Selçuklularla İlgili Lisansüstü Tezlerde Akademik Performans: Sorun Temelli Çözüm Odaklı Bir Araştırma

Yıl 2023, Sayı: 8, 112 - 131, 31.12.2023

Selim Kaya

https://doi.org/10.47702/sema.2023.35

Öz

Türkiye’de tarih alanında ilk doktora tezi 1942 yılında, Selçukluları konu edinen ilk doktora tezi ise 1943 yılında yazılmıştır. O günden bugüne (03.06.2023) Selçuklular ile ilgili 672 yüksek lisans ve 191 doktora ve sanatta yeterlik tezi hazırlanmıştır. Bu konuda YÖK Tez Merkezi veri tabanında olan veya olmayan lisansüstü tezler tespit edilmiş, tahlil ve tenkit ile çeşitli parametreler bakımından değerlendirilmiş, sorun temelli-çözüm odaklı yorumlanmıştır. Selçuklu konulu lisansüstü tezlerdeki kalitenin ve akademik performansın artmasına katkıda bulunmak ve panoramik bakış açısıyla tarihi-felsefik bir perspektif ortaya koymak amaçlanmıştır. İncelenen tezler Selçuklu devletlerinin kuruluş ve yıkılışlarıyla bağlantılı olarak 1040 ile 1308 yılları arasını kapsamaktadır. Belirlenen tezlerin genel profilini ortaya koyabilmek için tarih metodolojisi ile literatür incelemesinden sonra bibliyometrik analiz yöntemi de kullanılmıştır. Selçukluları konu edinen yüksek lisans tezlerinin sayısı, doktora ve sanatta yeterlik tezlerinden çok fazladır. En çok Selçuklu sanatı, en az da Selçuklular hakkında bilgi veren kaynak eserler tez konusu olarak çalışılmıştır. En fazla yüksek lisans tezi 2009 yılında, en fazla doktora ve sanatta yeterlik tezi de 2007 ve 2020 yıllarında hazırlanmıştır. 2004 yılında başlayan sayısal artış, 2019 yılında iyi bir seviyeye ulaşmıştır. Başta tarih, sonra sanat tarihi, daha sonra da İslam tarihi ve sanatları olmak üzere toplam 42 ana bilim /sanat dalında Selçuklu konulu lisansüstü tezler hazırlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Selçuklu, Lisansüstü, Akademik Performans, Bibliyometri, Tarih

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Teşekkür

yok

Academic Performance in Postgraduate Dissertations Related to the Seljuks: A Problem-Based Solution-Oriented Research

Öz

The first doctoral thesis in the field of history in Turkey was written in 1942, and the first doctoral thesis on the Seljuks was written in 1943. From that day until now (03.06.2023), 672 master's and 191 doctorate and art proficiency theses have been prepared about the Seljuks. On this subject, postgraduate theses with or without in the database of YÖK Thesis Center have been identified, evaluated in terms of various parameters with analysis and criticism, and interpreted as problem-based and solution-oriented. It is aimed to contribute to the increase in the quality and academic performance of postgraduate theses on the Seljuk theme and to present a historical-philosophical perspective with a panoramic view. The theses examined cover the years between 1040 and 1308 in connection with the establishment and collapse of the Seljuk states. In order to reveal the general profile of the determined theses, the bibliometric analysis method was also used after the history methodology and literature review. The number of master's theses on the Seljuks is much more than doctorate and proficiency in art theses. Seljuk art mostly, and Source works giving information about Seljuks at least have been studied as thesis subject. The highest number of master's theses were prepared in 2009, and the highest number of doctoral and art proficiency theses were prepared in 2007 and 2020. The numerical increase that started in 2004 reached a good level in 2019. Postgraduate theses on Seljuk were prepared in 42 major sciences / arts, primarily history, then art history, and later Islamic history and arts.

Anahtar Kelimeler

seljuk, Postgraduate, Academic Performance, Bibliometrics, History

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• Çörekçi, Sevil. Selçuklu Dönemi Taçkapıları Motifleri ve Grafik Yorumu. İstanbul: Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2005.
• Gök, Tolga - Sılay, İlhan. “Lisansüstü Eğitimde Yüksek Lisans ve Doktora Programına Giriş Koşullarının İrdelenmesi Üzerine Bir Çalışma”, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 17/1 (2005), 137-140.
• Güzeldal, Murat. Türkiye’de Selçuklu Tarihi Üzerine Yapılan Tezler ve Değerlendirmeleri (1990-2012). Kars: Kafkas Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2013.
• Hizmetli, Mustafa. “Türkiye’de Tarihçilik Konusunda Hazırlanmış Lisansüstü Tezler için Bir Bibliyografya Denemesi”, International Journal of Cultural and Social Studies (IntJCSS), December, 2 / 2 (2016), 383-408.
• Karaman, Sedat - Bakırcı, Fehim. “Türkiye’de Lisansüstü Egitim: Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 5 / 2 (2010), 94-114.
• Kaya, Selim. “Selçuklu Tarih Yazımında Metodoloji ve Terminoloji Problematiği Üzerine Bir Değerlendirme”, Selçuklu Tarihi ve Tarihçiliğinin Temel Meseleleri, ed. M. A. Hacıgökmen vd. 135-147. Konya: Selçuk Üniversitesi Yayınları, 2020.
• Kesik, Muharrem. “Selçuklular Tarihi Alanında Yapılan Tezlerde Yaşanan Kalite ve Özgünlük Sorunu”, Selçuklu Tarihi ve Tarihçiliğinin Temel Meseleleri, ed. M. A. Hacıgökmen vd. 101-109. Konya: Selçuk Üniversitesi Yayınları, 2020.
• Öztürk Zayimoğlu, Filiz. - Sığnaktekin, Cenap. “Türkiye’de Sosyal Bilgiler Eğitimi Alanında Hazırlanan Tarih Konulu Lisansüstü Tezlerdeki Eğilimler: Bir Meta-Sentez Çalışması”, Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 5 / 1 (2021), 152-176.
• Piyadeoğlu, Cihan. “Türkiye’de Selçuklu Tarihi Araştırmaları”, Selçuklu Tarihi ve Tarihçiliğinin Temel Meseleleri, ed. M. A. Hacıgökmen vd. 111-133. Konya: Selçuk Üniversitesi Yayınları, 2020.
• Stearns, Peter N. “Neden Tarih Öğreniyoruz? (Why Study Hıstory?)”, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Türkçe terc. Çeviren: Erkan Dinç, (2009) 2/1, 118-127.
• YÖK Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği, Resmî Gazete Tarihi: 20.04.2016, Sayısı: 29690.
• YÖK Ulusal Tez Merkezi https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/