When was the Domestic PPI, CPI and Exchange Rate Balance Broken in Turkey? Breakpoint Detection in Cointegration Relationships

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 1, 1 - 16, 08.01.2024

Özcan Ceylan

Öz

The study aims to investigate the long-run equilibrium relationship between exchange rates and price indices. The Engle-Granger approach is employed to determine whether there is cointegration between Domestic PPI, CPI, and the Dollar rate from January 2005 to February 2023. The analysis reveals a cointegrating relationship between CPI and the dollar rate, but not for the other variables. Using the Pruned Exact Linear Time algorithm, it is found that the long-run equilibrium relationship between Domestic PPI and CPI was broken in June 2018, while a structural break in the relationship between Domestic PPI and the dollar rate occurred in January 2022. It is evaluated that increases in economic uncertainties and unconventional interventions, and the resulting deterioration of expectations played a significant role regarding these macroeconomic imbalances. These findings indicate that implementing fundamental regulations to restore trust in relevant institutions is crucial for finding a solution to these issues.

Anahtar Kelimeler

Cointegration, Inflation, Exchange Rate, Pruned Exact Linear Time Algorithm

Türkiye’de Yi-ÜFE, TÜFE ile Döviz Kuru Dengesi Ne Zaman Bozuldu? Eşbütünleşme İlişkilerinde Kırılma Noktası Tespiti

Öz

Çalışmada döviz kuru ve fiyat endeksleri arasındaki uzun dönemli denge ilişkilerinin niteliğinin ortaya konması amacıyla 2005 Ocak-2023 Şubat döneminde Yi-ÜFE, TÜFE ve Dolar kuru arasında bir eşbütünleşme olup olmadığı Engle-Granger yaklaşımıyla araştırılmıştır. Analiz sonuçları, TÜFE ve Dolar kuru arasında bir eşbütünsellik ilişkisinin var olduğunu, ancak bu sonucun diğer değişkenler arasındaki ilişkiler için geçerli olmadığını göstermektedir. Budanmış Kesin Doğrusal Zaman algoritması yardımıyla, Yi-ÜFE ile TÜFE arasındaki uzun dönemli denge ilişkisinin 2018 yılının Haziran ayında bozulduğu, Yi-ÜFE ile Dolar Kuru arasındaki ilişkideki yapısal kırılmanın da 2022 yılının Ocak ayında gerçekleştiği tespit edilmiştir. Bu tarihler dikkate alındığında, bu makroekonomik dengesizliklerin temelinde ekonomik belirsizliklerin ve konvansiyonel olmayan müdahalelerin artması ve bunun sonucunda beklentilerin bozulmasının önemli role sahip olduğu değerlendirilmiştir. Bu sonuçlar, ilgili kurumlara güveni yeniden tesis etmeyi hedefleyen köklü düzenlemelerin hayata geçirilmesinin çözüm için öncelikli öneme sahip olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Eşbütünleşme, Enflasyon, Döviz Kuru, Budanmış Kesin Doğrusal Zaman Algoritması

Kaynakça

• Akçay, S. (2011). The causal relationship between Producer Price Index and Consumer Price Index: Empirical evidence from selected European countries. International Journal of Economics and Finance, 3(6), 227-232.
• Akdi, Y., Berument, H. ve Cilasun, S. M. (2006). The relationship between different price indices: Evidence from Turkey. Physica A, 360, 483-492.
• Ayvaz Güven, E. T. ve Uysal, D. (2013). Türkiye’de döviz kurlarındaki değişme ile enflasyon arasındaki ilişki (1983-2012). Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 5(9), 141-156.
• Campa, J. M. ve Goldberg, L. S. (2005). Exchange rate pass-through into import prices. The Review of Economics and Statistics, 87(4), 679-690
• Carranza, L., Galdon-Sanchez, J. E. ve Gomez-Biscarri, J. (2008). Exchange rate and inflation dynamics in dollarized economies. Journal of Development Economics, 89(1), 98-108.
• Dehning, J., Zierenberg, J., Spitzner, F. P., Wibral, M., Neto, J. P., Wilczek, M. ve Priesemann, V. (2020). Inferring change points in the spread of COVID-19 reveals the effectiveness of interventions. Science, 369(6500), eabb9789.
• Dornbusch, R. (1987). Exchange rates and prices. American Economic Review, 77(1), 93-106.
• Engle, R. ve Granger, C. (1987). Cointegration and error correction: Representation, estimation and testing. Econometrica, 55, 251-276.
• Gagnon, J. E. ve Ihrig, J. (2004). Monetary policy and exchange rate pass-through. International Journal of Finance & Economics, 9(4), 315-338.
• Ghazali, M. F., Yee, O. A. ve Muhammad, M. Z. (2008). Do producer prices cause consumer prices? Some empirical evidence. International Journal of Business and Management, 3(11), 78-82.
• Goldberg, P. K. ve Knetter, M. M. (1996). Good prices and exchange rate: What have we learned? NBER Working Paper 5862.
• Granger, C. W. J. (1969). Investigating causal relationships by econometrics models and cross- spectral methods. Econometrica, 37(3), 425-435.
• Granger, C. W. J. ve Yoon, G. (2002), Hidden cointegration. University of California, Department of Economics Working Paper. San Diego: University of California.
• Guarnaccia, C., Quartieri, J., Tepedino, C. ve Rodrigues, E. R. (2015). An analysis of airport noise data using a non-homogeneous Poisson model with a change-point. Applied Acoustics. 91, 33-39.
• Güneş, Ş. (2013). Türkiye’de kur rejimi uygulaması ve enflasyon ilişkisi üzerine bir analiz. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(2), 65-77.
• Haynes, K., Eckley, I. A. Fearnhead, P. (2017). Computationally Efficient Changepoint detection for a range of penalties. Journal of Computational and Graphical Statistics, 26(1), 134-143.
• IMF (2022). Navigating the high-inflation environment. Global Financial Stability Report, 10/2022. Washington, DC: International Monetary Fund. Ito, T. ve Sato, K. (2008). Exchange rate changes and inflation in post-crisis Asian economies: Vector autoregression analysis of the exchange rate pass-through. Journal of Money, Credit and Banking, 40(7), 1407-1438.
• İşcan, H. ve Durgun Kaygısız, A. (2019). Türkiye'de döviz kuru, enflasyon ve faiz oranı ilişkisi: 2009-2017 uygulaması. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 581-604.
• Johansen, S. (1988). Statistical analysis of cointegration vectors. Journal of Economic Dynamics and Control, 12, 231-54.
• Johansen, S. ve Juselius, K. (1990). Maximum likelihood estimation and inference on cointegration - with applications to the demand for money. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 52, 169-210.
• Kara, H. ve Öğünç, F. (2008). Inflation targeting and exchange rate pass-through: The Turkish experience. Emerging Markets Finance & Trade, 44(6), 52-66.
• Killick, R., Fearnhead, P. ve Eckley, I. A. (2012). Optimal detection of changepoints with a linear computational cost. Journal of the American Statistical Association, 107(500), 1590-1598.
• Leiderman, L., Moino, R. ve Parrado, E. (2006). Inflation targeting in dollarized economies. In A. Armas, A. Ize, E. L. Yeyati (Eds.), Financial Dollarization. Procyclicality of Financial Systems in Asia. London: Palgrave Macmillan.
• Li, Y., Bao, T., Shu, X., Gao, Z., Gong, J. ve Zhang, K. (2021). Data-driven crack behavior anomaly identification method for concrete dams in long-term service using offline and online change point detection. Journal of Civil Structural Health Monitoring, 11(5), 1449-1460
• McCarthy, J. (1999). Pass-through of exchange rates and import prices to domestic inflation in some industrialised economies. Bank for International Settlements, 1-36.
• Menon, J. (1996). The degree and determinants of exchange rate pass-through: Market structure, non-tariff barriers and multinational corporations. The Economic Journal, 106(435), 434-444.
• Perron, P. (1989). The great crash, the oil price shock, and the unit root hypothesis. Econometrica, 57, 1361-1401.
• Şanlı, O. (2022). Döviz kuru dalgalanmalarının enflasyona etkisi: Türkiye örneği. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 12(3), 2487-2514.
• Tandoğan, D. (2020). Türkiye’de enflasyon ve döviz kuru arasındaki ilişki: Granger ve Yoon (2002) saklı eşbütünleşme yaklaşımı. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 21(2), 53-62.
• Taylor, J. (2000). Low inflation, pass-through and the pricing power of firms. European Economic Review, 44, 1389-1408.
• Thies, S. ve Molnár, P. (2018). Bayesian change point analysis of Bitcoin returns. Finance Research Letters, 27, 223-227.
• Toda, H. Y. ve Yamamoto, T. (1995). Statistical inference in vector autoregressions with possibly integrated processes. Journal of Econometrics, 66, 225-250.
• Ülke, V. ve Ergün, U. (2014). The relationship between consumer price and producer price indices in Turkey. International Journal of Academic Research in Economics and Management Sciences, 3(1), 205-222.
• van den Burg, G. J. ve Williams, C. K. (2020). An evaluation of change point detection algorithms. arXiv e-prints, arXiv-2003.
• Yenice, S. ve Yenisu, E. (2019). Türkiye’de döviz kuru, enflasyon ve faiz oranlarının etkileşimi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(4), 1065-1086.
• Zivot, E. ve Andrews, D.W.K. (1992). Further evidence on the great crash, the oil price shock and the unit root hypothesis. Journal of Business and Economic Statistics, 10, 251-270.
• Zorzi, M. C., Hahn, E. ve Sánchez, M. (2007). Exchange rate pass-through in emerging markets. ECB Working Paper, 739, European Central Bank.