Diş hekimliği Öğrencilerinin Pandemi Sonrası Yüzyüze Eğitime Geçişte Sınav Dönemi Yaşadıkları Stres Düzeyinin TMED ile İlişkisinin incelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 3, 590 - 594, 25.12.2023

Semanur Özüdoğru

https://doi.org/10.15311/selcukdentj.1342793

Öz

Amaç: Bu çalışmada amaç pandemi sonrası uzaktan eğitimden yüz yüze eğitime dönüş konusunda diş hekimliği öğrencilerinin stres algılarını belirlemek ve Temporomandibular Eklem Disfonksiyonu (TMED) ile ilişkisini araştırmaktır.
Gereç ve Yöntemler: Bu çalışmanın örneklemi Kafkas Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesinde öğrenim görmekte olan 148 gönüllü preklinik dönemi öğrencilerinden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Algılanan Stres Düzeyi Ölçeği ve Fonseca Anamnestik İndeks kullanıldı. Veriler, Google Formlar'da oluşturulan anketler kullanılarak toplandı. Verilerin analizinde ANOVA testi (p <0.05) ve Pearson korelasyon testi (p <0.01) kullanıldı.
Bulgular: Algılanan stres ölçeğinde öğrencilerin % 70.7 oranı ile büyük bir çoğunluğunun orta düzeyde stres yaşadığı görülmüştür. Öğrencilerin herhangi bir düzeyde TMED prevelansının % 71.4 olduğu belirlenmiştir. Her iki anket verilerinin sonuçları sınıf düzeylerine göre incelendiğinde anlamlı fark olmadığı görülmüştür (p >0.05). Algılanan stres ile TMED arasındaki ilişki incelendiğinde pozitif yönlü bir korelasyon olduğu saptanmıştır (p=0.009).
Sonuç: Sınav döneminde öğrencilerin stres seviyeleri ve TMJD prevelansları arasında güçlü bir ilişki vardır. Bu dönemde sınav yönetiminde stresle başa çıkma içgüdülerini olumlu etkileycek stratejiler geliştirilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Diş Hekimliği öğrencileri, Fonseca Anamnestik İndeks, Algılanan Stres Ölçeği

Investigation of the Relationship Between Stress Levels and TMJD in the Exam Period of Dentistry Students in Transition to Face-to-face Education after the Pandemic

Öz

Aim: The aim of this study is to determine the stress perceptions of dentistry students and to investigate relationship with Temporomandibular Joint Dysfunction (TMJD) about returning to face-to-face education after remote learning after the pandemic.
Material and Methods: The sample of this qualitative observational study consists of 148 volunteer preclinical dentistry students studying at the Faculty of Dentistry of Kafkas University. Perceived Stress Scale and Fonseca Anamnestic Index were used as data collection tools in the study. Data were collected using questionnaires created in Google Forms. ANOVA test (p <0.05) and Pearson correlation test (p <0.01) were used for data analysis.
Results: In the Perceived Stress Scale, it was observed that the majority of the students, with a rate of 70.7 %, experienced moderate stress. It was determined that the prevalence of TMJD at any level was 71.4 % of the students. When the results of both questionnaires were analyzed according to grade levels, it was seen that there was no significant difference (p >0.05). When the relationship between perceived stress level and TMJD was examined, it was found that there was a positive correlation (p=0.009).
Conclusion: There is a strong correlation between students' stress levels and TMJD prevalence during the exam period. In this period, strategies that will positively affect the instincts of coping with stress should be developed in exam administration.

Anahtar Kelimeler

Dentistry Students, Fonseca Anamnestic Index, Perceived Stress Scale

Kaynakça

• 1. Hakami Z, Khanagar SB, Vishwanathaiah S, et al. Psychological impact of the coronavirus disease 2019 (COVID-19) pandemic on dental students: a nationwide study. J Dent Educ. 2021;85(4):494- 503. https://doi.org/10.1002/jdd.12470
• 2. Loch C, Kuan IBJ, Elsalem L, Schwass D, Brunton PA, Jum’ah A. COVID-19 and dental clinical practice: students and clinical staff perceptions of health risks and educational impact. J Dent Educ. 2021;85(1):44-52. https://doi.org/10.1002/jdd.12402
• 3. Ammar N, Aly NM, Folayan MO, et al. Behavior change due to COVID-19 among dental academics – the theory of planned behavior: stresses, worries, training, and pandemic severity. PLoS One. 2020;15(9):e0239961. https://doi.org/10.1371/journal. pone.0239961
• 4. Hattar S, AlHadidi A, Sawair FA, Alraheam IA, El-Ma’aita A, Wahab FK. Impact of COVID-19 pandemic on dental education: online experience and practice expectations among dental students at the University of Jordan. BMC Med Educ. 2021;21(1):151. https://doi.org/10.1186/s12909-021-02584-0
• 5. Yap AU, Marpaung C, Rahmadini ED. Psychological well-being and distress: Their associations with temporomandibular disorder symptoms and interrelationships. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol. 2021;132(2):163-171. doi:10.1016/j.oooo.2021.02.012
• 6. Winocur E, Littnerusb D, Adamsusb I, Gavish A. Oral habits and their association with signs and symptoms of temporomandibular disorders in adolescents: a gender comparison. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 2006; 102(4):482-487
• 7. Fonseca DM, Bonfate G, Valle AL, Freitas SFT: Diagnóstico pela anamnese da disfunção craniomandibular. Revista Gaucha de Odontologia 1994; 42:23-28
• 8. Eskin, M. The adaptation of the perceived stress scale into Turkish: a reliability and validity analysis. In: Journal of New Symposium. 2013. p. 132.
• 9. Cohen S, Kamarck T, Mermelstein R. A global measure of perceived stress. J Health Soc Behav. 1983;24(4):385-396.
• 10. Baltas, Z, Atakuman, Y, Duman, Y. Standardization of the perceived stress scale: Perceived stress in turkish middle managers. Stress and Anxiety Research Society. In: 19th International Conference, İstanbul. 1998.
• 11. Moulton, R. Oral and dental manifestations of anxiety. Psychiatry. 1955;18(3):261-273. doi:10.1080/00332747.1955.11023011
• 12. Sukumar S, Dracopoulos SA, Martin FE. Dental education in the time of SARS-CoV-2. Eur J Dent Educ. 2021;25(2):325-331. https://doi.org/10.1111/eje.12608
• 13. Zitzmann NU, Matthisson L, Ohla H, Joda T. Digital undergraduate education in dentistry: a systematic review. Int J Environ Res Public Health. 2020;17:3269. https://doi.org/10.3390/ ijerph17093269
• 14. McMillan AS, Wong MCM, Lee LTK, Yeun RWK. Depression and diffuse physical symptoms in Southern Chinese with Temporomandibular Disorders. J Oral Rehabil 2009; 36(6):403-407.
• 15. Bagis B, Aydogan Ayaz E, Turgut S, Durkan R,Özcan M. Gender Difference in Prevalence of Signs and Symptoms of Temporomandibular Joint Disorders: A Retrospective Study on 243 Consecutive Patients. Int J Med Sci 2012; 9:539-44.
• 16. Paulino MR, Moreira VG, Lemos GA, Silva PLPD, Bonan PRF, Batista AUD. Prevalence of signs and symptoms of temporomandibular disorders in college preparatory students: associations with emotional factors, parafunctional habits, and impact on quality of life. Prevalência de sinais e sintomas de disfunção temporomandibular em estudantes pré-vestibulandos: associação de fatores emocionais, hábitos parafuncionais e impacto na qualidade de vida. Cien Saude Colet. 2018;23(1):173-186. doi:10.1590/1413-81232018231.18952015
• 17. Ahlberg J, Rantala M, Savolainen A, et al. Reported bruxism and stress experience. Community Dent Oral Epidemiol. 2002;30(6):405-408. doi:10.1034/j.1600-0528.2002.00007.x
• 18. Göğremis M, Sönmez, MO. Sigara ve stresin temporomandibular eklem disfonksiyonu üzerine etkisi. Göbeklitepe Sağlık Bilimleri Dergisi, 2021, 4.6: 101-110.
• 19. Bayramoğlu Z & Gümrükcü Z. Diş Hekimliği Fakültesi Öğrencilerinde Temporomandibular Eklem Disfonksiyonunun Prevalansı ve Anksiyete-Depresyon İlişkisinin Değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2021;12(2), 124-130.
• 20. Ross SE, Niebling BC, & Heckert TM. Sources of stress among college students. College Student Journal. 1999; 33(2), 312-312.
• 21. Savcı M & Aysan F. Üniversite öğrencilerinde algılanan stres düzeyi ile stresle başa çıkma stratejileri arasındaki ilişki. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2014; 2014(3), 44-56.
• 22. Garcia PPNS, de Souza Ferreira F, Pazos JM. Stress among dental students transitioning from remote learning to clinical training during coronavirus disease 2019 pandemic: A qualitative study. J Dent Educ. 2022;86(11):1498-1504. doi:10.1002/jdd.13030
• 23. Klaassen H, Ashida S, Comnick CL, et al. COVID-19 pandemic and its impact on dental students: a multi-institutional survey. J Dent Educ. 2021;85(7):1280-1286.
• 24. Güven ME, Altındağ A & Sakir GICA. Diş Hekimliği Öğrencilerinde Sınav Dönemi Algılanan Stres ile Bruksizm İlişkisinin Değerlendirilmesi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Diş Hekimliği Dergisi. 2021;3(3), 122-127.
• 25. Ahlberg J, Rantala M, Savolainen A, Suvinen T, Nissinen M, Sarna S, et al. Reported bruxism and stress experience. Commun Dent Oral Epidemiol.2002;30:405–8.
• 26. Akhter R, Morita M, Esaki M, Nakamura K, Kanehira T. Development of temporomandibular disorder symptoms: a 3-year cohort study of university students. J Oral Rehabil. 2011;38(6):395–403.
• 27. Cavallo, P; Carpinelli, L; Savarese, G. Perceived stress and bruxism in university students. BMC research notes, 2016, 9.1: 1-6.
• 28. Westrup DA, Keller SR, Nellis TA, Hicks RA. Arousabi- lity and bruxism in male and female college students. Percept Mot Skills. 1992;75:796–8.
• 29. Hicks RA, Conti PA, Bragg HR. Increases in nocturnal bruxism among college students implicate stress. Med Hypotheses. 1990;33:239–40.
• 30. Quadri MF, Mahnashi A, Al Almutahhir A, Tubayqi H, Hakami A, Arishi M Alamir A. Association of awake bruxism with khat, coffee, tobacco, and stress among jazan university students. Int J Dent. 2015;30:2015.
• 31. Avşaroğlu S & Ömer ÜRE. Üniversite öğrencilerinin karar vermede özsaygi, karar verme ve stresle başaçikma stillerinin benlik saygisi ve bazi değişkenler açisindan incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2007;(18), 85-100.
• 32. Yurtsever H. Kişilik özelliklerinin stres düzeyine etkisi ve stresle başa çıkma yolları: Üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma. [Thesis]. DEÜ Sosyal Bilimleri Enstitüsü, 2009.
• 33. Hassmén P, Koivula N, Uutela A. Physical exercise and psychological well-being: a population study in Finland. Prev Med. 2000;30(1):17-25. doi:10.1006/pmed.1999.0597
• 34. Şahin A. Üniversite öğrencilerinin algılanan stres düzeylerinin fakülte türü ve cinsiyet değişkenlerine göre incelenmesi. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2018; 2(1), 28-35.