Gaziantep İlinde Kedene Yapımı

Yıl 2019, Cilt: 14 Sayı: 4, 11 - 21, 26.10.2019

Melda Özdemir Şaban Yıldırım

Öz

     Gaziantep, geleneksel mesleklerin günümüzde hâlen
sürdürüldüğü illerden biridir. Ancak araba koşumları, binek veya çeki at
takımları, eyer, semer gibi bütün takımların deri ve meşinden olan kısımlarını
yapma ve tâmir etme işi ve sanatı olan saraçlık mesleği, hayvan gücünün yerini
teknolojinin almasıyla birlikte, traktörün artık kırsal kesimlerde de yoğun bir
şekilde kullanılması, makineleşme ve toplu üretim nedeniyle az sayıda usta
tarafından aynı çatıda icra edilen meslek görünümüne dönüşmüştür. Bu
mesleklerin yaşaması şüphesiz arz-talep ilişkisine bağlıdır; fakat mesleklerin
güncellenerek gelecek kuşaklara aktarılabilmesi için, konuyla ilgili yapılacak
akademik çalışmaların önemi büyüktür. Bu bakış açısından hareketle
Gaziantep’teki geleneksel mesleklerden kedene yapımı çalışmanın konusu olarak
belirlenmiştir. Literatür taraması ve alan araştırması neticesinde elde edilen
verilerle oluşturulan çalışmada, kedene yapımında kullanılan malzemeler
tanıtılmıştır; Çalışmada ayrıca kedene yapım süreci fotoğraflarla desteklenerek
açıklanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Geleneksel Meslekler, El Sanatları, Saraçlık, Saraçlık, Binek Hayvanları, Kedene

Kaynakça

• [1] Diyarbakırlıoğlu, M.A., (2013). Kaybolan Meslekler ve Son Ustalar. İstanbul: İstanbul Ticaret Odası Yayınları.
• [2] Esin, E., (2002). “Türk Sanatında At” Türkler, c.4, Yeni Türkiye Yay., s.125, Ankara.
• [3] Fidan, S., (2017). Gaziantep’te Zanaatler: Semercilik, Çulculuk ve Palancılık. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 16(2):580-593.
• [4] Gürtanın, N., (1961). Türkiye’de nebati Örücülükte Kullanılan Hammaddeler ve Bunlardan Yapılan Mamüller İle Bu Hammaddelerin Selüloz ve Alfa Selüloz Değerleri Üzerine Bir Araştırma. Ankara Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları:18, s.64s Ankara.
• [5] Kayahan, S., (1973). Bataklık Sazının Değerlendirilmesi, Tarım Bakanlığı Ziraat İşleri Genel Müdürlüğü yayınları: A-138, s.45 Ankara.
• [6] Korkusuz, S., (1992). Nakış, Milli Eğitim Yayınları s.11, İstanbul.
• [7] Koyunlu, A., (1986). Kaybolan El Sanatlarından Deri ve Dericilik. Arkeoloji ve Sanat Dergisi, (34-35):26-31.
• [8] San, O., (2000). Bazı Bulgular Işığında Anadolu’da Kimmer ve İskit Varlığı Üzerine Gözlemler, Belleten, LXIV, 239:13.
• [9] Özdemir, M., (2007). Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, Türk Kültüründe Dericilik Sanatı, 20:66-82.
• [10] http://www.unutulmussanatlar.com/2012/07/saraclk_77.html19/05/2017.
• [11] http://www.gaziantep.gov.tr/index.php 18/05/2017.
• [12] http://www.unutulmussanatlar.com/2012/07/hamutculuk-kedenecilik 18/05/2017.
• [13] http://www.kimdirnedir.com/kara-saban-nedir.html 20/05/2017.
• [14] http://www.google.com/sözlük 20/05/2017.
• [15] Emin Dokuyucu, Kedene ustası, 35 yıldan beri saraçlık mesleğinde. Civan Saraciye, Gaziantep.
• [16] Ali Danaoğlu, Kedene Ustası, 43 Yıldan Beri Saraçlık Mesleğinde, Semerci Ali, Gaziantep.