Fadl Hasan Abbas'a Göre İ‘câz ve Çeşitleri

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 1, 351 - 371, 30.06.2020

Zafer Akyüz

Öz

Kur’ân ilimleri alanında yapılan araştırmaların önemli bir bölümünü Kur’ân’ın i’câzı oluşturmaktadır. Kur’ân’ın i‘câzî yönünü ortaya koymak amacıyla geçmişten günümüze kadar birçok çalışma yapılmıştır. Bu çalışmalardan biri de modern dönem tefsir ve belâgat âlimlerinden Fadl Hasan Abbâs’a aittir. O, Kur’ân-ı Kerîm’in i‘câz çeşitlerinin çokluğu konusundaki teorisini Kur’ân-ı Kerim’deki tehaddî ayetlerini inceleme esası üzerine inşa etmiştir. Bu araştırmada mucize ve i’câz kelimelerinin anlamı, Fadl Hasan Abbas’a göre i‘câz kavramının anlamı, i‘câz yönlerinin çokluğu konusundaki görüşü, i‘câz yönlerini açıklarken dayandığı deliller, bu konudaki görüşlerin tartışılması ve tercih ettiği düşünceler üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Fadl Hasan Abbâs, i'câz, çeşit, ı'jaz, variety

Kaynakça

• KAYNAKÇA Abbâs, Fadl Hasan. İ‘câzu’l-Kur’âni’l-Kerîm. Amman: Dârü’n-Nefâis, 2009. Abbâs, Fadl Hasan. İ‘câzu’l-Kur’âni’l-Mecîd Dirâsetun fî Târîhi’l-İ‘câzi ve Cuhûdi’l-‘Ulemâi’l-Akdemiyyîn ve’l-Muhdesîn. Ammân: Dâru’n-Nefâis, 2016. el-‘Avâyisa, Abdullah Hammâd Abdullah. el-Belâğatu’l-Kur’âniyye ‘İnde’l-‘Allâme Üstâz Doktor Fadl Hasan ‘Abbâs ve Eseruhâ fi’l-İ’câzi ve’t-Tefsîri, Câmi’atu ‘Ulûmi’l-İslâmiyye. Ammân: tsz. Akyüz, Zafer. Fadl Hasan Abbâs ve Belâgat İlmindeki Yeri. Kayseri: Kimlik Yayınları, 2019. el-Bakillanî, Ebubekr Muhammed b. et-Tayyib. el-Beyân. Beyrut: el-Mektebetü’ş-Şârkiyye, 1958. el-Bakillanî, Ebubekr Muhammed b. et-Tayyib. İ‘câzü’l-Kur’ân. (Tahkîk: Ahmed Sakar). Mısır: Dâru’l-Me‘ârif, tsz. el-Cürcânî, er-Rummânî, el-Hattâbî. Selâsü Resâil fî İ‘câzi’l-Kur’ân. (Tahkîk: Muhammed Halefullâh Ahmed – Muhammed Zağlûl Selâm). Kahire: Dâru’l-Me‘ârif, 1976. Ebû Zehra, Muhammed. Şerî‘atü’l-Kur’âni min Delâili İ‘câzih, Silsiletü’s-Sekâfeti’l-İslâmiyye. XXXI. Eylül 1961. Ebû Zehra, Muhammed. el-Mu‘cizetü’l-Kübrâ el-Kur’ân. Dâru’l-Fikri’l-‘Arabî. el-Hâlidî, Salâh Abdulfettâh. İ‘câzü’l-Kur’âni’l-Beyânî ve Delâilü Masdarihi’r-Rabbânî. Amman: Dâru ‘Ammâr, tsz. el-Hâlidî, Salâh Abdulfettâh. el-Beyân fî İ‘câzi’l-Kur’ân. Amman: Dâru ‘Ammâr, 1992. İbn Hazm, Ali b. Ahmed b. Said. el-Faslu fi’l-Milel ve’l-Ehvâi ve’n-Nihal. Kahire: Mektebetü’l-Hânecî, tsz. el-Hımsî, Nu‘aym. Fikretü İ‘câzi’l-Kur’âni mine’l-Bi‘seti’n-Nebeviyyeti ila ‘Asrıne’l-Hâzır. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1980. el-İsfehânî, Râgıb, Ebu Kasım Hüseyin b. Muhammed. el-Müfredât fi Ğarîbi’l-Kur’ân, Dimeşk-Beyrut: Dâru’l-Kalem, 1992. İbnü Faris, Ebü’l-Hüseyin Ahmed el-Kazvinî er-Razî. Mu‘cemü Mekâyisi’l-Luğa. Dâru’l-Fikr, 1979. Itr, Nurettin Muhammed. “Dirâsâtun fî Ba‘zi Muellifâti’l-‘Allâmeti’l-Ustâz Doktor Fadl Hasan ‘Abbâs”, Dirâsâtun İslâmiyyetun ve ‘Arabiyyetun Muhdâtun ile’l-‘Allâme’l-Ustâz Doktor Fadl Hasan ‘Abbâs Bimunâsebeti Bulûğihi’s-Seb‘în. Ammân: Dâru’r-Râzî, 2003. Kur’ân Yolu Türkçe Meal ve Tefsir. Komisyon. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2014. el-Levh, Abdüsselam Hamdân. el-İ‘câzü’l-‘İlmî fi’l-Kur’âni’l-Kerim, Gazze: Âfâkun li’t-Tab‘i ve’n-Neşr, 2002. Nebî, Mâlik b. ez-Zâhiretü’l-Kur’âniyye Mukaddimetü’ş-Şeyh Mahmûd Muhammed Şâkir. Dimeşk: Dâru’l-Fikr, 1987. Necâtî, Muhammed Osmân. el-Kur’ân ve ‘İlmü’n-Nefs. Kahire: Dâru’ş-Şurûk, 2001. er-Rûmî, Fehd b. Abdurrahmân b. Süleyman. Dirâsât fî ‘Ulûmi’l-Kur’âni’l-Kerîm. Mektebetü’l-Melik-i Fehdi’l-Vataniyye, 2005. İbn Teymiyye, Takiyyuddîn Ebü’l-‘Abbâs Ahmed Abdulhalim. en-Nübüvvât. Riyâd: Edvâü’s-Selef, 2000. es-Suyûtî, Celâlüddin. el-İtkân fi ‘Ulûmi’l-Kur’ân. (thk. Şeyh Şu‘ayb el-Arnaût). Müessesetü’r-Risâle, 2008. Şâkir, Mahmud Muhammed. Medâhilü İ‘câzi’l-Kur’ân. Mısır: Matba‘atü’l-Medenî, 2002. Türkî, Cibrîl Linda. Nazariyetü’l-İ‘câzi’l-‘Adedî. Amman: Dâru’l-Me’mûn, 2011. Zerzûr, Adnân Muhammed. Medhal ilâ Tefsîri’l-Kur’âni ve Beyâni İ‘câzih. Beyrut: el-Mektebetü’l-İslâmî, 1981.