Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretmen/Öğreticileri ile İlgili Hazırlanan Makalelerin Araştırma Eğilimleri

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 2, 265 - 285, 31.12.2023

Emrullah Banaz Akif Özgen Abdulvahap Avşar Osman Demirel

Öz

Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi erken dönem Türkçe eserlerde yer alsa da son dönemde sistematikleşmeye başlayan bir alandır. Yabancılara Türkçe öğretimi yurt içinde DİLMER-TÖMER, yurt dışında ise Yunus Emre Enstitüsü, TİKA ve Türkiye Cumhuriyeti Maarif Vakfı aracılığıyla yapılmaktadır. Bu çalışma yabancı dil olarak Türkçe öğretimi alanında öğreticileri/öğretmenleri konu alan makalelerin eğilimleri belirmek amacıyla yapılmıştır. Çalışmada veriler doküman analizi ile toplanmış, kod ve temalara ayrılmış, yayın sınıflama formuna göre yıl, yazar sayısı, araştırma yöntemi, veri toplama aracı, veri analiz yöntemi, örneklem aralıkları ve konu alanı gibi başlıklara ayrılarak içerik analizi tekniği ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda toplamda 41 çalışmaya ulaşılmıştır. Söz konusu makalelerin en fazla 2020 ve 2021 yılları arasında hazırlandığını, en fazla 2 yazarlı çalışma yapıldığını, nitel araştırma yönteminin nicel araştırma yöntemine göre daha fazla tercih edildiği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca en fazla kullanılan veri toplama aracının yarı yapılandırılmış görüşme formu olduğu, betimsel içerik analizi tekniğinin sıklıkla kullanıldığını ve en fazla sorunlar başlığının ele alındığı bulgulanmıştır. Elde edilen bulgulardan hareketle bazı önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Türkçe öğretimi, Öğretmen/Öğretici, Makale, Tez, İçerik

Research Trends of Articles on Turkish as a Foreign Language Teachers/Tutors

Öz

Although teaching Turkish as a foreign language is included in early Turkish works, it is a field that has recently started to be systematised. Teaching Turkish to foreigners is carried out through DİLMER-TÖMER in Turkey and Yunus Emre Institute, TIKA and Maarif Foundation of the Republic of Turkey abroad. This study was conducted in order to determine the trends of the articles on teachers/instructors in the field of teaching Turkish as a foreign language. In the study, the data were collected by document analysis, divided into codes and themes, and analysed by content analysis technique by dividing them into titles such as year, number of authors, research method, data collection tool, data analysis method, sampling intervals and subject area according to the publication classification form. As a result of the research, a total of 41 studies were reached. It was concluded that the articles in question were mostly prepared between 2020 and 2021, the most studies were conducted with 2 authors, and qualitative research method was preferred more than quantitative research method. In addition, it was found that the most commonly used data collection tool was semi-structured interview form, descriptive content analysis technique was frequently used, and the title of problems was addressed the most. Based on the findings, some suggestions were made.

Anahtar Kelimeler

Turkish Education, Teacher/İnstructive, Article, Thesis, Content Analysis

Kaynakça

• Akalın, H, Ş. (2009). Türk dili: dünya dili. Türk Dili, S 687, 195-204. Erişim adresi:https://turkoloji.cu.edu.tr/YENI%20TURK%20DILI/sukru_hâluk_akalin_turk_dili_dunya_dili.pdf (16.0.2023).
• Akaydın, Ş. ve Çeçen, M. A. (2015). Okuma becerisiyle ilgili makaleler üzerine bir içerik analizi. Eğitim ve Bilim, 40(178), 183-198.
• Baki, Y. (2019). Yabancılara Türkçe öğretimi alanındaki araştırma eğilimleri. International Journal of Language Academy, 73(3), 22-41. http://dx.doi.org/10.18033/ijla
• Biçer, N. (2012). Hunlardan günümüze yabancılara Türkçe öğretimi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi , 1 (4) , 107-133 . DOI: 10.7884/teke.100
• Biçer, N. (2017). Yabancılara Türkçe öğretimi alanında yayınlanan makaleler üzerine bir analiz çalışması. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (27), 236-247. DOİ: 10.5505/pausbed.2017.69772
• Ceran, D., Aydın, M. ve Onarıcıoğlu, A.S. (2018). Okuma eğitimi üzerine yapılan tezlerde eğilimler: bir içerik analizi çalışması. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19 (3), 23772392. DOI:10.29299/kefad.2018.19.03.016
• Devran, P., Öztay, E. S. ve Tarkın Çelikkkıran, A. (2021). Türkiye’de fen eğitiminde teknoloji entegrasyonu üzerine öğretmenler ile yapılan çalışmaların içerik analizi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 10(4), 1789-1825. http://dx.doi.org/10.30703/cije.938487
• Erdoğan, M., Kayır, Ç.G., Kaplan, H., Ünal, Ü.Ö A. ve Akbunar, Ş. (2015). 2005 yılı ve sonrasında geliştirilen öğretim programları ile ilgili öğretmen görüşleri; 2005-2011 yılları arasında yapılan araştırmaların içerik analizi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(1), 171-196.
• Eyüp, B. (2020). Türkçe öğretmenleri ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin eğilimleri: bir içerik analizi (2000-2019). RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (21), 536-558.
• Gülden, B. ve Demirel, O. (2023). Öğreticilere göre yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kültürün yeri ve işlevleri. International Journal of Language Academy, 11 (2), 478-498. http://dx.doi.org/10.29228/ijla
• Güler, A., Hâlıcıoğlu, M.B. ve Taşğın, S. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yay.
• Gündoğdu, K., Aytaçlı, B., Aydoğan, R. ve Yıldırım, C. (2015). Öğretmen yeterlikleri alanında yazılan makalelerin içerik analizi. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (2), 30-43.
• İşcan, A. (2011). Türkçenin yabancı dil olarak önemi, Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 2(4), (29-36)
• İşcan, A. (2007). Dil ve ana dil olarak Türkçe üzerine. Erciyes Dergisi, 30, 5-6.
• Karadağ, E. (2010). Eğitim bilimleri doktora tezlerinde kullanılan araştırma modelleri: Nitelik düzeyleri ve analitik hata tipleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(1), 49-71.
• Karagöl, E. (2021). Uzaktan eğitim sürecinde ikinci/yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ders kitaplarına yönelik öğretici görüşleri. Aydın TÖMER Dil Dergisi, 6/2, 121-159.
• Kardoğan, M. ve Kardaş, M. N. (2023). Türkiye’de Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi alanında yayımlanan makalelerin eğilimleri üzerine bir inceleme. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 1-12. DOI: 10.53586/susbid.1218745
• Kaya, M. ve Demirel, O. (2023). Türkçenin konuşur sayısı ve dünya dilleri arasındaki sıralamasının analizi. Aydın TÖMER Dil Dergisi, 8(2), 295-330.
• Maden, A. (2020). Sözlük kullanmaya yönelik araştırmaların eğilimleri: betimsel bir içerik analizi. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (24), 449-472.
• Maden, A., Banaz, E. ve Gülen, D. (2022). Türkçe öğretiminde akademik başarı üzerine yapılmış lisansüstü tezlerin eğilimleri. Türkiye Eğitim Dergisi, 7(2), 577-589. DOI: 10.54979/turkegitimdergisi.1214163
• Maden, A. Ustabulut, M. Y. (2022). Yabancı dil olarak Türkçe öğretmen/öğreticileri ile ilgili lisansüstü tezlerinin araştırma eğilimleri. S. Maden (Ed.) Türkçe eğitimi ile ilgili güncel araştırmalar 1 içinde (s. 87-106). Hiperyayın: İstanbul.
• Maden, S. (2021). Türkçe ders kitapları ile ilgili lisansüstü tezlerin eğilimleri: bir içerik analizi. Türkiye Eğitim Dergisi, 6(1), 30-45.
• Maden, S. Kızıltaş, M. (2019). Türkçe öğretiminin tarihsel gelişimiyle ilgili bir kaynakça denemesi. Uluslararası Eğitim Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5(3), 119-135.
• Maden, S. ve Önal, A. (2021). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ile ilgili lisansüstü tezlerin araştırma eğilimleri. Uluslararası Eğitim Bilim ve Teknoloji Dergisi, 7 (1), 42-56. DOI: 10.47714/uebt.878270
• Maden, S., Banaz, E., Avşar A. (2023). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde Arapları konu alan çalışmaların eğilimleri: Bir içerik analizi. 6. Internatıonal Palandoken Scıentıfıc Studıes Congress 24-25 June 2023 (ISARC, 2023), 24-25 June, 2023, 950-967. ISBN: 978-625-367-168-6
• Miles, M.B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. Thousand oaks. CA: Sage Publications.
• Sözbilir, M. & Kutu, H. (2008). Development and current status of science education research in Turkey. Essays in Education [Special issue], 1-22.
• Türkben, T. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi alanında yapılan lisansüstü çalışmaların değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(4), 2464-2479.
• Varışoğlu, B., Şahin, A., ve Göktaş, Y. (2013). Türkçe eğitimi araştırmalarında eğilimler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1767-1781.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (5. baskı). Seçkin Yayıncılık: Ankara