Kamu Sağlık Personelinin Kusuru Nedeniyle İdarece Ödenen Tazminatın Rücu Edilmesi

Yıl 2023, Sayı: 131, 571 - 601, 29.01.2024

Şerife Yıldız Akgül

https://doi.org/10.52836/sayistay.1391689

Öz

Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu’nda yapılan değişiklik ile kamu kurum ve kuruluşları ile devlet üniversitelerinde görev yapan sağlık meslek mensupları için yeni bir sistem geliştirilmiştir. Bu kapsamda uzman bir kurul; Mesleki Sorumluluk Kurulu oluşturularak görev suçları bakımından soruşturma izni vermek ve aynı zamanda rücu konusunda karar vermekle yetkilendirilmiştir. Yeni düzenleme, özellikle rücu mekanizmasının işletilme koşulları bakımından önem arz etmektedir. Bu çalışmada rücu kurumu, öncelikle yeni düzenlemenin kişi ve konu bakımından kapsamı ve kapsam konusunda düzenlemedeki eksiklik ve belirsizlikler ele alınarak tartışılmıştır. Çok farklı işlem, aşama ve adli yargının hem ceza yargılaması hem rücu davası yoluyla, idari yargının tam yargı davası ve sonrasında Mesleki Sorumluluk Kurulu kararına karşı açılacak iptal davası ile dahil olduğu süreçte, rücu mekanizmasının anayasal ilke
ve kurallarda öngörüldüğü şekliyle ne derece işletilebileceği sorusu ele alınarak bazı sorunlar bakımından çözüm önerilerine yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Rücu, Mesleki Sorumluluk Kurulu, Hizmet Kusuru, Kişisel Kusur, Kamu Zararı

Kaynakça

• Aksoylu, Ö. (2020). İdari Yargılama Hukukunda Müdahilin Bağımsız Olarak Kanun Yoluna Başvurma Hakkı. GSÜHFD, 2020/1, 55-117.
• Akyılmaz, B. (2006). İdare Hukukunda Kamu Görevlisine Rücu Sorunu. Prof. Dr. Fikret Eren’e Armağan. Ankara: Yetkin Yayınları. 1043-1060.
• Akyılmaz, B. (2011). Kamu Zararı ve Kamu Zararında Rücu. İÜHFM. LXIX (1-2), 61-78.
• Akyılmaz, B., Sezginer, M. ve Kaya, C. (2021). Türk İdare Hukuku (14. Baskı). Ankara: Savaş Yayınevi.
• Alçın, A.A. (2021). İdare Hukukunda Fedakârlığın Denkleştirilmesi İlkesi. Doktora Tezi. Bursa Uludağ Üniversitesi SBE.
• Arat, N. (2011). İdari Uyuşmazlıkların Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yöntemleri ile Halli ve Önündeki Engeller. İÜHFM, LXIX (1-2), 891-906.
• Atay, E.E. (2006). İdarenin Sorumluluğu. Prof. Dr. Fikret Eren’e Armağan. Ankara: Yetkin Yayınları, 1061-1098.
• Augustin, T.(2016). La victoire du juge administratif: le nouvel équilibre de l’emprise et de la voie de fait, Colloque: La guerre des juges aura-t-elle lieu?. Revue générale du droit on line, 23362 www.revuegeneraledudroit.eu/?p=23362, Erişim: 20.09.2023.
• Avcı, M. (2012). Sağlık Hizmetlerinde İdarenin Mâlî Sorumluluğu. Ankara Barosu Dergisi, 2012/1, 105-140.
• Badur, E. ve Us Doğan, E. (2022). Hekimin Rücuen Tazminat Sorumluluğu Hakkında Güncel Gelişme ve Değerlendirmeler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 24 (2), 581-618.
• Bereket Baş, Z. (2004). Sağlık Hizmetlerinin Yürütülmesi Sonucu Ortaya Çıkan Zararlardan Dolayı İdarenin Sorumluluğu. Danıştay ve İdari Yargı Günü 135. Yıl. Ankara: Danıştay Matbaası. 73-88.
• Chapus, R. (2001). Droit Administratif Général (Cilt 1, 15.Baskı). Paris: Montchrestien.
• Cin Karagöz, E. (2022). Sağlık Meslek Mensuplarının Tıbbi İşlem ve Uygulamaları Nedeniyle Soruşturulmasına ve İdarece Ödenen Tazminatın Rücu Edilmesine Dair Yasal Düzenlemeye Eleştirel Bir Bakış. Terazi Hukuk Dergisi,194, 53-65. https://www.jurix.com.tr/article/31986, Erişim: 20.09.2023.
• Claeys, A. (2023). Faute personnelle et responsabilité: une jurisprudence Pelletier à bout de souffle, AJDA, 585, www.dalloz.fr, Erişim: 25.09.2023.
• Conseil d’État, Juge des référés, 23/01/2013, 365262, https://www.legifrance.gouv.fr/ ceta/id/CETATEXT000026977858, (24.10.2023)
• Çağlayan, R. (2010). Sağlık Hizmetlerinde İdârî Sorumluluk. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Girne-Amerikan Üniversitesi Sağlık Hukuku Sempozyumu. Ankara: Adalet Yayınevi, 95-110.
• Çağlayan, R. (2016). Aile Sağlığı Merkezi Personelinin Hukuki Statüsü. Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, 1 (7), 399 – 415, https://dergipark.org.tr/en/download/articlefile/229909, Erişim:15.09.2023.
• Çağlayan, R. (2021). İdarî Yargılama Hukuku (13. Baskı). Ankara: Seçkin.
• Çınarlı, S., Göncü Döner, M.S. ve Azak, K. (2022). Kamu Görevlilerine Rücu Davaları (2. Baskı). Ankara: Adalet Yayınevi.
• Dağlı, G. (2022). Danıştay Kararları Işığında Sağlık Kamu Hizmetinden Kaynaklanan Tam Yargı Davalar. Danıştay Dergisi, 154, 123-196. https://dergi.danistay.gov.tr/documents/gözde%20dağlı.pdf, Erişim:25.12.2023.
• De Chaisemartin, A. (2021). Tierce Opposition, JurisClasseur, Justice administrative, Fasc. 80-31, www.lexis360.fr, Erişim: 23.06.2023.
• Dinç, M.İ. ve Candan, T. (1992). İdari Yargılama Usulünde Davanın İhbarı (Duyurulması). Danıştay Dergisi, 22(84-85), 3-8.
• Duran, L. (1974). Türk Kamu Personelinin Mali Sorumluluğu. Prof. Dr. Tahsin Bekir BALTA’ya Armağan. Ankara: AÜSBF, TODAİE. 59-120.
• Fiş Üstün, G. (2020). Arabuluculuk Faaliyetlerinde İdarenin Yeri ve Yetkisi. MÜHFD, 26(1), 13-23.
• Gökcan, H.T. (2011). Yargı Kararlarında Doktorların İhmal ve Görevi Kötüye Kullanması Nedeniyle Cezai Sorumluluğu. Uluslararası I. Sağlık Hukuku Sempozyumu. 24-25 Nisan 2008, İstanbul: XII Levha. 289-305.
• Gözler, G. (2019). İdare Hukuku. Cilt II, 3. Baskı. Bursa: Ekin Kitabevi.
• Gözler, K. ve Kaplan, G. (2023). İdare Hukuku Dersleri (25. Baskı). Ekin Bursa: Kitabevi.
• Gözübüyük, A.Ş. ve Tan, T. (2006). İdare Hukuku Genel Esaslar (Cilt I, 4. Bası). Ankara: Turhan Kitabevi.
• Günday, M. (1997). İdari Yargının Görev Alanının Anayasal Dayanakları. Anayasa Yargısı, Sayı 14. 347-358.
• Günday, M. (2013). İdare Hukuku (10. Baskı), Ankara: İmaj Yayınevi.
• Güran, S. (1994). Kamu Görevlilerinin Sorumluluğunun Yargılanmasında Yöntem ve Görev Konuları. Askeri Adalet Dergisi. 91. aktaran Gözübüyük, A.Ş. ve Tan, T. (2006). İdare Hukuku Genel Esaslar (Cilt I, 4. Bası). Ankara: Turhan Kitabevi.
• Kaplan, G. (2016). Fransız İdari Yargılama Hukukunda Kararlara Karşı Başvuru Yolları. Bursa: Ekin Kitabevi.
• Kaplan, G. (2020). İdari Yargılama Hukuku (6. Baskı). Bursa: Ekin Kitabevi.
• Kaygusuz, S. (2023). 7406 Sayılı Kanun’un Sağlık Çalışanları Bakımından Getirdiği Yeni Düzenlemeler. TAAD, 53, 247-284.
• Lantero, C. (2023). La condamnation in solidum consolidée devant le juge administratif. AJDA, 739, www.dalloz.fr, Erişim:20.09.2023
• Ozansoy, C. (1989). Tarihsel ve Kuramsal Açıdan İdarenin Kusurdan Doğan Sorumluluğu (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara.
• Özdemir, H. (2015). Aile Hekimlerinin Hukuki Statüsü ve Rücu Davası. EÜHFD, XIX (1–2), 131-179.
• Pekcanıtez, H. ve Meriç, N. (2020). Medenî Usûl Hukukunda Fer’i Müdahale (2. Bası). İstanbul: Oniki Levha.
• Responsabilité des agents de la fonction publique (Septembre 2019). Fiche d’Orentation, www.dalloz.fr, Erişim: 20.09.2023.
• Sancakdar, O. ve Önüt, L.B. (2023). İdari Yargılama Hukuku Genel Esaslar (5. Baskı). Ankara: Seçkin.
• Sauvé, J.-M. (2011). Propos conclusifs présentés lors du colloque organisé par le Conseil d’Etat et la Cour de cassation les 20 et 21 octobre 2011 sur le thème : “santé et justice : quelles responsabilités? Dix ans après la loi du 4 mars 2002”, https://www.conseil-etat.fr/publications-colloques/discours-et-interventions/sante-et-justicequelles-responsabilites-dix-ans-apres-la-loi-du-4-mars-2002#:~:text=Selon%20 le%20texte%2C%20les%20%C3%A9tablissements,de%20ces%2-0dispositions%5B23%5D, Erişim: 25.09.2023.
• Somer, P., Civaner, M., Bektaş, S., Akçınar, Ş., Dursun, O. ve Aslan, I. (2020). Sağlık Hukukunda Uzman Arabuluculuk. (Ed.) Kutlay, S. ve Akipek Öcal, Ş. Ankara: Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü Arabuluculuk Daire Başkanlığı.
• Şimşek, T. (2018). İdari Yargılama Hukukunda Davalı Yanında Müdahilin Tek Başına Kanun Yollarına Başvuruda Bulunma Hakkı. TBB Dergisi. Sayı: 134, 177-216.
• Ulusoy, A.D. (2022). Türk İdare Hukuku (5. Baskı). Ankara: Yetkin Yayınları.
• Yayla, Y. (2009). İdare Hukuku. İstanbul: Beta.
• Yıldırım, R. ve Avcı, M. (2015). Türk İdârî Rejimine Giriş. Ankara: Astana Yayınevi.
• Yıldırım, T. (2004). Yargı Kararlarının Uygulanmaması Sorunu. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-12.
• Yıldız, H. (2018). Fransız Hukukunda Fiili Yolun Yeni Hukuki Rejimi ve Fiili Yolun Türkiye Uygulaması. Hacettepe HFD, 8(2), 303-336.
• AYM Genel Kurul, Songül Serin, B. No: 2017/35648, 20/5/2021, https://kararlarbilgibankasi. anayasa.gov.tr/BB/2017/35648.
• AYM, 01.06.2023, Esas:2022/120, Karar: 2023/107, R.G.01.8.2023, Sayı: 32266.
• AYM, 22.11.2007, Esas: 2004/114, Karar: 2007/85, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2007/12/20071224-10.htm, Erişim:15.09.2023.
• AYM, 25.03.1975, Esas. 1974/42, Karar: 1975/62, https://normkararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr/ND/1975/62?EsasNo=1974%2F42, Erişim: 20.09.2023.
• AYM, 30.05.1990, Esas:1990/2, Karar: 1990/10, https://normkararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr/ND/1990/10?EsasNo=1990%2F2, Erişim: 20.09.2023.
• AYM, 21.02.2008, Esas: 2005/10, Karar: 2008/63, R.G. 07.11.2008, Sayı:27047.
• AYM, Esas: 2023/29 sayı ile işin esasına geçilmesine karar vermiştir, https://anayasa.gov.tr/tr/mahkeme-gundemi/genel-/16-subat-2023-genel-kurul-gundemi-vesonuclari/, Erişim: 20.09.2023.
• CE, Assemblée, 10 avril 1992, Epoux V., n° 79027, https://www.conseil-etat.fr/fr/arianeweb/CE/decision/1992-04-10/79027, Erişim: 20.09.2023.
• Conseil d’État, Juge des référés, 23/01/2013, 365262, https://www.legifrance.gouv.fr/ ceta/id/CETATEXT000026977858, Erişim: 24.10.2023.
• Danıştay 10. Daire, 23.12.2020, Esas: 2019/6540, Karar: 2020/6842, www.danistay.gov.tr Erişim: 25.12.2023.
• Danıştay 10. Daire, 26.04.2021, Esas: 2019/6629, Karar: 2021/1920, www.danistay.gov.tr Erişim: 25.12.2023.
• Danıştay 15. Daire, 16.11.2015, Esas: 2015/7784, Karar: 2015/7620, www.danistay.gov.tr Erişim: 20.09.2023.
• Danıştay 5.Daire, 10.11.1997, Esas:1995/3611, Karar:1997/2485, https://www.yargitaykararlari.com.tr/ictihatdetay-3677-danistay-Danistay-5-Daire-1995-3611-Esas-1997-2485-Karar-Sayili-Ilami.html, Erişim: 20.09.2023.
• Danıştay 6. Daire, 12.04.2017, Esas: 2017/915, Karar: 2017/2524, https://www.lexpera.com.tr/ictihat/danistay/6-d-e-2017-915-k-2017-2524-t-12-4-2017, Erişim: 20.09.2023.
• DİBK, 03.02.2023, Esas:2021/4, Karar: 2023/1, R.G., 25.05.2023, Sayı: 32201
• DİDDK, 11.06.2023, Esas: 2023/22, Karar: 2023/27, danistay.gov.tr/assets/pdf/guncelKararlar/2023-09-27-10-53-4464405.pdf, Erişim: 20.09.2023.
• DİDDK, 12.03.2010, Esas: 2010/5, Yürütmeyi durdurma kararı, https://legalbank.net/belge/d-idrddk-e-2010-5-k-y-durdurma-t-12-03-2010-universite-ile-ogretim-uyesiarasindaki-istihdam-iliskis/796427, Erişim: 20.09.2023.
• DİDDK, 16.5.2018 Esas:2016/778, Karar:2018/2380, https://www.lexpera.com.tr/ictihat/danistay/iddk-e-2016-778-k-2018-2380-t-16-5-2018, Erişim: 20.09.2023.
• TA de Paris, 16 Şubat 2023, N°2012834/6-3 http://paris.tribunal-administratif.fr/content/ download/211018/2019600/version/1/file/2012834.pdf, Erişim: 20.09.2023.
• TC, 17 Haziran 2013, Bergoend c/ Société ERDF Annecy Leman, https://www.conseil-etat. fr/fr/arianeweb/TC/decision/2013-06-17/C3911, Erişim: 20.09.2023.
• TC, 30 juillet 1873, Pelletier, https://www.conseil-etat.fr/decisions-de-justice/jurisprudence/les-grandes-decisions-depuis-1873/tribunal-des-conflits-30-juillet-1873-pelletier, Erişim: 20.09.2023.
• UM, 12.06.2000, Esas: 2000/14, Karar: 2000/20, R.G., 24.07.2000, Sayı: 24119.
• UM, 23.12.2019, Esas: 2019/783, Karar: 2019/876, https://www.lexpera.com.tr/ictihat/uyusmazlik-mahkemesi/e-2019-873-k-2019-876-t-23-12-2019, Erişim: 20.09.2023.
• YİBGK 22.10.1979, Esas: 1978/7, Karar: 1979/2, R.G.. 29.11.1979, Sayı: 16824, https://legalbank.net/belge/y-i-199-tihadi-birlestirme-b-220-y-220-k-genel-kurulu-e-1978-7-k-1979-2-t-22-10-1979-danistayca-y-22/187516/, Erişim: 20.09.2023.
• YHGK, 18.03.2021, E. 2016/1872 K. 2021/293, https://www.lexpera.com.tr/ictihat/yargitay/e-2016-1872-k-2021-293-t-18-03-2021, Erişim: 20.09.2023.
• YHGK, 30.01.2013, E. 2012/729K. 2013/163, https://www.lexpera.com.tr/ictihat/yargitay/hukuk-genel-kurulu-e-2012-4-729-k-2013-163-t-30-1-2013, Erişim: 20.09.2023.