ALOPESİ AREATA OLGULARINDA SANAT TERAPİSİNİN KULLANILMASI: BİR OLGU SUNUMU

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 1, 81 - 94, 25.03.2024

Volkan Demir Emel Özten

https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1296136

Öz

Alopesi Areata, bilhassa saçlı deride olmak üzere, bedenin herhangi bir bölümünde bulunan kıllarda ani bir biçimde beliren, sınırlı alanlar biçiminde görülen kıl dökülmesidir. Hastalık çocuk ve ergenlerde erişkinlere göre daha sık görülmektedir. Alopesi Areata ya primer olarak psikolojik bozukluklarla ilişkili olarak ortaya çıkmakta ya da depresyon, kaygı, sosyal izolasyon gibi önemli ruhsal ve sosyal problemlere yol açmaktadır.
Bu çalışmada, Alopesi Areata hastası olan bir çocuk ile sanat terapisi çalışılmıştır. Çalışma içerisinde sanatla terapi uygulamalarında açığa çıkan temalar üzerinden yürütülen terapi süreci açıklanmıştır. Uygulamalar neticesinde olgunun kaygı ve stres düzeyinde azalma, duygu dışavurumunda ise artış gözlemlenmiştir. Sanatla terapi uygulamaları ile olgunun tedaviye motivasyonu sağlanmış, işlevsellikte ise belirgin bir düzelme gözlemlenmiştir. Sonuç olarak, sanat terapisi Alopesi Areata’nın tedavisinde tek başına ya da yardımcı bir teknik olarak kullanılması uygun olan bir psiko-sosya müdahale yaklaşımıdır. Bu çalışma, Alopesi Areata’nın terapi ortamlarında ihmal edilmesinin önüne geçilmesi ve sanat terapisinin bu alanda kullanılmasına dikkat çekmek için kaleme alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Alopesi Areata, Sanat Terapisi, Tedavi.

USING ART THERAPY IN ALOPE AREATA CASES: A CASE REPORT

Öz

Kaynakça

• Alkhalifah, A., Alsantali, A., Wang, E., McElwee, K. J., & Shapiro, J. (2010). Alopecia areata update: part I. Clinical picture, histopathology, and pathogenesis. Journal of the American Academy of Dermatology, 62(2), 177-188. https://doi.org/10.1016/j.jaad.2009.10.032
• Babaoğlu, A. N. (1998). Tanı ve terapide imgesel görüntü yaşantısı. İPGTD yayınları.
• Çankırılı, A. (2008). Çocuk resimlerinin dili. Zafer Yayıncılık.
• Demir, V. ve Yıldırım, B. (2017). Sanatla terapi eğitimi üniversite sınavına girmeden çocukların tutukluluk, kaygı ve stres belirtisine karşı etkililiği. Ege Eğitim Dergisi , 18 (1), 311-344. https://doi.org/10.12984/egeefd.280267
• Eliade, M. (2003). Dinler Tarihine Giriş, çev. Lale Arslan. Kabalcı Yayınevi.
• Elkin, T. D., Hilker, K. A., & Drabman, R. S. (2006). Anxiety and psychosocial concerns in alopecia areata: A case study. Clinical Case Studies, 5(2), 103-111. https://doi.org/10.1177/1534650103261208
• Erikson, E. H. (1968). Identity: Youth and crisis. W.W. Norton
• Fava, G. A., & Sonino, N. (2000). Psychosomatic medicine: emerging trends and perspectives. Psychotherapy and psychosomatics, 69(4), 184-197. https://doi.org/10.1159/000012393
• Fettahoğlu, E. Ç. (2014). Primer psikiyatrik bozukluklarla ilişkili saç kayıpları. Archives of the Turkish Dermatology & Venerology/Turkderm, 48. https://doi.org/10.4274/turkderm.48.s12
• Filiz, Ş. (2016). Sanat Terapisinin Felsefi Boyutları. MJH VI/I, 169, 183. https://doi.org/110.13114/MJH.2016119297
• Freud, Sigmund, (2008). Totem ve Tabu, H. İhsan (çev.), Ankara: Alter.
• Gallo, R., Chiorri, C., Gasparini, G., Signori, A., Burroni, A., & Parodi, A. (2017). Can mindfulness-based interventions improve the quality of life of patients with moderate/severe alopecia areata? A prospective pilot study. Journal of the American Academy of Dermatology, 76(4), 757-759. https://doi.org/10.1016/j.jaad.2016.10.012
• Golden, W. L., Gersh, W. D., & Robbins, D. M. (1992). Psychological treatment of cancer patients: A cognitive-behavioral approach. Allyn & Bacon.
• Grosz, E. (2002). Jacques Lacan: A feminist introduction. Routledge
• Güner, O. ve Dinçer-Genç, N. (2019). Sanat Terapisi. Yakın Kitapevi.
• Gupta, M. A., Gupta, A. K., Ellis, C. N., & Voorhees, J. J. (1990). Some psychosomatic aspects of psoriasis. Advances in dermatology, 5, 21-30.
• Gürkan, K., Tüzün, Ü., ve Abalı, O. (2006). Alopesi areatalı çocuklarda psikiyatrik eş tanılar. Düşünen Adam Dergisi, 19(2), 72-6.
• Hunt, N., & McHale, S. (2004). Coping with alopecia. Sheldon Press.
• Hunt, N., & McHale, S. (2005). The psychological impact of alopecia. British Medical Journal, 331, 951–953 https://doi.org/10.1136/bmj.331.7522.951
• Jung, C. Gustav (2005). Kişiliğin Gelişimi.(Çev: Ahmet Aydoğan). Kişilik Oluşumu ve Sorunları. İz Yayıncılık, 205-209.
• Kaçar, S. D., Özuğuz, P., ve Karaca, Ş. (2014). Pediatrik Yaş Grubunda Saç ve Saçlı Deri Hastalıklarının Değerlendirilmesi. Turkish Journal of Dermatology/Turk Dermatoloji Dergisis, 8(3).
• Karateke, B., ve Soysal, S. (2020). Gece Korkusu Olgularında Sanatla Terapi ve Yaratıcılık Tekniklerinin Kullanılması: Bir Olgu Sunumu. Cumhuriyet Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 44(2), 151-162.
• Kılıçarslan Törüner, E., ve Büyükgönenç, L. (2017). Çocuk Sağlığı Temel Hemşirelik Yaklaşımları. Nobel Tıp Kitabevleri.
• Laible, D., Carlo, G., Torquati, J., & Ontai, L. (2004). Children's perceptions of family relationships as assessed in a doll story completion task: Links to parenting, social competence, and externalizing behavior. Social Development, 13(4), 551-569. https://doi.org/10.1111/j.1467-9507.2004.00283.x
• Laplanche, J., & Pontalis, J. B. (1985). Fantasme originaire, fantasmes des origines, origines du fantasme (p. 43). Paris: Hachette.
• Leuner, H. (1988). Il vissuto immaginativo catatimico: tecnica psicoterapeutica del sogno. Città nuova.
• Mahler, M.S. (1998). Symbiose und Individuation. Psychosen im frühen Kindesalter. Stuttgart: KlettCotta.
• Misery, L., & Rousset, H. (2001). La pelade est-elle une maladie psychosomatique?. La Revue de médecine interne, 22(3), 274-279. https://doi.org/10.1016/S0248-8663(00)00328-3
• Oppenheim, D., Nir, A., Warren, S., & Emde, R. N. (1997). Emotion regulation in mother–child narrative co-construction: Associations with children's narratives and adaptation. Developmental psychology, 33(2), 284. https://doi.org/10.1037/0012-1649.33.2.284
• Öztürk, M. O., & Uluşahin, A. (2018). Ruh sağlığı ve bozuklukları. Nobel Tıp Kitabevleri.
• Papadopolous, L., & Bor, R. (1999). Psychological approaches to dermatology. Leicester: BPS Books
• Picardi, A., Pasquini, P., Cattaruzza, M. S., Gaetano, P., Baliva, G., Melchi, C. F., ... & Biondi, M. (2003). Psychosomatic factors in first-onset alopecia areata. Psychosomatics, 44(5), 374-381. https://doi.org/10.1176/appi.psy.44.5.374
• Reinhold, M. (1960). Relationship of stress to the development of symptoms in alopecia areata and chronic urticaria. British Medical Journal, 1(5176), 846. https://doi.org/10.1136/bmj.1.5176.846
• Robinson, J., Hérot, C., Haynes, P., & Mantz-Simmons, L. (2000). Children’s story stem responses: A measure of program impact on developmental risks associated with dysfunctional parenting. Child abuse & neglect, 24(1), 99-110. https://doi.org/10.1016/S0145-2134(99)00117-9
• Sandok, B. A. (1964). Alopecia areata: an apparent relationship to psychic factors. American Journal of Psychiatry, 121(2), 184-185. https://doi.org/10.1176/ajp.121.2.184
• Shostak, B., DiMaria, A., Salant, E., Schoebel, N., Bush, J., Minar, V., & Pollakoff, L. (1985). “Art Therapy in the Schools” A Position Paper of the American Art Therapy Association. Art Therapy, 2(1), 19-21. https://doi.org/10.1080/07421656.1985.10758776
• Strazzulla, L. C., Wang, E. H. C., Avila, L., Sicco, K. L., Brinster, N., Christiano, A. M., & Shapiro, J. (2018). Alopecia areata: disease characteristics, clinical evaluation, and new perspectives on pathogenesis. Journal of the American Academy of Dermatology, 78(1), 1-12. https://doi.org/10.1016/j.jaad.2017.04.1141
• Turan, M. (2013). Kuyu Filmindeki Arzu Kavramının Lacancı Psikanalitik Yaklaşım Çerçevesinde Çözümlenmesi. Selçuk İletişim, 7(4), 169-185.
• Willemsen, R., Vanderlinden, J., Deconinck, A., & Roseeuw, D. (2006). Hypnotherapeutic management of alopecia areata. Journal of the American Academy of Dermatology, 55(2), 233-237. https://doi.org/10.1016/j.jaad.2005.09.025
• Yazıcı, A. C., Başterzi, A., Acar, S. T., Üstünsoy, D., İkizoğlu, G., Demirseren, D., ve Kanık, A. (2006). Alopecia areata and alexithymia. Türk Psikiyatri Dergisi, 17(2), 99.
• Žižek, S. (2010). Yamuk Bakmak-Popüler Kültürden Jacques Lacan’a Giriş. Metis Yayınları.