Nesne ve Sanat Eseri Ayrımı: Sanat Eserinin Konumu Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2023, Sayı: 32, 39 - 58, 14.12.2023

Aytuna Cora Ufuk Tolga Savaş

https://doi.org/10.18603/sanatvetasarim.1404934

Öz

Bu araştırmanın amacı, sanat eserinin var olan diğer nesnelerle nasıl bir ilişkisi olduğunu ve onlardan
nasıl ayrıldığını incelemeye almaktır. Bunun için Heidegger’in “sanat eseri” üzerine yaptığı analiz temel
alınmıştır. Heidegger sanat eserini, esere yüklenen ve ona ulaşmanın önünü kapatan bilgileri hesaba katan
bir yaklaşımla değerlendirir. Böylece eser, sanat eserini malzemeden ibaret gören anlayıştan ya da salt
nesneye indirgeyen tutumdan sıyrılarak okunabilir. Bunun için araştırma kapsamında nesne ve sanat eseri
ayrımı üzerinde durarak var olan nesneler içinde sanat eserinin nasıl konumlandığı incelenmiştir. Sanat
eserinin diğer nesnelerden nasıl ayrıldığını anlayabilmek için sanatsal yaratım sürecine bakılması gerekliliği
ortaya çıkmıştır. Bu süreci örneklemede, eser ve malzeme ilişkisi üzerinde durulmuş ve sahip olduğu tarihsel
bilgiyle birlikte malzemeye dair bir hafıza kaynağı taşıdığı için seramik eser örnekleri seçilmiştir. Araştırma
sonucunda, sanatsal yaratımın, bir aracın üretilmesinden farklı olarak, özel bir bilme türünü içeren yapısının
sanat eserini bir nesne ya da üretildiği malzeme olmanın ötesine taşıdığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Eser, Nesne, Kil, Malzeme, Sanatsal Yaratım

Kaynakça

• Barthes, R. (2014). Göstergebilimsel Serüven. (çev. M. Rıfat, S. Rıfat). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Clark, G. (2016). Havalanan Hacimler. H. Dostoğlu ve A. D. Cramer (Ed), Alev EbüzziyaSiesbye . İstanbul. Galeri Nev, s. 8-15.
• Direk, Z. (2014). Heidegger’in Sanat Anlayışı, Cogito, Heidegger: Varlığın Çobanı 64, 106-123.
• Erinç, S. (2009) Resmin Eleştirisi Üzerine. Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Heidegger, M. (1997). Sanatın Doğuşu ve Düşüncenin Yolu. H. Ü. Nalbantoğlu (Yay. Haz.). Patikalar Martin Heidegger ve Modern Çağ. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları, s. 11-31.
• Heidegger, M. (1998). Tekniğe İlişkin Soruşturma (çev. D. Özlem). İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Heidegger, M. (2014). Sanat Eserinin Kökeni (çev. F. Tepebaşılı). Ankara: De Ki Basım.
• Heidegger, M. (2015). Sanat Yapıtının Kökeni. M. Yılmaz. (Editör). Sanatın Felsefesi Felsefenin Sanatı. 3. Baskı. Ankara. Ütopya Yayınevi, s. 112-181.
• Timuçin, A. (2004). Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Bulut Yayınları.
• Tunalı, İ. (2002). Sanat Ontolojisi. İstanbul: İnkılâp Kitabevi.
• May, R. (2013). Yaratma Cesareti (çev. A. Oysal).İstanbul: Metis Yayınları.
• Savaş, U. T. (2009). “Seramik Sanatında Boşluk”, Sanat ve Tasarım Dergisi, 1(3), 105- 116