör Eğitimi ve İlkeleri. Ankara 2001.
• Shields D. L. L. & Bredemeier B. J. L. (1995). Character Development and Physical Activity. Champaign 1995.
• Vanek M. (1971). The Coaches’ Role and Attitutes Proceedings of International Symposium on the Art and Science of Coaching. Canada 1971.
• Whithead M. (1998). “Sport Ethics and Education”. Sport Education And Society 3/2 (1998) 239-241.
• William C., Davis K. & Post E.J. (1988). Business and Society, Corporate Strategy, Publicly, Ethics. USA 1988.