Çin şiir tarihinin bilinen en eski şiiri: Dan Ge (弹歌)

Yıl 2024, Sayı: 38, 1300 - 1315, 21.02.2024

Ertuğrul Ceylan

https://doi.org/10.29000/rumelide.1440053

Öz

Edebiyat, insanların duygularını, düşüncelerini, yaşamlarını ve hayallerini dil aracılığıyla ifade etmek için kullanılan sanatsal bir ifade biçimidir. Edebiyat, yazılı veya sözlü olarak birçok farklı türde eserler üretebilir. Yazılı ve sözlü edebiyat olarak bakıldığında yazı daha net veriler sunarken, sözlü edebiyatın doğası gereği böyle bir işlevi yoktur. İlk insanlar, yaşadıkları deneyimlerini, hikâyelerini, şiirlerini, mitlerini, efsanelerini ve günlük yaşamlarını sözlü olarak aktarmışlardır. Nesilden nesle sözlü olarak aktarılan edebiyat türlerinin içeriği ve yapısında zamanla değişimler olmuştur. Yazının bulunmasıyla birlikte, sözlü olarak aktarılan edebiyat türleri yazılı forma dökülerek adeta ölümsüzleşmiştir. Çin edebiyat tarihinin bilinen en eski şiiri Dan Ge (弹歌), sözlü edebiyat sınıfına girmekte olup hem edebiyat açısından hem de tarih açısından önemli şiirlerden biridir. Dan Ge üzerine yapılan edebiyat araştırmaları, dil, üslup ve biçimsel özelliklere odaklanırken, tarih araştırmaları dönemin yaşam koşulları, av araçları, ritüelleri ve tarihsel bağlamı üzerine olmuştur. Dolayısıyla bu çalışma, günümüze kadar yapılan çalışmaların bir devamı niteliğindedir. Çalışmada Çince kaynaklar baz alınarak araştırmalarda Dan Ge şiirinin içeriği hakkında ileri sürülen teoriler incelenecektir. Bu çalışmanın amacı, araştırmacılara Çin şiir tarihinin bilinen en eski şiiri Dan Ge’nın tarihçesi ile ilgili bilgi vermek ve şiirin teması hakkında genel bir fikir ortaya koymaktır.

Anahtar Kelimeler

Dan Ge, Çin edebiyatı, Çin şiiri, avcılık, ağıt

Kaynakça

• Akgür, T. (2016). Çincenin alfabe sorunu ve pinyin yazım kuralları. Ed. Gürhan Kırilen, Çin Dili içinde (ss. 151-192). Ankara: Gece Kitaplığı.
• Bo, G. (2016), Wuyue chunqiu qi shi biaojiu yanjiu, Heilongjiang Shehui Kexue, 156, 141-145.
• Ceylan, E. (2023). Çin kültüründe bambu. Şarkiyat Mecmuası, (42), 95-107.
• Dan Ge (t.y.), 20 Temmuz 2023 tarihinde https://so.gushiwen.cn/mingju/juv_5926a470f45a.aspx adresinden alındı.
• Defin (2023). 17 Ekim 2023 tarihinde https://image.baidu.com/search/detail?
• ct=503316480&z=0&ipn=d&word=%E4%B8%AD%E5%9B%BD%E5%8E%9F%E5%A7%8B%E4%B8%A7%E8%91%AC%E6%8F%8F%E7%BB%98&step_word=&hs=0&pn=0&spn=0&di=72 49025186345779201&pi=0&rn=1&tn=baiduimagedetail&is=0%2C0&istype=2&ie=utf-8&oe=utf- 8&in=&cl=2&lm=-1&st=-1&cs=3542567342%2C2641863975&os=2431457899%2C2517586132&simid=4218891404%2C725654101&adpicid=0&lpn=0&ln=1514&fr=&fmq=169 9647426222_R&fm=result&ic=&s=undefined&hd=&latest=&copyright=&se=&sme=&tab=0&width=&height=&face=undefined&ist=&jit=&cg=&bdtype=0&oriquery=&
• objurl=https%3A%2F%2Fpics5.baidu.com%2Ffeed%2Fe61190ef76c6a7efee7ba69854f82757f3de6633.jpeg%3Ftoken%3D171b018dc60a249bb7561f08a8dccf6e&fromurl=ippr_z2C%24qAzdH3FAzdH3Fkwt3twiw5_z%26e3Bkwt17_z%26e3Bv54AzdH3Ff%3Ft1%3D8mm9dlb90lbd9a0bnmc%26ou6%3Dfrt1j6%26u56%3Drv&gsm=1e&rpstart=0&rpnum=0&islist=&querylist=&nojc=undefined&dyTabStr=MCwzLDEsMiw1LDYsNCw3LDgsOQ%3D%3D&lid=9579918941202304072 adresinden alındı.
• Gao, Z. (2020). Yuedu jiushi chuangzuo-yi “Dan ge” wei li tan. Xiaoxue Jiaoxue Cankao, 22, 10-13.
• Gu, Z. (2012). Cong Dan ge dao she li “liyi shengcheng yanjiu duanxiang zhi yi”. Xizang Minzu Xueyuan Xuebao (Zhexue Shehui Kexue Xuebao), 33(6), 93-98.
• İşçilik (2023). 17 Ekim 2023 tarihinde https://image.baidu.com/search/detail? ct=503316480&z=0&ipn=d&word=%E4%B8%AD%E5%9B%BD%E8%BF%9C%E5%8F%A4%E5%8A%B3%E5%8A%A8%E7%94%BB%E9%9D%A2%E6%8F%8F%E7%BB%98&step_word=&hs=0&pn=20&spn=0&di=7264239678495129601&pi=0&rn=1&tn=baiduimagedetail&is=0%2C0&istype=2&ie=utf-8&oe=utf-8&in=&cl=2&lm=-1&st=-1&cs=256959484%2C1348914957&os=3956620606%2C1325724749&simid=256959484%2C1348914957&adpicid=0&lpn=0&ln=1673&fr=&fmq=16
• 99646974273_R&fm=result&ic=&s=undefined&hd=&latest=&copyright=&se=&sme=&tab=0&width=&height=&face=undefined&ist=&jit=&cg=&bdtype=0&oriquery= &objurl=https%3A%2F%2Fimg.doc.docsou.com%2Fpic%2F87e47581f3f455f6d36a074670bd992db80c5d88%2F1-371-png_6_0_0_578_445_258_201_892.979_1262.879- 477-0-26 477.jpg&fromurl=ippr_z2C%24qAzdH3FAzdH3F15v_z%26e3B15vf57_z%26e3Bv54AzdH3Fkb0j90cb8unu9ccum1nmwa09m0ak1lld1kbavc1bb_z%26e3Bip4s&gsm=1e&rpstart=0&rpnum=0&islist=&querylist=&nojc=undefined&dyTabStr=MCwzLDEsMiw1LDYsNCw3LDgsOQ%3D%3D&lid=12001587826213271327 adresinden alındı.
• Kırilen, G. (2017). Tang dönemi şiiri: üç şiir, üç şair; Li Bai, Lu Zhaolin ve Shi Juanwu. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 50(2), 221-229.
• Kirilen, G. (2018). Eski Çin’de yazın ve düşünce. Ankara: Gece Kitaplığı.
• Li, C. (2020). Eski çağlardan günümüze Çin edebiyatı. İstanbul: Kaynak Yayınları.
• Liang, Q. (2023). Er yan shi yanjiu zongshu. Jining Shifan Xueyuan Xuebao, 1, 63-70.
• Liu, Y. (2010). Dan ge za kao. Wenxue Yichan, 6, 127-128.
• Liu, Z. (2016), Zhongguo wenxue: di yi ce. İstanbul: Likya Yayınları.
• Lu, H. (1990). Shiqian Dan ge zhi wo jian. Zhejiang Shehui Kexue, 2, 50-51.
• Pamuk Öztürk, N. (2016). Tang dönemi şiiri ve Bai Juyi (白居易). Current Research in Social Sciences, 2(2), 79-85.
• Pamuk Öztürk, N. (2020). Tang hanedanlığı dönemi Çin şiiri, Wang Wei ve Meng Haoran’ın “Beş imli dört mısralı şiir (五言绝句)” özelliğine göre yazılmış şiirleri üzerine bir inceleme. Söylem Filoloji Dergisi, 5(2), 405-414.
• Shen, Y., & Men, H. (2011). Dangong yanjiu. Tiyu Wenhua Dao Kan, 8, 115-117.
• Shijing (t.y.). 30 Aralık 2023 tarihinde https://ctext.org/book-of-poetry/zhs adresinden alındı.
• Wang, Z. (2017). Dan ge yiyi kaoshi. Wenzhou Daxue Xuebao, 30 (1), 97-103.
• Wenxin Diaolong (文心雕龙) (t.y.), 4 Ağustos 2023 tarihinde https://ctext.org/wenxin-diaolong/zhs searchu=%E9%BB%84%E6%AD%8C%E3%80%8A%E6%96%AD%E7%AB%B9%E3%80%8B adresinden alındı.
• Xiong, Z. (2005). Dan ge yanjiu zong lun. Yinyue Tansuo, 13-17.
• Türkü Maddesi. TDK Güncel Türkçe Sözlük. 30 Aralık 2023 tarihinde https://sozluk.gov.tr/ adresinden alındı. Yang, D. (2015). Dan ge kao. Jiangxi Guangbo Dianshi Daxue Xuebao, 3, 15-18.
• Yang, D. (2016). Dan ge san kao. Puyang Zhiye Jishu Xueyuan Xuebao, 29 (1), 89-91.
• Yi. Xi Ci Xia (易·系辞下) (t.y.), 7 Ağustos 2023 tarihinde https://ctext.org/pre-qin-and-han/zh? searchu=%E9%BB%83%E5%B8%9D%E5%A0%AF%E8%88%9C%E5%9E%82%E8%A1%A3%E8%A3%B3%E8%80%8C%E5%A4%A9%E4%B8%8B%E6%B2%BB adresinden alındı.
• Zhang, X. (2016), Er yan shi bianxi. Wenyi Pinglun, 512, 117-123.
• Zhonghua Wenming Shihua Bianweihui 中国文明史话编委会 (ed.). Shige Shihua: Han-Ying Duizhao 诗歌史话：汉英对照. Beijing: Zhongguo Da Baike Quanshu Chubanshe.
• Zhou, Y.(2011). Dan ge yi wen kao bian. Linyi Daxue Xuebao, 33 (5), 109-110.